Obecność kultur skandynawskich w przestrzeni cywilizacyjnej Pomorza i Kaszub jest czymś oczywistym. Można ją rozpatrywać w porządku historycznym, literackim, językowym, religioznawczym czy socjologicznym, a w każdym z tych aspektów jest bardzo wiele do ustalenia i to z różnych perspektyw narodowych czy językowych. Oczywiście sporo kwestii kulturowych zostało już omówionych, na co autorzy poszczególnych artykułów zawartych w przedstawianym dzisiaj uwadze czytelników tomie ukaz...
Wykłady o działalności polskiego wywiadu wojskowego w latach 1918-1945 płk dypl. Stefan Mayer wygłaszał dla byłych oficerów Wojska Polskiego i Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie na początku lat siedemdziesiątych XX w. Ze względu na osobę wykładowcy stanowią one ciekawe źródło do dziejów służb specjalnych Rzeczypospolitej w okresie międzywojennym, jak i w czasie II wojny światowej. Dotyczyły kwestii związanych z aktywnością polskiego wywiadu i kontrwywiadu. Ich autor omawiał ...
Prezentowane opracowanie stanowi kontynuację wcześniejszej publikacji autorów. Ukazała się drukiem w tym samym wydawnictwie, w roku 2018, i obejmowała lata 1977-1983 (7 dokumentów)28. Opracowanie dokumentów, które oddajemy do rąk czytelników, stanowi część drugą (i zarazem ostatnią). Niniejszy tom źródeł dotyczy ostatniego okresu funkcjonowania Wojsk Ochrony Pogranicza (WOP), tj. lat 1984-1989. Czas ten charakteryzował się stopniowym odchodzeniem od stosowanych do tej pory ry...
Głównym zamierzeniem pracy było ukazanie różnorodności biologicznej zabytkowych założeń dworskich i folwarcznych położonych w Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk Natura 2000 "Dorzecze Parsęty - PLH320007". Powstawały one głównie na przełomie XVIII i XIX wieku w obrębie własności znanych rodów niemieckich, dawnych mieszkańców Pomorza. Na terenie parków stwierdzono wiele taksonów chronionych, rzadkich i zagrożonych antropopresją. Mamy nadzieję, że książka przyczyni się do ochr...
Choć prawa kobiet i udogodnienia dla nich są dziś postrzegane jako niepodważalne i stale obecne w przestrzeni publicznej, warto przypominać, że nie zawsze tak było. Książka ma zachęcić do refleksji nad następującymi kwestiami: jaką funkcję pełniły i pełnią obecnie kobiety w społeczeństwie, jakie role najchętniej się im przypisuje oraz jakie podejmować działania, by zbudować właściwy obraz działalności kobiet i ich aktywizacji zawodowej, społecznej, a także politycznej
Czwarty tom tekstów doktorantów historii, wydawany przez Akademię Pomorską, poświęcony jest życiu codziennemu. Dla historyków polskich nie jest to łatwy obszar. Gdy w 1824 r. Leopold von Ranke, chcąc zerwać z tradycyjną historiografią moralizatorską, stwierdził, że należy opisać przeszłość, „jak to właściwie było”, oznaczało to przełom. Ale historiografia polska w dużej mierze na tej regule się zatrzymała. Znaczna część tekstów pisanych przez badaczy przeszłości to tradycyjna...
Podstawowym warunkiem funkcjonowania systemów demokratycznych są wolne, cykliczne i rywalizacyjne wybory do ciał przedstawicielskich. Ich najważniejszą funkcją jest wyłanianie reprezentacji społeczeństwa, która tą drogą otrzymuje mandat do sprawowania władzy. Aby wybory mogły być uznane za demokratyczne, musi być zapewniona ich tajność oraz nieskrępowana rywalizacja kandydatów reprezentujących różne partie i programy polityczne. Oba te warunki nie były spełnione w systemie po...
Wojny peryferyjne są wojnami licznie występującymi we współczesnym świecie. W wielu przypadkach są one niedostrzegalne, a także, co należy ocenić bardzo negatywnie, są marginalizowane. Niestety efekt takiego podejścia społeczeństwa międzynarodowego do tego zagrożenia może być tragiczny. Potwierdzeniem tego stanu rzeczy może być konflikt w Syrii, na Ukrainie czy wydarzenia turecko-kurdyjskie. Często społeczność międzynarodowa odbiera te wydarzenia w sposób nieprzystający do wy...
