Profesor biologii Rob Dunn i jego współpracownicy wykorzystali pojęcia i techniki synekologii, aby rozwikłać zagadki funkcjonowania powszechnie ignorowanego ekosystemu – ludzkiego domostwa. Ich badania wzbogacają nasze zrozumienie jego funkcji, a także pozwalają pojąć to, jak nasze interakcje z istotami żywymi zamieszkującymi środowisko domowe wpływają na nasze zdrowie i dobre samopoczucie. Jeśli kiedykolwiek chciałeś wiedzieć, z czym dzielisz swoją przestrzeń życiową, ta k...
Zaburzony umysł to autorytatywna wypowiedź wybitnego uczonego, laureata Nagrody Nobla profesora Erika R. Kandela na temat tego, co wiemy o mózgu i powiązanych z nim zaburzeniach. W swej nowej, inspirującej książce Zaburzony umysł Kandel czerpie z bogactwa swych przełomowych badań oraz z prac innych czołowych neurobiologów, zabierając nas na niezwykłą wyprawę w głąb mózgu i podejmuje jedno z najtrudniejszych pytań, przed jakimi dziś stajemy: w jaki sposób nasz umysł, indy...
Słynny neurobiolog Joseph LeDoux zgłębia historię naturalną życia na Ziemi, prezentując nowe spojrzenie na podobieństwa między nami a naszymi przodkami z zamierzchłych czasów. Ten zajmujący przegląd całej ewolucji ziemskiej rzuca nowe światło na to, jak ewoluowały układy nerwowe u zwierząt, jak kształtował się mózg i co to znaczy być człowiekiem. Autor przekonuje, że kluczem do zrozumienia ludzkiego zachowania jest spojrzenie na ewolucję przez pryzmat pierwszych żywych orga...
Jakie zmiany w filozoficznym obrazie świata przyniosła ogólna teoria względności? Czy potrafimy zrozumieć filozoficzne implikacje tej teorii? W 2015 roku minęła setna rocznica sformułowania ogólnej teorii względności (OTW) przez Alberta Einsteina. Stała się ona jednym z fundamentów współczesnej fizyki, a powstała na jej bazie kosmologia relatywistyczna zrewolucjonizowała nasze wyobrażenia odnośnie Wszechświata. W przeciwieństwie do szczególnej teorii względności, OTW nie ...
W „Matrycy” profesor Robert Plomin, pionier genetyki behawioralnej, czerpiąc z naukowego dorobku całego życia, argumentuje, że DNA jest najważniejszym czynnikiem modelującym to, kim jesteśmy. Nasze rodziny, szkoły i środowisko są ważne, ale nie wpływają na nas w takim stopniu, co geny. To dlatego, dowodzi Plomin, nauczyciele i rodzice, zamiast próbować popychać dzieci w różnych kierunkach, powinni zaakceptować je takimi, jakimi są. Nawet wybierane przez nas otoczenie i wyda...
Jak to się stało, że jedna z małp przeszła tak niezwykłą drogę od lasów tropikalnych Afryki po współczesne globalne społeczeństwo informacyjne? Książka Robina Dunbara doskonale łączy ze sobą naukową precyzję i wielki talent narratorski autora, dzięki czemu przedstawiona w niej opowieść jest nie tylko wiarygodna, ale przede wszystkim fascynująca i pobudzająca do myślenia. Człowiek. Biografia przedstawia epokę „przed historią” – najbardziej tajemniczy, ale przy tym kluczowy f...
W tym błyskotliwym zbiorze esejów Holt bada ludzki umysł i kosmos oraz opisuje myślicieli, którzy próbowali zrozumieć to drugie za pomocą tego pierwszego. Z charakterystyczną dla siebie jasnością i poczuciem humoru Holt bada tajemnice mechaniki kwantowej, poszukiwanie podstaw matematyki oraz naturę logiki i prawdy. W międzyczasie przedstawia nieszablonowe szkice biograficzne sławnych oraz niedocenionych myślicieli, od fizyczki Emmy Noether po pioniera komputerowego Alana Tu...
Jak to możliwe, że pacjenci po zawale, utraciwszy zdolność mówienia, wciąż krzyczą Szlag!, gdy są zdenerwowani? Jak to się stało, że Wacek przestał być tylko jednym z wielu imion? Dlaczego gówno jest wulgarne, a kupka tylko dziecinna? I dlaczego, chcąc kogoś obrazić, prostujemy środkowy palec? Niemal wszyscy przeklinamy – po zbyt wielu drinkach, kopnięciu się w palec albo przyłapani na gorącym uczynku. Przekleństwa można „wypikać”, zastąpić gwiazdką, ocenzurować – lecz ...
