SKARBY FOTOTEKI INSTYTUTU HISTORII SZTUKI UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO. Tom 2 W utrwalaniu i popularyzowaniu pamięci o dawnych Kresach Wschodnich Rzeczypospolitej centralną rolę odgrywają fotografie archiwalne, bez których poznawanie tej części polskiego dziedzictwa kulturowego byłoby praktycznie niemożliwe. Fototeka Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego przechowuje ponad dwa tysiące odbitek, ukazujących dzieła sztuki z tamtych terenów. Książka prezentuje n...
Wybór najważniejszych prac malarskich Zdzisława Beksińskiego, jednego z najorginalniejszych malarzy polskich XX wieku. Beksiński prawiał fotografię artystyczną, rysunek, grafikę, grafikę komputerową, rzeźbę, ale przede wszystkim malarstwo. Jego fantastyczne, wizyjne, apokaliptyczne wizje tworzą rozpoznawalny na pierwszy rzut oka styl artysty. Dzieła Beksińskiego znajdują się w zbiorach muzealnych i prywatnych w Polsce i za granicą, jednak największa kolekcja, licząca kilka ty...
Gender – najpopularniejsze słowo ostatniego sezonu 2013/2014. Dla jednych niewinne pojęcie socjologiczne, dla innych ideologia gorsza od nazizmu i komunizmu. Podobno wysadza dzieci z płci biologicznej, rozbija rodziny, niszczy podstawy cywilizacji. Ale czy rzeczywiście? Uważamy, że nie. Płci biologicznej nie da się zmienić, można ją co najwyżej skorygować. Dzięki prawu osób homoseksualnych do zakładania rodzin będzie ich jeszcze więcej. A podstawą cywilizacji jest zdolność wz...
Mateusz Muchacki podjął się nie lada wyzwania: pod pretekstem rozważań nad współczesną nam cywilizacją informatyczną oraz Internetem, Autor pokusił się o próbę zdiagnozowania współczesnej kultury globalnej. Ba! W swych wnioskach nie cofnął się przed nakreśleniem prognozowanej przyszłości cywilizacji w ogóle, wskazując nie tylko jej mocne strony, ale i możliwe zagrożenia. Ten ambiwalentny obraz jest efektem złożoności zjawisk, jakie niesie ze sobą stopniowa dominacja technolog...
Gry dla aktorów i nieaktorów to klasyczna już i najbardziej znana książka Augusto Boala - twórcy Teatru Uciśnionych. Przedstawia podstawowe zasady i przykłady nowatorskiego podejścia autora do teatru, w którym spektakl staje się narzędziem zmiany i wyzwolenia, zarówno w wymiarze indywidualnym jak i społecznym. Książka zawiera krótkie wprowadzenie zilustrowane wieloma przykładami pracy autora z zespołami teatralnymi na całym świecie, a także wybór jego najważniejszych i najbar...
Tom inspirowany myślą Michaiła Bachtina w podejściu do ekspresji językowej, stanowi autorską propozycję, pozwalającą definiować, analizować i interpretować polską kulturę współczesną – w odniesieniu do medialnych przemian historycznych – przez pryzmat właściwych jej form twórczości słownej i związanych z nią praktyk językowych. Powstające środowiska komunikacyjne, warunkowane (ale nie determinowane) pojawianiem się nowych mediów, stwarzają wciąż nowe przestrzenie, powołują d...
Dlaczego Bułgarzy nazywają język staro-cerkiewno-słowiański starobułgarskim? Od kiedy św.św. Cyryl i Metody są Bułgarami? Czy ziemie bułgarskie mogą leżeć poza Bułgarią, a język macedoński – być alternatywną normą bułgarszczyzny? I czy Bułgarzy to Słowianie? Te i podobne pytania, które stawiają dziś nie tylko postronni obserwatorzy współczesnego bułgarskiego dyskursu tożsamościowego, ale i sami Bułgarzy, zachęcają do bliższego przyjrzenia się procesowi definiowania i kodyfika...
