John Douglas

John Douglas to jeden z najwybitniejszych, i pierwszych, profilerów w dziejach FBI oraz autor licznych publikacji z zakresu psychologii kryminalnej i śledczej. Pomagał policji na całym świecie przedstawiając profile, techniki śledcze oraz strategie polowania na najbardziej sadystycznych i znanych współczesnych seryjnych morderców, między innymi opracował pierwszy profil psychologiczny Unabombera. Douglas zapoczątkował zupełnie nową erę w naukach behawioralnych i profilowaniu kryminalnym. Jest związany z Akademią FBI w Quantico w Wirginii. Pracował w Jednostce Nauk Behawioralnych, która później została przemianowana na Jednostkę Wsparcia Dochodzeń. Jako szef jednostki zmagał się z najbardziej zaskakującymi oraz brutalnymi przestępstwami. Obecnie jest emerytowanym agentem specjalnym i szefem jednostki w Federalnym Biurze Śledczym Stanów Zjednoczonych. Jest pierwowzorem znanej z filmów o Hannibalu Lecterze postaci Jacka Crawforda. Na polskim rynku wydawniczym ukazały się trzy publikacje Douglasa „Motywy zbrodni. Metody działania agenta specjalnego FBI”, „Mindhunter. Tajemnice elitarnej jednostki FBI” oraz „Mindhunter. Podróż w ciemność”.

John Douglas przyszedł na świat w 1945 roku na Brooklynie w Nowym Jorku. Służył w Siłach Powietrznych Stanów Zjednoczonych. Posiada kilka stopni naukowych, między innymi z socjologii, wychowania fizycznego, psychologii edukacyjnej, administracji i nadzoru. Do FBI dołączył w 1970 roku. Służył jako snajper w FBI SWAT, a następnie został negocjatorem zakładników. W 1977 roku przeniósł się do Działu Nauk Behawioralnych FBI (Behavioral Science Unit), gdzie uczył nowych agentów psychologii kryminalnej i negocjacji w Akademii FBI w Quantico.

Douglas jeździł po Stanach Zjednoczonych prowadząc wykłady o tworzeniu profili psychologicznych przestępców. Badał miejsca zbrodni, tworzył profile sprawców, opisywał ich przyzwyczajenia i przewidywał kolejne posunięcia. Razem z agentem federalnym Royem Hazelwoodem i psycholog Ann Burgess pracował nad projektem badań opierającym się na rozmowach z osadzonymi seryjnymi mordercami. Miały one pomóc w zrozumieniu postępowania przestępców. Prowadzone przez nich badania zapoczątkowały analizę kryminalistyczno-dochodzeniową. W ramach projektu przeprowadzał rozmowy i badał takich przestępców jak Charles Manson, Syn Sama (David Berkowitz), James Earl Ray, Ted Bundy, Lynette Fromme, Edmund Kemper Richard Speck, John Wayne czy Sirhana Sirhana. Owocem serii wywiadów jest książka Douglasa „Sexual Homicide: Patterns and Motives”.

Mindhunters

Mindhunters zostało stworzone przez Johna Douglasa i Marka Olshakera w 1995 roku, zaraz po tym, jak Douglas przeszedł na emeryturę. Mężczyźni poznali się kilka lat wcześniej, kiedy Olshaker pracował przy filmie dokumentalnym o jednostce Johna i profilowaniu kryminalnym w FBI w Quantico. Kiedy profiler zamierzał przejść na emeryturę, nadal chciał być aktywny zawodowo i pracować w wymiarze sprawiedliwości. Chciał także opowiedzieć własną historię i przekazać doświadczenie oraz wiedzę w dziedzinie, w której był pionierem. Postanowił skontaktować się z Markiem i poprosić go o współpracę – jej efektem jest książka „Mindhunter. Tajemnice elitarnej jednostki FBI zajmującej się ściganiem seryjnych przestępców”.

