[….] Jak widzimy: w specyficznych realiach epoki zaborów utworzona na Uniwersytecie Jagiellońskim – w ramach koncesji autonomicznych, jakie otrzymała Galicja w latach sześćdziesiątych XIX w. – katedrę historii polskiej traktowano nie tylko jako placówkę naukowo-dydaktyczną, ale także jako niezwykle ważny instrument kształtowania narodowej świadomości Polaków, a tym samym – przyszłych losów narodu. Bardzo dobitnie wyraził to Stanisław Tarnowski – słynny profesor historii liter...
„Wielki Leksykon Uzbrojenia Wrzesień 1939” to unikatowe wydawnictwo przedstawiające najciekawsze przykłady uzbrojenia Wojska Polskiego w kampanii 1939 roku. Po raz pierwszy zebraliśmy w jednej serii szczegółowy opis polskiego oręża, którym polscy żołnierze w 1939 roku próbowali wykonać niewykonalny wówczas rozkaz – obronę Ojczyzny. Zapraszamy do poznania historii uzbrojenia Wojska Polskiego z 1939 roku oraz osiągnięć polskiej myśli technicznej dwudziestolecia międzywojennego,...
Archiwum Fary Chełmińskiej należy do jednych z najcenniejszych, najobszerniejszych i najbardziej zróżnicowanych w swej zawartości archiwów parafialnych dawnej diecezji chełmińskiej. Zgromadzony w Archiwum materiał ma zasadnicze znaczenie także dla badań nad dziejami miasta oraz systemem szkolnym, jakże mocno wpisującym się w przeszłość Chełmna. Niniejszy inwentarz powstał nie tylko z myślą skatalogowania zbioru archiwaliów parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Che...
Konferencja paryska w 1919 roku nie podjęła decyzji w sprawie polskiej granicy wschodniej, pozostawiając to Rosji, ale tej demokratycznej, która miała powstać po zwycięstwie nad bolszewikami. Wojna o Kresy Wschodnie dotyczyła nie tylko kształtu terytorialnego II Rzeczypospolitej, ale miała wymiar międzynarodowy, uniemożliwiała bowiem bolszewikom realizację planu sowietyzacji Europy. Jej znaczenie polegało na tym, że na dwadzieścia lat gwarantowała Polsce niepodległość i suwer...
Czytając niniejszą monografię będą Państwo mogli prześledzić zmiany, jakie zachodziły w naszej społeczności. Poznanie przeszłości i porównanie jej z dniem dzisiejszym może skłonić do zastanowienia się nad źródłami sukcesów i dorobkiem mieszkańców. Na przekór dziejowym burzom, które nie oszczędziły tej części naszej ojczyzny, nasi przodkowie zadbali o zachowanie patriotycznej tradycji, rozwijali oświatę i polskie życie społeczno-kulturalne.
Tomasz Głowiński: Wstęp I. Gospodarka – sektor wielkoprzemysłowy Rafał Igielski: Zarys genezy polskiego przemysłu zbrojeniowego i importu uzbrojenia z zagranicy w latach 1918–1921 Piotr Franaszek: Główne problemy polskiego górnictwa naftowego na progu niepodległości Edyta Majcher-Ociesa: Początki interwencjonizmu państwowego w przemyśle II Rzeczypospolitej Piotr Koryś, Maciej Tymiński: „Ziemia obiecana” u progu niepodległości. Poziom i dynamika rozwoju gospodarczego Król...
Księga dedykowana Profesorowi Stanisławowi Ciesielskiemu w 65.rocznicę urodzin. Nie sposób sobie wyobrazić badań wschodnich, studiów o historii Związku Radzieckiego i stalinizmu,myśli politycznej polskiej lewicy, dziejów tzw. Polski Ludowej bez osoby profesora Stanisława Ciesielskiego. Jego, już ponad 40-letnia, aktywność naukowa zaznaczyła się w dobitny sposób na dorobku polskiej historiografii. Bogata i zróżnicowana twórczość profesora Stanisława Ciesielskiego w niemałej m...