Wkład Alberta Einsteina w dziedzinę nauki stanowi temat ogromnej liczby książek. Jednak niewiele dzieł przedstawia równie wszechstronny i osobisty portret tego niezwykłego człowieka, który jeszcze za życia stał się legendą. Jak wyobrażam sobie świat, to najbardziej kompletny zbiór popularnych pism Alberta Einsteina. Ich tematyka obejmuje jego poglądy na kwestie religii, praw człowieka, ekonomii, zasad rządzenia państwem i wojny jądrowej, a także przystępne wyjaśnienie za...
Lęk to książka, która wyjaśnia najbardziej palące kwestie zdrowia psychicznego, wskazując naukowe podstawy zaburzeń strachu i lęku. Zaburzenia lękowe dotykają miliony osób na całym świecie, stanowiąc jeden z najbardziej rozpowszechnionych problemów zdrowia psychicznego. Joseph LeDoux, który wraz z członkami swojego laboratorium przoduje w wysiłkach badawczych, zmierzających ku zrozumieniu i skutecznemu leczeniu lęku, w niniejszej książce wyjaśnia całą gamę zaburzeń, ich ...
Czy możliwe jest uprawianie filozofii bez oglądania się na naukę? Teoretycznie, tak. Będzie to jednak filozofia utykająca, zubożona, programowo obojętna na badanie filozoficznych aspektów nowych odkryć pasjonujących umysły współczesnych. Teoretycznie jest możliwe także uprawianie nauki połączone z zupełną obojętnością na wszelką filozofię, nawet filozofię nauki. Wiara w intuicję czy praktykowanie metody prób i błędów może być wtedy praktyczną namiastką filozofii. Właściwie ...
Czy fizyków zwiodło piękno ich własnych teorii? Czy to zgłębiając czarne dziury i początek Wszechświata, czy poszukując nowej fizyki w CERNie, współcześni uczeni są głęboko przekonani, że fundamentalne prawa przyrody muszą być proste, naturalne i eleganckie. Jednak zdaniem fizyczki Sabine Hossenfelder dogmatyczne stosowanie tych zasadniczo estetycznych, a przez to subiektywnych kryteriów obecnie hamuje rozwój fizyki. Supersymetria, wielka unifikacja, wieloświat, superstr...
Choć na rynku wydawniczym nie brakuje książek popularnonaukowych o fizyce kwantowej, są one zwykle pisane albo przez fizyków, albo przez zawodowych popularyzatorów nauki. Te pierwsze skupiają się zwykle na formalizmie i podstawach matematycznych mechaniki kwantowej, przez co nie zawsze da się z nich wyczytać, jak niesamowity jest tak naprawdę świat kwantowy. Te drugie skupiają się z kolei często na wybranych ciekawostkach i po ich przeczytaniu czytelnik wciąż często nie wie...
Poszukiwanie „brakującego ogniwa”, które może łączyć formy żywe i nieożywione w jednolitą strukturę, doprowadziło do pojawienia się zupełnie nowej dziedziny nauki mieszczącej się na styku biologii, fizyki, informatyki i matematyki. Jest to dyscyplina niosącą w sobie obietnicę nie tylko ostatecznego wyjaśnienia zjawiska życia, ale także otwarcia drogi do zastosowań, które nadadzą nowy kierunek nanotechnologii i doprowadzą do ogromnych postępów w medycynie. Wspólnym pojęciem ...
Nowa książka Jerzego Surdykowskiego to swoisty manifest wiary. W człowieka, w cywilizację, w naukę czy wreszcie, a może przede wszystkim – w Boga. Aby zmierzyć się miejscami z dość śmiałą propozycją autora warto zdać sobie sprawę z jak nietuzinkową osobowością mamy tutaj do czynienia. Surdykowski poprzez swój niezwykły życiorys silnie oddziałuje na słowa i myśli jakimi się z nami dzieli, jest więc zarówno twórcą jak i w pewnym sensie tworzywem, co czyni jego prozę jeszcze b...
Jak oswoić przypadek? Czy jest on wyłomem w racjonalności, czy da się go jakoś ująć w matematyczne karby? Sformułujmy problem kontrastowo: czy światem rządzi Bóg, czy czysty przypadek? Komu można zadedykować Filozofię przypadku? Michał Heller przyznaje, że sam mógłby ją zadedykować Richardowi Dawkinsowi i Williamowi Dembskiemu, którzy spierają się o to, czy biologiczna ewolucja jest „ślepym zegarmistrzem”, czy raczej świadczy o „Inteligentnym Projekcie”. W biologicznej ewoluc...
