Generalne Gubernatorstwo – nielegalne „państwo” utworzone przez Niemców na terenach okupowanej Rzeczpospolitej. Jego dzieje rozciągają się na wszystkie lata wojny – od 1939 do 1945 roku. Polakom ten dziwny administracyjny twór kojarzył się głównie z ulicznymi łapankami, egzekucjami, deportacjami do obozów koncentracyjnych lub na roboty przymusowe, a także z dwoma przegranymi powstaniami. Nie pomijając tych tragedii, autor pokazuje także nieco inne oblicze Generalnego Gubernat...
Prof. dr hab. Tadeusz Wolsza pracuje w Instytucie Historii PAN w Warszawie (m.in. jest redaktorem naczelnym „Dziejów Najnowszych”) oraz w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Od kilku lat prowadzi badania naukowe dotyczące dziejów polskiej powojennej emigracji w Wielkiej Brytanii, historii więziennictwa w Polsce po 1944 r., zbrodni katyńskiej, postaw dziennikarzy w kraju i na emigracji oraz historii sportu w II Rzeczypospolitej i PRL. W...
Książka Katarzyny Krzysztofek jest poświęcona doniosłej problematyce stosunku państwa do innych niż Kościół rzymskokatolicki związków wyznaniowych, działających w Krakowie w latach 1945–1970. Powstałe po drugiej wojnie światowej państwo polskie, będące w swej istocie państwem komunistycznym, prowadziło niejednakową politykę wyznaniową. Ideologia komunistyczna była co do zasady wrogo nastawiona do wszelkich religii, zarówno w wymiarze indywidualnym, jak i wspólnotowym. Rzeczyw...
Dzieje Żydów polskich jest pierwszą tego typu książką wszechstronnie ukazującą dzieje ludności żydowskiej na ziemiach polskich, od przybycia do naszego kraju pierwszych Żydów po dzień dzisiejszy. Nowatorstwo książki polega m.in. na tym, że obok narracji tekstowej, równorzędną rolę pełnią mapy, diagramy i wykresy. Zostały one opracowane specjalnie na potrzeby tej publikacji. Uzupełnieniem przekazu jest bogata ikonografia (obrazy, zdjęcia, w tym fragmenty dokumentów źródłowych...
Lwów jest jeden na świecie – tak przed wojną śpiewali Szczepko i Tońko. O znaczeniu Lwowa w historii Polski nie trzeba nikomu przypominać. Od stuleci mieszkali w nim Polacy, Ukraińcy, Ormianie i Żydzi, dopiero po 1945 roku pojawili się tu Rosjanie. Jurij Smirnow – dziennikarz ukazującego się na Ukrainie polskiego dwutygodnika „Kurier Galicyjski” oraz przewodnik po Lwowie – ujawnia sekrety Lwowa. Dzięki jego znajomości miasta podczas lektury czytelnik może się poczuć jak prawd...
Jednym z problemów, jakie dotknęły zniszczoną II wojną światową, odbudowującą się Polskę, był brak odpowiadających wymogom ówczesnych czasów budynków szkolnych. Rozwiązaniem miała stać się akcja budowy szkół tysiąclecia – największej państwowej akcji związanej z obchodami Tysiąclecia Państwa Polskiego. Trwała ona od pierwszych lat rządów Władysława Gomułki. Zakończono ją dopiero w czasach gierkowskich. W powstawanie nowych szkół zaangażowano specjalistów, architektów, działac...
11 listopada 1918 roku Polska po ponad stu latach niewoli powróciła na mapę polityczną Europy. Zazwyczaj podkreśla się trud znanych polityków, dowódców i żołnierzy, którzy walczyli na różnych polach bitew I wojny światowej. Często nie pamięta się jednak o wszystkich tych, którzy dzięki swej aktywności i zaradności przez cały okres zaborów przyczyniali się do rozwoju polskich ziem: kulturalnego, społecznego czy gospodarczego, którzy – nawet jeśli nie dożyli niepodległej Polski...
Dwutomowa reedycja dzieła wydanego po raz pierwszy w 1931 roku. W tym obszernym podręczniku Władysław Hofman zawarł wszystko to, co ówczesny kawalerzysta czy artylerzysta powinien wiedzieć o użytkowanych koniach. Autor omówił pochodzenie konia, przedstawił rasy koni najodpowiedniejsze do służby wojskowej i organizację hodowli koni w II Rzeczypospolitej. Obszerny rozdział poświęcił opisaniu całej budowy ciała zwierzęcia. Przedstawił tu m.in. funkcjonowanie zmysłów konia czy je...