Mindhunter. Tajemnice elitarnej jednostki FBI zajmującej się ściganiem seryjnych przestępców

„Mindhunter” miał swoją premierę w 1996 roku. Na polskim rynku wydawniczym ukazał się w 2017 roku, nakładem krakowskiego wydawnictwa Znak. To efekt współpracy Johna Douglasa z amerykańskim autorem Markiem Olshakerem. Książka jest autobiografią profilera, opowieścią o początkach programu profilowania i zapisem jego najsłynniejszych śledztw podczas których próbował wniknąć w mroczne zakamarki umysłów zbrodniarzy. Douglas opowiada w niej o swojej niełatwej drodze do zastania profilerem, a także przybliża czytelnikom tajniki tego wymagającego zawodu. Dzieli się również szczegółami z najsłynniejszych oraz najtrudniejszych spraw, jakie przyszło mu prowadzić.

Mindhunter. Podróż w ciemność

Kolejną książką przybliżającą pracę Johna Douglasa jest „Mindhunter. Podróż w ciemność”, która również powstała we współpracy z Markiem Olshakerem. Autorzy przedstawiają kolejne skomplikowane i często makabryczne sprawy przy jakich pracował jeden najwybitniejszych profilerów w dziejach FBI. Agent Douglas latami rozmawiał z seryjnymi mordercami i słuchał ich zwierzeń – między innymi przeprowadził szereg rozmów z mordercą ośmiu studentek z Chicago, Richardem Speckiem. W drugiej części „Mindhuntera” autor zawarł swoje poglądy na temat amerykańskiego systemu sprawiedliwości, a także kary śmierci.

Obsesja. Wyprawa autora „Mindhuntera” w świat drapieżców seksualnych

Najnowszą publikacją Johna Douglasa i Marka Olshakera jest „Obsesja”. Tym razem autorzy koncentrują się na drapieżcach seksualnych. Legendarny profiler FBI opowiada o śledztwach dotyczących stalkerów, morderców i gwałcicieli. Douglas pisze o kluczowych zagadnieniach dotyczących drapieżców seksualnych – manipulacji, dominacji oraz kontroli. To właśnie na tych aspektach skupiają się profilerzy pracujący nad sprawami najgroźniejszych oprawców. Starają się zajrzeć do ich umysłów, przewidzieć następny ruch i schwytać, zanim dojdzie do kolejnej tragedii.

Serial Mindhunter

Książka „Mindhunter” okazała się dużym sukcesem. Na jej podstawie powstał serial wyprodukowany przez platformę Netflix, będący luźną adaptacją publikacji Johna Douglasa i Marka Olshakera. Jednym z producentów wykonawczych „Mindhuntera” jest David Fincher, twórca takich filmów jak „Siedem”, „Zodiak”, „Zaginiona dziewczyna” czy „Podziemny krąg”. Akcja serialu toczy się w latach 70. XX wieku, kiedy to dwóch agentów FBI zostaje wyznaczonych do przesłuchania znajdujących się w więzieniu seryjnych morderców. Uzyskane przez nich informacje mają przyczynić się do zamknięcia nierozwiązanych spraw. Agenci Holden Ford i Bill Tench, razem z psycholog Wendy Carr, korzystają z przełomowych technik analizy behawioralnej, aby dotrzeć do najmroczniejszych zakamarków umysłów zabójców i dopaść podobnych im zbrodniarzy. Wspólnie opracowują nowatorskie metody ścigania seryjnych morderców i analizy dokonanych przez nich morderstw. W serialu widzowie mogą obserwować na ekranie takie postacie jak Ed Kemper, Tex Watson, Charles Manson, David Berkowitz i mniej znane nazwiska: Richard Speck, Jerry Brudos czy Ralph Rissell.

Jeśli przeczytaliście wszystkie części „Mindhuntera” oraz obejrzeliście jego serialową wersję, zachęcamy do lektury tekstu „Mindhunter” – jakie książki czytać po obejrzeniu serialu. Znajdziecie go na naszym blogu.

Książki Johna Douglasa w księgarni internetowej Woblink.com

W księgarni internetowej znajdziecie książki Johna Douglasa „Mindhunter. Tajemnice elitarnej jednostki FBI zajmującej się ściganiem seryjnych przestępców” w formie ebooka, audiobooka i papierowej oraz „Mindhunter. Podróż w ciemność” w formie ebooka i papierowej.