Ta książka to świadectwo historycznego, a tym samym i politycznego, zwrotu, który można było obserwować w polskim teatrze, kinie i sztukach wizualnych ostatnich lat: rozliczeniach przeszłości, lustracyjnych zapędach i narcystycznych, mitologizujących praktykach. Soc, sex i historia to oryginalna próba syntezy przemian kulturowych, świadomościowych i obyczajowych pierwszej dekady XXI wieku, w których sztuka odgrywała nieraz rolę sprawczą jako pole walki i terytorium publiczn...
Podróż, w tym również droga, jak przyjmują niektórzy badacze, była i jest nośnikiem kultury. Podróżnik - duchowny, wybierający się na wędrówkę, nie był tylko zwykłym turystą podziwiającym zabytki oraz piękno natury. Wyróżnić można kilka powodów skłaniających go do zaplanowania i zrealizowania wędrówki, a to: religijny, dyplomatyczny, naukowo-poznawczy oraz artystyczny. Chcąc przybliżyć i opisać podjętą podróż, autorzy artykułów niniejszego tomu, zatrzymali się na trzech pods...
Dla przedstawicieli nauk społeczno-ekonomicznych placówki muzealne są szczególnym rodzajem przedsiębiorstw non-profit. Działalność muzeów, prowadzona w kontekście szerokiej gamy uwarunkowań o charakterze ekonomicznym i pozaekonomicznym, jest wypadkową wielości funkcji i specyficznych celów kolekcjonerskich, konserwatorskich, naukowych, edukacyjnych, integracyjnych, tożsamościowych, wizerunkowych oraz w zakresie przyciągania publiczności i stymulowania ruchu turystycznego, sta...
Capoeira splata walkę, muzykę, taniec, modlitwę i rytuał w przemyślną strategię, dzięki której ludzie mogą razem żyć, trudzić się, obchodzić uroczystości, a przede wszystkim przetrwać. W swojej książce Bira Almeida- albo Mestre Acordeon, jak z szacunkiem nazywa się go w kołach związanych z capoeirą dokumentuje swą własna tradycję zarówno okiem historyka, jak i namiętnym sercem capoeirista. Przenosi on czytelnika od początku historii Nowego Świata w Brazylii przez ulice dwudzi...
Innowacje w kulturze na przestrzeni dziejów są zagadnieniem szerokim, interdyscyplinarnym, a przede wszystkim niezwykle inspirującym. W rozwoju cywilizacji odegrały one kluczową rolę, przyczyniając się do jej ciągłych zmian oraz stałego postępu. Zainteresowanie tą właśnie tematyką sprawiło, że w lutym 2015 roku pojawiła się idea zorganizowania konferencji, która byłaby okazją do zaktywizowania licznego grona doktorantów Akademii Ignatianum w Krakowie. Pomysł przewidywał możl...
Rozprawa poświęcona dziejom Uniwersytetu Wileńskiego na przełomie XVIII i XIX wieku przygotowana na podstawie licznych starannie zebranych i przeanalizowanych źródeł. Autorka omawia organizację uczelni, jej profesorów, studentów i wychowanków. Praca zawiera również bardzo obszerną i szczegółową bibliografię źródeł i opracowań na temat tej uczelni. Janina Kamińska jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunktem na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warsza...
Studia z duchowej i materialnej kultury ziemiaństwa lubelskiego po powstaniu styczniowym. Jest to już druga książka autora poświęcona dziejom ziemiaństwa lubelskiego. Złożyły się na nie cztery obszerne studia, z których dwa zostały już opublikowane w materiałach pokonferencyjnych, a dwa ukazują się po raz pierwszy. Uzupełniają się wzajemnie i tworzą harmonijną całość, przedstawiając dzień codzienny i odświętny dworu ziemiańskiego, opisują rezydencje ziemiańskie. Prof. dr hab...