"Zasięg i zakres wojny peloponeskiej w V w. p.n.e. doprowadził do tego, że opisywana była nieraz jako „wojna światowa” w miniaturze. Dwudziestosiedmioletni konflikt, sercem którego była walka między Spartą a Atenami, wciągnął poleis ze wszystkich stron świata: od Byzantion na północy po Kretę na południu, od Azji Mniejszej na wschodzie, po Sycylię na zachodzie. Odkąd Tukidydes opisał tę wojnę jako „największe poruszenie, jakie przydarzyło się Grekom”, wiele prac poświęcono po...
Książka w imponujący i oryginalny sposób opisuje osmańską machinę wojenną, przybliżając jej sukcesy w Europie, północnej Afryce i na Bliskim Wschodzie. Praca opisuje przede wszystkim ewolucją militarnej organizacji Osmanów i jej wpływ na społeczeństwo. W odróżnieniu od poprzednich pozycji omawiających ten temat, niniejsza publikacja przestawia głównie proces rozwoju sztuki wojennej, a nie na następstwach wojen prowadzonych przez Turków osmańskich.
Dwutomowa reedycja dzieła wydanego po raz pierwszy w 1931 roku. W tym obszernym podręczniku Władysław Hofman zawarł wszystko to, co ówczesny kawalerzysta czy artylerzysta powinien wiedzieć o użytkowanych koniach. Autor omówił pochodzenie konia, przedstawił rasy koni najodpowiedniejsze do służby wojskowej i organizację hodowli koni w II Rzeczypospolitej. Obszerny rozdział poświęcił opisaniu całej budowy ciała zwierzęcia. Przedstawił tu m.in. funkcjonowanie zmysłów konia czy je...
W roku 1917 Polska została uznana przez Rosję jako odrębne państwo, jednak jej sytuacji zagroził przewrót bolszewicki. Marszałek Piłsudski pośpiesznie zaczął formować armię, jako jej jądro wykorzystując polskich weteranów walk I wojny światowej, a w 1918 roku wybuchła wojna o niepodległość Polski. Były w nią zaangażowane wojska polskie, armie Białych i Czerwonych, co najmniej dwie różne armie ukraińskie, a także alianckie siły interwencyjne. Umundurowanie, dystynkcje, wyposaż...
Rafał Habielski, Paweł Machcewicz, „Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa w latach 1950–1975” Powstałe z inicjatywy Stanów Zjednoczonych Radio Wolna Europa było jednym z najważniejszych oręży Zachodu w zimnej wojnie. To dzięki RWE przełamany został monopol informacyjny reżimów komunistycznych za żelazną kurtyną. Cele Radia były polityczne, ale podejmowało ono różne tematy – mówiło o sprawach międzynarodowych, sytuacji w bloku wschodnim i na Zachodzie, o literaturze, muzyce, s...
Anna Drożdż w swej książce podejmuje się dwóch zadań. Po pierwsze, rekonstrukcji zaplecza metodologicznego badań prowadzonych w ramach Polskiego Atlasu Etnograficznego (PAE) oraz analizy tychże badań w odniesieniu do przesłanek współczesnej antropologii społeczno-kulturowej oraz memory studies, po drugie, prześledzenia przemian kulturowych polskiej wsi w oparciu o materiały zgromadzone w ramach Atlasu. Owe na pierwszy rzut oka nie do końca zborne cele podyktowane są zarówno p...
Rada Narodowa Rzeczpospolitej Polskiej działała na uchodźstwie w latach 1939-1991, z krótkimi przerwami, jako namiastka parlamentu wolnej Polski.
W 25. rocznicę zakończenia jej działalności w Senacie RP odbyła się konferencja naukowa jej poświęcona. Teksty zebrane w niniejszym tomie są owocem tego spotkania.
Miastem wiodącym w XII tomie „Kresowej Atlantydy” jest Zbaraż i legenda związana z jego obroną w czasie wielkiej rebelii kozackiej. Na karty historii Polski i Ukrainy wprowadził go genialny mitotwórca – Henryk Sienkiewicz. Tom ten zawiera też historię słynnych zamków, pałaców i rezydencji kresowych w Podhorcach, Olesku i Koropcu, które były niegdyś własnością wspaniałych rodów magnackich: Koniecpolskich, Rzewuskich, Sanguszków czy Badenich. Tom jest znakomicie zilustrowany un...