Tom, który oddajemy obecnie do rąk Czytelników to 25 autorskich wypowiedzi, oryginalnych i w przewadze nowatorskich, zachowujących przy tym najwyższe standardy naukowe. Łączy je wspólna tematyka, jaką stanowią przemiany i transformacje dotyczące społeczności kultury przeworskiej oraz jej relacje z innymi środkowoeuropejskimi populacjami i kulturami obejmowanymi umownym określeniem Barbaricum. Polecając nasz wspólny autorski trud, mamy nadzieję, iż prezentowane treści nie tylk...
Prezentowana publikacja jest opowieścią o operze w Polsce w latach 1635-1795. Autor uwzględnia w niej różne ówczesne formy sceniczno-muzyczne, potocznie określane mianem opery. Odwołując się do rodzimego i europejskiego kontekstu historycznego, koncentruje się wyłącznie na dziełach operowych wystawianych przez zespoły cudzoziemskie na dworze królewskim oraz na publicznej scenie narodowej utworzonej pod patronatem Stanisława Augusta Poniatowskiego. W literaturze przedmiotu bra...
Ochotnicza Straż Pożarna w Polsce ma już ponad stuletnią tradycję. Prezentowana książka została napisana z myślą o ich codziennej pracy, a przy okazji jest hołdem dla ich poświęcenia i ofiarności w walce z żywiołami. Publikacja składa się z trzech części. Pierwsza zawiera rys historyczny i uwarunkowania funkcjonowania OSP. Druga to opowieści druhów z 14 jednostek OSP gminy Golub-Dobrzyń. Trzecia jest fotorelacją dokumentującą aktywność OSP w ciągu jednego roku prowadzonych ba...
SENSACYJNA TAJEMNICA NAJWIĘKSZEJ KRADZIEŻY W DZIEJACH I NAJWIĘKSZEJ PRÓBY ZATUSZOWANIA PRAWDY „Fascynujące historyczne śledztwo. Czyta się jak thriller!” „The Guardian” Jak i gdzie zniknęło ponad 2,5 miliarda dolarów? Od Berlina ostatnich dni przed upadkiem Rzeszy przez niemieckie twierdze w Bawarii po Szwajcarię, Amerykę Południową i ZSRR –ta książka ujawnia historię zniknięcia rezerw złota Banku Rzeszy skradzionych w 1945 roku i dotychczas w całości nieodnalezionych. Ryzy...
Od niepamiętnych czasów blond był synonimem piękna i szlachetności, ale także delikatności, słabości charakteru, czy wręcz głupoty. Kobieta nie mogła być piękna i mądra zarazem… Oto siedem portretów blondynek, kobiet odważnych, wpływowych, niekiedy mrocznych, które zadają kłam wszystkim stereotypom związanym z włosami koloru blond. Daj się uwieść Afrodycie, bogini miłości. Posłuchaj rozkazów Eleonory Akwitańskiej, która dwa razy była królową, po obu stronach kanału La Manche....
Porywająca i pełna niezwykłego uroku, a co najważniejsze, prawdziwa historia jednego z najbardziej niezwykłych kombatantów II wojny światowej – niedźwiedzia Wojtka! Jako sierota trafił w szeregi Armii Andersa maszerującej w 1942 roku z Persji do Palestyny. Początkowo był maskotką, jednak wkrótce zaczął aktywnie włączać się w wysiłek bojowy swego oddziału. Podczas kampanii we Włoszech zapracował sobie nawet na miano prawdziwego żołnierza, posiadającego własny stopień i numer e...
„Jeszcze nigdy tak wielu nie zawdzięczało tak wiele tak nielicznym” – powiedział Winston Churchill o lotnikach po bitwie o Anglię. Wśród tych nielicznych najlepsi byli Polacy. Skrzydła we krwi to owoc czterdziestoletniej pracy autorki. Jako rdzenna mieszkanka Northolt Nina Britton Boyle od lat osiemdziesiątych zbierała materiały i kultywowała pamięć o polskich lotnikach walczących za Wielką Brytanię. Gdy była dzieckiem, słuchała opowieści o przeżyciach ojca z czasów II wojny...
