Niniejszy tom przynosi wybór prac Prof. Antoniego Gąsiorowskiego, pomyślany jako wyraz uznania i hołdu z okazji 90. rocznicy urodzin Mistrza. Pomysł przygotowania publikacji zrodził się w poznańskiej pracowni Słownika historyczno-geograficznego. Redaktorzy starali się przedstawić najważniejsze z prac Autora – zarówno ze względu na wagę naukową, trwałość tez, jak i miejsce w charakterystyce całokształtu twórczości naukowej, a także te, które, choćby wydawać się mogły drobnymi ...
W 2020 r. ukazały się Akta sejmikowe województwa bełskiego. Lata 1572-16551. Wydawnictwo to było pierwszą z zaplanowanych trzech publikacji, których celem jest kompletna i nowoczesna edycja akt sejmiku bełskiego. We wstępie do tego tomu omówiono szczegółowo zarówno dzieje akt bełskich, jak i perturbacje związane z pierwszymi próbami ich edycji w zasłużonej serii „Akta Grodzkie i Ziemskie”. Dokonano tam również szczegółowej charakterystyki spuścizny zachowanej po niedoszłym wy...
Celem prezentowanej pracy jest pogłębienie znajomości podstawowych faktów z końca pierwszego panowania króla Stanisława Leszczyńskiego, a także analiza jego osobowości i politycznych uwarunkowań jego działalności. Konstrukcja książki ma układ chronologiczno-rzeczowy. Dwa rozdziały, otwierający i zamykający, pokazują losy Stanisława Leszczyńskiego w latach 1706–1709, bezpośrednio przed przyjazdem do Malborka i po opuszczeniu miasta. Dają one stosunkowo szerokie tło polityczno...
Edycja – Sławomir Sojak W serii „Z Antykwariatu Ekonomicznego” dotychczas ukazało się tłumaczenie Dialogus Scaccario Richarda fitz Nigela z 1178 roku (Richard fitz Nigel, Dialog o szachownicy, czyli o Urzędzie Skarbu w średniowiecznej Anglii,ed. S. Sojak, przeł. R. Toczko, G. Malicka, Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń 2018). Kolejna publikacja to reprint książki Pawła Ciompy (1867–1913) zatytułowanej Drożyzna w Galicyi i nędza urzędnicza z 1913 roku. Autor tego dzieła był bank...
Rosja wczoraj i dziś. Studium historyczno-polityczne jest najważniejszym dziełem Włodzimierza Bączkowskiego (1905–2000), wybitnego sowietologa i twórcy polskiej myśli wschodniej. Książka ukazała się w lutym 1946 r. w Jerozolimie, gdy zaczynała się konfrontacja Związku Sowieckiego z Zachodem. Dokładnie w tym samym czasie George Kennan wysłał swój słynny „długi telegram”, który dał podstawę pod zimnowojenną strategię Stanów Zjednoczonych wobec Moskwy. Książka Bączkowskiego, po ...
W trzecim tomie "Kresowych rezydencji" przedstawiono ponad 150 miejscowości z zespołami rezydencjalnymi położonych na terenie przedwojennych województw poleskiego i białostockiego – w jego wschodniej części, która po II wojnie światowej pozostała za wschodnią granicą Polski, czyli na Grodzieńszczyźnie. Jest to zaledwie około 15 procent dawnych siedzib ziemiańskich, które znajdowały się na tym terenie do II wojny światowej, ale warto pamiętać, że jedynie w połowie opisanych da...
Głównym celem niniejszej publikacji jest uzupełnienie informacji o funkcjonowaniu niemieckiego obozu dla dzieci przy ul. Przemysłowej w Łodzi, uporządkowanie danych i zaprezentowanie Czytelnikowi kolejnych materiałów na jego temat, ze szczególnym uwzględnieniem przebiegu procesu obozowej nadzorczyni Eugenii Pol z pierwszej połowy lat siedemdziesiątych XX w. Zapraszam Czytelników do „zielonego autobusu”. Nie będzie to podróż łatwa ani przyjemna. Niemniej głęboko wierzę, że poz...
Egzekucje należały w okupowanej Warszawie do codzienności. Większość z nich Niemcy wykonywali w ukryciu. Jednakże w październiku 1943 roku na ulicach miasta rozpoczęła się seria masowych egzekucji publicznych, trwająca aż do lutego kolejnego roku. Dziesiątki ulic, w tym Aleje Ujazdowskie, Aleje Jerozolimskie i ulica Marszałkowska, stały się miejscem masowych zbrodni na bezbronnych ofiarach. Paweł Mrowiński nie tylko przypomina te wstrząsające przykłady niemieckiego terroru, ...
