Od kilku lat w Polsce toczy się ożywiona debata publiczna na temat polityki historycznej. Jej pierwsza faza cechowała się silnym upolitycznieniem. Zajmowane stanowiska i wyrażane poglądy były wyraźnie zależne od opcji politycznej zabierających głos w dyskusji. Od jakiegoś czasu jednak w debacie o polityce historycznej zaobserwować można symptomy jej pogłębienia i odpolitycznienia. Świadczy o tym, z jednej strony, o wiele bardziej stonowany charakter wypowiedzi zwolenników p...

W latach 2004-2018 Toruńskie Spotkania Dydaktyczne stały się forum wymiany poglądów między dydaktykami, doradcami metodycznymi i nauczycielami historii. Konferencje organizowane co dwa lata przez Polskie Towarzystwo Historyczne, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich oraz Instytut Historii i Archiwistyki UMK gościły dydaktyków historii z wielu polskich uczelni, a także specjalistów z Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych, Francji, Szwecji, Ukrainy, Litwy i Łotwy. Rezultaty tyc...

"W pułapce historycznej konieczności" – książka o tym, jak polscy komuniści zniszczyli polską niepodległość i suwerenność: jak instalowali swe rządy dzięki sowieckiemu nadaniu a potem kontrolowali społeczeństwo – gdy pracowało, gdy się uczyło, gdy wypoczywało i gdy próbowało wyzwalać się z komunistycznego jarzma albo przynajmniej je łagodzić. Autorzy, historycy z krakowskiego oddziału IPN, ukazują jak naprawdę – a nie w propagandowym przedstawieniu – wyglądały „odwilże” i „re...

Jacek Malczewski, Witold Pruszkowski, Juliusz i Wojciech Kossakowie, Artur Grottger prace m.in. tych artystów można oglądać na otwartej 30 października 2018 w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie wystawie Niepodległość. Wokół myśli historycznej Józefa Piłsudskiego. Od innych ekspozycji o tematyce niepodległościowej różni się ona związkiem z postacią Józefa Piłsudskiego twórcy Legionów, architekta niepodległości, ale także publicysty, wnikliwego analityka historii Polsk...

W Polsce w latach 1939–1956 dokonała się rewolucja społeczna. Okrutna, brutalna, narzucona z zewnątrz, ale jednak rewolucja. Ta rewolucja niesłychanie głęboko przeorała tkankę polskiego społeczeństwa, tworząc warunki do dzisiejszej ekspansji klasy średniej, czyli mieszczaństwa, do najgłębszej być może od wieków zmiany mentalności Polaków: odejścia od mentalności określonej przez wieś i folwark ku tej zdeterminowanej przez miasto i miejski sposób życia. Ta rewolucja pozostaje ...

Nazwy miejscowości ziemi lwowskiej stanowią świadectwo historycznego obrazu tego terenu z jego centralnym grodem Lwowem, tak ważnym w świadomości zarówno ukraińskiej, bo przez Rusinów założonym, jak i polskiej, bo stanowiącym dla Polaków ważne centrum kulturalno-polityczne Kresów południowo-wschodnich.

Konferencja „Militaria w edukacji historycznej” sytuowała się w ciągu ważnych wydarzeń edukacyjno-historycznych roku 2014, które wyznaczały: XII Powszechny Zjazd Historyków Wojskowych w Rzeszowie (Lwowie) oraz XIX Powszechny Zjazd Historyków Polskich w Szczecinie. Wielu z nas było uczestnikami obu tych ważnych wydarzeń i stąd nasza refleksja dotycząca roli militariów we współczesnej edukacji historycznej była naznaczona doświadczeniem z nich wyniesionym. Niewątpliwie, najważn...

Razem z Homo Metahistoricus (2019) nowy tom studiów prof. Pomorskiego ? Rzecz o wyobraźni historycznej. Ćwiczenia z hermeneutyki ? domyka w znakomitym stylu wyobrażenia autora o intelektualnej historii Polski w stuleciach XX i XXI . Wpisuje i łączy, nolens volens, peryferyjną historię Polski z najciekawszymi trendami współczesnej historiografii światowej. Tekst iskrzy erudycją i skojarzeniami, które otwierają zupełnie nowe pola interpretacyjne. Otrzymaliśmy kolejną bardz...

