Według Schopenhauera wolność jest pojęciem czysto negatywnym. Używając go, myślimy tylko o braku wszelkich przeszkód, one więc występują jako siła, muszą być zatem czymś pozytywnym. Stosownie do własności tych przeszkód istnieją trzy różne rodzaje tego pojęcia:
wolność fizyczna, intelektualna i moralna.
Cybernetykę Trentowski rozumiał jako niezbędne uzupełnienie filozofii politycznej: podczas gdy ta druga kieruje się ogólnymi zasadami, cybernetyka zajmuje się jedynie względami praktycznymi. W sformułowaniu autora cybernetyka - na kartach jego pism odnosząca się do problemów polskiej polityki w czasie zaborów, nieuchronnego antagonizmu sił postępowych i reakcyjnych oraz stosunku świeckiego państwa do kościoła - stanowi swoisty zarys współczesnych nauk politycznych....
„Zmierzch Zachodu” (1918–1922) należy do „kultowych” współczesnych traktatów z dziedziny filozofii kultury. Autor Oswald Spengler (1880–1936), niemiecki polihistor i wizjoner, przeciwnik demokracji, konserwatysta sceptyczny wobec nazizmu po 1933 roku, w księdze tej szuka diagnozy dla świata, posługując się „morfologią historyczną”. Kultury powstają, rozkwitają i zamierają, przeradzając się w pewnym momencie w cywilizacje, czyli perfekcyjne formy kultury „wyczerpanej”. „Morfol...
Kolejne wydanie wielokrotnie wznawianego, klasycznego już, podręcznika do historii filozofii. Autor - filozof i historyk filozofii, estetyk i historyk sztuki, etyk, wykładowca, nauczyciel kilku pokoleń filozofów - przedstawił dzieje myśli filozoficznej jako historię myślicieli. Po omówieniu doktryn każdego okresu zestawił krótko najważniejsze zagadnienia i pojęcia.
Tom drugi poświęcony jest filozofii nowożytnej do roku 1830
„Krajobrazy” to cykl 6 tomów, w których autor zadaje pytania i stara się dać odpowiedź na fundamentalne psychologiczno-filozoficzne zagadnienia metafizyczne, epistemologiczne i ontologiczne dotyczące człowieka. To sokratejski przewodnik po tym, co ludziom znane i nieznane, czego chcieliby się dowiedzieć o sobie samych, a co często leży na pograniczach i peryferiach ludzkiej świadomości. Co leży w zakresie naszego poznania, a co być może na zawsze pozostanie tajemnicą. Czy na...
Dziewięciotomowa "Historia filozofii" F. Coplestona uważana jest za najlepsze i najwszechstronniejsze opracowanie dziejów europejskiej myśli filozoficznej od starożytnych Greków po czasy współczesne. Pełni funkcję zarówno podręcznika akademickiego, jak i gruntownego wprowadzenia w dzieje filozofii przeznaczonego dla średnio wykształconego czytelnika.
Isaiah Berlin (1909–1997) należy do klasyków XX-wiecznej filozofii politycznej i społecznej. Najlepiej znany jest z pełnych pasji, oryginalnych i wpływowych pism o wolności i swobodach obywatelskich. Na ten niepowtarzalny charakter jego twórczości niewątpliwie wpłynął fakt, że Berlin był świadkiem i dzieckiem burzliwej epoki. Urodzony w Rydze w rodzinie rosyjskich Żydów, od 1915 roku mieszkał z rodzicami koło Sankt Petersburga i na własne oczy już we wczesnych latach obserwow...
Wieniec i burza to podróż ku pierwotnym głębinom ludzkiej psyche, zapis próby uchwycenia, zgłębienia i wypowiedzenia niewypowiadalnego, niepoznawalnego, nieobjawionego; cofnięcia się ku początkowi, ku praczasom; momentowi stwórczego fiat, ku procesowi wyłaniania się Czegoś z pierwotnej Nicości. Jest to podróż ku światu mitycznemu, archaicznemu; ku światu rzeczywistości transcendentnej, sakralnej. Mistyczno-filozoficzna poezja Alana Migonia przedstawia dążenie do rozpoznania n...