"Sprawa Ignacego Kaczmarka" to publikacja poświęcona jednej z wielu spraw karnych rozpoznawanych przez sądownictwo niemieckie podczas II wojny światowej. W czerwcu 1944 r. w Katowicach w sprawie tej doszło do skazania na karę śmierci gorącego patrioty polskiego, uznanego za winnego poważnego przestępstwa politycznego polegającego na rozkładowym oddziaływaniu na siły zbrojne.
To jest wydanie niezwykle ważne dla Studium Europy Wschodniej UW, zarówno z powodu okoliczności powstania na Jubileusz 30-lecia, jak i z powodu niemożności jego odbycia, w wyniku pandemii. Zadanie, jakie spadło na redaktora okazało się wyjątkowo trudne. Po pierwsze, zespół Studium ma nad wyraz rozległe zainteresowania naukowe. Po drugie, redaktor przyjął zasadę absolutnie minimalnej ingerencji w tytuły, tematy, ujęcie problematyki. Przyjąwszy takie kryteria należało znaleźć z...
Listy Władysława Platera do Józefa Ignacego Kraszewskiego z lat 1863-1887 są swego rodzaju kroniką działalności twórcy Muzeum Narodowego w Rapperswilu. Wartość źródłową tych listów podnosi fakt, że w czasie II wojny światowej Niemcy zniszczyli zbiory rapperswilskie przewiezione w 1927 r. do Warszawy. Wobec braku monografii biograficznej Władysława Platera treść jego listów obecnie najlepiej wskazuje kolejne etapy jego życia. Władysław Plater pomagał powstańcom styczniowym, p...
Tysiąc lat historii żydowskiej społeczności Krakowa – w jednej książce. Monografia, na którą Kraków czekał od pokoleń. Szczycimy się faktem, że uciekający z całej Europy przed prześladowaniami Żydzi znaleźli schronienie w Polsce – w Po-lin, „miejscu, w którym mogli odpocząć”. Ale co poza tym wiemy o historii Żydów w jednym z pierwszych miejsc ich osadnictwa, w Krakowie? Monumentalna i jednocześnie wciągająca opowieść o krakowskiej społeczności żydowskiej wypełnia białą plam...
Chińczycy stworzyli cywilizację wyprzedzającą inne centra kulturowe, co najmniej do XVI w., ale choć wymyślili proch, to jednak nigdy nie wyprodukowali tak sprawnej broni palnej jak Europejczycy; choć wymyślili kompas, to erę odkryć geograficznych zakończyli pod koniec XV w. Czy istnieją jakieś „punkty styczne“ cywilizacji konfucjańskiej i cywilizacji zachodniej? Czy Wschód z Zachodem jest w stanie współdziałać i prowadzić twórczy dialog? Czy w ogóle jesteśmy w stanie wzajemn...
Publikacja w ramach Oddziałowego Projektu Badawczego IPN „Władza i społeczeństwo w Małopolsce i na Ziemi Świętokrzyskiej 1945–1989/1990”. Działalność PSL stanowi ważny element powojennej historii Kielecczyzny. Pomimo doświadczeń okupacyjnych i nasilających się represji społeczeństwo uwierzyło, że partia kierowana przez Stanisława Mikołajczyka jest w stanie zwyciężyć z komunistami. To karta wyborcza miała sprawić, że Polska będzie państwem demokratycznym. Masowy terror doprow...
Codzienność żołnierzy polskich podczas kampanii 1939 roku Artur Wodzyński Artur Wodzyński, historyk, absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, pracownik Muzeum II Wojny Światowej. Monografia Artura Wodzyńskiego jest bardzo wartościowym opracowaniem odzwierciedlającym życie codzienne żołnierzy Wojska Polskiego w kampanii 1939 r. W polskiej historiografii wojskowej brak takich prac. prof. dr hab. Waldemar Rezmer Autorowi powiódł się zamiar napisania interesującej, a przy tym całk...
XIX-wieczna edycja dzieła Świętosława Orzelskiego, starosty radziejowskiego, w opracowaniu Włodzimierza Spasowicza została zatytułowana: Bezkrólewia ksiąg ośmioro, czyli dzieje Polski od zgonu Zygmunta Augusta roku 1572 aż do roku 1576, skreślone przez Świętosława z Borzejowic Orzelskiego, starostę radziejowskiego, przełożył z rękopisu Cesarskiej Publicznej Biblioteki, przypisami i życiorysem uzupełnił Włodzimierz Spasowicz, t. 1-3, Petersburg-Mohilew 1856-1858; Tom wstępny, ...
Księga jubileuszowa dedykowana prof. Wiesławowi Wysockiemu w 70. rocznicę urodzin. Składają się na nią: biogram oraz artykuły będące podsumowaniem aktywności naukowej, literackiej, społecznej i politycznej Jubilata. Czytelnik znajdzie w księdze także teksty przygotowane przez przyjaciół i uczniów profesora.
