"Patata, patataj, pojedziemy w cudny kraj...", a w trakcie tej podróży dowiemy się, co widziało słonko, wędrując po niebie, i kto namalował tęczę... Tajemniczy świat przyrody stanie się w ten sposób bliższy i bardziej zrozumiały dla każdego młodego czytelnika, a o dobrą zabawę zatroszczy się sam Stefek Burczymucha. Lektura dla klasy I
Maria Konopnicka tworzyła Nowele i opowiadania od od 1882 roku, czyli w czasie, gdy na rynku wydawniczym swą pozycję ugruntowała już wielka trójka prozaików: Orzeszkowa, Sienkiewicz i Prus. W swej twórczości nowelistycznej koncentrowała swą uwagę głównie na tematyce współczesnej. Uprawiała szkice reportażowe, narracje wspomnieniowe, portretowe studia psychologiczne, opowiadania o rozwiniętej fabule i rozbudowanych opisach środowisk. O niezwykłej popularności nowelistyki pisa...
„Psałterz dziecka” Marii Konopnickiej to zbiór wzruszających wierszy dla dzieci w formie modlitewnika. Pokazuje, że życie dziecka wcale nie jest beztroskie, ale pełne małych i dużych zmartwień, niepokojów i przeżyć, które ujęte w poetyckie słowa dają się jednak oswoić. Wiersze Konopnickiej wlewają otuchę w młode serce i pokazują, o co warto prosić, a za co dziękować i z czego się cieszyć.
Historia Cygana, który po kilkuletnim pobycie w więzieniu podjął próbę ucieczki. Schwytany zostaje oddany pod osąd współwięźniów, którym przewodzi Wiewióra. Egzekucja doprowadziła jednak do śmierci nieszczęśnika. W trakcie spisywania raportu okazuje się, że jego wyrok skończył się na 2 tygodnie przed ucieczką. O sprawie dowiadują się pozostali więźniowie i odtąd systematycznie nachodzą nadzorcę, by upewnić się o dacie uwolnienia. Nowelkę kończy konkluzja: „O biedny Cyganie! T...
Fragment: "Patrzyłam na nią zdumiona. Stała przede mną prosta, chuda, trochę sztywna, w czarnej, wełnianej, bardzo czystej, wytartej i gęsto wycerowanej sukni, w czarnej okrywce, którą widocznie sama sobie uszyła, w wyrudziałym kapeluszu i w nicianych rękawiczkach. Jej energiczna, śniada, srodze wymizerowana twarz świeciła gorączkowym spojrzeniem ciemnych, głęboko zapadłych, podkrążonych oczu i czerwonością warg drobnych, spieczonych. Gładko zaczesane na wklęsłych skroniach w...
Pierwodruk noweli ukazał się w 1890 roku w "Przeglądzie Literackim", a następnie została wydana w zbiorze "Na drodze" w Krakowie w roku 1893. Utwór ma formę wspomnień kilkunastoletniego Wicka Mostowiaka, który mieszka z rodzicami i braćmi (Felkiem i Piotrusiem) na warszawskim Powiślu, jednej z najuboższych dzielnic Warszawy. Chłopiec w prostych słowach relacjonuje codzienne wydarzenia, które składają się w życie w nędznej kamienicy. Ojciec, piaskarz, w momencie rozpoczęcia ak...
Ukazana w utworze sytuacja jest odbiciem autentycznej, nieludzkiej szwajcarskiej praktyki wystawiania nędzarzy na publiczną licytację. Takiego człowieka kupował każdy, kto wygrał przetarg, zadowolił się najmniejszą dopłatą z gminnej kasy. Oczywiście, starcy musieli u swego "opiekuna" ciężko pracować, z reguły żyli w urągających człowieczeństwu warunkach. Nieludzki proceder miał miejsce pośród deklaracji o chrześcijańskim miłosierdziu, wzniosłych haseł na temat dobroczynności....
Utwór powstał w 1890 roku. W okresie tym pozytywistyczne, wzniosłe hasła asymilacji Żydów uległy zatarciu. Narastała nieufność i wrogość wobec wyznawców judaizmu. Orzeszkowa, autorka rozprawy „O Żydach i kwestii żydowskiej” (1882) zdecydowała zwrócić się z apelem do pisarzy, by aktywnie sprzeciwili się haniebnej agresji. W 1890 wystosowała do Marii Konopnickiej list, w którym prosiła, by czy prozą, czy wierszem, napisz jedną lub dziesięć kartek, słowo Twoje wiele zaważy, u wi...
