O Schulzu pisze się zwykle na dwa sposoby: albo przez kumulację różnych, kolejno nakładających się na siebie pomysłów i języków interpretacji, z maksymalnym jednak szacunkiem i lojalnością wobec poprzedników, albo w zgiełku kłótni z nimi, kłótni wykluczającej uznanie ich racji i przeoczającej fakt, że samemu się z nich korzysta. Dzieje sporów wokół Schulza dopuszczają do głosu obydwa style interpretowania. Ale – co osobliwe – choć sam należę raczej do pierwszej szkoły badaczy...
Obszerna monografia Stanisława Jerzego Leca imponuje tak rozmiarami projektu, jak i jego formatem intelektualnym oraz przenikliwością zamysłu. Jest to bowiem nie tylko opis życia i twórczości Leca, ale przede wszystkim opis życia nieopowiedzianego dotąd, właściwie nieznanego, bo skrytego pod stereotypowymi formułkami, iż był to poeta, który przed wojną „lewicował” i pisywał satyry, podczas wojny więzień obozu i partyzant, a po 1956 roku błyskotliwy kpiarz i autor wspani...
Przenikliwe i poruszające refleksje i rozmyślania jednego z naszych najbardziej obrazoburczych, przykuwających uwagę i sławnych mistrzów o sztuce pisania i literackim rzemiośle. Opowiadania, wiersze i powieści Charlesa Bukowskiego wycisnęły trwałe piętno na naszej kulturze. W niniejszym zbiorze korespondencji - listów do wydawców, redaktorów, przyjaciół i kolegów po fachu - pisarz dzieli się swoimi spostrzeżeniami na temat sztuki tworzenia. O pisaniu ...
Dwa słynne eseje, które weszły do kanonu humanistyki. Analizując źródła naukowe i utwory literackie od antyku po czasy współczesne (odwołując się choćby do Homera, Baudelaire'a, Manna, Joyce'a czy Audena) Susan Sontag rekonstruuje mitologię gruźlicy i choroby nowotworowej. Pokazuje przy tym sposoby, w jakie społeczeństwo stygmatyzuje chorych i demistyfikuje ideologiczne fantazmaty, które zmierzają do demonizacji niektórych chorób. Drugi esej, napisany pod koniec lat 80., ...
W raju, jak chętnie myślimy, wszyscy z pewnością rozmawiali po polsku. Musimy się jednak pogodzić z tym, że ani Tomasz Mann nie był Polakiem, ani nawet Dostojewski nie pisał po polsku. Dlatego warto przeczytać, co o swojej pracy mówią uznani tłumacze Flauberta, Nabokova, Joyce’a, Woolf, Márqueza, Coetzee’go oraz wielu innych autorów. Przeczytać także i o tym, jak się trudzą, by nas na nowo zaprowadzić do raju – raju literatury. O pracy nad przekładami fascynująco opowiadają...
Jaki jest współczesny świat nastolatków i dorosłych przedstawiany w literaturze, sztuce, przestrzeni medialnej? Są to światy spójne czy odrębne? Co możemy sobie nawzajem dać? Jak edukacja polonistyczna może wspierać relacje, na których buduje się świat wartości? Odpowiadając na te pytania, proponujemy nowe lektury oraz inne niż dotychczas odczytania tekstów już znanych, w imię międzypokoleniowej solidarności. Staramy się przerzucać mosty i znajdować to, co może łączyć. ...
Konstelacja dyskursów i spektakle metafor podejmuje temat zwrotu performatywnego w teorii literatury. Monografia stanowi próbę odpowiedzi na pytanie o wpływ, jaki na literaturoznawstwo, szczególnie teorię literatury, miało wprowadzenie kategorii i pojęć zaczerpniętych ze słownika performatyki po rozpadzie wielkich projektów teoretycznych – w okresie zwrotów. Jest także refleksją nad możliwością tworzenia teorii literatury przez pryzmat performansu, a więc przede wszystk...
