„Lustrzany sześcian” – na pierwszy rzut oka wiersze Łesia Bełeja sprawiają wrażenie dość tradycyjnych i sympatycznych w swoim liryzmie. Jeśli jednak wczytać się w nie głębiej, można dostrzec w nich próbę ogarnięcia całości ludzkiego doświadczenia: anektowania przez wiersz coraz to nowych obszarów, poczynając od ekspansji geograficznej, temporalnej po kulturową. Podziw budzi erudycja tego poety. Eksploracji świata towarzyszy eksploracja własnego wnętrza: często można tu spotka...
„KGB i inne wiersze” – wiersze Igora Pomierancewa są na ogół lapidarne, rzadko zdarzają się utwory dłuższe niż kilkanaście wersów. Inną dominującą cechą jest niemal wszechobecna ironia i autoironia, niekiedy sarkazm. Nierzadko są to miniaturowe nowele osnute na wydarzeniach prawdziwych i wykreowanych. Poeta niczym aktor wciela się w role swoich bohaterek i bohaterów: samotną emerytkę, pensjonariuszkę zakładu psychiatrycznego, dyrektora domu starców czy mysz laboratoryjną. Nie...
„Klara. Bande dessinée” – Głodująca półsierota? Przemytniczka narkotyków? Ofiara lokalnego chuligana? Rysowniczka komiksów? Klara? Klarcia? Klarusia? Kim jest? Jedną z nich? Wszystkimi naraz? Czy sztuka i fantazja pomogą jej poradzić sobie z rzeczywistością? Powieść o sytuacji Środkowoeuropejczyka w świecie Zachodu. O zranionym dziecku w świecie dorosłych. O pragnieniu wolności od tego, co obciąża. O przeszłości, która prześladuje. O pracy nad sobą i ucieczce od siebie. O dąż...
Pierwszy polski wybór poezji Jankewa Glatsztejna „Dobranoc, świecie”, przekłady z jidysz m.in. Bella Szwarcman-Czarnota i Monika Adamczyk-Garbowska. Jankew (Jakub) Glatsztejn urodził się w 1896 r. w Lublinie. W 1914 r. wyjechał do Stanów Zjednoczonych, gdzie w Nowym Jorku tworzył modernistyczną grupę poetycką In Zich. Był cenionym i rozpoznawalnym żydowskim pisarzem tworzącym w języku jidysz, przez co w Polsce praktycznie nieznanym. W jego twórczości pojawiają się zarówno wą...
Sto lat temu do rodzinnego Lublina powrócił pierwszy rzecznik polsko-ukraińskiego dialogu – Józef Łobodowski, poeta, tłumacz, prozaik, publicysta. Przyjechał do miasta w 1922 r. pociągiem z Kaukazu, gdzie dorastał wśród Kozaków kubańskich, poznając smak biedy, a także dramatyczne wydarzenia rewolucji komunistycznej. Niepublikowany dotąd jego dramat „Wyzwolenie” ukazał się w serii „Zakotwiczone” i pozwala wejrzeć w społeczno-polityczny mechanizm doby Wielkiego Kryzysu.
Wiersze o Lublinie Zbigniewa Dmitrocy, ilustrowane przez Magdalenę Józefczuk-Dmitrocę to wierszowany przewodnik po lubelskim Starym Mieście i okolicach skierowany do dzieci, ale dorośli także znajdą coś dla siebie. Każdy z wierszy jest krótką opowieścią o konkretnym miejscu lub obiekcie architektonicznym. Autor nie zapomina też o nieistniejącej dzielnicy żydowskiej i staromiejskiej farze. Są też wiersze poświęcone najważniejszym lubelskim muzeom. Jest wiersz o czarciej łapie...
Zawsze jest wiele rzeczy do zauważenia i zrozumienia w efemerycznej rzeczywistości. Z biegiem czasu niektóre wydarzenia zasnęły, inne odrodziły się z mitami lub legendami. Dziś nikt nie może uczciwie powiedzieć, jak wyglądał świat sto lub więcej lat temu, ponieważ historia uwielbia kłamać, a teraźniejszość kusi, by zrealizować swoją własną drogę.Na najnowsze dzieło Kunčiusa pod tytułem „Obrazki litewskie” składa się siedem odrębnych historii. Motywem spajającym wszystkie „Obr...