Prezentowana monografia to specyficzna kontynuacja refleksji badawczej zapoczątkowanej książką Między rusofobią a rusofilią. Postawy, poglądy i realizacje w literaturze polskiej od XIX do XXI wieku (Gdańsk 2016). Kontynuacja , ponieważ uwaga wielu autorów, jak w poprzedniej publikacji, skoncentrowana została na analizie artystycznych formuł ujawniania się postaw polskich wobec Rosji. Specyficzna, gdyż szkice podporządkowane zostały namysłowi: czy (i jak) możliwe było (jest) p...
Przygotowana do druku publikacja dokumentów dotyczących wywiadu przedwojennej Straży Granicznej stanowi kontynuację tej tematyki, którą autorzy podjęli we wcześniejszym wydawnictwie źródłowym. Poprzedni tom, w pełni samoistny, miał jednak dużo bardziej zawężony zakres rzeczowy, terytorialny i chronologiczny od niżej prezentowanego, ujmując zaledwie niewielką część działalności wywiadowczej Straży Granicznej. Znaczna ilość przekazów źródłowych odnosząca się do całości problema...
Referaty poświęcone Długoszowi wygłosili uczeni z Opola, Łodzi, Gdańska, Koszalina oraz naukowcy lokalni, związani ze środowiskiem słupskim. Zbigniew Zielonka przedstawił Kroniki Jana Długosza jako ukoronowanie myśli patriotycznej w historiografii polskiego średniowiecza. Franciszek A. Marek skupił uwagę słuchaczy na erudycyjnym wykładzie o Janie Długoszu jako wychowawcy królewiczów. Anna Pobóg-Lenartowicz zaprezentowała kronikarza jako propagatora kultu św. Jacka i bł. Czesł...
Przedkładana monografia zawiera 28 tekstów, poruszających problematykę z czterech obszarów tematycznych dyskursu: w leksykologii, w przekładzie, w literaturze oraz w kulturze. W kręgach wskazanych obszarów badawczych autorzy poruszają wiele kwestii o charakterze bardziej szczegółowym. Podział na wskazane bloki tematyczne ma charakter umowny, jako że wiele tekstów jest poświęconych zagadnieniom z pogranicza wskazanych obszarów badawczych. Niewątpliwie na uwagę zasługuje to, że...
Teksty do tomu trzeciego powstawały z akcentem na „ludzi, przedmioty, interakcje”. Dążenie do posiadania dóbr zawsze było jednym z głównych motywów ludzkiej aktywności (o ile nie zasadniczym). Nie jest prawdą, że istnieją tylko rzeczy i relacje między nimi. Dzieje są bardziej skomplikowane. Ale relacje ludzi tworzących i zabiegających o rzeczy tworzą pokaźną część historii homo sapiens. Były nimi wyprawy morskie Słowian, średniowieczne ważenie piwa, mandżurskie imperium leśne...
Ponownie stajemy dziś przed fenomenem kulturowym Wielkiego Pomorza. Po namyśle nad kwestiami omówionymi w opracowaniach: Mit i literatura (2009), Tożsamość i wielokulturowość (2011), Kultura i sztuka (2013), Wierzenia i religie (2015), Społeczności i narody (2017), zastanawiamy się dzisiaj nad biegunowo wywołanymi hasłami: Wojna i pokój. Przywołując problematykę historyczną, literacką i kulturoznawczą Pomorza, zamierzamy opisać zjawiska wielkich przewartościowań, konfliktów o...
Tom zawiera więc rozważania teoretyczne i terminologiczne, studia nad polską sztuką XIX i XX wieku różnych dyscyplin, zaskakujące niekiedy wnioski dotyczące relacji rodzimości i awangardy – w malarstwie, architekturze, muzyce – przyczynki do wiedzy o stylu zakopiańskim, studia etnograficzne, refleksje nad literaturą i strategiami edukacyjnymi, wreszcie monograficzne opracowania obiektów z Pomorza. Zebranie tylu różnorodnych, interesujących tekstów jest też potwierdzeniem stat...
