Niniejsza praca to bardzo niepełna lista z krótkim opisem działań Polaków – znanych z nazwiska lub anonimowych – którzy w czasie okupacji niemieckiej przyczynili się do ratowania Żydów. W Słowniku pominięto nazwiska Sprawiedliwych odznaczonych przez Yad Vashem. Obszerny wstęp przedstawia codzienną rzeczywistość okupacyjną, w jakiej przyszło żyć Polakom i Żydom w latach 1939–1945. Opisuje sposoby udzielania pomocy oraz niebezpieczeństwa grożące osobom niosącym ratunek i ich ro...
Konferencja „Militaria w edukacji historycznej” sytuowała się w ciągu ważnych wydarzeń edukacyjno-historycznych roku 2014, które wyznaczały: XII Powszechny Zjazd Historyków Wojskowych w Rzeszowie (Lwowie) oraz XIX Powszechny Zjazd Historyków Polskich w Szczecinie. Wielu z nas było uczestnikami obu tych ważnych wydarzeń i stąd nasza refleksja dotycząca roli militariów we współczesnej edukacji historycznej była naznaczona doświadczeniem z nich wyniesionym. Niewątpliwie, najważn...
Burzliwe czasy trzeciego bezkrólewia, budziły zawsze wśród historyków duże zainteresowanie. Rzecz dziwna jednak, że ograniczali się oni przeważnie do przedstawienia przebiegu samej niezgodnej elekcji, i do spraw polityki zagranicznej, zwracając stosunkowo niewielką uwagę na te wypadki polityki wewnętrznej, które stanowiły bezpośrednie następstwo wypadków na Woli. A przecież są one choćby dlatego godne uwagi, że w walce stronnictw, toczącej się bezpośrednio po elekcji i w pi...
Przesycone terrorem rządy Stalina zyskały miano „drugiego holokaustu”. Pochłonęły nawet więcej niewinnych istnień – mężczyzn, kobiet i dzieci. W obozach Gułagu zginęły miliony ludzi zmuszanych do pracy. Niektórzy jednak przetrwali, a po śmieci Stalina w 1953 roku zostali uwolnieni. Oto historia tych, którzy ocaleli. Z relacji, zbieranych przez trzydzieści lat podczas licznych wizyt w Moskwie, Stephen F. Cohen wydobywa na światło dzienne kolejne wstydliwe tajemnice Związku So...
Na kartach dwutomowej syntezy, która po dzień dzisiejszy traktowana jest jako pozycja o charakterze fundamentalnym, autor przedstawił pełny opis powstawania wspólnoty kulturowej i politycznej, będącej w dużej mierze dziedzictwem Władysława Jagiełły i Kazimierza Jagiellończyka. Pod względem interpretacyjnym jest to jedno z najznaczniejszych dzieł apologetycznego nurtu w polskiej historiografii unii. Nurtu przez wiele dziesiątków lat dominującego w polskiej refleksji historyczn...
Marceli Handelsman - twórca Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego, był jednym z najwybitniejszych polskich historyków. Zajmował się zarówno historią średniowieczną, jak i XVIII i XIX w.
Wiele publikacji poświęcił też metodologii historii. Najwybitniejszą z nich był Historyka.
Książka ta wciąż zachowuje swoją wartość.
Czy naprawdę istnieli Borgiowie, o których mówią legendy? G.J. Meyer, opierając się na wyczerpujących badaniach i materiałach źródłowych, do których niewielu przed nim dotarło, odkrywa fascynującą prawdę o ludziach zaklętych w powtarzanym od wieków micie. Poruszająca historia o jednym z najsławniejszych rodów w dziejach zostaje ujawniona w jego wyjątkowej, nowej pracy. Odrzucając plotki, oszczerstwa i przekłamania, które od stuleci spowijały losy Borgiów, Meyer odkrywa niezna...
The book Academics of Jewish Heritage in the Modern History of the Jagiellonian University is a collective work, anniversary commemorative publication connected with the 650th anniversary of the foundation of the Cracow Academy in 1364. The anniversary celebrations that fall in 2014 coincide with the celebration of 25 years of the Polish Republic which was reborn in 1989. Poland in the course of this period has changed dramatically and irreversibly: political and administrat...