Dysputy metafizyczne stanowią wstęp do rozważań - opisują konieczny stan przed zaangażowaniem się w rozstrzyganie problematyki metafizycznej. Właściwe rozumowania i wnioski zawiera w szczególności METAFIZYKA PRAWDZIWA. W ETYCE zaś omówione zostało przede wszystkim rozwiązanie kwestii wzajemnej zależności odmiennych substancjalnie ducha i ciała, znane jako teoria okazjonalizmu.
Fragment Wstępu tłumaczki
Wedle trafnego określenia V. Brocharda dzieło Sekstusa jest prawdziwą sceptyczną "summą". To paradoksalne, zważywszy na sceptyczny kontekst, sformułowanie dobrze oddaje charakter dzieła Sekstusa, które rzeczywiście odznacza się szeregiem cech łączących go ze średniowiecznymi kompendiami. Celem Sekstusa nie jest przedstawienie argumentacji nowatorskich, ale zwieńczenie wielkiej tradycji sceptycznej, sporządzenie wyczerpującego zestawu argumentacji krytycznych, które podważyłob...
Etyka Geulincxa w swoim racjonalnym aspekcie jest właściwie jedną wielką pochwałą ludzkiego rozumu. Rozumu, który wyznacza zasady postępowania, kreśli granice działań, sprowadza je do wypełniania powinności. Ludzkie możliwości i pragnienia w sferze etyki zostają zredukowane do jednego: postanowienia czynienia zawsze tylko tego, co każe rozum. Jednakże dzięki zdefiniowaniu rozumu jako boskiego pierwiastka w człowieku Geulincx czyni człowieka czymś wielkim, bo mającym bezpośred...
Przed oddaniem do druku „Medytacji o pierwszej filozofii” Descartes rozsyłał kopie rękopisu, głównie za pośrednictwem o. Mersene’a, wielu osobom z prośbą o opinie. Otrzymane uwagi oraz swoje na nie repliki oddał do druku razem z tekstem właściwym i odtąd stanowią one, jako tzw. „Zarzuty i odpowiedzi”, integralną część „Medytacji”. Dyskusja nad treściami dzieła rozwijała się i w bogatej korespondencji Descartes’s znajdujemy wiele fragmentów polemicznych. Jednak niektóre listy ...
"Dialog" - największe dzieło Ockhama z zakresu filozofii politycznej, pisane prawdopodobnie w latach 1334-1346, w czasie pobytu na dworze Ludwika Bawarskiego w Monachium. Konstrukcja tego dzieła ma postać rozmowy pomiędzy mistrzem uniwersyteckim a uczniem, w której pobrzmiewają echa zaciekłego sporu zakonu franciszkanów ze Stolicą Apostolską, reprezentowaną przez papieża Jana XXII. Jednocześnie na gruncie owego sporu analizuje autor sytuację Kościoła Powszechnego, wytykając b...
Czy wiecie, co to takiego postestas clavium? Oczywiście, wiecie, ale według wszelkiego prawdopodobieństwa jedynie w przybliżeniu, kto bowiem miałby w dzisiejszych czasach ochotę zajmować się dogmatyką katolicką?! Tymczasem istnieją wszelkie podstawy do przypuszczenia, że chyba nie mamy racji, sądząc, że dogmatyka katolicka pozostaje nam tak bardzo obca. Zerwijcie zewnętrzną powłokę z dowolnego Europejczyka, choćby nawet był on pozytywistą albo materialistą, a bardzo szybko do...
Umiejętność mówienia, działania, przybierania postaw nie oznacza jedynie dysponowania określonymi organami, lecz również operowanie sensem oraz posiadanie zaufania do tej władzy. Odkrycie samego siebie, rozumienie sensu jest tym, co pierwotne i co prowadzi usta i rękę, co kształtuje "stosunek" osoby do swojego ciała i do świata, w którym się znajduje.
