Książka jest antropologiczną analizą buntów chłopskich w czasach pańszczyźnianych (XVI-XIX wiek). Autor omawia przejawy chłopskiego oporu, wykorzystując do tego badania tzw. historii oddolnej (history from below), tradycje badań subaltern studies oraz koncepcję „broni podporządkowanych”. Wychodzi z założenia, że żaden bunt nie wybucha w próżni, zawsze jest poprzedzony tworzeniem się swoistej subkultury oporu, ma także własną logikę i cele oparte na tej subkulturze. Autor anal...
Strój, obok języka wymysiöeryś, jest najważniejszym wyróżnikiem kulturowej odrębności Wilamowian. Wilamowice – położone na południu Polski miasteczko, zostało założone jeszcze w średniowieczu przez germańskich osadników. Ich potomkowie zajmowali się tkactwem, a także odbywali podróże kupieckie do odległych zakątków Europy. Przywozili z nich m.in. materiały, wzory i krawieckie pomysły, które wzbogacały lokalne stroje, czyniąc z nich nie tylko ważny element budujący wilamowską ...
W niniejszej książce przedstawiam zarys koncepcji etyki hermeneutycznej, tzn. takiej, która za punkt wyjścia i cel swych interpretacji, konstrukcji, wartościowań i uogólnień uznaje wspólnotę komunikacyjną racjonalnych podmiotów. Istotnym celem mych dociekań było wypracowanie stanowiska, które określając trwałe (uniwersalne) elementy normatywne liczyłoby się zarazem z tymczasowością i względnością wielu pozornie niewzruszonych filarów moralności. (ze wstępu)
Olga Kłosiewicz poświęca swoje rozważania rozszyfrowaniu zwierzęcej symboliki w pismach Friedricha Nietzschego. Na przykładzie tej symboliki zastanawia się zarówno nad krytycznymi, jak i pozytywnymi tezami Nietzschego dotyczącymi człowieka, jego twórczości, kultury i religii. Fakt, że wiele filozoficznych pojęć i koncepcji udało się zawrzeć w postaciach stworzeń, których nie dało się łączyć z abstrakcyjnym myśleniem, wydaje się pasjonujący i wart głębszego zanalizowania. Jedn...
Prezentowany tom stanowi próbę opracowania pojetycznego i krytycznego modelu wyobraźni. Koncepcja Immanuela Kanta i jej hermeneutyczne oraz fenomenologiczne reinterpretacje stanowią teoretyczną podstawę odpowiedzi na pytanie o twórczy potencjał wyobraźni oraz zasadę działania obrazów. W procesie odkrywania i poszerzania sensu doświadczenia pojetyczny aspekt wyobraźni (zdolność do tworzenia treści i wydobywania ukrytego znaczenia) łączy się z aspektem krytycznym (przekraczanie...
"Łuk i kołczan" to drobiazg, błyskotka, polsko-łaciński tomik epigramatów miłosnych z okresu od XV do XVII w. Ich autorami są wybitni poeci renesansu i baroku: Michele Marullo Tarcaniota, włoski kondotier greckiego pochodzenia, neapolitańczyk Jacopo Sannazaro, Jan Kochanowski, poeta polski, ale wykształcony w Italii, wreszcie Walijczyk John Owen. Wszystkich drasnęła strzała Amora, której grot został unurzany nie tyle w miodzie i żółci, ile raczej w poezji antycznej. Źródło ow...
Tematem książki jest późna twórczość jednego z najbardziej niezwykłych i kontrowersyjnych pisarzy polskich XX wieku – Leopolda Buczkowskiego, nazywanego często „polskim Beckettem”. Autor poddał szczegółowej analizie najtrudniejsze w odbiorze i najrzadziej komentowane przez badaczy późne dzieła Buczkowskiego, opublikowane po roku 1970: Uroda na czasie, Kąpiele w Lucca, Oficer na nieszporach i Kamień w pieluszkach. Twórczość ta łączyła literaturę polską z najważniejszymi nurtam...
Monografia dotyczy polskich relatywizatorów czyli wykładników aspektu tematycznego w strukturze informacyjnej wypowiedzi. Autorka omawia dwa typy wyrażeń pełniących we współczesnej polszczyźnie tego rodzaju funkcje: jednostki leksykalne (np. wyrażenia pod względem, w aspekcie, jako) i operacyjne (przysłówki tematyzujące, narzędnik względu, frazy tworzone z udziałem przyimków, wybrane operacje repetycyjne). Kwestie czysto lingwistyczne, związane z sygnalizowaniem, z jakiego pu...