Konflikt, który wstrząsnął Półwyspem Indochińskim w latach 1946–1954 stanowi fascynującą i zarazem pouczającą opowieść. Z jednej strony walczyło w nim bowiem znane nam mocarstwo kolonialne, z drugiej zaś kraj odległy, egzotyczny wręcz. Dążąca do globalnej, walnej konfrontacji europejska sztuka wojenna starła się z azjatycką odmianą wojny partyzanckiej. Wreszcie podpierający się feudalizmem kapitalizm stanął naprzeciwko dalekowschodniej wersji marksizmu. Bez zbędnej przesady m...
Książka w znacznej części napisana jest w postaci pamiętnika młodej dziewczyny sprzedanej przez matkę do tytułowego haremu. Cała historia jest niezwykła i w dużej mierze oparta na faktach. Nauce polskiej znany jest fakt istnienia w polskiej historii instytucji haremu. Wiemy o co najmniej trzech tego typu prywatnych przybytkach, z których jeden stworzył Jan "Sobiepan" Zamoyski - wnuk wielkiego Jana Zamoyskiego przedstawiony tak zabawnie przez Sienkiewicza w "Potopie". I to w j...
Jaki wpływ na opinię brytyjską miał Lord Rothermere - właściciel imperium prasowego, wydawca „Daily Mail”, który z jej łamów wspierał idee Hitlera? Kim był Oswald Mosley, charyzmatyczny lider Brytyjskiej Unii Faszystów? Kto był świadkiem na jego ślubie? Lloyd George po powrocie z podpisania układu w Monachium wymachiwał na lotnisku niesławnym dokumentem deklarującym Europie pokój. Czy w czasie wojny mógł liczyć, że król zdymisjonuje Churchilla i w jego miejsce powoła George...
Od marca 1939 roku Polska graniczyła z III Rzeszą nie tylko od zachodu, ale też od południa, mimo to, jeszcze na początku lata niewielu było pesymistów. Do sezonu urlopowego przygotowywano się jak zwykle nieco wcześniej. Oprócz niepokojących wieści, w gazetach znajdowało się także miejsce dla wakacyjnych tematów i anonsów zachęcających do spędzenia urlopu w znanych kurortach. W różnych znanych miejscach w miesiącach wakacyjnych 1939 roku odpoczywają znani ludzie. W Juracie m...
Opowieść o pogromie listopadowym 1918 jest pierwszym obszernym studium poświęconym temu wydarzeniu, które w polskich opracowaniach historycznych jest albo całkowicie przemilczane, albo sprowadzane do fali rabunków dokonywanych głównie przez ukraińskich i żydowskich (!) bandytów oraz dezerterów z armii austriackiej w ogarniętym wojennym chaosem mieście. Istnieje też inna polska wersja wydarzeń oskarżająca Żydów o zaatakowanie polskich żołnierzy, którzy musieli się bronić. ...
Współczesne lato to przede wszystkim wakacje. W przedwojennej Polsce lato odróżniało się od innych pór roku tylko tym, że było cieplej. Podróżowali oczywiście artyści, literaci, dziennikarze, a kurorty z roku na rok stawały się coraz nowocześniejsze (tak jak modernizowała się Polska). Ale nie wszędzie było tak kolorowo. Na wsi o wakacjach się nie marzyło. Krucho z marzeniami było także w województwach wschodnich, dziś określanych mianem Kresów. Opisując ostatnie przedwojen...
Tematem rozprawy jest Młode Miasto Gdańsk i jego patrymonium. Ramy chronologiczne odpowiadają okresowi funkcjonowania tego organizmu miejskiego, od wystawienia przywileju lokacyjnego w 1380 r. po jego rozbiórkę w 1455 r. Młode Miasto zostało założone na północny zachód od Starego Miasta, jako czwarty człon wchodzący w skład późnośredniowiecznej aglomeracji Gdańska – obok Głównego i Starego Miasta oraz rybackiej osady Osiek. Krótki okres egzystencji ośrodka spowodował, że bada...