„Wolnym można być tylko wśród innych, z innymi i dzięki innym. Wolność bowiem (…) to sposób istnienia dobra. Nikt nie może być dobry w samotności”. (fragment książki) Prawdziwą pasją ks. Józefa Tischnera była wolność – namysł nad jej istotą i obserwowanie, co dzieje się z nią w ludzkim doświadczeniu. W Spowiedzi rewolucjonisty Autor walczy z zagrażającymi wolności duchami sceptycyzmu i rezygnacji. Dokonuje rozrachunku z komunizmem, a jednocześnie z pierwszymi latami odrodzon...
Wierność i okrucieństwo, melancholia i nadzieja, różne koncepcje cielesności, spór między pięknem, dobrem i prawdą – oto niektóre tematy zebranych w niniejszym tomie szkiców, recenzji i wystąpień. Ksiądz Józef Tischner ukazuje się w nich jako wrażliwy widz i czytelnik (m.in. Herberta, Wojtyły, Dantego i Kieślowskiego), potrafiący na marginesie omawianych utworów naszkicować własną filozofię ludzkiego dramatu. Jej przystępny wykład można znaleźć w „Zarysie filozofii człowieka ...
Wznowiona po 30 latach książka Stephena M. Johnsona nie traci na swojej aktualności. Czym różni się od innych książek opisujących problematykę narcystycznego stylu? Nie było i nie ma autora, który piękniej opisuje i rozumie to, co się układa w naszą narcystyczną wrażliwą strukturę. Ogromną wartością tej książki jest obszerny materiał kliniczny, który pokazuje krok po kroku sposoby pracy terapeutycznej z pacjentami ze stylem narcystycznym . Autor korzysta z wiedzy opartej na...
Monografia Jacka Surzyna składa się z dwóch zasadniczych części: drugą jej część stanowi pierwszy polski przekład „Prologu” do oksfordzkiego komentarza Jana Dunsa Szkota do Sentencji Piotra Lombarda, znanego jako Ordinatio, natomiast część pierwszą stanowi autorskie opracowanie dotyczące samego tłumaczonego tekstu Dunsa Szkota – jego historycznego kontekstu i znaczenia, jego struktury i problematyki. Na tej podstawie Autor przeprowadza analizę metateoretycznego stanowiska Dun...
Książka Carnapa to klasyczna praca, która do dziś pozostaje wzorcem dla współczesnej analizy pojęciowej korzystającej z narzędzi formalnych. Stanowi ona systematyczny wykład interpretacji pojęcia prawdopodobieństwa jako pojęcia logicznego, odzwierciedlającego relację stopnia potwierdzenia jednego zdania przez drugie. Carnap wprowadził tu fundamentalne odróżnienie tego pojęcia od empirycznego pojęcia prawdopodobieństwa jako częstości względnej, stosowanego przez klasyków staty...
NAUKA OKIEM FILOZOFA Czy rzeczywiście u podstaw każdej dziedziny nauki leży fizyka? Ile prawdy jest w poglądzie mówiącym, że to, co dzieje się później, nieuchronnie wynika z tego, co wydarzyło się wcześniej? I czy naprawdę nauka to wyłącznie teorie i eksperymenty? Amerykańska filozofka Nancy Cartwright, odwołując się do koncepcji czołowych badaczy oraz licznych przykładów z nauk fizycznych, przyrodniczych i społecznych, kwestionuje trzy powszechnie przyjęte wizje nauki. Poka...
Suttanip'ta to najobszerniejszy i bodaj najstarszy korpus pism starobuddyjskich. Uchodzi za jeden z najważniejszych tekstów buddyzmu. O jego wadze przesądza kilka okoliczności: bogactwo zawartych w nim treści filozoficznych, religijnych, etycznych, a także obserwacji socjologicznych i antropologicznych, wreszcie – mądrościowych sentencji; zbiór zawiera wszystkie najistotniejsze idee i wątki doktrynalne buddyzmu szkoły therawadinów, który przez wielu badaczy uważany jest za na...
O przedmiocie badań informatyki. Studium filozoficzne to spojrzenie na informatykę okiem filozofa. Jest próbą zdefiniowania informatyki jako nauki przez pryzmat badanych przez nią obiektów. W książce przedstawiono analizę filozoficzną zagadnień związanych z komputerami, programami komputerowymi oraz informacją.