Praca stanowi przede wszystkim panoramę problemów będących od stuleci przedmiotem strategii i analiz strategicznych. Jest to wybór autorski, zatem selektywny, lecz jak sądzę reprezentatywny dla tej dyscypliny, jaką jest polityka i strategia bezpieczeństwa. Ta podróż przez wieki i wybrane zagadnienia dotyczące dziejów światowej i polskiej myśli strategicznej ma przybliżyć czytelnikowi tytułową problematykę, ma też skłonić najbardziej zainteresowanych czy też zawodowo zajmujący...
Ramy chronologiczne pracy wyznaczają lata 1944–1989. Pierwsza z dat wskazuje początek aktywności Urzędu Bezpieczeństwa (UB) wykazującego w tym czasie pierwsze oznaki zaangażowania w rozwiązanie problemu ukraińskiego. Kolejne lata stoją pod znakiem systematycznie rosnącego udziału UB w zwalczaniu ukraińskiego podziemia niepodległościowego, przesiedleniach ludności ukraińskiej i jej kompleksowej kontroli po zakończeniu deportacji. Za cezurę wewnętrzną kończącą pierwszy etap roz...
W książce opisano różne społeczeństwa i okresy historyczne, wykorzystując w tym celu także wiedzę z dziedzin wykraczających poza ściśle rozumiane bezpieczeństwo, takich jak antropologia, biologia, socjologia, politologia, a także historia. W monografii o tak szerokim zakresie czasowym i przedmiotowym autor musiał opierać się w dużej mierze na źródłach pośrednich. Zapewne wiele treści zawartych w publikacji może być przedmiotem krytycznych uwag osób zajmujących się szczegółowy...
Celem pracy jest próba przedstawienia głównych linii rozwoju ewangelickiego szkolnictwa elementarnego z polskim/kaszubskim językiem nauczania na kaszubskim obszarze językowym od czasu proklamowania reformacji w Księstwie Pomorskim w 1534/1535 r. do czasu jego likwidacji jako samodzielnego państwa w 1648 r., a następnie w przejętej przez monarchię Hohenzollernów jego prawoodrzańskiej połaci do początków XIX w., (umownie 1806 r). Zachodnia i południowa granica zasięgu języka ka...
Niniejsza praca stanowi analizę 258 dokumentów, wypowiedzi i przemówień papieskich zebranych w innej mojej pracy pt. Jan Paweł II wobec obecności islamu i muzułmanów w krajach Unii Europejskiej31, na podstawie polskiej wersji „L’Osservatore Romano”32 („OR”). Dokumenty te zostały ułożone chronologicznie i podzielone na 11 części: I. Encykliki, II. Adhortacje apostolskie, III. Listy papieskie, IV. Konstytucje apostolskie, V. Orędzia: na Światowy Dzień Migranta i Uchodźcy, na Św...
Celem niniejszej pracy jest chronologiczne przedstawienie zachowanych, wybranych przykładów działań służbowych żołnierzy WOP z końca lat 70. i początku lat 80. XX w. W pracy posłużono się materiałami wewnętrznymi, opracowanymi na potrzeby szkoleniowe formacji WOP. Zdaniem autorów potwierdzają one występowanie w tym okresie różnych form przestępczości granicznej na poszczególnych odcinkach granicy państwowej. Dogłębna analiza tych zdarzeń pozwala też czytelnikowi wyrobić sobie...
Postępująca globalizacja okazała się czynnikiem sprzyjającym terrorystom. Ułatwienia komunikacyjne, coraz szybsza łączność, masowe korzystanie z Internetu, napływ ludności z terenów wiejskich do miast, obecność w Europie kilkudziesięciu milionów muzułmanów, struktura sieciowa, utrudniona kontrola i identyfikacja potencjalnych sprawców zamachu utrudniają walkę z terroryzmem. Potwierdzeniem determinacji członków organizacji terrorystycznych mogą być ataki na środki transportu p...
Budowa portu i miasta Gdyni była jedną z największych inwestycji gospodarczych II Rzeczypospolitej. Przekształcenie małej wioski rybackiej w nowoczesne miasto i największy port bałtycki stało się swoistym fenomenem, który wymuszony został polityczno-ekonomicznymi realiami istniejącymi w Europie Środkowej na początku lat dwudziestych XX w. U zarania niepodległości państwo polskie spoglądało na Gdańsk. Miasto to stać się miało polskim oknem na Bałtyk, przez który realizowane mi...