Kościół bez patriarchatu To uderzający paradoks, że choć kobiety są często znacznie bardziej zaangażowane w wiarę i jej przekazywanie niż mężczyźni, to jednocześnie nie mają w Kościele udziału we władzy czy w podejmowaniu decyzji. Jak pisała Natalia de Barbaro w jednym z numerów „Znaku”: gdybyśmy wyobrazili sobie restaurację, firmę bądź szkołę, gdzie kobieta nie może pełnić funkcji kierowniczych, omijalibyśmy te miejsca szerokim łukiem. Wielu z nas godzi się jednak na Kośció...
Co z ciebie wyrośnie Jeszcze niedawno uważano je za relikt przeszłości. Dziś pojęcie „klasy społeczne” znów jest odmieniane przez wszystkie przypadki. Trzy czwarte Polaków uważa się za przedstawicieli klasy średniej, a jednak widzimy dysproporcje w jej obrębie. Klasa wyższa mierzona majątkiem nie idzie w parze z inteligenckim wykształceniem, pochodzenie nie determinuje już tak mocno jak dawniej. Obserwujemy historie awansów dokonywane po 1989 r. oraz dramatyczne sytuacje tyc...
Moje duchowe miejsce Krajobraz religijny Polski zmienia się szybko, zwłaszcza w najmłodszym pokoleniu. Według badań CBOS-u 30 lat temu jako wierzący deklarowało się 93% osób między 18. a 24. rokiem życia. W zeszłym roku było to już tylko 71%. Jeszcze szybciej postępuje zanik praktyk religijnych. Odsetek regularnie chodzących do kościoła spadł w tej grupie aż trzykrotnie: z 69% w 1992 r. do 23% w 2021 r. Jednocześnie pozostają w nas pewne duchowe potrzeby: wspólnoty, autotr...
Tu mówi Ukraina Jakimi słowami opisuje się wojnę? Ukraińscy pisarze i pisarki, których poprosiliśmy o relacje z kraju, sięgają po różne pojęcia. Piszą o strachu, cierpieniu, nienawiści, śmierci. Ale także o odwadze, wdzięczności, miłości. I co może zaskakujące: o poczuciu winy i wstydzie – towarzyszącym uchodźcom opuszczającym swoje państwo, tym, którzy zostali, ale nie uczestniczą bezpośrednio w walkach, a wreszcie osobom, których jedyną „przewiną” jest fakt, że ich językie...
Rebecca Solnit. Głos oporu i nadziei Książki Rebekki Solnit to lektury obowiązkowe: rezonujące z przeżywanym czasem i potrzebami czytelników. Nadzieja w mroku należała do najważniejszych tytułów ostatnich lat. Zarówno dodawała otuchy, jak i dostarczała przykładów, że drobne działania mogą zainicjować wielkie zmiany. Termin „panjaśnianie”, nazywający doświadczenia wielu kobiet bezpodstawnie pouczanych przez pewnych siebie mężczyzn, wszedł do codziennego języka. Zew włóczęgi s...
Uchodźców w dom przyjąć 19-letni Ahmad z Syrii marzący o studiach prawniczych, 38-letnia Awin z Iraku, matka pięciorga dzieci, 24-letni Issa, syryjski chrześcijanin, student informatyki… Dzięki niedawnemu reportażowi „Der Spiegla” poznaliśmy imiona i losy większości z 17 osób, które zginęły, próbując przekroczyć granicę polsko-białoruską. O tych ludziach wiemy, ofiar mogło być jednak więcej. Rozmawiając o uchodźcach i migrantach, musimy przede wszystkim pamiętać o konkretn...
Przyjemność w czasie niepokoju Grudzień to ten czas w roku, kiedy szczególnie zależy nam, by doświadczać przyjemności i dzielić się nią z innymi. Dbamy o świąteczne spotkania, dobre jedzenie, upominki dla najbliższych, troszczymy się o atmosferę ciepła i bliskości. Jednak sytuacja na polsko-białoruskiej granicy, wydarzająca się katastrofa klimatyczna i inne problemy, z którymi mierzy się świat i nasz kraj, coraz częściej sprawiają, że zadajemy sobie pytanie, czy w ogóle mamy...
Oswajanie samotności Boimy się samotności, a ten lęk szczególnie nasiliło doświadczenie odosobnienia w trakcie pandemii. Sprzyja jej również kultura nastawiona na produktywność, która może alienować od nawiązywania bezinteresownych relacji. Angażują przecież najcenniejsze waluty – czas i emocje. Odosobnienie jest nie tylko prywatnym doświadczeniem, ale również kwestią publiczną, którą podejmują powstające w kolejnych krajach ministerstwa do spraw samotności. Jakby wbrew obaw...