Jeden z nich był Polakiem, drugi – Amerykaninem; jeden – katolikiem, drugi – protestantem; jeden – przywódcą religijnym, drugi – politycznym. Wydawałoby się zatem, że dzieliły ich ogromne różnice. A mimo to wytworzyła się pomiędzy nimi niezwykła duchowa więź, do tego stopnia, że pewnego razu w rozmowie z polskimi gośćmi prezydent Ronald Reagan nazwał papieża Jana Pawła II swoim „najlepszym przyjacielem”. W książce "Papież i prezydent" amerykański politolog Paul Kengor opis...
Epoka Drugiej Rzeczypospolitej, potępiana w czambuł w czasach PRL-u, budzi dziś wielkie zainteresowanie, ale często bywa idealizowana. Dla wielu współcześnie żyjących Polaków, nie wyłączając historyków, było to państwo elitarne, niemal idealne, z którego powinniśmy być nie tylko dumni, ale także czerpać wzory. To idealizowanie dotyczy zwłaszcza ówczesnych elit politycznych, których członkowie bywają porównywani do współczesnych ludzi władzy i porównanie zawsze wypada niekorzy...
Poczynając od sześciu żon Iwana Groźnego, przez „pierwsze kremlowskie damy” – m.in. Aleksandrę Kołłontaj, Wiktorię Breżniewową oraz Ninę Chruszczową, aż do Raisy Gorbaczowej – książka przedstawia sylwetki kobiet, towarzyszek życia władców Kremla, które jednak również same uczestniczyły w polityce. Książka opowiada o ich życiu, przede wszystkim erotycznym, związanym ze skandalami, zbrodniami i sprawowaniem władzy, o tym, jaki wpływ wywierały na mężów, o ich kochankach, słabośc...
Książka, nawiązująca tytułem do wiersza młodego poety i żołnierza, Józefa Szczepańskiego „Zbitka” poległego w Powstaniu Warszawskim, przedstawia wybrane postaci z Panteonu Polskich Dzieci, czyli tych najmłodszych Polaków, którzy z miłości do Ojczyzny stawali w obronie ojczystego języka, wiary i niepodległości. W walce o te wartości byli gotowi do największych poświęceń aż do ofiary życia. Są wśród nich kilkunastoletni Powstańcy Styczniowi, strajkujący uczniowie we Wrześni, ni...
Czy Józef Piłsudski był dyktatorem? Czy można widzieć w komuniście Władysławie Gomułce bohatera narodowego? A Lech Wałęsa to heros opozycji czy współpracownik SB o ps. Bolek? Czy rzeczywiście żołnierze wyklęci mogą być powodem do dumy? Czy PRL uznać za kontynuację polskiej państwowości, czy raczej potraktować jak wyrwę w jej istnieniu? To tylko kilka przykładowych, niełatwych pytań o polską historię i Polaków wybory w ostatnim stuleciu. Pytania zostały przyporządkowane czt...
Lalka i Marks to powieść Maryam Madjidi, urodzonej w Teheranie francuskiej pisarki pochodzenia irańskiego. Piękno i siła tej autobiograficznej prozy przyniosły autorce w 2017 roku prestiżową nagrodę Goncourtów w kategorii „Pierwsza powieść”. Rządzony przez ajatollahów Iran; rodzice – zagorzali komuniści, próbujący ćwiczyć pięcioletnią córkę w pogardzie dla własności; wujek dzielący celę z intelektualistą, który co rano ogląda kreskówkę, by usłyszeć podkładającą w nim głos...
"Przez cały XIX wiek (i w równym stopniu XX) okres napoleoński stanowił dla Polaków jeden z fundamentów ich zbiorowej mentalności: sześć lat istniało niepodległe państwo, wyrwane z okowów Prus i Austrii – dwóch z trzech potęg, które podzieliły kraj pod koniec XVIII stulecia. Następująca po katastrofie Wielkiej Armii inwazja rosyjska zakończyła ten epizod w dziejach Polski. Polacy brali udział w kluczowych wydarzeniach prowadzonych przez Napoleona wojen w Europie. Historiogra...
"Autor, w swoich dwóch pierwszych książkach, na temat kampanii Napoleona w 1806 i 1807 roku, zajmował się cesarzem w zenicie jego militarnego geniuszu. W wojnie 1809 roku, opisywanej w trzeciej książce, zaczęły się pojawiać pierwsze oznaki jego przyszłego upadku. Arcymistrz zaniechał bezlitosnego pościgu za główną armią wroga, która to zasada do tej pory była przewodnią myślą w jego wszystkich wojnach. Podczas opisywanej w niniejszej książce kampanii 1813 roku płomień jego g...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.