W prezentowanym tomie Autor porusza szerokie spektrum zagadnień: od ujęć syntetycznych porządkujących różne aspekty dziejów polskiej sztuki nowożytnej, poprzez zagadnienia dotyczące portretu staropolskiego, rzeźby barokowej, mecenatu i własnej twórczości artystycznej króla Stanisława Leszczyńskiego, mało znane sposoby upamiętniania zmarłych w średniowiecznej i nowożytnej Europie, aż do specyficznych zjawisk z pogranicza sztuki, literatury i polityki z okresu szeroko rozumiane...
Na Wielką Wojnę patrzymy zazwyczaj oczami Polaków, którzy doczekali się wymarzonego konfliktu między zaborcami. Wiedzę, jak na Polaków patrzyły władze monarchii habsburskiej, której wojska od 1915 r. okupowały południową część zaboru rosyjskiego w Królestwie Polskim, czerpać można z raportów politycznych, sporządzonych w latach 1915–1918 przez c. i k. władze centralne i powiatowe Generalnego Gubernatorstwa Wojskowego w Lublinie, przechowywanych w Archiwum Głównym Akt Dawnych ...
Książka, którą oddajemy do rąk czytelnika, stanowi syntezę nowożytnych (do końca XVIII wieku) dziejów kartografii ziem polskich, przy czym pojęcie „ziemie polskie” użyte jest tu w znaczeniu historycznym (a więc obszar Rzeczypospolitej Obojga Narodów) jak i współczesnym (z tzw. Ziemiami Odzyskanymi). Takie ujęcie wynika z przyjętego przez autorów założenia, że książka stanowić ma podręcznik i kompendium wiedzy dla wszystkich zainteresowanych staropolską kartografią oraz kartog...
„(...) rycerz dosiada mocnego i zdatnego do walki konia w kropierzu, w hełmie na głowie i w pełnych ochronach tułowia oraz rąk i nóg, ma «kopię w prawej ręce, tarcza chroni go od lewej, po której to stronie przymocowano kord, miecz po prawej»”.
Przedstawiamy kolejny tom z cyklu „Rycerz na wojnie, w podróży i na kwaterze” — poprzedni o uzbrojeniu ochronnym i obecnie prezentowany o uzbrojeniu zaczepnym.
(z Zamiast wstępu)
"Studia z dziejów średniowiecza" to czasopismo naukowe, które wychodzi od 1994 roku. Do 2003 roku ukazywało się pod tytułem "Gdańskie Studia z Dziejów Średniowiecza", a w 2004 roku nastąpiła zmiana na obecny tytuł. Pierwszy tom czasopisma był redagowany przez Jana Powierskiego i Błażeja Śliwińskiego, następnie od tomu 2 aż do 15 redaktorem był Błażej Śliwiński. W 2011 roku tom 16 wyszedł pod redakcją Beaty Możejko, Marka Smolińskiego i Sobiesława Szybkowskiego. Od 1999 roku ...
Tom studiów poświęcony został zagadnieniom szlachty i ziemiaństwa na pograniczach kulturowych dawnej Rzeczypospolitej od XVI do pocz. XX wieku. Pod względem chronologicznym dzieli się na dwie części. Pierwsza obejmuje zagadnienia dotyczące szlachty w okresie formowania się i rozkwitu Rzeczypospolitej aż po jej upadek. Druga — poświęcona jest problematyce czasów porozbiorowych i realiów życia szlachty i ziemiaństwa w granicach obcych monarchii: Rosji, Austro-Węgier i Prus. Wsp...
Niniejszy tom, w którym znalazły się aż 32 artykuły, stanowi pokłosie sesji naukowej „Per mulierem... Kobieta w dawnej Polsce”, która odbyła się w Kielcach, w dniach 2–3 grudnia 2009 roku z inicjatywy Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Zamieszczone w niniejszym tomie opracowania mają różnorodną tematykę, nakreśloną na szerokim tle chronologicznym, począwszy od średniowiecza aż po czasy nowożytne. Ich autorami są historycy reprezentujący ośrodki naukowe polsk...
