Książka Pieczęcie przy dokumentach Związku Pruskiego. Akt erekcyjny i dokumenty akcesyjne zawiera pierwszą próbę edycji zespołu pieczęci uwierzytelniających akty powołujące do życia tytułową konfederację. Obejmuje ona opisy typów 122 zachowanych oraz 18 pieczęci dziś nieistniejących, a przywieszonych niegdyś do dwóch kompletów dokumentów (toruńskiego i elbląskiego). Edycję poprzedza wstęp, w którym starano się wprowadzić Czytelnika w złożony świat dokumentów związkowych, prez...
Głównym celem autora książki jest znalezienie odpowiedzi na pytanie, czym była elektryczność dla romantycznych ludzi świata literatury i filozofii badana przez fizyków i chemików u progu XIX wieku w Polsce. Jako obiekt zainteresowania najtęższych umysłów epoki wprowadziła niemały zamęt w gmachu wiedzy wzniesionym na kategorii hierarchii bytów i przyczyniła się do ustanowienia nowych filozofii przyrody. Wbrew pozorom związek między elektrycznością, tym nowym aktorem, który poj...
The book was conceived as a source compendium, which – for the first time – includes archaeozoological data collected from publications and unpublished reports, as well as and archaeozoological studies from as many sites as possible. As a result, for the first time in Polish archaeozoology and archaeology, such an extensive catalogue devoted to horse remains, as well as live stocks used in the Middle Ages on Polish lands, was collected. To do this, several key steps had to be...
Z Wprowadzenia „Ustalenia S. Kwiatkowskiego zawarte w monografii Klimat religijny w diecezji pomezańskiej u schyłku XIV i w pierwszych dziesięcioleciach XV wieku nie utraciły swej wartości. Praca wciąż zachowuje metodologiczną świeżość, imponuje interdyscyplinarnym podejściem oraz szeroką podstawą źródłową. Zawarte tutaj konkluzje nie zdezaktualizowały się, a nowsza historiografia ? poprzez uwzględnianie nowych kategorii źródłowych i stawianie kolejnych pytań ? wzbogaca nak...
Książka ukazuje miejsce Mikołaja Kopernika w kulturze pamięci najpierw społeczności lokalnych Torunia i Fromborka, następnie środowiska erudytów Rzeczypospolitej, a wreszcie kręgu europejskich encyklopedystów. Autorzy stawiają ważne pytania: kim był Kopernik dla ludzi XVIII stulecia?, co decydowało o pamięci i zapomnieniu? Najprościej można by odpowiedzieć, że wybitny astronom był taki, jakim chcieli go widzieć i jakiego potrzebowali twórcy jego biogramów, fundatorzy tablic p...
W latach 60. XX wieku, kiedy rozpoczynano eksplorację stanowisk w Grucznie, ówczesne uwarunkowania pozwoliły na przeprowadzenie zakrojonych na szeroką skalę badań, w wyniku których wydobyto bardzo liczny zbiór ludzkich szczątków kostnych. Projekt zatytułowany „Opracowanie wyników analiz ludzkich szczątków kostnych z badań prowadzonych w latach 1964–69 w Grucznie, gm. Świecie”, który był realizowany dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, um...
Czym były osiemnastowieczne salony? Kto je prowadził i jak można było stać się częścią tego świata? Jakie aktywności towarzyszyły spotkaniom? Jakie funkcje pełniły salony w życiu społecznym i politycznym? Jaki był stosunek „salonierek” do polityki i w jakim stopniu salon pomagał im w ich publicznej działalności? Autorka odpowiada na te pytania, nawiązując do prac dotyczących salonu we Francji, pamiętników polsko-litewskiej szlachty oraz relacji podróżników, którzy odwiedzili ...
"Wszystkie, bez wyjątku, poznane przeze mnie rodziny przechowują pamięć swoich przodków, bliższych lub dalszych, przekonanie, że zawdzięczają im dobre życiowe wzory oraz chęć dochowania tym wzorom wierności. Starają się o to w bardzo różnych wariantach biograficznych, zwykle obfitujących w szczególne zdarzenia, niełatwe wybory, śmiałe decyzje. Tym pragnę zaciekawić czytelników, może skłonić do akceptacji, rzadziej pewnie do protestu, zachęcić do naśladowania tego, co budujące...