Co to jest poznanie lingwistyczne i jaki ma ono związek z metafizyką? Wokół tego pytania ogniskują się wszystkie wątki niniejszej książki, spośród których jeden jest kluczowy: dusza rozumowa i jej władze. Inny, nie mniej ważny, wątek stanowi diagnoza tego, co lingwiści nazywają poczuciem skomunikowania, dotyczy on w sposób szczególny skomunikowania w odniesieniu do pojęć abstrakcyjnych. Diagnoza poczucia skomunikowania wiąże się mianowicie z aporią metodologiczną, mającą swe ...
Autoekonomie zapisu Juliana Ochorowicza. Codzienne praktyki piśmienne i badawcze psychologa Książka jest pierwszą próbą całościowego zbadania i opisania codziennych praktyk piśmiennych polskiego psychologa Juliana Ochorowicza (1850–1917). Ponad sto zeszytów i notatników osobistych uczonego, dziś przechowywanych w archiwach biblioteki Zakładu im. Ossolińskich we Wrocławiu, stanowi niezwykłe i dotychczas niezbadane źródło wiedzy o intymnych praktykach piśmiennych autora Jak nal...
Tom "Inedita" obrazuje różnorodność, bogactwo i zachęcający do eksploracji potencjał myślenia, którym Marek J. Siemek wypełniał swój oryginalny zamysł społecznego transcendentalizmu, porównywalny z transcendentalizmem dyskursu społecznie „usytuowanego” przez Habermasa i postmetafizyczno-pragmatycznymi modelami racjonalności od McCarthy’ego po Brandoma. Niepublikowane dotąd materiały pozwolą Czytelnikowi znaleźć odpowiedź między innymi na pytania: • jakiego rozumu i racjonalno...
Prezentowana monografia przybliża zjawisko zachodzące w protestanckiej Skandynawii, którą w XIX wieku ogarnął ludowy i masowy ruch kaznodziejski. Był on sprzeciwem i świecką alternatywą wobec Kościoła państwowego i narzucanych przez państwo interpretacji wiary. Pod względem ideowym geneza ruchów kaznodziejskich związana była z pietyzmem, ważnym nurtem odnowy wewnątrz Kościołów protestanckich, zwłaszcza luterańskich, na przełomie XVII i XVIII wieku. Autorka skupia się przede w...
Książka poświęcona jest zjawisku ciąży mnogiej i narodzinom wieloraczków w starożytności. Jej podstawą są źródła pisane ze starożytnego Bliskiego Wschodu (Mezopotamia, Egipt, Lewant, Anatolia) oraz z Grecji i Rzymu, których zakres chronologiczny obejmuje prawie 2500 lat. Tak bogaty materiał źródłowy pozwolił na przyjrzenie się tematowi z kilku perspektyw: prześledzono opowieści mitologiczne o półboskich bliźniakach i liczniejszych wieloraczkach, medyczne i astrologiczne konce...
Monografia Piotra Załęskiego to pierwsza całościowa analiza kompetencji obywatelskich z zakresu wiedzy społecznej, ekonomicznej i politycznej młodych obywateli Rzeczypospolitej Polskiej. Materiałem do badań były zadania rozwiązane przez blisko 400 tys. absolwentów zdających maturę z WOS-u (w wersji podstawowej i rozszerzonej) w sesji głównej (majowej) w latach 2010–2019. Autor, od 2010 roku koordynator egzaminu maturalnego z WOS-u w Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, zastosow...
Prezentowana książka zawiera wybór osiemdziesięciu ośmiu kazań dla młodzieży żydowskiej (tzw. egzort), które powstały w Galicji pod koniec XIX i w pierwszych dekadach XX wieku. Stanowiły one część edukacji religijnej uczniów żydowskich uczęszczających do świeckich szkół, zarówno szczebla podstawowego, jak i średniego, czyli gimnazjów. Autorami kazań byli nauczyciele, m.in. Natan Szyper, Arnold Friedman czy Samuel Wolf Guttman, kaznodzieja synagogi postępowej we Lwowie. W tomi...
Leksykograficzna interpretacja rosyjsko-polskich paraleli frazeologicznych W monografii została przedstawiona nowa koncepcja dotycząca leksykograficznej interpretacji zbieżnych pod względem formy frazeologizmów języka rosyjskiego i polskiego oparta na teorii paraleli leksykalnych. Jest to pierwsza próba kompleksowego porównawczego opisu leksykograficznego tych jednostek. Monografia zawiera pierwszy słownik rosyjsko-polskich paraleli frazeologicznych. *** A Lexicographical...