„Punkt zerowy” to wyjątkowo szczera i bezstronna, a zarazem niepozbawiona humoru oraz dystansu do siebie i wszystkiego wokół relacja z wojny na wschodzie Ukrainy. To książka o wojnie, w której nie ma patosu i bohaterstwa, są natomiast wnikliwe, wyważone i bezpretensjonalne opisy absurdów rzeczywistości wojennej, a zarazem przemian świadomości narratora. Punkt zerowy to pierwsza linia frontu, ale też stan totalnego wyzerowania świadomości ? wyzbycia się myśli, uczuć, pragnień,...
„Te wiersze są jak on, on jest ja one. Mądre, subtelne, ironiczne, życzliwe, sarkastyczne, filozoficzne, wchodzące w interakcję ze współczesnością, uniwersalne i ukraińskie, zdystansowane. O wojnie, o sztuce. Narracyjne i aforystyczne. Czasem przypominające chińskie czy japońskie malarstwo, czasem chwytające codzienność w satyrycznym skrócie. Często czerpiące z filozofii Wschodu ? autor bardzo ceni buddyzm, choć nie traktuje go jako religii”.
Bohdan Zadura
„Worochtarium” to spokojna rozmowa trzech starych przyjaciół. Jest ona tak szczera i trafna, że chciałoby się siedzieć obok pisarzy, słuchać i od czasu do czasu włączyć się w rozmowę lub odwzajemnić uśmiech, będący cichym zrozumieniem. Rozmowę prowadzą Jurij Andruchowycz, Ołeksandr Bojczenko, moderuje Orest Drul. Rozmowy o narodzinach książek, krytyków i nagród literackich, nauczaniu rzemiosła literackiego. O rytmie i poczuciu mowy, o dobrym tekście, o poezji i prozie. O lit...
Opowiadania Miry Ledowskiej skomponowane w zbiór "Zza okna", podyktowane doświadczeniem wykluczenia ze wspólnoty tych, co mieli szczęście "patrzeć wprost", wykraczają poza pewien schemat, których nazwałbym "lamentacyjnym", a polegający na podnoszeniu własnych cierpień do rangi prywatnej martyrologii. Zamiast szachownicy postaci czarno-białych, mamy tu galerię pojedynczych osób, z których każda posiada oryginalne, unikalne rysy, wzorowane na konkretnych, podanych z imienia i ...
„Żywoty” to krótkie opowiadania, odwołujące się do czasu dzieciństwa i dorastania. To swoista próba skreślenia własnej autobiogra?i z przymrużeniem oka. „Kto weźmie do rąk tę niewielką książeczkę, składającą się z ośmiu opowiadań, zapewne nie będzie potrzebował informacji o tym, kim jest jej Autor. Bo będzie wiedział. (…) W tej niewielkiej książeczce czytelnik odnajdzie obraz ulegających erozji stosunków społecznych i rodzinnych, obraz problemów w czasie upadku poprzedniego ...
Niezwykłość tej książki polega na jej różnorodności zarazem. Te ballady, z akcją rozgrywającą się na przestrzeni wieków, przez które przewija się cała plejada postaci historycznych i współczesnych, od kata w rodzinnym Płocku, przez renesansowych artystów z Padwy, Casanovę, po współczesnych ukraińskich poetów, łączy osoba autora - poety i historyka, podróżnika i archeologa własnej duszy. Niemal reportażowy weryzm łączy się z oniryzmem, liryzm przeplata się z ironią i sarkazmem...
Pewnego grudniowego wieczora pijany sędzia śmiertelnie potrąca czarnym BMW żonę głównego bohatera na użhorodzkiej ulicy. Po uniewinnieniu sprawcy wypadku Mark Zadorożny postanawia sam wymierzyć sprawiedliwość i wziąć sprawy w swoje ręce. Nowa powieść Andrija Lubki zapowiada się jako thriller społeczny obnażający korupcje współczesnego państwa ukraińskiego. jednak rozwój fabuły na różnych płaszczyznach czasowych zaskakująco zmienia pierwotną perspektywę. "Moja Ralukę zabił sę...
Zbiór Tu mieszkał Jonasz zawiera wiersze z dotąd wydanych tomów Mariusa Burokasa oraz wiersze nowe, publikowane tylko w prasie literackiej. Odzwierciedla ewolucję stylów poety i prezentuje ważne dla niego tematy. Poezja Mariusa Burokasa to „rentgen do prześwietlania bytu” – rejestruje „stany skupienia” podmiotu i świata, obnaża pęknięcia, luki, blizny. Wiersze są „gojącymi się ranami”, wędrówką od niebycia do „czystego bycia”, „czyszczeniem źrenic”. Poeta czerpie z rodzimego ...