Kiedy życie miejskie zaczęło tętnić dłużej i głośniej? Kiedy piesi utracili pierwszeństwo w ruchu drogowym, a dorożki konne zostały wyparte przez samochodowe taksówki? Co spowodowało, że na początku XX wieku urzędnik miejski podróżował ponaddwukrotnie szybciej od robotnika? Wraz z powstaniem i rozwojem silnika spalinowego oraz elektrycznego pojawiła się komunikacja miejska, powozy konne były zastępowane przez samochody, mieszkańcy korzystali z rowerów i motocykli. Zmieniły s...
Kolejny, czwarty już tom z serii zatytułowanej „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi” został poświęcony prezentacji wyników badań nad parafiami na obszarze władztwa zakonu niemieckiego w Prusach. Badania te zostały przeprowadzone w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Parafie w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1243–1525” (DEC–2011/01/B/HS3/00828). Znalazło się w nim trzynaście artykułów poświęconych różnym aspektom działalności parafii oraz duchowień...
Prezentowana praca jest pierwszą, która dotyczy tylko Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i obejmuje całe terytorium II RP. […] Autor podjął się opisania dziejów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w okresie międzywojennym. Dopiero bowiem po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Kościół Ewangelicko-Augsburski rozwinął swoją działalność na pozostałą część kraju, przejmując pod swe zwierzchnictwo parafie na Śląsku Cieszyńskim, w Krakowie, na Kresach Wschodnich oraz tworząc nowe ...
Termin „modernizacja” pojmujemy szeroko – jako przekształcenia społeczno-cywilizacyjne dziejące się na wielu poziomach. Naszym zadaniem jest poszukiwanie jej korzeni i obiektywne odtworzenie procesów z tym terminem związanych od początku XIX wieku po wybuch II wojny światowej. Interesują nas zarówno działania w zakresie postępu ekonomicznego, technicznego, jak i oświatowego, w zakresie moralności i podnoszenia dobrobytu oraz rozwijania poziomu świadomości społecznej i narodow...
Kluczem do zrozumienia fragmentarycznej myśli Hannah Arendt jest filozofia historii zarówno w znaczeniu spekulatywnym, jak i krytycznym. Odpowiedź Arendt na totalitaryzm – na zwycięstwo fizjologii nad polityką – jest jednocześnie przemyślana i radykalna. Totalitaryzm nie okazuje się wyłącznie systemem sprawowania władzy, lecz stanowi skrajny przypadek opowiadania historii, fałszywy sposób tworzenia narracji, która sięga w głąb indywidualnej tożsamości. Każda opowieść jest nar...
Swetry, sutanny i mundury. Próby oddziaływania „Solidarności” podziemnej, Kościoła katolickiego i społeczeństwa na wojsko po wprowadzeniu stanu wojennego, a także przejawy oporu wewnątrz struktur wojskowych w świetle raportów Wojskowej Służby Wewnętrznej i Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego (grudzień 1981-grudzień 1982) Książka Swetry, sutanny i mundury opowiada o okresie stanu wojennego, obejmującym połowę grudnia 1981 i cały rok 1982. Sweter to symbol działacza...
Najnowsza książka toruńskiego historyka ukazuje konflikty, do jakich dochodziło z powodów wyznaniowych (lub z wykorzystaniem religii jako pretekstu) w Wilnie w okresie wielkich przemian religijnych, jakie miały miejsce w Rzeczypospolitej w związku z pojawieniem się reformacji i odpowiedzią na to ze strony Kościoła katolickiego. Jest to pierwsza monografia, w której został kompleksowo przedstawiony problem tumultów religijnych w odniesieniu do jednego z największych miast Rzec...
Intencją niniejszej publikacji nie jest stawianie kogokolwiek pod moralnym pręgierzem, ale utrwalenie pamięci o straszliwym, zbiorowym cierpieniu ofiar podobozu KL Stutthof o nazwie Baukommando Weichsel i oddanie im należnej czci. Jest to szczególnie ważne z uwagi na fakt, że niewiele osób ma świadomość tego, że u schyłku II wojny światowej fragment tragedii unicestwienia narodu żydowskiego rozegrał się w okolicach Torunia
Fragment wstępu.