Kiedy pierwsza wojna światowa przeciągała się w roku 1915, niemieckie armie na froncie zachodnim utknęły w miejscu, zmagając się z mocno okopanymi siłami brytyjskimi i francuskimi. Jednak na Wchodzie obraz zmagań przedstawiał się inaczej. Armia cesarska rozgromiła Rosjan, zajęła polskie terytorium i podjęła próbę utworzenia polskiego państwa satelickiego. Iluzoryczne przymierze Jesse Kauffmana, historyka z Eastern Michigan University, analizuje trzyletnią okupację na terenie ...
Stosunek Stefana Wyszyńskiego do opozycji oraz oporu społecznego w powojennej rzeczywistości Polski jest stosunkowo mało poznany. W kilkudziesięcioletnim prymasostwie istnieją okresy, tematy i środowiska dobrze udokumentowane i zbadane, inne zaś, choćby stanowisko wobec powojennego podziemia czy opozycji demokratycznej wymagają jeszcze uszczegóławiających badań. I o tym traktuje niniejszy tom.
Spis treści Wstęp ROZDZIAŁ I „Nowa” polityka społeczna 1. Założenia programowe okresu wojny i okupacji 2. Wymuszona afirmacja przedwojennych rozwiązań 3. Ewolucja koncepcji polityki społecznej 4. Polska polityka społeczna u progu stalinizmu 5. Instytucje wykonawcze ROZDZIAŁ II Uwarunkowania prawne i finansowe 1. Podstawy prawne odbudowy systemu 2. Ramy prawne nowej polityki społecznej 3. Podstawy finansowe ROZDZIAŁ III Zagadnienia pracy 1. Instytucje ochrony pracy 2. Prze...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Okładka to wszystko, co zostało od zewnątrz trwale złączone ze znajdującym się w środku wkładem. Składa się z przedniej i tylnej okładziny (potocznie zwanej okładką), a także z grzbietu okładki. To właśnie okładka definiuje i określa ostateczny wygląd książki, gdyż determinuje między innymi sposób, w jaki łączą się ze sobą wszystkie kartki i jaka jest wewnętrzna budowa książki. Oprawy mogą być miękkie, twarde czy też zintegrowane – różnią się przede wszystkim wielkością, wagą, wytrzymałością oraz ceną. Przykładowo książki w twardej oprawie są większe, cięższe, bardziej wytrzymałe i droższe od tych w miękkiej.
Każdy z nas miał w swoim życiu styczność z nauką historii i świetnie zdaje sobie sprawę, że najlepiej zapamiętuje się te opowieści o przeszłości, które są ciekawie opowiedziane i wciągają od pierwszych stron. Współczesnej literaturze historycznej daleko bowiem do nudnych podręczników, a sama historia jest przecież pełna fascynujących wydarzeń i osób! W wielu wypadkach głos zabierają świadkowie tych ważnych chwil, dzięki czemu możemy poznać ich relacje i przeżycia “z pierwszej ręki”. Stąd wśród tytułów dotyczących historii znajdziecie sporo biografii, pamiętników czy wspomnień, takich jak dwutomowy “Gombrowicz. Ja, geniusz” Klementyny Suchanow, “Lachert i Szanajca” Beaty Chomątowskiej czy “Nieopowiedziane biografie. Polskie dzieci urodzone z powodu wojny” Jakuba Gałęziowskiego. Znaleźć można tu także wiele błyskotliwych podsumowań - jak “Krótka historia prawie wszystkiego” Billa Brysona lub “Zaginione królestwa” Normana Daviesa. Niektóre ebooki historyczne łączą się z reportażami i literaturą podróżniczą - jak chociażby “Cień jedwabnego szlaku” Colina Thurbona bądź “W oblężeniu. Życie pod ostrzałem na sarajewskiej ulicy” Barbary Demick. Wszystkie dostępne są na Woblink w różnych formatach, w tym epub, mobi lub pdf. Znajdziecie tutaj liczne przykłady historiografii - działu piśmiennictwa obejmującego na przykład kroniki. Dobrym przykładem jest tutaj “Historiografia XX wieku” Georga G. Iggersa. Interesują Was militaria i historia wojskowości? “50 idei, które powinieneś znać. Historia wojskowości” to świetne wprowadzenie do tego tematu.
