Nadać naszemu „tu i teraz” sens i nadzieję potrafią tylko niektórzy. I właśnie im trzeba dziś dać wyraźny i mocny głos. Józefa Hennelowa, Pani Ziuta. Każdy stały czytelnik „Tygodnika Powszechnego” wie, o kim mowa. Opatrzność daje łaskę długiego życia tym, którzy mogą świadczyć o ludziach i sprawach pozornie należących do przeszłości, ale ważnych dla nas „tu i teraz”. Oni są dla nas, współczesnych, bezcennymi świadkami epoki, gdy niełatwo było zachowywać przyzwoitość, kroczyć ...
Kogo spotkasz w wielkim mieście? Była jedną z wielu młodych, ambitnych dziewczyn, które zjeżdżają z całej Polski do Warszawy, aby spełnić swoje marzenia. Konsekwentnie realizowała plan na idealne życie. Praca kilkanaście godzin na dobę, perfekcja w każdym calu, błyskotki wielkiego miasta. Tylko dlaczego to wszystko nie dawało jej szczęścia? W końcu, wycieńczona pustką swojego życia, zawołała: "Ratuj!". On zareagował od razu, jakby tylko czekał na ten krzyk. Przyszedł w łagod...
Jak najbardziej! Autobiografia to szczególny rodzaj literatury biograficznej, w której sam podmiot opowiadanej historii przedstawia swoje życie.
Z reguły jest to retrospektywne spojrzenie na własną przeszłość - karierę, wydarzenia w życiu prywatnym, nierzadko nieznane dotąd opinii publicznej fakty i opowieści. Wiele znanych osób sięga po tą formę, by własnymi słowami opowiedzieć o tym, co ich spotkało. Wśród nich często są znani na całym świecie artyści - tacy jak Elton John, który w swojej książce “Ja. Pierwsza i jedyna autobiografia Eltona Johna” w szczery i zabawny, a przy tym często wzruszający sposób opowiada o swoim życiu. Głośną autobiografią był także ebook “ Ten drugi”, w którym książę Harry po raz pierwszy w pełni szczerze zwierzał się z ukrytych dotąd lub inaczej przedstawionych faktów związanych z jego codziennością na brytyjskim dworze królewskim. Podobnym echem odbiła się historia Michelle Obamy, “Becoming. Moja historia”, która zdecydowała się bez upiększania opowiedzieć o swoim życiu u boku byłego prezydenta Stanów Zjednoczonych. Specyficzną, nieco bardziej fabularyzowaną autobiografię przedstawia Didier Eribon w “Powrót do Reims”. Opowiada w nim o swoim powrocie do rodzinnego domu na prowincji i wszystkich przeszłych trudach, jakie kojarzą mu się z tym miejscem - krzywdą, upokorzeniem, wstydem. Eribon bez ogródek, ale i z dużą czułością opowiada o walczących o lepszy byt rodzinach, własnych politycznych wyborach, a to wszystko oparte jest na wnikliwej analizie współczesnego, kapitalistycznego społeczeństwa oraz codzienności na francuskiej prowincji. Przejmujący, a przy tym pełen optymizmu obraz odmalowuje Michael J. Fox w “Nie ma jak przyszłość” opowiadający między innymi o swoich zmaganiach z chorobą Parkinsona i nowotworem rdzenia kręgowego. “Sam o sobie” pisze także wybitny historyk Norman Davies. Te i wiele innych autobiografii międzynarodowych gwiazd czeka na Was na Woblink jako książki papierowe, ebooki (epub, mobi, pdf) oraz audiobooki.
To blisko związane, jednak nie tożsame ze sobą formy literackie. Autobiografia jest opisem czyjegoś życia napisanym przez samego zainteresowanego bądź zainteresowaną. Z kolei pamiętnik to bardziej prozatorska relacja o zdarzeniach, których dana osoba była świadkiem bądź uczestnikiem. Pamiętniki często bardziej skupiają się na emocjach i przemyśleniach danego człowieka, przede wszystkim z pewnego dystansu czasowego. Często też dotyczą nie całego życia (jak ma to miejsce w autobiografiach), lecz pewnego jego wycinka lub skupiają się na jednym jego aspekcie (choroba, okres dojrzewania, wiara, rodzicielstwo). Rodzajem pamiętnika jest książka Stanley’a Tucciego, znanego aktora, zatytułowana “Smak. Życie i jedzenie”, w której skupia się on na historiach stojących za jego ulubionymi przepisami. Do tego gatunku należy także “Pawilon małych ssaków” Patryka Pufelskiego, nominowany do Nagrody Nike 2023, dzienniku pełnym przemyśleń o przeszłości własnej rodziny, Zagładzie, codziennych trudnościach, z jakimi spotyka się jako osoba homoseksualna, a nade wszystko historiach o zwierzętach z ogrodów zoologicznych, w których pracuje Pufelski.
Wiele autobiografii opowiada historie polskich twórców i znanych postaci. Maria Peszek napisała sama o sobie bardzo szczerą książkę “Naku*wiam zen” opowiadającą o jej życiu, w tym o relacji z ojcem, aktorem Janem Peszkiem. Kazimierz Kutz przedstawia swoje barwne życie w ebooku “Będzie skandal. Autoportret Kazimierza Kutza”, podobnie jak pisarz Jerzy Pilch w swojej “Autobiografii w sensie ścisłym. A nawet umownym”. O doświadczeniu potrójnego rodzicielstwa pisze Maciej Stuhr w “Tata 3D, czyli rodzinny triathlon z przeszkodami”. Te i wiele innych autobiografii dających wgląd w nieznane perspektywy życia znanych osób opowiedzianych ich własnymi słowami znajdziecie na Woblink w formie książek papierowych, audiobooków lub ebooków (epub, mobi, pdf)!
