Armia Czerwona była najpotężniejszą, największą i najbardziej nieludzką machiną wojenną, jaką znała ludzkość. Wiedziałem, jakie cele mają sowieccy marszałkowie i generałowie. Niektórych z nich znałem osobiście. Sowieccy generałowie i oficerowie, z którymi miałem do czynienia, to byli prawdziwi profesjonaliści jeśli chodzi o sztukę wojenną. Było wśród nich wielu, dla których perspektywa zbrojnego najazdu na Zachód była bardzo nęcąca. Zdawałem sobie sprawę, że tym ludobójczym, ...

W dniach 12-13 października 2009 r. odbyła się w siedzibie Lubelskiego Towarzystwa Naukowego ogólnopolska konferencja naukowa "Przestrzeń antropogeniczna miasta Lublina. Waloryzacja, wytwarzanie, użytkowanie". Jej instytucjonalnymi organizatorami były Lubelskie Towarzystwo Naukowe oraz Zakład Socjologii Wsi i Miasta UMCS. Spotkaniu nadano charakter multidyscyplinarny oraz przyjęto cele naukowe i aplikacyjne. Jej program powstał w wyniku analizy problemów architektonicznych, u...

“Widziałem Puszczę Białowieską na ekranie. Były to zdjęcia dokładne, a przecież nie dawały rzeczy dla tej puszczy najistotniejszej, tego zapachu, który wytwarza olbrzymiość przestrzeni leśnej. Jednej tylko rzeczy, jednej tajemnicy ani moja, ani żadna inna książka o Piłsudskim nie wyjaśni. Tajemnicy miłości, którą do siebie wzbudzał. Rozmawiałem raz w życiu z Dmowskim, przeciwnikiem Piłsudskiego. Powiedział mi, że Piłsudski miał „duszę wodza”. Miłość ludzi oplotła postać komen...

Czy możliwe jest uprawianie filozofii bez oglądania się na naukę? Teoretycznie, tak. Będzie to jednak filozofia utykająca, zubożona, programowo obojętna na badanie filozoficznych aspektów nowych odkryć pasjonujących umysły współczesnych. Teoretycznie jest możliwe także uprawianie nauki połączone z zupełną obojętnością na wszelką filozofię, nawet filozofię nauki. Wiara w intuicję czy praktykowanie metody prób i błędów może być wtedy praktyczną namiastką filozofii. Właściwie po...

Prawdziwa głęboka przyjaźń wymaga naszego zaangażowania, uwagi, modlitwy i czasu. Przyjaźń, jak pokazują to liczne świadectwa myślicieli, pisarzy, świętych i mistyków, nadaje życiu ludzkiemu lepszy smak, głębszy sens. Starożytni filozofowie mówili: „Przyjaźń jest solą życia”. Edward Young pisał, że „przyjaźń jest winem życia”. Wszyscy potrzebujemy przyjaciół i – choć trudno nam się nieraz do tego przyznać – tęsknimy za nimi; tęsknimy my sami, ale tęsknią również osoby, z któr...

Jest coś niezwykłego w tym mikroskopijnym wycinku dziejów, zaledwie chwili, jeśli uwzględni się globalny wymiar historii, co sprawia, iż trudno jest przejść obojętnie wobec wydarzeń i związanych z nimi postaci epoki, która od imienia głównego bohatera przyjęła miano napoleońskiej. Z jednej strony może to być totalne zauroczenie, nieomalże apologetyczne uwielbienie, bliższe romantycznym bohaterom powieści Stendhala, jak chociażby Julian Sorel, niż pragmatycznej współczesności....

Literatura polega na pamięci. Poezja szczególnie jest na to podatna, wystarczy bowiem jakiś drobiazg, fragment pejzażu, przedmiot czy wydarzenie, a otwiera się, jak za pociągnięciem magicznej różdżki, zaczarowany świat, nie tylko wspomnień czy przywołań. Zaczyna się wartościowanie tego, co przeminęło, ale co również trwa nadal. Przeważnie jest to jakaś próba ocalenia, nie tylko swoich uczuć, ale i poglądów. Tak przyjętej perspektywie towarzyszy często przesłanie, swoisty deka...