Przeszłość zawiera w sobie niezliczoną ilość ciekawych historii, niewyjaśnionych zagadek i nieznanych wcześniej tajemnic, które odkrywają przed nami kolejni autorzy i autorki. Jak wybrać najlepsze dla siebie książki? Podpowiadamy! Jeśli ciekawi Was, jak wyglądało codzienne funkcjonowanie ludzi w dawnych wiekach, polecamy sięgnąć po serię “ Życie w średniowieczu” Frances Gies i Josepha Gies. Składają się nań: “Życie w średniowiecznym zamku”, “Życie w średniowiecznej wsi”, “Życie w średniowiecznym mieście”, “Życie średniowiecznej kobiety”, “Życie średniowiecznej rodziny” oraz “Życie średniowiecznego rycerza”. Znajdziecie je wszystkie na Woblink jako ebooki (epub, mobi, pdf). A może lubicie rozwiązywać zagadki kryminalne? Świetnie! Sięgnijcie po “Wszystkie trupy prowadzą do Rzymu. Kryminalne zagadki starożytnych” Emmy Soulthon. Całościową historię człowieka na Ziemi zawarł w swojej bardzo znanej książce “Sapiens. Od zwierząt do bogów” Yuval Noah Harari. Z kolei analizę dotyczącą przede wszystkim współczesnej sytuacji politycznej zawarł w swojej “Drodze do niewolności” Timothy Snyder. Interesują Was losy kobiet w różnych, kluczowych momentach historii Polski? Właśnie dla Was są ebooki autorstwa Anny Herbich, takie jak “Dziewczyny z Wołynia”, “Dziewczyny z Powstania”, “Dziewczyny z Solidarności” czy “Dziewczyny ocalałe”. Szukajcie ich na Woblink jako książek papierowych, audiobooków bądź ebooków (epub, mobi, pdf)!
Wiele popularnych ebooków historycznych opowiada o przeszłości naszego kraju. Jednym z najbardziej znanych światowych historyków zajmujących się tym tematem jest Norman Davies. Jego “Boże igrzysko. Historia Polski” stanowi obecnie w zasadzie już klasyczne opracowanie tego zagadnienia. Podobnie jest w wypadku jego “Powstania 44”, które zostało opublikowane w 60. rocznicę Powstania Warszawskiego. Wydarzenie to zostało umieszczone w szerokim kontekście okresu 1939-1956 i stanowi cenny wkład w debatę toczoną wokół tego zrywu. Z tym trudnym temat mierzy się także Magda Łucyan w swojej książce “Powstańcy. Ostatni świadkowie walczącej Warszawy”. O innych momentach z historii Polski opowiadają także między innymi Iwona Kienzler i jej “W oparach absyntu. Skandale Młodej Polski”, “Pozdrówcie Góry Świętokrzyskie” Cezarego Chlebowskiego, “Zawodowe dziewczyny. Prostytucja i praca seksualna w PRL” Anny Dobrowolskiej, “Kroków siedem do końca. Ubecka operacja, która zniszczyła podziemie” Piotra Lipińskiego czy “Wymazana granica. Śladami II Rzeczpospolitej” Tomasza Grzywaczewskiego. Klasyczną już pozycją dotyczącą różnych epok w historii naszego kraju są książki Pawła Jasienicy. Jego “Polska Jagiellonów”, “Polska Piastów” czy “Myśli o dawnej Polsce”, a także wiele innych tytułów zajmujących się historią Polski znajdziecie na Woblink między innymi jako ebooki (epub, mobi, pdf)!