Fragment: "- Antek! - krzyknęła Krysta, a krzyk ten, w pustym polu odbity, ocucił ją z jej martwoty. Ogromna jasność uderzyła w nią jak pożarna łuna. Zrozumiała teraz, że Antek wraca, że go na poprawkę puścili, że na Mosty idzie, że dziś jeszcze tu będzie. Wszystko, wszystko teraz zrozumiała. Jak w godzinę śmierci jasno się czyni konającemu od gromnicznej świecy, tak jej się teraz uczyniło jasno. Strach, strach, jak jasno!"
Fragment: "Park był pusty. Ci, co tu bywają rankiem, już odeszli, ci, co szukają cienia i chłodu, nie przyszli jeszcze. Natężone gorąco zdawało się wzmagać wśród zupełnej ciszy, a oddalone cykania koników polnych podobne były do lekkiego trzasku niewidzialnych, podsycających żar południa iskier. Naraz usłyszałam za sobą pośpieszny stukot kija. Obejrzałem się. Ku ławce mojej szła drobnym, pospiesznym krokiem mała, mocno do ziemi przygięta staruszka. Biały jej czepiec olśniewaj...
Fragment: "- Antek! - krzyknęła Krysta, a krzyk ten, w pustym polu odbity, ocucił ją z jej martwoty. Ogromna jasność uderzyła w nią jak pożarna łuna. Zrozumiała teraz, że Antek wraca, że go na poprawkę puścili, że na Mosty idzie, że dziś jeszcze tu będzie. Wszystko, wszystko teraz zrozumiała. Jak w godzinę śmierci jasno się czyni konającemu od gromnicznej świecy, tak jej się teraz uczyniło jasno. Strach, strach, jak jasno!"
Fragment: "Patrzyłam na nią zdumiona. Stała przede mną prosta, chuda, trochę sztywna, w czarnej, wełnianej, bardzo czystej, wytartej i gęsto wycerowanej sukni, w czarnej okrywce, którą widocznie sama sobie uszyła, w wyrudziałym kapeluszu i w nicianych rękawiczkach. Jej energiczna, śniada, srodze wymizerowana twarz świeciła gorączkowym spojrzeniem ciemnych, głęboko zapadłych, podkrążonych oczu i czerwonością warg drobnych, spieczonych. Gładko zaczesane na wklęsłych skroniach w...
Życie bohaterów opowieści toczy się zgodnie z cyklem natury: zimą przebywają pod ziemią, a wiosną wychodzą na powierzchnię i spotykają ludzi. Na czele niezwykle przyjaznej gromady krasnoludków stoi król Błystek. Pewnego dnia na ich drodze pojawia się uboga sierotka Marysia. Dziewczynka szuka zagubionych gąsek. Nie obędzie się bez emocjonujących przygód. Na szczęście może liczyć na pomoc małych przyjaciół. To najsłynniejsza polska baśń dla dzieci, która każdego wciągnie do ś...
Wicek Mostowiak jest nastolatkiem, mieszkającym z rodziną na warszawskim Powiślu. Ma dwóch braci: Felka i Piotrusia. W domu Mostowiaków się nie przelewa. Wiodą bardzo ubogie życie, a na dodatek ojciec, piaskarz właśnie stracił pracę. By przetrwać, rodzina zostaje zmuszona do wyprzedawania wszystkiego, co mają. Historia opowiadana przez Wicka pokazuje, jak wygląda życie w nędzy i skłania do refleksji nad tym, by doceniać to, co się ma.
Mały Janek uwielbia przygody! W ich poszukiwaniu postanawia wyruszyć w świat. Podczas wędrówki czeka na niego wiele wyzwań i niespodzianek. W podróży często towarzyszą mu zwierzęta. Dzięki nim poznaje piękno otaczającej go przyrody. Opowieść o Janku rozbudza w najmłodszych czytelnikach chęć obcowania z naturą oraz ciekawość świata. Utwór choć pochodzi sprzed ponad wieku, wciąż zawiera aktualne i wartościowe przesłanie o szacunku i życiu w zgodzie z otaczającym nas światem prz...