Grupy rekonstrukcji historyczne. Edukacja i konsumowanie przeszłości to zarazem kontynuacja badań nad grupami rekonstrukcji historycznej, o których pisaliśmy już w monografii Dziedzictwo w akcji. Rekonstrukcja historyczna jako sposób uczestnictwa w kulturze. W prezentowanej książce pragniemy skupić się na dwóch kwestiach. Pierwsza to możliwie „panoramiczne” i wielogłosowe pokazanie tego zjawiska z perspektywy samych zainteresowanych, badaczy i publiczności: naszą intencją był...

„Katalog druków XVI wieku z historycznej kolekcji Ossolineum” Redakcja Dorota Sidorowicz-Mulak Opracowanie: Agnieszka Franczyk-Cegła, Małgorzata Minkowska, Grażyna Rolak, Iryna Kachur Po drugiej wojnie światowej zbiory starych druków lwowskiego Ossolineum zostały rozdzielone między Zakład Narodowy im. Ossolińskich, działający we Wrocławiu, i Lwowską Narodową Naukową Bibliotekę Ukrainy im. Wasyla Stefanyka. Niniejszy katalog jest pierwszym opracowaniem ossolińskiej kolekcji d...

W obszernym, bo dwutomowym opracowaniu nie dajemy gotowych recept na zastosowanie militariów w edukacji historycznej, raczej sygnalizujemy, że problem jest ważny i dlatego wymaga dużej wiedzy oraz, jak trafnie ujął to profesor Karol Olejnik opisując kwalifikacje historyka, „jezuickiej przebiegłości”. W gąszczu zagadnień, które podejmujemy, ta przestroga ma szczególną wymowę, bowiem ścieżki wiedzy źródłowej, którymi będziemy podążać mogą okazać się bardziej kręte i niedostępne...

Problem podmiotu to chyba jedna z najważniejszych kwestii pojawiających się w myśli Foucaulta – filozofa, który znany jest jako autor „śmierci człowieka”. Choć w swojej najgłośniejszej książce wyraził wątpliwość co do trwałości owego wytworu współczesnej episteme, to dalsze jego prace dowodzą, iż człowiek nadal pozostaje wielkim pytaniem, a także wyzwaniem dla filozofii. W kolejnych, tym razem genealogicznych, dziełach Foucault starał się odtworzyć wszystkie zdarzenia, które...

Spis treści Wstęp / 7 Małgorzata ŚWIDER, Rok 1968 jako zjawisko międzynarodowe / 15 Martina MANDERA, Młodzież polska w przededniu wydarzeń marcowych / 25 Mariusz PATELSKI, Studenci i władza. Wydarzenia marcowe 1968 roku w środowisku akademickim Opola / 35 Marzena LEŻAK, Losy uczestników wydarzeń Marca 1968 / 49 Damian BRZOSKA, Samospalenie Ryszarda Siwca jako przejaw protestu / 61 Anna GOŁĘBIOWSKA, Czterdziesta rocznica Marca 1968 na łamach wybranych opiniotwórczych t...

Książka ukazuje jak tworzył się zbór ksiąg biblijnych, który w potocznym języku określamy Pismem Świętym albo Biblią. Zachęca do wciąż lepszego poznawania Pisma Świętego, zarówno jego treści, jak i formy.

„Monografia wypełnia lukę, jaka pojawiła się w literaturze przedmiotu na przestrzeni ostatnich pięćdziesięciu lat. Przywołanie polskiej tradycji bilansowej oraz twórców i propagatorów bilansów na przestrzeni dwóch wieków może stanowić inspirację dla pracowników naukowych, studentów starszych lat, managerów do poszerzania wiedzy i do dalszych badań na temat szeroko pojętej sprawozdawczości z wkomponowanym w nią bilansem”. Z recenzji wydawniczej dr. hab. Waldemara Dotkusia...

Monografia wieloautorska "Konwencja i kreacja w języku, literaturze i narracji historycznej" składa się z dwudziestu tekstów podzielonych na trzy zasadnicze obszary sygnalizowane w tytule. Każda z tych części jest wewnętrznie spójna, a także wykazuje zbieżność tematyczną jako całość[...]. Tytułowe hasła "konwencja" i "kreacja" są oczywiście różnie rozumiane przez Autorów poszczególnych szkiców, co - z jednej strony - okazuje się nie do uniknięcia, a z drugiej - może być postr...

