Opis treści
ŁZY SMUTNE (1614) to składający się z dwunastu trenów i jednego nagrobka cykl żałobny napisany dla zmarłej w połogu żony przez szlacheckiego poetę-amatora.
Gnoiński nie jest autorem oryginalnym. Jak wielu przed nim, korzystał z fraz, modeli wersyfikacyjnych i myśli przejętych z Trenów Jana Kochanowskiego.
Skromny tomik nie jest jednak tylko kolejną glosą do utworu czarnoleskiego mistrza. Wbrew stoikom Gnoiński przyznaje ludziom pogrążonym w żałobie prawo do rozpaczy i płaczu. W polemicznym dialogu z Kochanowskim szukał sprzymierzeńców. I znalazł. Argumentów dostarczyli mu poeci i filozofowie starożytności, ariańscy pisarze, ale przede wszystkim Pismo Święte, z którego wyprowadził też konsolację opartą na niezachwianej wierze w obiecaną i utwierdzoną przykładem Chrystusa nieśmiertelność.
Lenart (Leonard) Gnoiński (ok. 1575–1641), małopolski szlachcic herbu Warnia, potomek różnowierczej rodziny, arianin. Gospodarował na Podgórzu w dolinie Dunajca, ale ostatnią dekadę życia spędził w okolicach Przeworska w ziemi przemyskiej. Autor jednego tylko utworu, należącego do nurtu poezji rodzinnej tomiku trenów upamiętniających zmarłą w roku 1614 żonę.