Zaburzony umysł to autorytatywna wypowiedź wybitnego uczonego, laureata Nagrody Nobla profesora Erika R. Kandela na temat tego, co wiemy o mózgu i powiązanych z nim zaburzeniach. W swej nowej, inspirującej książce Zaburzony umysł Kandel czerpie z bogactwa swych przełomowych badań oraz z prac innych czołowych neurobiologów, zabierając nas na niezwykłą wyprawę w głąb mózgu i podejmuje jedno z najtrudniejszych pytań, przed jakimi dziś stajemy: w jaki sposób nasz umysł, indywidua...
Myślenie jest trudne. Myślenie o niektórych problemach jest tak trudne, że może rozboleć Cię głowa od samego myślenia o myśleniu o nich! Książka ta stanowi kolekcję moich ulubionych narzędzi do myślenia. Nie będę ich tylko opisywał; zamierzam się nimi posłużyć, aby łagodnie przeprowadzić twój umysł przez trudne terytorium aż do dość radykalnych koncepcji znaczenia, umysłu i wolnej woli. Zaczniemy od narzędzi prostych i uniwersalnych, mających zastosowanie do wszystkich rodzaj...
Skąd wzięła się matematyka? Czy obiekty matematyczne istnieją poza czasem i przestrzenią? Czy nauka potrafi wyjaśnić niepojętą skuteczność matematyki w odkrywaniu praw przyrody? Autorzy przedstawiają najnowsze ustalenia nauk neurokognitywnych i ewolucyjnych, w odniesieniu do natury matematyki. Pokazują, że ewolucję zdolności matematycznych wyjaśnić można odwołując się nie tylko do wrodzonych umiejętności protomatematycznych, ale także do roli ewolucji kulturowej. Pytają, czy ...
Czy fenomen życia da się zredukować do praw fizyki? Jak to było „naprawdę”? Czy życie powstało spontanicznie z materii martwej na mocy działania praw fizyki, czy też w momencie zaistnienia życia miała miejsce jakaś „nieciągłość” w funkcjonowaniu praw fizyki? Czy przez tę nieciągłość wdarł się do praw fizyki jakiś niezwykły, zupełnie nieprawdopodobny przypadek? Czy też była to ingerencja Stwórcy w prawa stworzonego świata? Czy może jeszcze coś zupełnie innego, czego działania ...
Julian Barbour, w swym niezwykle prowokującym dziele, przedstawia podstawowy dowód przemawiający za nieistnieniem czasu. Wyjaśnia, czym jest bezczasowy wszechświat oraz pokazuje jak, mimo to, świat może być postrzegany jako poddany działaniu czasu. To książka, która trafia w samo sedno współczesnej fizyki, rzuca cień wątpliwości na największe osiągnięcie Einsteina, czyli kontinuum czasoprzestrzenne, ale również wskazuje na możliwość rozwiązania jednego z wielkich paradoksów w...
W Kodzie kreatywności Marcus du Sautoy bada naturę kreatywności, a także dostarcza niezbędnego przewodnika po algorytmach oraz rządzących nimi matematycznych regułach. Zadaje pytanie o to, jaka część naszej emocjonalnej reakcji na sztukę jest efektem oddziaływania struktury i regularności na nasze mózgi, oraz co właściwie oznacza kreatywność w matematyce, sztukach plastycznych, języku i muzyce. „Du Sautoy jest nauczycielem, który objaśnia nie tylko dokonania programistów i tw...
Dlaczego należy myśleć racjonalnie? Czy każda głupota jest grzechem, a każda mądrość cnotą? Co znaczy myśleć uczciwie i jak robić to na co dzień? Wszystko, co istnieje w świecie, musi podlegać prawom logiki. Z wyjątkiem ludzkich myśli. Człowiek jest czymś więcej niż materią, bo prawa logiki może zawieszać. Wolność do głupoty - oto wielkość ludzkiego fenomenu. Tylko czy można z tej wolności korzystać bezkarnie? W swojej nowej książce ks. prof. Michał Heller przekonuje, ż...
Dlaczego Bóg i geometria? Dla kogoś, kto nie liznął historii filozofii, zestawienie to może być zaskakujące, ale każdy, kto cokolwiek słyszał o Platonie, wie, że „Bóg geometryzuje”. A jeżeli cała historia filozofii sprowadza się do kilku przypisów do Platona, jak utrzymywał Alfred North Whitehead, to któreś z nich muszą się odnosić do relacji między geometrią a Bogiem. Ponieważ zarówno filozofia, jak i geometria od dawna należą do obszarów moich zainteresowań, nie mogłem nie ...