Antologia tekstów Jerzego Topolskiego "Teoretyczne problemy wiedzy historycznej", przygotowana została przede wszystkim z myślą o studentach i doktorantach. Zawiera ona teksty napisane przystępnym językiem i przedstawia reprezentatywne dla autora Metodologii historii ujęcie historii jako wiedzy praktycznej o działaniach ludzkich, koncepcję świata z historią i świata bez historii, podejmuje zagadnienie myślenia historycznego i swoistości nauk historycznych. Publikacja zawiera ...

Prezentowana praca to zbiór studiów dotyczących biologicznych, gospodarczych i kulturowych aspektów historii wyżywienia. Można zauważyć tu wpływ zarówno tradycyjnego podejścia szkoły Annales z lat 60-tych, nowe ujęcia korzystające z doświadczeń szkoły Flandrina, ale również pozostające w najbardziej tradycyjnym podejściu prace z dominującą warstwą anegdotyczną, literalnie odczytujące teksty o pożywieniu. Mamy zatem do czynienia z konfrontacją różnych podejść, nurtów i szkół, ...

Rozważania Autora nie dotyczą samych wyłącznie przemian artystycznej konwencji. Gołuńskiego nie zadawala również proste sprawozdawanie, w jaki sposób poszczególni pisarze operują wybranym materiałem historycznym. Oczywiście, spostrzeżenia dotyczące obu wymienionych zakresów zajmują w pracy dużo miejsca, ale zasadnicza stawka to coś zupełnie innego. Chodzi mianowicie o to, jak w literaturze polskiej XX i XXI wieku manifestowały się zmiany w sposobie pojmowania historii i to ni...

To książka szczególna. Pozwalająca lepiej poznać, w jaki sposób nasz zachodni sąsiad odnosi się do własnych, najnowszych dziejów, jak w naukowym dyskursie traktuje przeszłość, która nie tak dawno przecież podzieliła Niemcy. Kazimierz Wóycicki stawia przy tym fundamentalne pytania, nie proponując ani łatwych, ani poprawnych politycznie odpowiedzi.

prof. dr hab. Włodzimierz Suleja


Publikacja powstała we współpracy z Polską Akademią Nauk.

Powstanie niniejszej książki i jej publikacja w setną rocznicę podpisania traktatu w Trianon ma na celu przyczynienie się do popularyzacji wiedzy o tym historycznym wydarzeniu wśród polskich Czytelników. Konsekwencje powstałe w wyniku zmian terytorialnych i demograficznych, do jakich doszło na mocy traktatu podpisanego 4 czerwca 1920 roku w pałacu Grand Trianon, miały bezpośredni wpływ na charakter polityki wewnętrznej i zewnętrznej prowadzonej po pierwszej wojnie światowej p...

Prof. Dr hab. Joanna Tokarska-Bakir (ur. 1958), antropolożka kultury i religioznawczyni. Pracowniczka Instytutu Slawistyki PAN, członek- -korespondent PAN. Stypendystka A. W. Mellona, A. von Humboldta, Princeton University oraz Institute for Advanced Study w Princeton, Imre Kertész Kolleg Jena. Autorka m.in. Légendes du sang. Une anthropologie du préjugé antisémite en Europe (Paris 2015; wyd. pol. Legendy o krwi. Antropologia przesądu, 2008), Okrzyki pogromowe. Szkice z antro...

Planetoidy to jeden z głównych celów badawczych astronomii planetarnej, ale zarazem terra incognita w filozofii. Poznaniu naukowemu tych obiektów praktycznie nie towarzyszy refleksja filozoficzna. Tymczasem jest wiele problemów, które z powodzeniem mogłyby być eksplorowane nie tylko przez filozofię nauki czy metodologię poznania naukowego, ale także przez filozofię języka czy ontologię przyrodniczą. W niniejszej pracy, z pespektywy poznawczej epistemologii historycznej, podej...

To najnowsza praca wybitnego teologa, która domyka jego twórczość naukową. Zawarte w niej eseje inspirowane są namysłem głównie nad Ewangelią galilejską (znaną też jako Źródło Q), a kontekst badawczy został poszerzony o apokaliptyczne piśmiennictwo żydowskie okresu międzytestamentalnego, aramejskie targumy i teksty apokryficzne. Za tematyczne bieguny refleksji można uznać motyw Gehenny oraz przypowieść o Dobrym Pasterzu. W nich i między nimi jest miejsce na niezmierzone pokł...