Wilk Jedno Oko nie przegrywa swojego wyścigu ze śmiercią. Jeszcze ni. ale jego sytuacja przedstawia się w dosyć ponurym świetle, by nie rzec - ciemnym świetle. Motyw światła przegrywającego z ciemnością również się powtarza. Jeno oko to pojedyncze widzenie, indywidualna perspektywa, która może być ważna lub nieważna, trafna lub zniekształcona, boska lub zwierzęco prymitywna - ale jest moja. Krzysztof Zajas (z Posłowia) Juris Kronbergs (1946-2020) - łotewski poeta i tłumacz,...
"Nikt tak nie tańczył, jak mój dziadek" to seria opowiadań ułożonych w jedną historię pięciu rodzin, których dzieci spotykają się w szkole 1 września w pierwszym roku niepodległości Ukrainy i pozostają przyjaciółmi na całe życie. "Wtedy wysoka dziewczynka mrugnęła rezolutnie i puściła rękę swojego sąsiada z ławki, który zdążył zapomnieć nawet o swoich wątpliwościach, na tyle wszystko to było dla niego nowe i niepojęte, i przesunęła cienkimi palcami po kołnierzyku Liliczki. Z...
Powieść Wasyla Słapczuka to spojrzenie w głąb ludzkiej egzystencji oraz próba uporządkowania świata, ponownego określenia, czym dzisiaj jest dobro i zło, wytyczenia granic, po przekroczeniu których jednostka traci swoje człowieczeństwo i staje się agresywnym, niebezpiecznym zwierzęciem. Główny bohater, pisarz i weteran wojny w Afganistanie, w wyniku kryzysu wieku średniego decyduje się na wyjazd do sanatorium. Nowe znajomości tam zawarte oraz przebyte doświadczenia zmuszają g...
Poetycka opowieść o losach młodej Węgierki z Zakarpacia, na której życiu cieniem położyły się burzliwe dzieje regionu, naznaczone wkroczeniem Rosjan w końcu II wojny światowej oraz deportacjami węgierskiej ludności do Związku radzieckiego - tzw. "maleńkij robot". Zhańbiona przez sowieckich żołnierzy i wzgardzona przez wiejską społeczność Eszter postanawia - wbrew obawom i lękowi - urodzić nieślubne dziecko i zawalczyć o miłość swojego życia. Zoltán Mihály Nagy (ur. 1949 r. ...
„Wiedząc, że Dzielnica D jest w znacznej mierze książką autobiograficzną, szukałem w niej początków Artema jako człowieka i jako pisarza. W jakiej atmosferze i w jakim środowisku się wychowywał? Jacy ludzie i jakie wydarzenia miały na niego wpływ? Wszystko to znalazłem. Raz z humorem, raz ze smutkiem autor maluje nam zbiorowy portret kilkudziesięciu mieszkańców swojej, jak już wspomniałem, nie najładniejszej, to znaczy beznadziejnej, to znaczy całkiem zwyczajnej i typowej dzi...
Zbiór autobiograficznych opowiadań Marketer jest chronologiczną kontynuacją wydanych przez Warsztaty Kultury Żywotów Ołeha Sencowa (2019). 11 opowiadań, które złożyły się na ten tom, powstały w ciągu 11 dni w zakładzie karnym za kołem podbiegunowym, gdzie autor był więziony przez putinowski reżim. W tych opowieściach ukraiński filmowiec wraca do czasu młodości i studiów, opowiada o kształtowaniu wartości i hartowaniu charakteru, wiernie oddając realia społeczno-obyczajowe na ...
Riki i drogi to opowieść o czternastoletnim chłopcu, który ma zdiagnozowany zespół Aspergera (całościowe zaburzenie rozwoju, mieszczące się w spektrum autyzmu). Główny bohater ucieka do lasu, żeby odnaleźć „siebie”. W 2019 roku książka została wyróżniona przez szwajcarską Międzynarodową Izbę ds. Książek dla Młodych jako jedna z najlepszych powieści o dzieciach o wyjątkowych potrzebach. „Książka jest w dużej mierze biograficzna, musiałem wrócić do trudnych momentów w mojej rel...
Polskie tłumaczenie zbioru opowiadań wydanego na Ukrainie w 2016 roku i nominowanego do ukraińskiej nagrody Książka Roku BBC 2016. Zbiór opowiadań, którego głównym bohaterem autor uczynił pusty pokój. Każda z opowiadanych historii to odrębne studium samotności i smutku. Metaforycznie pusty pokój oznacza po prostu melancholię, która dopada w hotelu, opuszczonym domu, cerkwi, budynku sierocińca, ale też na słonecznej plaży. Bohaterowie opowiadań Lubki wskrzeszają romantyczny s...
