Nieodzowną częścią pracy naukowej jest współpraca i wymiana myśli. Przy tej okazji często nawiązują się przyjaźnie. Tak też było w wypadku wymiany między Uniwersytetem Wrocławskim i Uniwersytetem Petersburskim. Dobrym duchem tych relacji był docent Borys Zaostrowcew. Kiedy Go zabrakło wśród nas, akademickim zwyczajem, postanowiliśmy uczcić Jego pamięć tomem studiów. Ze względu na charakter publikacji tematyka zamieszczonych artykułów jest różnorodna i przedstawia problemy będ...
Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie głównych tendencji rozwoju pisarstwa historycznego, wytworzonego przez historyków Niemiec Zachodnich i zjednoczonej RFN w latach 1986–2016 na temat systemu politycznego, gospodarczego, społecznego, ideologii oraz instytucji partyjno-państwowych III Rzeszy.
Autorzy tomu z różnych perspektyw badawczych analizują druki ulotne pojawiające się na ziemiach polskich w XIX i XX w., podejmując m.in. takie kwestie, jak miejsce druków ulotnych w warsztacie historyka, trudności terminologiczne związane z ich wykorzystaniem oraz problemy z ich klasyfikacją i rejestracją, głównie w archiwach. Ważne miejsce w tomie zajmują również teksty odnoszące się do wpływu druków ulotnych na świadomość społeczną i narodową. Najwięcej uwagi poświęcono dru...
Album Nowogródczyzna naszych ojców poświęcony jest ziemi nowogrodzkiej w latach międzywojennych. Pokazuje odbudowę regionu zrujnowanego przez dwie wojny – światową i bolszewicką, polskie życie społeczne i gospodarcze, administrację, szkoły i działalność oświatową, życie kulturalne i religijne, sądy, policję, straż pożarną, koleje, jednostki Wojska Polskiego stacjonujące na tym terenie. Na starych fotografiach zobaczymy też życie codzienne mieszkańców, ludzi przy codziennej pr...
Tytułowe piętnaście podróży trwa łącznie sześć lat (1940–1946). Czternaście spośród nich odbywa się w Polsce. Odległości bywają różne. Niekiedy bardzo niewielkie (dwa przystanki autobusem, dwudziestominutowy spacer), a czasem większe – o wiele większe. W chwili, gdy ją poznajemy, podróżniczka ma siedem lat. Po drodze dziewczynka traci dom, rodzinę, nazwisko i włosy – aż wreszcie gubi też strach. W tych trudnych latach dwie rzeczy pomagają bohaterce podczas podróży: kilka lek...
Książka jest zapisem relacji Romana Zygadlewicza ps. „Zawor” (żołnierza Armii Krajowej Okręg Łódź) z działalności AK w Łodzi w latach 1939–1945, opatrzonym przez redaktorów aparatem naukowym. Publikacja ukazuje losy mieszkańców łódzkiej dzielnicy Bałuty, zarówno żyjących tam od dawna, jak i przymusowo przesiedlonych przez okupanta w czasie wojny. Była to dzielnica szczególna, ponieważ to na jej terenie Niemcy utworzyli obóz (przemianowany następnie na więzienie policyjne) w R...
Książka ukazuje losy najsilniejszej struktury konspiracji antykomunistycznej – Obszaru Centralnego Zrzeszenia WiN. W jego dziejach jak w soczewce skumulowały się wszystkie problemy konspiracji nurtu poakowskiego. Kryzys dowództwa, brak jednolitej, spójnej koncepcji prowadzenia działalności niepodległościowej, faktyczna dobrowolna utrata kontroli nad strukturami terenowymi. Historia Zrzeszenia jawi się w publikacji jako historia koncepcji organizacyjnej wewnętrznie sprzecznej,...
W zamyśle organizatorów konferencja miała być okazją do spotkania, prezentacji badań, dyskusji i wymiany doświadczeń dla badaczy zainteresowanych naukowym rozpoznaniem dziejów Kościoła na wschodnich obszarach Rzeczypospolitej. W tekście otwierającym publikację metropolita białostocki abp Edward Ozorowski zwrócił uwagę na różnicę w postrzeganiu Kościoła przez zajmujących się jego dziejami historyków i teologów. Inni autorzy skupili się na kwestiach administracyjnych lokalnych ...