Analiza przemiany wyobrażeń o Kleopatrze VII Filopator w procesie ponad dwutysiącletniej recepcji. Autorka, odkrywając kolejne warstwy mitu – od historycznej postaci po egipską POPkrólową – ukazuje, że obraz tej władczyni w każdej epoce traktowano instrumentalnie, dostosowując go do panujących trendów. Kim była Kleopatra? Boginią, oddaną matką, królową walczącą o swoje państwo, bezwzględną uwodzicielką, potworem, starożytną femme fatale, pięknością o twarzy Elizabeth Taylor, ...
Przedmiotem niniejszej pracy jest poemat Juliusza Słowackiego Anhelli – utwór o losach polskich zesłańców na Syberii. Rozważania koncentrują się zwłaszcza na imaginacji romantycznego poety, ale także modernisty – Witolda Pruszkowskiego oraz przemianie wrażliwości odbiorców Anhellego (czytelników, artystów, krytyków) na przestrzeni epok. Praca inspirowana była odkryciami francuskiej krytyki tematycznej, której dokonania stanowią główne kryterium metodologiczne.
Edycja źródłowa ksiąg ławniczych Starej Warszawy z lat 1453-1535 została przygotowana przez Agnieszkę Bartoszewicz, profesora w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, oraz grono jej uczniów: Krzysztofa Mrozowskiego, Macieja T. Radomskiego, Katarzynę Wardę i Urszulę Zacharę-Związek. Publikacja obejmuje cztery księgi warszawskiego sądu ławniczego zawierające protokoły działalności tego urzędu i dokumentujące życie mieszkańców Starej Warszawy u schyłku średniowiecz...
Using rich and varied narrative images and resources, literary artworks, excerpts from philosophical and sociological writings, musicological theories and film studies, historical documents, and other materials, this collection of essays strongly sides with the feminist theory. All chapters tirelessly construct feminist discourse by depicting a new reality, language, and values to assess as well as understand the life, goals, and social achievements of women over a span of ce...
Książka wszechstronnie i całościowo przedstawia problem emigracji zarobkowej z Polski na Łotwę i do Estonii w okresie międzywojennym. Autor przygląda się temu zagadnieniu przez pryzmat procesów politycznych, gospodarczych, społecznych, demograficznych i narodowościowych zachodzących wówczas w Europie Środkowo-Wschodniej. W pracy zostały ukazane geneza i istota ruchu emigracyjnego ze wskazaniem jego najważniejszych determinantów zarówno wewnątrzkrajowych, jak i międzynarodowyc...
Monografia jednej z 25 najbardziej wpływowych (według „Wall Street Journal”) kobiet Europy zawiera analizę czynników sprawczych przywództwa i źródeł społecznej percepcji charyzmy przywódcy. Autorka korzystając z własnych doświadczeń zawodowych, w oparciu o multidyscyplinarną wiedzę naukową, formułuje i uzasadnia dwie koncepcje modelowe i teoretyczne: pierwsza odnosi się do przywództwa w ogóle, a druga do przywództwa charyzmatycznego. Postawione hipotezy poddane są konfrontacj...
Tom wierszy wybitnego współczesnego poety nahua Gustava Zapoteca Sidena wraz z przekładem literackim w językach angielskim i polskim Adama Coona i Szymona Grudy. Każdy z wierszy jest „żarem czasu”, nośnikiem pradawnych słów, które nie całkiem jeszcze zamilkły, mającym moc ożywiania przeszłości i czynienia jej częścią teraźniejszości. Inin xochicuicaamoxtli tlen quiihcuiloh huei xochicuicatlahcuilohquetl Gustavo Zapoteco Sideno no quitlahtolcuepqueh ica ingleztlahtolli huan p...
Zebrane w tomie eseje przestawiają różne sposoby interpretacji przestrzeni wiejskiej i miejskiej w wybranych tekstach literackich i materiale wizualnym. Autorzy monografii badają różne podejścia do miasta, przestrzeni miejskich, krajobrazu, wsi i topografii w brytyjskiej literaturze i kulturze XVIII i XIX wieku, proponując bardziej szczegółowy ogląd pojedynczych dzieł podejmujących tę tematykę. ****** The essays in this volume discuss various aspects of urbanscapes and land...