Część pierwsza. Zbliżenie polityczne i gospodarcze między Prusami Książęcymi a Prusami Królewskimi i Koroną w latach 1525–1548 Rozdział I. Nowa polityka księcia Albrechta wobec Prus Królewskich i Korony w latach 1525–1526 1. Przełomowe znaczenie traktatu krakowskiego z 1525 roku dla stosunków politycznych i gospodarczych Prus Książęcych z Prusami Królewskimi i całą Polską 2. Udział przedstawicieli Prus Królewskich w realizacji postanowień traktatowych 1525 roku 3. Pomoc wo...
Kronika Katedry Chemii Ogólnej 1951–2015 autorstwa prof. Aliny Kamińskiej to zapis ponad sześćdziesięciu lat działania Katedry, od trudnych początków aż do międzynarodowych sukcesów, dedykowana przez autorkę wszystkim jej pracownikom. Fragmenty Kroniki… (1952–1980) zostały nagrodzone w konkursie na wspomnienia organizowanym przez Stowarzyszenie Absolwentów UMK w 2011 r.
Od dłuższego już czasu polsko-rumuńskie stosunki polityczne i wojskowe oraz kontakty gospodarcze i kulturalne budzą żywe zainteresowanie polskich historyków. Dotyczy to przede wszystkim wspólnych dziejów z okresu Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz II Rzeczypospolitej, a także czasów niemal nam współczesnych, które są już raczej polem badawczym politologów, a nie historyków. Innym obszarem studiów polskich historyków oraz etnologów i etnografów jest też nieliczna mniejszość ...
Niniejszy tom zawiera osiemnaście tekstów dedykowanych prof. dr. hab. Januszowi Tondelowi z okazji Jego siedemdziesiątych urodzin. Ich autorami są Profesorscy przyjaciele i współpracownicy, zarówno z macierzystego Torunia, jak i wielu innych ośrodków akademickich i bibliotecznych. Są wśród nich nestorzy rodzimej bibliologii, badacze średniego pokolenia cieszący się ugruntowaną renomą, a także reprezentanci młodszych generacji naukowców i bibliotekarzy. Naturalnie spoiwem wszy...
Systemy zarządzania treścią (Content Management Systems, CMS), zwłaszcza te o otwartym dostępie do kodu źródłowego (open source’owe), stanowią ważny element infrastruktury niezbędnej, aby mogło dokonywać się tzw. otwarcie komunikacji, w tym komunikacji naukowej, literatury naukowej, edukacji. CMS-y wspierają rozwój komunikacji naukowej i otwartej nauki, a co za tym idzie, wszystkich organizacji działających w tym obszarze [...]. Systemy [...] umożliwiają gromadzenie, zarządza...
Przekład i redakcja naukowa – Liliana Lewandowska W 1939 r. wskutek ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow, który włączał państwa bałtyckie w sowiecką sferę wpływów, jednocześnie gwarantując Niemcom prawo do ewakuacji rdzennej ludności niemieckiej z tych terenów, m.in. na Łotwie i w Estonii rozpoczęła się wielka akcja przesiedleńcza, opatrzona hasłem Heim ins Reich (pol. Z powrotem do Rzeszy). Dotknęła ona w sumie kilkadziesiąt tysięcy tzw. Niemców bałtyckich, których nazistowska ...
Książka „Idąc - wytyczasz drogę” przedstawia życie „zwyczajnego” bohatera na tle uwarunkowań społeczno-gospodarczych i politycznych okresu międzywojennego. Nie jest to tylko opowieść o losach jednostki, bowiem umiejętność obserwacji, barwność opisu przy znacznej wrażliwości na sytuację osób, z którymi Autor się styka, przybliżają czytelnikowi w plastyczny sposób położenie określonych grup społecznych, zwłaszcza na Pomorzu i Kresach Wschodnich. Historia własnej młodości skorel...
Redakcja naukowa i wstęp – Mirosław Sosnowski Z rękopisu wydała – Ewa Beata Sosnowska Komentarz edytorski i przypisy – Karol Jaworski Dziennik 1920 ukazuje słowami dziewiętnastolatka obyczajowość polskiej inteligencji sprzed stu lat. Jest niezwykłym świadectwem postrzegania odpowiedzialności wobec Ojczyzny, prawdziwą lekcją patriotyzmu, bardzo potrzebną nam wszystkim – współczesnym Polakom. […] Dziennik pokazuje z jednej strony dziewiętnastolatka sprzed prawie wieku podobne...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