Filozofia wielu z nas kojarzyć się może przede wszystkim z najbardziej znanymi nazwiskami klasyków tej dziedziny wiedzy oraz gatunku literackiego. Wśród takich podstaw z pewnością znajduje się “Państwo” czy “Uczta” Platona, “Rozmyślania” Marka Aureliusza, “Suma logiczna” Williama Ockhama lub “Tako rzecze Zaratustra” Fryderyka Nietzschego. Te i wiele innych klasycznych pozycji filozoficznych czeka na Was na Woblink jako ebooki w formatach epub, mobi lub pdf. Dzięki tym myślicielom i ich osiągnięciom możemy zagłębiać się w rozważania o istocie świata, życia i rzeczywistości, w jakiej przyszło nam funkcjonować. Osobom pragnącym znaleźć odpowiedź na najważniejsze pytania polecamy sięgnąć chociażby po “Erystykę, czyli sztukę prowadzenia sporów” lub “O wolności ludzkiej woli” Artura Schopenhauera. Osobom poszukującym nieco innego spojrzenia, a przy tym nieprzeciętnej dawki humoru spodoba się z pewnością “Kubuś fatalista i jego pan”, dzieło Denisa Diderota. Uznawane jest ono za pierwszą powieść filozoficzną, w której filozof przedstawia swoje idee, światopogląd oraz spostrzeżenia dotyczące rzeczywistości w przystępnej formie. Do klasyki filozofii weszło już także inne nieoczywiste dzieło, “Świat Zofii” Josteina Gaardera. Choć napisana zostało przede wszystkim dla córki autora, stało się międzynarodowym bestsellerem. Łączy w sobie elementy powieści sensacyjnej czy romansu z wprowadzeniem w świat filozofii. Wraz z bohaterami kroczymy przez historię, poznając Sokratesa, Platona, Tomasza z Akwinu, Barucha Spinozę, Blaise’a Pascala czy Sigmunda Freuda. “Świat Zofii” to świetna odpowiedź na pytanie: jak poznać historię filozofii? Zarówno tą powieść, jak również książki autorstwa myślicieli, których poglądy przybliża, znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, ebooki oraz audiobooki.
Jakie jeszcze książki, oprócz “Świata Zofii”, można polecić początkującym filozofom? Na szczęście takich pozycji jest niemało! W Polsce jednym z najbardziej klasycznych opracowań są dzieła Władysława Tatarkiewicza - jego “Historia filozofii. Tom 1”, “Historia filozofii. Tom 2” oraz “Historia filozofii. Tom 3”, jak również “Historia estetyki. Tom 1”, “Historia estetyki. Tom 2” i “Historia estetyki. Tom 3”. W filozofię nauki pomaga nam wejść chociażby Tadeusz Pabjan w swojej książce “Odczytywanie sensu. Wstęp do filozofii nauki”. Ciekawą pozycją jest “Rok z filozofami” - krótkie teksty najważniejszych myślicieli zebrane tak, by na każdy dzień roku zaoferować skondensowane rozważania dotyczące najważniejszych elementów ludzkiego życia. Książka ta, zgodnie z tytułem, podzielona jest na cztery główne części, zgodnie z porami roku, i stara się odpowiedzieć na pytania, czym dla filozofów była miłość, przyjaźń, szczęście, nadzieja? Jeżeli nie macie zbyt wiele czasu na zgłębianie długich prac pełnych niełatwych myśli, mamy rozwiązanie! “Filozofia dla zabieganych” Johnny’ego Thomsona będzie dla Was idealna. To książka pełna krótkich, ilustrowanych piktogramami rozdziałów, w których autor w przystępny sposób przeprowadza czytelnika przez świat najważniejszych idei oraz ich autorów od starożytności aż po współczesność. Z kolei Paul Kleinman w swoim dziele “Filozofia. Przewodnik dla lubiących rozkminiać bez bólu” w bardzo angażujący sposób opowiada o filozofii od Arystotelesa do Heideggera, od wolnej woli po metafizykę. Pełen ciekawostek, ilustracji oraz zagadek przewodnik sprawia, że z dużą łatwością możemy zagłębić się w tą trudną, a jakże ważną dziedzinę, jaką jest filozofia. Wszystkie te filozoficzne ebooki czekają na Was na Woblink w formatach epub, mobi lub pdf.