W tomach naszej kolekcji chcielibyśmy niektórym przypomnieć, a niektórym pokazać po raz pierwszy różnorodność epoki błędów i wypaczeń we wszystkich jej aspektach. Dla większości czytelników będzie to zapewne sentymentalna podróż do okresu dzieciństwa lub młodości, jesteśmy jednak pewni, że zyskamy też czytelników młodszych, którzy z tej serii poznają wszystkie plusy i minusy PRL, przy czym – cytując Ryszarda Ochódzkiego z niezapomnianego „Misia” Stanisława Barei – „rozchodzi ...
Epidemia dżumy, kryzys demograficzny, załamanie gospodarki, niepokoje społeczne oraz konflikty zbrojne, na czele z wojną stuletnią i najazdami Turków, okazały się wyzwaniem dla Europy XIV i XV wieku. Zmagania z trudnościami zaowocowały rozkwitem prawodawstwa, reorganizacją struktur państwowych i wojskowych, wykształceniem się administracji publicznej, powstaniem Hanzy, a także rozwojem nowych form literackich oraz stylów w sztuce i architekturze. W połowie XV wieku Eur...
Wojna towarzyszy człowiekowi od zawsze. Wszechobecność i częstotliwość wojen powoduje, że analizując niemalże każdą dziedzinę aktywności człowieka, zarówno w sferze materialnej, jak i intelektualnej dostrzegamy wyraźny wpływ wojen, zarówno w trakcie ich trwania, jak i w okresach pokoju. I może dlatego wojny wzbudzały i nadal wzbudzają żywe zainteresowanie, można by rzec, że fascynują człowieka swoją techniką, sztuką wojenną, a także brutalnością. To zainteresowanie przekłada...
"Szkoła za lasem“ — to kryptonim kursów podharcmistrzowskich podziemnego Związku Harcerstwa Polskiego, tak zwanych Szarych Szeregów. Powstała ona w Chorągwi Warszawskiej wiosną 1942 roku: jako pierwsi, kursy te przechodzili późniejsi bohaterowie „Kamieni na szaniec“). Przez całe lato wyjeżdżały „piątki“ drużynowych i hufcowych do lasów podwarszawskich — do Podkowy Leśnej i do Zalesia — gdzie odbywały się kursy podharcmistrzowskie Chorągwi Warszawskiej. Na wiosnę 1943 roku pro...
Niniejsze opracowanie jest kolejnym tomem serii obejmującym zabytki sztuki sakralnej na terenach dawnego woj. trockiego. Wykorzystano w nim materiały zgromadzone w latach 1994–1998 podczas wstępnej inwentaryzacji pod kierunkiem prof. Marii Kałamajskiej-Saeed, uzupełnione wynikami kwerend autorki w latach 2007-2014 w Moskwie i Petersburgu. Tom zawiera opracowanie obiektów stanowiących cały dawny zespół jezuitów w Grodnie, złożony z kościoła (obecnej katedry), kolegium i szkoł...
"Niepokorni wszystkich czasów" to publikacja poświęcona zagadnieniu buntu, sprzeciwu, opozycji na przestrzeni stuleci, od czasów starożytnych po dzień dzisiejszy włącznie. Artykuły dotyczą zarówno konkretnych, "nietuzinkowych", odważnych, czasem bezkompromisowych postaci (np. Wielki Książę Witold, gen. Władysław Anders, Karol Levittoux i in.), jak też całych ruchów społecznych i narodowych kontestujących zastana rzeczywistość (powstańcy styczniowi, członkowie NSZ i PSL działa...
Wyburzenia w Warszawie po roku 1945 to temat wstydliwy i w wielu środowiskach skrzętnie pomijany. Dominuje pogląd, że Warszawę po wojnie odbudowano w sposób właściwy i zrobiono wszystko, co można było wówczas zrobić. Epoka gomułkowskiego barbarzyństwa przyniosła jednak ze sobą rozbiórki wielu wartościowych obiektów, przewidzianych wcześniej do odbudowy. Warszawa miała być nowoczesnym miastem, a akcja rozbierania stołecznych kamienic siła rozpędu trwała niemal do końca lat sie...