W imię prawdy, a nie potrzeby chwilowej, zamyśliliśmy skreślić dzieje ostatnich lat bytu Rzeczypospolitej – ducha i oby­czaju Polski. Epoka ta wielokrotnie i wielostronnie była opracowy­wana przez wielu pisarzy, chwytano ją jako przedmiot ponętny, z różnych stron zapatrując się na nią, próbując na niej piór i dowcipów. Nawet cudzoziemcy, jak Rhuliere, Ferrand, Raumer, Sybel, Smitt, Herrmann, a świeżo Beer, brali chętnie chwilę upadku i podziału Polski za przedmiot do wyczerpu...

Rozmowy z wybitnym hierarchą polskiego Kościoła Arcybiskup Józef Życiński (1948-2011), wybitny filozof nauki, ceniony publicysta, cięty polemista. Jeden z tych hierarchów polskiego Kościoła, którzy nie wzbraniali się przed publicznym zabieraniem głosu w najtrudniejszych nawet kwestiach. Rozmowy zawarte w niniejszej książce dotyczą zarówno jego życia, jak i refleksji nad PRL-em, przemianami w Polsce po upadku komunizmu, znaczenia filozofii i kultury oraz wyzwań, przed jakim...

Etyka solidarności ukazała się po raz pierwszy pod koniec lat osiemdziesiątych. Teksty zrodzone w gorących momentach historii były spontaniczną odpowiedzią chrześcijańskiego filozofa na to, co się działo, a także próbą opisania „rodzącej się rzeczywistości ducha”. Po śmierci Autora Ojciec święty Jan Paweł II stwierdził w swym liście, iż Tischnerowska etyka solidarności „nadaje dziś kierunek trudnym zmaganiom narodu polskiego o taki kształt demokracji, w której byłaby respek...

Książka Miłość nas rozumie to zbiór artykułów ks. Tischnera pisanych przy różnych okazjach, najczęściej w związku z rozmaitymi świętami kościelnymi. Ksiądz Tischner jawi się tu jako mistrz wiary dojrzałej, pogłębionej i jako duszpasterz rozumiejący rozterki współczesnego człowieka. Pokazuje, jak połączyć nadzieję świata z nadzieją religijną. Wskazuje wreszcie, na co dobrze jest w życiu postawić, a czego warto się wyrzec. Prosto, przystępnie napisane refleksje o tym, kim jeste...

Mozaika drobnych i wielkich zdarzeń, spotkań, refleksji, lektur; panorama kilku lat życia bogatego, twórczego i pełnego. W Dzienniku na nowy wiek spotkamy Józefa Hena, który zachwycał nas kolejnymi tomami Nie boję się bezsennych nocy, ale też Hena, który wciąż na nowo powraca do nieśmiertelnych bohaterów swoich książek: Michela Montaigne’a czy Tadeusza Boya-Żeleńskiego. Fascynujące jest śledzenie pisarza przy pracy – czytając Dziennik, asystujemy przy narodzinach aż trzech ks...

(...) Obyczajowość, przesądy, smaki i smaczki XIX wieku zblakły w pierwszej kolejności. A z całej masy teatralnych legend, plotek, listów i wyidealizowanych pamiętników wyłoniła się twarz nieprzeciętnej polskiej artystki jak piękny fresk spod warstwy kurzu. Tak, twarz niewątpliwie piękna i piękne ciało. Ale nie tylko. Jeszcze charakter, wola, ambicja i talent. Najskuteczniejsza broń w rękach pięknej kobiety.