Książka Języki i kultury mniejszościowe w Europie: Bretończycy, Łużyczanie, Kaszubi przedstawia współczesną sytuację trzech etnicznych grup kulturowych, ich sposób funkcjonowania na tle kultury dominującej, metody ochrony tożsamości, a zwłaszcza własnych języków. Szczególną rolę odgrywają tu działacze etniczni, toteż na interpretacji ich inicjatyw i wypowiedzi oparty jest autorski wywód. Zmiany językowe, ukazane jako wypadkowa sprzecznych sił: zanikania dialektów oraz prób po...
"Drogi zeszycie...", "drogi ekranie...". O dziennikach osobistych to drugi polski wybór prac Philippe'a Lejeune'a, jednego z najwybitniejszych na świecie znawców pisarstwa autobiograficznego i dzienników osobistych, wieloletniego wykładowcy literatury francuskiej na Uniwersytecie Paris-Nord (Villetaneuse), współzałożyciela i działacza Stowarzyszenia na rzecz Autobiografii i Dziedzictwa Autobiograficznego (l'Association pour l'autobiographie et le patrimoine autobiographique)....
Dzieło odsłaniające historię kultury przełomu XIX i XX wieku w całym skomplikowaniu zależności pomiędzy sztuką, społeczeństwem a technologią. Skrupulatność i rzetelność badacza nadają książce ciężar niemal encyklopedyczny, który jednak łagodzi błyskotliwość wywodu. Prawdziwie interdyscyplinarne podejście pozwala autorowi wprowadzić problematykę estetyczną w pole refleksji kulturowej, a z kwestii estetycznych wyciągać szersze wnioski na temat przemian podmiotu i środowiska, w ...
Gdy w 1958 ukazała się Antropologia strukturalna, Claude Lévi-Strauss (ur. 1908) miał za sobą kilka ważnych publikacji, w tym bestsellerowy Smutek tropików. Zapewne dzięki Antropologii został rok później powołany do College de France. Książka ta już samym tytułem ukształtowała pewną perspektywę poznawczą w tej dziedzinie. Wzorem amerykańskim Lévi-Strauss mówi raczej o antropologii kulturowej niż o etnologii, tę zaś jako teoretyczną naukę porównawczą odróżnia od etnografii. An...
„Od Smakosza do Fregaty” Na szlaku poznańskiej cyganerii artystycznej Czy Poznań jest godny legendy? Czy potrafimy odtrąbić znaczące wydarzenia artystyczne i ogłosić ich chwałę? Czy w końcu potrafimy skutecznie przypomnieć znakomite postacie związane z Poznaniem? Na te i wiele innych pytań próbuje odpowiedzieć autor książki „Od Smakosza do Fregaty”. Tytuł opisuje szlak od restauracji Smakosz ( naprzeciwko Teatru Polskiego) przy ul. 27 Grudnia, do Fregaty, restauracji otwiera...
Ten wspaniale ilustrowany album jest hołdem złożonym stylowi art déco, istną ucztą dla oczu i obowiązkową lekturą dla wszystkich zainteresowanych tym okresem. Akcent położono głównie na grafikę i ilustracje. Książka prezentuje najważniejsze rysy całego ruchu i dokumentuje prace ilustratorów mody i jej projektantów. Końcowa część zajmuje się światem reklamy i pokazuje jak znakomici projektanci plakatów kierowali siłę nabywczą konsumentów na różne modne zbytki.
"Książkę Mirosława Filiciaka można czytać w sposób co najmniej dwojaki. Po pierwsze jako pogłębioną analizę relacji zachodzących dziś pomiędzy mediami, jako refleksję na temat sposobów ich używania przez odbiorców oraz kulturowych i społecznych konsekwencji przeobrażeń, jakim ulega system medialny. Po drugie jako tekst zawierający propozycję znaczącej korekty w sposobie uprawiania nauk humanistycznych, propozycję detronizującą tekst jako podstawowy przedmiot analiz na rzecz p...
Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.
Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej „złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.
Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?
Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.
Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.
Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.
Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.