W imię prawdy, a nie potrzeby chwilowej, zamyśliliśmy skreślić dzieje ostatnich lat bytu Rzeczypospolitej – ducha i obyczaju Polski. Epoka ta wielokrotnie i wielostronnie była opracowywana przez wielu pisarzy, chwytano ją jako przedmiot ponętny, z różnych stron zapatrując się na nią, próbując na niej piór i dowcipów. Nawet cudzoziemcy, jak Rhuliere, Ferrand, Raumer, Sybel, Smitt, Herrmann, a świeżo Beer, brali chętnie chwilę upadku i podziału Polski za przedmiot do wyczerpu...
"Wojna roku 1920" widziana oczami dowódcy legendarnej 10 Dywizji Piechoty to obraz szczególny. Sam będąc doświadczonym oficerem Żeligowski stara się wyjaśnić motywy swoich działań oraz konsekwencje, czasami negatywne, rozkazów które otrzymywał. Książka zawiera liczne uwagi zarówno pod adresem szeregowych żołnierzy jak i oficerów dając świadectwo głębokiej znajomości praktycznej strony wojny
Otrzymujemy bardzo dobrą, pionierską pracę o ważnym, acz dotychczas nieco zapomnianym problemie. Autorowi udało się zebrać i przebadać imponującą ilość materiałów i przedstawić zupełnie nowe spojrzenie na kwestie konwersji Żydów na chrześcijaństwo w Rzeczypospolitej Obojga Narodów doby nowożytnej.
Z recenzji dr hab. Jakuba Basisty
Lubelski Panteon Żołnierzy Wyklętych to najnowsza książka Zofii Leszczyńskiej. Publikacja powstała w związku z odsłonięciem w dniu 1 marca 2015 roku Pomnika-Mogiły na cmentarzu przy ul. Unickiej w Lublinie. Książka zawiera opis więzienia na Zamku Lubelskim w latach 1944-1954. Autorka opisała w niej również kilkadziesiąt sylwetek osób więzionych na Zamku Lubelskim oraz przedstawiła wykaz egzekucji więźniów Zamku Lubelskiego wykonanych w okresie od października 1944 do stycznia...
O początkach Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej napisano już wiele, zapowiadane są kolejne publikacje. Jednak w okresie przygotowań do Jubileuszu siedemdziesięciolecia UMCS, obchodzonego w 2014 roku, zrodził się pomysł zebrania i opublikowania wspomnień jego studentów i pracowników, którzy studiowali lub pracowali, a niektórzy czynili równocześnie, w pierwszym okresie jego dziejów, za jaki można uznać lata 1944-1955. To odległe lata i wydarzenia dziejące się wówczas na Uni...
Prezentowana Czytelnikowi książka jest główną pozycją w dorobku naukowym Ludwika Kolankowskiego. Praca dzieli się na dwadzieścia rozdziałów, w których autor omawia historię Litwy od momentu śmierci wielkiego księcia Olgierda w 1377 r. i objęcia jego schedy przez Jagiełłę po zakończenie polsko-litewskich działań przeciw Mołdawii Stefana Wielkiego w latach 1497-1499 (dwa krótkie rozdziały I i II, poświęcone początkom i dziejom Litwy do 1377 r. mają charakter wprowadzający). Aut...
Być synem Alice Miller wcale nie było pięknie. Wręcz przeciwnie. I mimo tego moja matka stała się znakomitą badaczką okresu dziecięcego. W niniejszej książce próbuję zbliżyć te dwa światy do siebie. […] Oddzielenie się było dla mojej matki prawdopodobnie jedyną możliwością uzyskania po wojnie jakiejkolwiek jakości we własnym życiu. Z jednej strony jej walka jest przede wszystkim napełniającym odwagą przykładem na to, że nigdy nie należy rezygnować z siebie, niezależnie od teg...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