Czy różaniec jest modlitwą "niemodną" i przestarzałą? Czy może być propozycją nie tylko dla starszych pań lub panów, ale także dla ludzi młodych i twórczych? Czy ewangelizacja może odnosić korzyść z różańca? Autor ukazuje bogactwo i piękno modlitwy różańcowej. Przypomina o jej przesłaniu: o tajemnicy Boga, o Jego wielkiej miłości do człowieka i solidarnym byciu z cieszącymi się i smucącymi, z tymi, którzy doznają niesprawiedliwości i krzywdy. Stąd ta forma rozważań tajemnic z...

Książka Celibat. Aspekty pedagogiczne i duchowe jest owocem bezpośrednich rozmów Józefa Augustyna SJ z alumnami i księżmi. Autor nie unika w niej rozważań na tematy trudne. W podejściu do problemu odwołuje się zarówno do nauczania Stolicy Apostolskiej, jak również do aktualnej sytuacji cywilizacyjnej. Uwzględniając całą złożoność zachowań emocjonalno-seksualnych, stara się dotrzeć do istoty celibatu, którego zachowanie wykracza poza psychologiczny wymiar człowieka. Wiele prob...

„Na pocątku wsędy byli górole, a dopiero pote porobiyli się Turcy i Zydzi. Górole byli tyz piyrsymi »filozofami«. »Filozof« to jest pedziane po grecku. Znacy telo co: »mędrol«. A to jest pedziane po grecku dlo niepoznaki. Niby, po co mo fto wiedzieć, jak było na pocątku? Ale Grecy to nie byli Grecy, ino górole, co udawali greka. Bo na pocątku nie było Greków, ino wsędy byli górole”.   Tak ksiądz Józef Tischner w swoim największym bestsellerze wyjaśniał powstanie filozofii. ...

Przedstawiony Czytelnikowi kolejny torn serii „Klasycy Nauki Poznańskiej" jest przedrukiem dwóch fragmentów książki Józefa Kostrzewskiego Kultura prapolska, według trzeciego wydania z 1962 roku. Publikowane fragmenty obejmują rozdziały: Gospodarka i Odżywianie. Z ponadczterdziestoletniej odległości czasowej wynikają pewne różnice, zwłaszcza w zasadach ortograficznych i interpunkcyjnych w porównaniu z obecnie obowiązującymi normami. W niniejszej edycji poddano więc modernizacj...

Śmiesznie jest twierdzić, że zarzuty z dziedziny polityki wewnętrznej mogą być istotnymi poważnymi przyczynami powodzenia i niepowodzenia w polityce międzynarodowej, a nie pozorami, nie pretekstami dla gry. Polityka jednak jest dziedziną, w której kierunek drogi jest rzeczą najważniejszą; ważniejsze jest zawsze w polityce to, „gdzie idziemy”, niż to, „gdzie się w danej chwili znajdujemy”. Pierwszym warunkiem do tego, aby móc zaofiarować swemu sąsiadowi politykę pokojową, jes...

„Dwa tomy wyborów tekstów przedwojennych Mackiewicza przynoszą rewelacje... Inaczej niż dotąd uważano – w latach 20. pisarz był już autorem poważnych i dojrzałych utworów literackich, nie tylko żurnalistą… Oba zbiory pokazują Józefa Mackiewicza jako pisarza należącego do tradycji szlacheckiej, czy – jak kto woli – będącego ostatnim elementem tej tradycji. Widać to nie tylko w tekstach literackich, chętnie nawiązujących do wzoru (i rytmu) szlacheckiej gawędy, lecz także w utwo...

Opracowanie pod redakcją Danuty Wajsprych można odczytać na wiele sposobów. Znajdą w niej coś dla siebie nauczyciel, przedstawiciel samorządu terytorialnego. Może ono także wywołać zadumę i autorefleksję wśród młodzieży, w tym również młodzieży studenckiej, wśród nauczycieli akademickich, zwłaszcza kształcących pedagogów. Dobrze byłoby, gdyby przeczytali ją urzędnicy administracji, aby wsparcie finansowe kierowali do najuboższych i zaniedbanych kulturowo. W opracowanie i jeg...