„(...) studium zawiera oprócz Wstępu 22 teksty–rozdziały obejmujące militarne dzieje rodu Radziwiłłów w XVI–XVIII w. Swoistym epilogiem jest rozdział pióra Sławomira Górzyńskiego dotyczący XIX w. Autorami kolejnych rozdziałów są bądź mistrzowie polskiej historiografii, bądź badacze młodsi, ale już wysoko oceniani w polskiej historiografii. Zawartość tomu to prawdziwa uczta dla miłośnika militarnych dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego. To czyta się z prawdziwą przyjemnością...
W historiografii medycyny z drugiej połowy XIX i pierwszej połowy XX w., inspirowanej przez filozofię pozytywistyczną, wzajemne związki medycyny i religii były rozpatrywane w kategoriach nie dającego się przezwyciężyć konfliktu. Zgodnie z tą koncepcją, medycyna miała stopniowo uwalniać się spod wpływu czynników kulturowych i światopoglądowych, uzyskując stopniowo całkowitą od nich autonomię, opartą na nieuprzedzonej interpretacji faktów empirycznych. Już w latach 20. i 30. XX...
Nowoczesne badania sfragistyczne wymagają nie tylko stałej refleksji źródłowej lecz również metodologicznej. Musimy poszukiwać nie tylko nowych typów pieczęci i podejmować ich interpretację, lecz również zastanawiać się nad tym jak je nazywać i klasyfikować w ramach systemów sfragistycznych. Trzeba stworzyć „kompatybilny” język sfragistyki, który używany przez różnych autorów będzie znaczył to samo. Wprowadzenie przejrzystej typologii i jednolitego nazewnictwa powinno dać głę...
Badania nad starością i ludźmi w starszym wieku od pewnego czasu przeżywają wyraźny rozkwit, szczególnie w obszarze nauk społecznych. Wynika to z dość oczywistych względów: wydłużenia się życia ludzkiego i stałego, przynajmniej w państwach zamożniejszych, spadku urodzin, co ma zapowiadać szybki, zawrotny statystycznie wzrost udziału ludzi starych w społeczeństwach europejskich. Dość dynamicznie rozwija się też w tym kontekście historiografia starości — z niedostatecznym jedna...
Parafrazując słowa pewnego znanego bohatera filmowego: kwerenda jest jak pudełko czekoladek, nigdy nie wiadomo, na co można trafić, wertując archiwalia. Czasem odkryje się rarytas, a innym razem trudno „zjadliwe” dokumenty, niewiele wnoszące do prowadzonych badań. Analizowanie dziejów rodziny Stadnickich z Nawojowej obfitowało w rozmaite momenty badawcze. Brak istnienia obszernej i podsumowującej monografii otwierał niekiedy duże obszary dla owocnej eks-ploracji. W książce zo...
Publikacja przedstawia wyniki badań przeprowadzonych w latach 2002-2011 w Archiwum Parlamentu w Wiedniu. Liczne przechowywane tam polonika dokumentują działalność Izby Posłów Rady Państwa (1861-1918) w sprawach dotyczących Galicji i Śląska Cieszyńskiego. Szczególną rolę odegrali posłowie polscy z Galicji, którzy wnieśli niemały wkład w rozwój austriackiego parlamentaryzmu, pełnili rolę konstruktywnej opozycji lub wspierali rząd, często na eksponowanych stanowiskach ministeria...
Tom 8. serii publikowanej przez Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Warszawskiego i Wydawnictwo DiG jest plonem studenckich ekspedycji terenowych z lat 2004 i 2005, prowadzonych w małych społecznościach lokalnych na pograniczu polsko-ukraińskim. Autorzy 8 artykułów opisują współwystępujące i przenikające się na tym obszarze różne typy religijności i postaw: katolicyzmu, grekokatolicyzmu i prawosławia, wierzenia kanoniczne i niezgodne z nimi tradycyjne wi...