Książka jest całościowym opracowaniem tematu litewskiego sporu o Mickiewicza z końca XIX stulecia i pierwszej połowy XX wieku, który wynikał z faktu, iż Litwini przygotowujący swoje pierwsze historie literatury stanęli przed problemem oceny twórczości pisarzy polskojęzycznych pochodzących z historycznych ziem Wielkiego Księstwa Litewskiego. Część społeczeństwa zaliczała Mickiewicza w poczet twórców swojej literatury narodowej, nawet przyznając poecie centralne miejsce w...
Ramę poznawczą monografii tworzą zagadnienia nowego regionalizmu oraz „zwrotu ludowego”, dotyczące chłopskich, plebejskich tradycji kultury polskiej, natomiast przedmiotem naukowej refleksji są zjawiska literackie, w różny sposób reprezentujące kulturę ludową (od świadectw folklorystycznych po literackie stylizacje), pochodzące z różnych epok. Monografia bardzo udanie wpisuje się w zbiór wcześniejszych tomów wydanych w ramach serii „Nowy regionalizm w badaniach literac...
Przedmioty, które wyszły z użytku, szybko popadają w zapomnienie. Kto dziś wie, do czego służyło i jak wyglądało koromysło? Inaczej rzecz się ma z mieczem – kiedy słyszymy jego nazwę, natychmiast przywołujemy w myślach obraz tego prostego w formie, śmiercionośnego narzędzia. Ale w jaki sposób spoglądali na niego nasi przodkowie? Dlaczego stał się tak ważnym, symbolicznym przedmiotem? Poszukując odpowiedzi na te pytania, autorka zgłębiła utwory, które przez lata budowały...
Na recenzowany tom składają się studia interdyscyplinarne sytuujące się na pograniczu literaturoznawstwa, antropologii, teorii muzyki, sound studies, kulturoznawstwa i medioznawstwa. Zagadnieniem centralnym książki jest głos w jego różnych aspektach – jako zjawisko zmysłowe, jako przejaw bezpośredniej obecności autora, jako fenomen fizjologiczny, jako narzędzie perswazji, jako pole eksperymentu, a nawet jako pejzaż dźwiękowy. Takie podejście przesuwa perspektywę badawc...
Najlepsze i najważniejsze eseje amerykańskiej poetki i intelektualistki pozwalają w pełni docenić jej talent, błyskotliwość i skalę politycznego zaangażowania. Znajdziemy tu porywające eseje o budzeniu się w autorce świadomości feministycznej, o jej literackich mistrzyniach oraz o tym, jak pojmuje rolę poezji i społeczne zaangażowanie sztuki. Przeczytamy m.in. fragmenty słynnej książki Zrodzone z kobiety. Macierzyństwo jako doświadczenie i instytucja, przełomowy esej Przymus ...
Nietłumaczony dotąd na język polski ostatni tom esejów, który ukazał się za życia amerykańskiej intelektualistki. Teksty powstałe w latach 1982–2001 dotyczą literatury, filmu, teatru, sztuki oraz tańca współczesnego. Sontag porusza się po tych tematach ze znawstwem i dociekliwością. Najwięcej miejsca poświęca literaturze. Przygląda się językowi poezji i prozy, interpretuje dzieła tych, których podziwiała i których zachłannie, choć niebezkrytycznie, czytała (Cwietajewej, Gombr...
Książka Sława literacka albo nowe reguły sztuki stanowi próbę zrozumienia szczególnego typu sławy pisarzy, która wynika z pozornie sprzecznych źródeł uznania – popularności w kulturze masowej i środowiskowego prestiżu. Celebryci literatury zajmują problematyczną pozycję, gdyż łączą takie pola i formy kapitału, które powinny się wzajemnie wypierać, jednocześnie negocjując i wystawiając na próbę społeczną wiarę w sens i wartość sztuki oraz reguły obowiązujące w jej obręb...