Książka Nietzsche i naziści. Moje spojrzenie Stephena R.C. Hicksa, która po raz pierwszy ukazała się w 2010 roku w Stanach Zjednoczonych, za sprawą Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku doczekała się drugiego wydania polskiego, opatrzonego dwoma wstępami merytorycznymi. Jak zaznacza recenzent książki-eseju dr hab. Piotr Kostyło, prof. UKW: Książka Stephena Hicksa nie jest pracą czysto filozoficzną, w jeszcze mniejszym stopniu jest rozprawą historyczną. Należy ona do kategorii...
Wspomnienia Szulima Keselmana to bez wątpienia szczere i nader ważne źródło historyczne. Tym cenniejsze, że stanowi jedno z nielicznych z tego terenu zachowanych do dziś. To zapis wydarzeń od czerwca 1941 r. do kwietnia 1944 r., kolei losów młodego mężczyzny, który za wszelką cenę chciał przeżyć, aby przekazać świadectwo o bestialskim morderstwie swoich bliskich, sąsiadów i społeczności żydowskiej z rąk Niemców. Jest to również obraz bezpowrotnie ginącego świata niezwykłej ku...
Oba tomy publikacji liczą blisko 300 dokumentów do stosunków polsko-sowieckich. Zdecydowana większość tych dokumentów nie była dotychczas publikowana. Ramy publikacji wyznaczają dwa ważne wydarzenia wpływające na wzajemne relacje: przewrót majowy w 1926 r. i podpisanie paktu o nieagresji między Polską a ZSRR w 1932. Był to okres względnej stabilizacji w kontaktach polsko-sowieckich, ale jednocześnie ciągłej niepewności i obaw przed spodziewaną konfrontacją, która łatwo mogła ...
Kolor pchli. Brąz egipski. Alizaryna. Czerwień wyścigowa. Heliotrop. Ultramaryna. Błękit elektryczny. Świat kolorów jest znacznie bogatszy, niż mogłoby się wydawać! Co wspólnego z barwami mają ekscentryczne królowe i ciekawscy naukowcy, samice żuka z rodziny Kermesidae, kruche minerały, nieudane naukowe eksperymenty i nieprane nocne koszule? Brytyjska dziennikarka Kassia St Clair podąża tropem niesamowitych historii, w których nauka miesza się z modą, polityka ze sztuką, a ge...
„Starostowie w Drugiej Rzeczypospolitej byli urzędnikami państwowymi, z czego wynikało, że o miejscu ich służby formalnie decydowały władze centralne, a dokładniej – minister spraw wewnętrznych. Jednocześnie kompetencje starostów powiatowych jako stojących na czele administracji samorządowej szczebla powiatowego były ściśle związane ze środowiskami lokalnymi – mieli oni w swym ręku podstawowe instrumenty wpływu na życie społeczno-ekonomiczno-polityczne podległego powiatu, roz...
Książka jest dokumentem piśmienniczym, obszernym zazwyczaj zapisem wszelkiej ludzkiej myśli. Występuje w postaci wielostronicowej publikacji o określonej liczbie stron i trwałym charakterze.
Postać dzisiejszej książki drukowanej ma formę kodeksu będącego zbiorem kartek połączonych grzbietem. Taki sposób utrwalania zapisu w momencie upowszechnienia pergaminu zastąpił wcześniejszą formę dokumentu piśmienniczego, jakim był zwój.
Według definicji Słownika języka polskiego PWN książka jest złożonym oraz oprawionym arkuszem papieru zadrukowanym tekstem o charakterze literackim, użytkowym bądź naukowym. Jednak współcześnie definicja ta powinna zostać poszerzona o książki elektroniczne będące cyfrowym odpowiednikiem tych drukowanych. Do książek elektronicznych zaliczane są zarówno ebooki, jak i audiobooki. Treść utrwaloną w formie elektronicznej można odczytać za pomocą odpowiedniego oprogramowania na laptopach, tabletach, smartfonach, a przede wszystkim na przeznaczonych do tego celu czytnikach.
E-książki odgrywają bardzo dużą rolę. Podjęty jakiś czas temu proces digitalizacji książek umożliwia dostęp do światowych zasobów wiedzy znacznie większej liczbie osób. Zbiory ksiąg to niepodważalne światowe dziedzictwo kultury, jednak ze względu na ograniczoną możliwość szybkiego dostępu do przechowywanych w księgozbiorach publikacji, a także brak możliwości jakiegokolwiek dostępu do dzieł o znacznej wartości historycznej proces digitalizacji daje szansę na udostępnianie światowych dzieł szerokiej masie odbiorców.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.