Zbiór artykułów naukowych wygłaszanych na sesjach i konferencjach naukowych, które odbyły się w ciągu ostatnich paru lat zarówno w Akademii Obrony Narodowej (dziś Akademii Sztuki Wojennej), jak i na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego i były poświęcone myśli strategicznej i roli planistyki wojennej w kształtowaniu bezpieczeństwa we współczesnym świecie. Chronologicznie zakres tematyczny prezentowanych tekstów jest bardzo szeroki, gdyż obejmuje czasy od wczesnego ...
„Książka Pana Dra Bartosza Kaczorowskiego ma pod wieloma względami wyjątkowy charakter. Autor podjął się zbadania problemu niemal całkowicie dotąd pomijanego w polskiej historiografii, a i w historiografii światowej nie często poruszanego i niezbyt dobrze rozpoznanego. Wykonał przy tym obszerną kwerendę w archiwach brytyjskich i hiszpańskich. Walory pracy podnosi bardzo interesująco prowadzona przez Autora narracja, która nie tylko obfituje w ciekawe informacje fakto...
„(...) studium zawiera oprócz Wstępu 22 teksty–rozdziały obejmujące militarne dzieje rodu Radziwiłłów w XVI–XVIII w. Swoistym epilogiem jest rozdział pióra Sławomira Górzyńskiego dotyczący XIX w. Autorami kolejnych rozdziałów są bądź mistrzowie polskiej historiografii, bądź badacze młodsi, ale już wysoko oceniani w polskiej historiografii. Zawartość tomu to prawdziwa uczta dla miłośnika militarnych dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego. To czyta się z prawdziwą przyjemnością...
W historiografii medycyny z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX w., inspirowanej przez filozofię pozytywistyczną, wzajemne związki medycyny i religii były rozpatrywane w kategoriach nie dającego się przezwyciężyć konfliktu. Zgodnie z tą koncepcją, medycyna miała stopniowo uwalniać się spod wpływu czynników kulturowych i światopoglądowych, uzyskując stopniowo całkowitą od nich autonomię, opartą na nieuprzedzonej interpretacji faktów empirycznych. Już w latach 20. i 30. XX...
Nowoczesne badania sfragistyczne wymagają nie tylko stałej refleksji źródłowej lecz również metodologicznej. Musimy poszukiwać nie tylko nowych typów pieczęci i podejmować ich interpretację, lecz również zastanawiać się nad tym jak je nazywać i klasyfikować w ramach systemów sfragistycznych. Trzeba stworzyć „kompatybilny” język sfragistyki, który używany przez różnych autorów będzie znaczył to samo. Wprowadzenie przejrzystej typologii i jednolitego nazewnictwa powinno dać głę...
Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jedna...
Parafrazując słowa pewnego znanego bohatera filmowego: kwerenda jest jak pudełko czekoladek, nigdy nie wiadomo, na co można trafić, wertując archiwalia. Czasem odkryje się rarytas, a innym razem trudno „zjadliwe” dokumenty, niewiele wnoszące do prowadzonych badań. Analizowanie dziejów rodziny Stadnickich z Nawojowej obfitowało w rozmaite momenty badawcze. Brak istnienia obszernej i podsumowującej monografii otwierał niekiedy duże obszary dla owocnej eks-ploracji. W książce zo...
Publikacja przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w latach 2002-2011 w Archiwum Parlamentu w Wiedniu. Liczne przechowywane tam polonika dokumentują działalność Izby Posłów Rady Państwa (1861-1918) w sprawach dotyczących Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Szczególną rolę odegrali posłowie polscy z Galicji, którzy wnieśli niemały wkład w rozwój austriackiego parlamentaryzmu, pełnili rolę konstruktywnej opozycji lub wspierali rząd, często na eksponowanych stanowiskach ministeria...