W tym roku mija równe dwadzieścia lat od wydarzeń Okrągłego Stołu, zwołania sejmu kontraktowego i wyboru Tadeusza Mazowieckiego na pierwszego premiera wolnej Polski. Dwadzieścia lat - niewiele dłużej trwała Druga Rzeczpospolita, nim wojna światowa skreśliła ją z mapy świata. Te dwie Republiki, w pierwszym spojrzeniu tak odległe, tak różne, okazują się mieć ze sobą zdumiewająco wiele wspólnego. Kłopoty z wolnością odzyskaną w 1989 roku przypominają trudne początki polskiej nie...
Za wyborem i życiem Waga problemu i temperatura sporu, który rozgorzał w polskim społeczeństwie po wyroku Trybunału Konstytucyjnego z października 2020 r., są oczywiste. Podobnie jak głęboki podział i brak dyskusji między obozami pro- i antychoice. Próba przełamania tego impasu poprzez szukanie szerszych perspektyw i przedefiniowanie dotychczasowych stanowisk stanowiła dla nas motywację do podjęcia tematu. Przyglądamy się więc doświadczeniom innych krajów oraz kobiet zaang...
Świat prosi o ratunek Jak pokazał raport opublikowany w „Nature Climate Change”, po porozumieniach paryskich roczna emisja CO₂ do atmosfery zamiast spadać – wzrastała. Tymczasem na osiągnięcie neutralności klimatycznej mamy coraz mniej czasu. Naukowcy z McGill University przekonują, że wzrost średniej globalnej temperatury może przekroczyć punkt krytyczny (1,5ºC) nie – jak dotąd sądzono – w połowie wieku, ale już w latach 2027–2042. Mimo destrukcyjnych skutków działalności...
Uważność pozwala dostrzegać niewidoczne zazwyczaj detale i radzić sobie z trudnościami. Jak zaakceptować emocje i chronić się przed rozproszeniami? Co daje nam uważność na drugiego człowieka? W Temacie Miesiąca: Dyskretniejsze „ja” Paweł Holas w rozmowie z Angeliką Kuźniak Wybierać, widzieć, robić miejsce Michał Jędrzejek Ankieta: Jak praktykuję uważność? Odpowiadają: Wojciech Eichelberger, Leszek Możdżer, Janina Ochojska, ks. Grzegorz Strzelczyk, Urszula Zajączkowska ...
W jakie relacje wchodzimy z żydowskimi rzeczami? Co skrywa muranowska ziemia? Jak materialność pomaga przepracować trudną pamięć? Czym jest i po co nam doświadczenie Auschwitz-Birkenau? W Temacie Miesiąca: Okruchy pamięci Beata Chomątowska Uobecniona Zagłada Marta Duch-Dyngosz Dotknąć Auschwitz Piotr Cywiński w rozmowie z Martą Duch-Dyngosz Większa czułość Monika Sznajderman w rozmowie z Agnieszką Rzoncą Ponadto w numerze: Janusz Poniewierski komentuje dokument KEP o ...
Kwietniowy numer Miesięcznika ZNAKJak smakuje życie w KoreiCoraz chętniej przeglądamy oferty lotów do Korei Południowej , poświęcone ojczyźnie k-popu i kimchi portale i blogi turystyczne. Jednak za zapierającymi dech w piersiach widokami miast zaawansowanych technologii, wulkanicznej wyspy Czedżu czy przebitkami z targów będących rajem dla foodies, także kryją się problemy. Przede wszystkim: zapaść demograficzna, wysokie koszty życia, nierówności społeczne i polityczna niesta...
W listopadowym numerze Miesięcznika ZNAK Cieszyć się kruchością życia Przez wieki żyliśmy w kulturze, w której tematy przemijania i śmierci były postrzegane przez pryzmat chrześcijańskiej wyobraźni religijnej. Wizja życia po śmierci miała niemal powszechną siłę oddziaływania. Religia dostarczała też zbiorowych rytuałów, które pomagały radzić sobie z utratą bliskich i przeżywaniem żałoby. Postępująca sekularyzacja mocno podważyła te wyobrażenia. Nie wypra...
Jak wzmacniać odporność psychiczną Odporność psychiczna to umiejętność powrotu do równowagi po trudnych doświadczeniach lub stresie. Przypomina tarczę obronną, która pozwala nam chronić się przed problemami. Składają się na nią poczucie wpływu, zdolność do działania, właściwe podejście do wyzwań oraz pewność siebie. Nie jest ona czymś danym na zawsze, możemy ją kształtować i wzmacniać. Dbanie o nią jest absolutnie kluczowe, byśmy mogli dobrze funkcjonować w rzeczywistości ...
Dobre życie w chaotycznym świecie Starożytny filozof Epikur twierdził, że świat nie ma żadnego całościowego sensu; jest przypadkową grą atomów, a śmierć stanowi ostateczny kres ludzkiego istnienia. Mimo to od nas zależy, czy przeżyjemy swoje życie dobrze. Aby tak się stało, Epikur zalecał szukanie przyjemności. Chodziło mu nie o wystawne uczty, lecz o zadowalanie się skromnymi wygodami, przyjaźnią, obserwowaniem natury. Przypadkowość świata sprawia, że samo nasze istnienie m...