"Włoska Królewska Marynarka Wojenna (Regia Marina) posiadała jeden z największych zespołów krążowników II wojny światowej. Po traktacie waszyngtońskim 1922 roku ograniczającym jej siły pancerników natychmiast rozpoczęła wzmacnianie się przez budowę siedmiu dużych 10 000-tonowych ciężkich krążowników. Te jednostki, razem z 12 coraz lepiej zaprojektowanymi lekkimi krążownikami zbudowanymi przed wojną, brały udział w każdym większym starciu flot na Morzu Śródziemnym, jak również...
Publikacja, będąca rezultatem wieloletnich badań, przybliża organizację sportu w Polsce Ludowej w wymiarze lokalnym, dotyczy okresu pionierskiego, czasów stalinowskich i okresu zmian demokratycznych, do początku tzw. epoki Władysława Gomułki, tj. dekady lat 60. Autor określił ramy czasowe niniejszej monografii na lata 1945–1961. Przedstawiając aspekty społeczne i polityczne szczecińskiego sportu, umieścił je w kontekście zmian organizacyjnych kultury fizycznej w Polsce. Silną...
Książka prezentuje wszystkie odnalezione i zinwentaryzowane na podstawie badań terenowych mogiły poległych oraz zmarłych z ran i chorób powstańców wielkopolskich wymienionych w publikacji W. Olszewskiego i Ł. Jastrząba „Lista strat Powstania Wielkopolskiego od 27 grudnia 1918 roku do 8 marca 1920 roku” (wyd. 2, Koszalin 2009). Informacje zostały wzbogacone zdjęciami i dokumentami archiwalnymi, prezentacją sylwetek wybranych poległych itp. Publikacja przygotowano wspólnie z W...
"„Potężna ilość informacji, czytelnie poukładana i przystępnie napisana”. „Wszechstronna i przystępnie napisana książka historyczna”. – BRITISH MUSEUM MAGAZINE „Każdy, kto choć odrobinę interesuje się przeszłością, może mieć trudności z odłożeniem tej książki”. – MINERVA „Naukowa, lecz przystępna”. – DR PETER JONES Armia rzymska dzierżyła palmę pierwszeństwa przez ponad 1000 lat. Od Brytanii po Syrię i od Renu oraz Dunaju po Afrykę Północną znajdujemy liczne dowody działa...
14. numer rocznika „Zagłada Żydów. Studia i Materiały” przynosi tekst prof. Jehudy Bauera, jednego z największych historyków Zagłady, napisany specjalnie dla naszego pisma z okazji 75. rocznicy powstania w getcie warszawskim. W numerze znalazły się studia poświęcone zwalczaniu szmalcownictwa (Dariusz Libionka), akcji pomocy Żydom prowadzonej przez PPR (Barbara Engelking), polskich artystach - świadkach Zagłady (Luiza Nader), powojennej przemocy antyżydowskiej (Adam Kopciowski...
We wrześniu 1939 r. do walki w obronie Łodzi stanęło ok. 50 polskich samolotów. Za ich sterami zasiadało wielu pilotów, którzy później odegrali wielką rolę w historii polskiego lotnictwa. Wśród nich można wymienić m.in. Franciszka Kornickiego i Czesława Główczyńskiego. Polacy przez kilka dni mężnie stawiali opór przeważającym siłom Luftwaffe. Pomimo upływu lat męstwo i poświęcenie pilotów lotnictwa Armii „Łódź” nie zostało do tej pory opisane przez historyków. Niektórzy badac...
Żyjemy w okresie fascynacji polityką historyczną. Muzea stały się nie tylko miejscem kultury i edukacji, ale też ważnym instrumentem zdobywania poparcia wyborców przez rządzących. Anna Ziębińska-Witek tłumaczy nam, jak pod wpływem działań decydentów, inicjatyw społecznych, zmian ekonomicznych i politycznych, z relatywnie niewielkim udziałem profesjonalnych historyków, kształtowany jest prezentowany w muzeach (i nie tylko) obraz przeszłości. Książka ta jest lekturą obowiązkow...