Wiele ważnych tytułów z gatunku literatury historycznej skupia się na innej lub szerszej perspektywie niż dzieje Polski, na przykład na historii Europy. Jednym z najbardziej monumentalnych dzieł wspomnianego już Normana Daviesa jest jego trzytomowa “Europa. Rozprawa historyka z historią”, która od momentu publikacji pierwszego tomu w 1996 roku wywołuje liczne debaty. Niektóre książki łączą w sobie cechy literatury historycznej i reportażu - tak dzieje się na przykład w wypadku wydanego nakładem Wydawnictwa Czarne tytułu “Gorsze dzieci Republiki. O Algierczykach we Francji” Ludwiki Włodek. O historii Stanów Zjednoczonych opowiada między innymi “Droga do wyzwolenia. Scjentologia, Hollywood i pułapki wiary” Lawrence’a Wrighta czy “Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od 1492 roku do dziś” Howarda Zinna. Szeroką perspektywę proponuje także znany brytyjski historyk Eric Hobsbawm w książce “Wiek skrajności. Spojrzenie na krótkie XX stulecie”. Wiele dzieł literatury historycznej skupia się historii nowożytnej, zwłaszcza na okresie II wojny światowej, opowiadając o obozach zagłady - są to na chociażby “Płakaliśmy bez łez. Relacje byłych więźniów z żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz” Gideona Griefa, “Noc” Eliego Wiesela czy “Leningrad. Tragedia oblężonego miasta 1941-1944” Anny Reid. Niejedno wydarzenie, osoba lub perspektywa do dziś pozostawałyby w ukryciu gdyby nie dociekliwość licznych autorów i autorek pozycji historycznych - zapoznajcie się z ich dziełami z pomocą Woblinka!
Literatura historyczna pełna jest pozycji, które zajmują się różnymi epokami - od starożytności po współczesność. Jeśli interesują Was najdawniejsze czasy, a przy tym chcecie dowiadywać się o nich jak najwięcej w lekkiej formie, sięgnijcie po “Jak przeżyć w starożytnym Rzymie” L. J. Trafford, “Jak przeżyć w starożytnej Grecji” Roberta Garlanda czy “Jak zmieścić całą starożytność w jednej windzie” Theodore’a Papakostasa. A może wolicie nieco bardziej naukowe opracowania? “Mity, rytuały i polityka Inków” Jana Szemińskiego i Mariusza Ziółkowskiego lub “Historia Korei” Joanny Rurarz są właśnie dla Was! Wiele z tych pozycji opiera się na wiedzy zdobytej dzięki archeologii i jej odkryciom. Taka sytuacja ma miejsce na przykład w książce “Pierwsze słowo. Narodziny mowy i pisma” Martina Kuckenburga z serii “ Rodowody cywilizacji”. Bardziej interesuje Was średniowiecze? “Przeżyj rok w średniowieczu” Tillmanna Bendikowskiego, “Długie średniowiecze” Jacquesa Le Goffa, “Czasy katedr. Sztuka i społeczeństwo 980-1420” George’a Duby bądź “Jesień średniowiecza” Johana Huizingi czekają na Was na Woblink jako książki papierowe, audiobooki i ebooki (epub, mobi, pdf)!
Najsłynniejsi i zupełnie nieznani bohaterowie, największe i nigdy dotąd nie opowiedziane bitwy, szalone rewolucje i ciche, codzienne życie - to wszystko znajdziecie na kartach książek historycznych. Starożytność, średniowiecze, nowożytność - bez względu na to, która epoka interesuje Was bardziej, czeka na Was mnóstwo tytułów! Dzięki nim nie tylko lepiej poznacie przeszłość, ale także łatwiej będzie Wam zrozumieć teraźniejszość. Zarówno naukowe opracowania, jak i reportaże, biografie czy powieści historyczne - to wszystko czeka na Was na Woblink w postaci książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).