„Przewodnik po historii literatury Tajwanu” powstał jako rozszerzenie wystawy „Potęga literatury: pisząc o naszym Tajwanie Narodowego” Muzeum Literatury Tajwańskiej. Treść kolejnych rozdziałów odpowiada poszczególnym częściom ekspozycji, a każdy okres w dziejach Tajwanu opisany jest w osobnym, niezależnym rozdziale. Dzięki temu czytelnik może śledzić historię literatury zgodnie z chronologią lub zgłębić tylko interesujący go temat. Na literaturę tajwańską składają się różne s...
Polityka historyczna pod rządami Władimira Putina ma charakter synkretyczny, łączy w sobie kult Imperium Rosyjskiego oraz potęgi ZSRR - w tym szczególne znaczenie ma eksponowanie zwycięstwa nad faszyzmem. Coraz częściej w jej ramach oprócz szeregowych żołnierzy Armii Czerwonej jest gloryfikowany Józef Stalin. Przypisuje mu się zarówno pokonanie nadciągającego z Zachodu zła, jak i przesunięcie panowania Moskwy aż nad Łabę oraz modernizację kraju.W latach 90. XX wieku fascynacj...
Industrializacja pozwoliła na wytworzenie nowych towarów,usług, środków produkcji, transportu i komunikacji. Była koniecznym warunkiem nowoczesnej transformacji świata, lecz stała się też główną przyczyną zniszczenia środowiska. Literatura towarzyszyła uprzemysłowieniu ze zmienną intensywnością – czasem temat wydawał się popularny, wręcz modny, ale równie często nawet pisarze tworzący w bliskości przemysłu odwracali od niego wzrok, by zająć się zagadnieniami jak najdal...
Empatia, gościnność i solidarność oraz ich przeciwieństwa pozostają w ścisłym związku z kwestią stosunku do inności i do tego, co własne, są więc zasadnicze dla rozważań nad odrzucanymi, a mimo to wciąż panującymi dyskursami zaborczej władzy. Zebrane w tej książce studia, dotyczące tekstów od wieku XIX do współczesności, podejmują refleksję nad tym, co łączy i różnicuje tytułowe pojęcia. Koncentrują się one wokół zagadnień, które okazały się dla autorów najważniejsze: e...
Śmierć Don Kichota. O nowości w kulturze i literaturze ponowoczesnej to przeprowadzona w duchu szkoły frankfurckiej refleksja nad kondycją kultury zachodniej, naznaczonej piętnem Zagłady z czasów drugiej wojny światowej. Autor przygląda się wydarzeniom rozgrywającym się około połowy XX wieku, które stanowią dla niego kres trwania określonej formacji kulturowej, nazywanej okcydentalną nowoczesnością. Jest to zarazem moment, w którym zaczyna wyłaniać się prawdziwie ponowo...
Wydanie III Zbiór głośnych esejów amerykańskiej intelektualistki. Opublikowany w 1966 roku, szybko stał się pozycją klasyczną i wywarł wielki wpływ na myślenie o współczesnej sztuce i kulturze. Sontag w oryginalny, a niekiedy i prowokacyjny jak na tamte czasy sposób pisze m.in. o twórczości Sartre’a, Ionesco i Lévi-Strausse’a, analizuje filmy Godarda i Bressona, podejmuje temat wyobrażenia katastrofy w filmach science fiction czy też zagadnienia współczesnej myśli religijne...
Trzecie wydanie słynnego zbioru esejów Susan Sontag. Amerykańska autorka kreśli sylwetki kilku twórców, m.in.: Waltera Benjamina, Eliasa Canettiego, Antonina Artauda, zastanawia się nad źródłami popkulturowej fascynacji faszyzmem i przygląda się kolejnym mistyfikacjom Leni Riefenstahl. Motywem przewodnim wszystkich esejów czyni Sontag związki estetyki i etyki w literaturze, filozofii, teatrze i filmie. Niektóre eseje mają charakter bardziej osobisty, jak wspomnienia o Paulu G...