Neuronauka i neurobzdury Co roku ukazuje się w Polsce kilkanaście książek z mózgiem w tytule. Obok prac popularnonaukowych dużo jest też rozmaitych „instrukcji obsługi”: jak usprawnić działanie swego mózgu, przeprogramować go, a nawet „włamać” się do niego. Neuronauka detronizuje psychologię jako dyscyplina, która mówi, jak żyć: podpowiada, w jaki sposób zmniejszyć stres, usprawnić pamięć, efektywniej pracować, osiągnąć szczęście… Niekiedy jednak zamiast rzetelnych wyników ...
"Co łączy Adama Chmielowskiego, Faustynę Kowalską, Karola Wojtyłę i Józefa Tischnera?" - pytanie postawione w redakcyjnym wstępie wprowadza czytelnika w temat przewodni czerwcowego "Znaku": wysunięty przez Pawła Taranczewskiego postulat istnienia specyficznej formy duchowości, nazwanej przezeń "mistyką nadwiślańską". O tym, gdzie - czasem w odległych od Krakowa rejonach Polski - można wytropić jej ślady, rozmawiają autorzy numeru: ks. Grzegorz Ryś, Karol Tarnowski, Sara Sera...
Czy chrześcijanie przegrywają walkę z czasem? Bez przesady... Tezę o ich przegrywaniu, nienadążaniu, spóźnianiu się etc. głoszono w dziejach wielokrotnie. I zawsze okazywało się, że "stat Crux, dum volvitur orbis" ("Krzyż trwa, choć zmienia się świat"). Co, oczywiście, nie jest sprzeczne z mnogimi przykładami przegrywania konkretnych osób: przedstawicieli Kościołów, chrześcijan rożnych denominacji. A także: konkretnych instytucji. W listopadowym numerze "Znaku" pisze o tym mi...
Postęp medycyny - nieunikniony, konieczny i zbawienny - czyni nas beneficjentami coraz dłuższego życia. Większość chorób, które dla naszych wcale nie tak odległych przodków niechybnie zwiastowałyby szybką śmierć, dziś przechodzimy niemal niezauważalnie lub skutecznie się przed nimi chronimy. Tyle tylko, że medycyna nie przedłuża młodości - najczęściej zapewnia co najwyżej wydłużenie egzystencji w okresie, kiedy ta przynosi nam coraz więcej bólu i coraz mniej radości. Czy mamy...
Ucieczka od przebodźcowania Obcięcie powiek było jedną z bardziej wyrafinowanych i okrutnych starożytnych chińskich tortur. Skazaniec z otwartymi oczami był narażony na nieprzerwany odbiór sygnałów ze świata. W konsekwencji szybko zaczynał chorować i umierał. Wielu naukowców właśnie w tej figurze widzi metaforę współczesnego człowieka. Według badaczy z uniwersytetu w San Diego za pośrednictwem usług cyfrowych i innych mediów zalewani jesteśmy potokiem informacyjnym o wielko...
W kategorii prasa znajdują się różnego rodzaju czasopisma – miesięczniki, kwartalniki i wydania specjalne topowych polskich periodyków. Na Woblink.com wśród najciekawszych tytułów znaleźć można miesięcznik „Znak” – magazyn o tematyce społeczno-kulturalnej, który wydawany jest, z krótką przerwą, od 1946 roku. Wśród stałych działów „Znaku” znajdują się: Temat miesiąca, Społeczeństwo i Świat, Idee oraz Ludzie–Książki–Zdarzenia. Do pisma regularnie piszą najciekawsi polscy felietoniści i pisarze oraz stawiają tam swoje pierwsze dziennikarskie kroki autorzy młodego pokolenia. Innym tytułem wartym wyróżnienia jest miesięcznik „W drodze” przeznaczony dla czytelników zainteresowanych codziennym życiem według wzorców chrześcijańskich. Pismo nie boi się trudnych tematów takich jak wiara i ekologia, kryzys wiary wśród sióstr zakonnych i księży czy ludzka seksualność. Dla miłośników muzyki na Woblinku znajdują się archiwalne numery pisma „Jazz Press”. Za darmo do pobrania są także archiwalne numery pisma „Book Up!” – bezpłatnego cyfrowego magazynu o książkach i kulturze, który powstał z inicjatywy portali Woblink oraz Lubimy Czytać. Ponadto znajdą w tej kategorii coś dla siebie miłośnicy kultury, polityki i spraw społecznych – „Res publica nowa” to kwartalnik, który „daje do myślenia”. To pismo prowadzone przez Fundację Res Publica im. Henryka Krzeczkowskiego, która zajmuje się też organizowaniem debat i wydarzeń dotyczących rozwoju i jakości kultury.