Po jakie jeszcze inne dzieła filozoficzne warto sięgnąć? Możliwości są ogromne! Obok klasyków filozofii czy etyki znajdziemy tu także takie być może nieco niespodziewane nazwisko jak Umberto Eco. Znany jest on zapewne głównie jako włoski powieściopisarz, autor chociażby “Imienia róży” czy “Baudolino”, uważanego zresztą za powieść filozoficzną. Jego rozważania często jednak obejmowały także kluczowe dla filozofii zagadnienia sensu życia, a przede wszystkim natury człowieka. Z licznych książek autorstwa Umberto Eco polecamy zwłaszcza “Na ramionach olbrzymów”, a także napisane wspólnie z Carlo Marią Martinim “W co wierzy ten, kto nie wierzy?”. Wśród polskich myślicieli polecamy zwłaszcza dzieła Leszka Kołakowskiego - jego “Mini wykłady o maxi sprawach” to świetna, skondensowana pigułka cennych myśli o kwestiach, które trapią każdego człowieka bez wyjątku. Ksiądz Michał Heller, choć jest przede wszystkim znanym fizykiem, stworzył także liczne teksty filozoficzne. Sięgnijcie po “Wykład, który wstrząsnął światem”, “Szkice z filozofii głupoty” lub “Elementy filozofii przyrody”. Historyk idei i filozof polityki Marcin Król w swoim eseju “Do nielicznego grona szczęśliwych” pisze o współczesności, blaskach i cieniach demokracji, a także zaletach rewolucji. A może chcecie naprawić swoje życie? “Cztery tysiące tygodni” Oliviera Burkemana jest właśnie dla Was! Z jej pomocą podejmijcie próbę odzyskania wewnętrznego spokoju i pełnego wykorzystania danego ludziom czasu. By pogłębić swoją wiedzę o medytacji, sięgnijcie po “Mądrość buddyjskiego mnicha. Od świadomej medytacji po eliminację niepokoju i gonitwy myśli” Ajahna Brahma. Rozważania dotyczące ważnej współcześnie kwestii płci podejmuje chociażby Marzena Adamiak w swoim dziele “Przeżywając płeć. Doświadczenie na styku feminizmu, poststrukturalizmu i fenomenologii”. Choć filozofia może się czasem wydawać abstrakcyjną i odległą dziedziną, porusza wiele codziennych i życiowych kwestii bliskich każdemu człowiekowi. Warto sięgać więc po te rozmyślania - wiele z nich znajdziecie na Woblink jako audiobooki, książki papierowe lub ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
Jedną z popularnych pozycji niezaliczanych stricte do filozofii, zawierających jednak istotne rozważania o życiu i świecie, jest “Walden, czyli życie w lesie” Henry’ego Davida Thoreau. Przez wielu książka ta uznawana jest za arcydzieło literatury amerykańskiej. To zapis eksperymentu Thoreau, który przez ponad dwa lata samotnie mieszkał nad stawem Walden w stanie Massachusetts. Eseje zachwalające zalety prostego, surowego, zgodnego z naturą życia stały się ważnym głosem dla wielu ekologów i entuzjastów funkcjonowania w bliskim kontakcie z przyrodą. Rozważania związane z etyką postępowania względem wszystkich istot żywych wypełniają także karty “Statusu moralnego” Mary Anne Warren. Jacek Dobrowolski zastanawia się nad współczesnym projektem emancypacyjnym człowieka w swoim dziele “Niewolnicy i panowie. Sześć i pół eseju z antropologii i filozofii społecznej świata”. Z kolei Kazimierz Szewczyk skupia się na zagadnieniach bioetycznych rozumianych jako etyka systemów opieki zdrowotnej w społeczeństwach demokratycznych w swoich dwóch książkach: “Bioetyka, t. 1. Medycyna na granicach życia” oraz “Bioetyka, t. 2. Pacjent w systemie opieki zdrowotnej”. Te i wiele innych pozycji z zakresu filozofii oraz etyki znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (epub, mobi, pdf). Nie czekajcie, czas zgłębić tajemnicę istnienia!