Pozycja koncentruje się na analizie i interpretacji mitu historiograficznego powstałego wokół rodu Radziwiłłów. Autor bada jego powstanie, rozwój oraz historyczne modyfikacje od XVI do XX wieku. Rozprawa powstała w oparciu o obszerną, wielojęzyczną bibliografię.
Książkę uzupełniają liczne ilustracje oraz tablice genealogiczne.
Książka opisuje genealogię rodu Wybickich herbu Rogala, zamieszkującego Prusy Królewskie i Wielkopolskę. Była to drobna rodzina szlachecka o zagadkowym pochodzeniu, która pojawiła się w województwie pomorskim na przełomie wieków XVI i XVII. Jednym z celów tej pracy była próba rewizji legendy o pochodzeniu Wybickich, jaką zamieścił w swoim pamiętniku Józef Wybicki (zm. 1822), słynny protagonista rodu, autor hymnu narodowego. Zgromadzone w tej pracy dokumenty pozwoliły na odtwo...
Przekazując ten tom w ręce czytelników, mamy nadzieje, że zawarte w nim studia przyczynią się do poszerzenia wiedzy na temat szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W głównym nurcie rozważań znalazły się te sfery życia kulturowego, religijnego i społecznego, w których znaleźć można wyraźne limesy oddzielające od siebie grupy magnacko-szlacheckie. Do takich należy niewątpliwie zaliczyć: postawy narodowościowe; stosunek do innych grup etnicznych i społecznych zamieszk...
W połowie XIX w. w siedmiu okręgach zachodniej Galicji było ogółem 2315 właścicieli dóbr ziemskich. W większości byli to przedstawiciele polskiej szlachty i arystokracji. Przypadki przenikania do grupy właścicieli dóbr ziemskich osób pochodzących z innych kręgów kulturowych w tym czasie były dość rzadkie. Najwięcej było Żydów, ale najczęściej przejmowali oni niewielkie części wsi lub miast. Większe majątki ziemskie przechodziły niekiedy w ręce osób wywodzących się z niemiecki...
Książka jest obszerną, bogato ilustrowaną monografią złotnika poznańskiego Erazma Kamyna (zm. 1585 r.), jedynego znanego dziś twórcy sztychowych wzorów ornamentalnych z terenów Polski w XVI wieku, uznanego też za autora rycin herbowych, zdobiących dwa zachowane rękopisy tak zwanych Klejnotów Długoszowych. W oparciu o przekazy źródłowe oraz wnikliwe studia nad nowożytnymi wzorami ornamentalnymi, podjęto próbę rekonstrukcji dorobku graficznego Kamyna, a efekty tych starań preze...
Nowe spojrzenie na najważniejsze aspekty społeczeństwa średniowiecznej Polski zaprezentowane przez badaczy z całej Polski oraz Litwy i Niemiec. Próba odpowiedzi z jednej strony na pytanie o kształt struktur społecznych, a z drugiej o kierunki w jakich powinny pójść dalsze badania. Zwrócenie uwagi na sposób przekazu zarówno oralnego, jak też pisarskiego w połączeniu z badaniami genealogicznymi pozwala na próbę odpowiedzi o metody i sposoby poznania przeszłości.
The Volume no 2 of “Colloquia Balkanica” entitled Macedonia: Land, Region, Borderland, produced by an international team of researchers under grant No. NN108 187138, presents a synthetic approach to this territory’s history. The key to the research for this synthesis is connected with the image of Macedonia, a consequence of the premise adopted by all the participants of the grant. The period covered by the present volume begins in the times of the ancient Macedonian state an...
Publikacja w sposób wielostronny ukazuje wpływ kobiet na kształtowanie się rzeczywistości przełomu wieków oraz ich rolę w zachowaniu dziedzictwa i pielęgnowaniu wartości ponadczasowych. Bohaterkami książki są kobiety, które pochodzeniem, pracą bądź sercem związane były z Kresami Wschodnimi. Czytelnik odnajdzie w publikacji odkryte na nowo postaci, obecne już na kartach historii, a także kobiety nieco mniej znane, o których pamięć jest żywa wyłącznie w społecznościach lokalny...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.