"Zaletą Kolosa odrodzonego, ważnego osiągnięcia w dziedzinie przywracania i kultywowania pamięci o wojennym doświadczeniu całego narodu, jest niezrównany dostęp Glantza i wykorzystanie przez niego radzieckich źródeł archiwalnych. Pozwala mu to nie tylko rzucić światło na zwycięstwa Armii Czerwonej pod Moskwą, Stalingradem czy Kurskiem, ale także wydobyć z cienia mnóstwo ważnych „zapomnianych bitew”, z których wiele skazano na niepamięć w imię ochrony reputacji uczestników i n...
Książę Konrad, syn Kazimierza Sprawiedliwego, wnuk Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Mazowiecki, ma złą opinię w historiografii, jako książę, który sprowadził na polskie ziemie Zakon Krzyżacki. Źródła jednak, z zależności od miejsca ich powstania, dają dwa sprzeczne ze sobą obrazy Konrada I Mazowieckiego, jako wielkiego, sławnego, chrześcijańskiego władcy, albo księcia tyrana i okrutnika. Działalność Konrada Mazowieckiego bez wątpienia miała wpływ na los...
II wojna światowa. Wiersze patriotyczne to ilustrowany zbiór wierszy skierowany do wszystkich małych Polaków. Zawiera znane powstańcze piosenki oraz teksty o bohaterstwie polskich lotników podczas bitwy o Anglię, o partyzantach, ruchu oporu i najważniejszych wydarzeniach II wojny światowej.
Wiersze są doskonałym źródłem wiedzy o ojczyźnie, a ich lektura to wspaniała lekcja patriotyzmu.
"Publikacja ta niewątpliwie wypełnia dotkliwą lukę w polskiej literaturze naukowej na temat tytułowego epizodu w dziejach Republiki Rzymskiej w I stuleciu p. n. e. Wcześniej ową problematyką zajął się u nas tylko Zdzisław Zmigryder-Konopka w artykule, wydanym jeszcze przed II Wojną Światową (Sertorius a Pompeius na tle paktów z Mithrydatesem, „Przegląd Klasyczny” 1938, 4, s. 389-417). Niniejsza monografia, poprzedzona drobniejszymi studiami Autora w kwestii sertoriańskiej, w...
Podczas wojny peloponeskiej Ateńczycy zajęli przylądek Pylos, by powstrzymać wielokrotne najazdy Spartan na Attykę. W ciągu dwóch dni walki mały garnizon pokonał spartańską armię, a powracająca ateńska flota odniosła miażdżące zwycięstwo na pobliskich wodach, odcinając kontyngent elitarnych spartańskich hoplitów na wyspie Sfakteria. Gdy sezon kampanii dobiegł końca, Ateńczycy przeprowadzili atak na wyspę stosując niekonwencjonalny nocny desant, po którym opanowali placówkę pi...
Początki niniejszej pracy sięgają roku 1963, kiedy to jako Pomorzanin z urodzenia rozglądałem się za materiałami, mogącymi posłużyć do zwięzłego przedstawienia walk na Pomorzu, toczonych w początkach 1945 r. Początkowo moim zamiarem było napisanie na ten temat artykułu, który docelowo zamierzałem zamieścić w periodyku „Baltische Studien” (rocznik wydawany przez Towarzystwo Badań nad Historią, Starożytnością i Sztuką Pomorza [niem. Gesellschaft für Pommersche Geschichte, Alter...
Wiek XIII obfituje w bohaterów i zdrajców, pogańskie najazdy i wojny domowe. Pojawiają się wtedy postacie święte i przewrotne, heroiczni obrońcy cywilizacji i tchórze uciekający z pola walki. Na dworach książęcych ozywa wspomnienie dawnej świetności a wśród przeciętnych władców pojawiają się też wybitni wodzowie. Rozbicie monarchii piastowskiej osiąga swe apogeum, ale myśl o „koronie” zaczyna budzić się w umysłach książąt i możnych. Na tle tych wydarzeń wyraźnie odciskają si...
Prezentowana monografia opisuje dzieje, struktury i formy politycznej aktywności Polskiej Partii Robotniczej w województwie śląskim w latach 1945–1948. Partia ta, mimo marginalnego początkowo wpływu na społeczeństwo Górnego Śląska i Zagłębią Dąbrowskiego, w ciągu kilku lat zmieniła się w organizację masową, dominującą na scenie politycznej województwa, kontrolującą miejscowy przemysł oraz zachowania ludności. Pozycję tę osiągnęła wykorzystując uwarunkowania systemowe: poparci...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