Pozycja koncentruje się na analizie i interpretacji mitu historiograficznego powstałego wokół rodu Radziwiłłów. Autor bada jego powstanie, rozwój oraz historyczne modyfikacje od XVI do XX wieku. Rozprawa powstała w oparciu o obszerną, wielojęzyczną bibliografię.
Książkę uzupełniają liczne ilustracje oraz tablice genealogiczne.
Książka jest antologią prac dotyczących relacji między antropologią a literaturą. Składa się z obszernego wstępu, czterech działów i zakończenia. Część pierwsza poświęcona została omówieniu wieloaspektowej relacji badacza i pisarza. Traktuje również o analizie literatury, prowadzonej z punktu widzenia antropologii kultury oraz o literackich podstawach rzeczywistości. Druga część koncentruje się na badaniu dzieł literackich ze szczególnym wykorzystaniem narzędzi i kategorii wy...
Niniejsza monografia opisuje dzieje kilkunastu pokoleń rodziny Ciechanowieckich herbu Dąbrowa. Na ponad sześciuset stronach zamieszczono szereg biogramów zawierających wiele interesujących informacji, odnośniki do źródeł, tablice genealogiczne oraz niezbędny w tego typu publikacjach szczegółowy indeks osób.
Praca może być przydatna zarówno dla genealogów, jak i osób zainteresowanych historią szlachty i ziemiaństwa.
„Polskie dziewiętnastowieczne pamiętniki i listy z Ziem Zabranych — rola i miejsce w badaniach historycznych, to czteroczęściowa książka stanowiąca podsumowanie poważnego projektu badawczego realizowanego w ramach grantu uzyskanego w Narodowym Programie Rozwoju Humanistyki (…). Praca zawiera studia autorstwa ponad czterdziestu autorów z Polski i z zagranicy — przede wszystkim z Ukrainy, Litwy i Białorusi oraz z Rosji. Stanowi ona swoiste kompendium wiedzy na temat źródeł wspo...
Los sprawił, że jestem ostatnim z Karskich, który przeżył dzieciństwo, młodość i znaczną część lat dojrzałych w domu ojców, w niepowtarzalnej atmosferze jego zwyczajów i tradycji, wśród ludzi związanych z naszym domem od pokoleń. Mnie właśnie było sądzone opuścić ten dom na zawsze i na mnie urywa się ciąg żyjącej w nim rodziny. Nie urywa się jednak serdeczna i duchowa więź z gniazdem rodzinnym i zachowując w sercu jego żywy obraz, pragnę przekazać go moim dzieciom i wnukom. P...
Celem międzynarodowego zespołu autorskiego, skupiającego historyków z Austrii, Belgii, Czech, Hiszpanii, Holandii, Litwy, Łotwy, Polski i Wielkiej Brytanii (a uwzględniając kraj pochodzenia — także z Azerbejdżanu), który podjął wysiłek badawczy i pisarski zmierzający do stworzenia niniejszego opracowania, było zaprezentowanie przeglądu problematyki związanej z funkcjonowaniem różnych struktur władz powoływanych na uchodźstwie w epoce zasadniczo od początku pierwszej wojny świ...
Książka opisuje genealogię rodu Wybickich herbu Rogala, zamieszkującego Prusy Królewskie i Wielkopolskę. Była to drobna rodzina szlachecka o zagadkowym pochodzeniu, która pojawiła się w województwie pomorskim na przełomie wieków XVI i XVII. Jednym z celów tej pracy była próba rewizji legendy o pochodzeniu Wybickich, jaką zamieścił w swoim pamiętniku Józef Wybicki (zm. 1822), słynny protagonista rodu, autor hymnu narodowego. Zgromadzone w tej pracy dokumenty pozwoliły na odtwo...
Przekazując ten tom w ręce czytelników, mamy nadzieje, że zawarte w nim studia przyczynią się do poszerzenia wiedzy na temat szlachty Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W głównym nurcie rozważań znalazły się te sfery życia kulturowego, religijnego i społecznego, w których znaleźć można wyraźne limesy oddzielające od siebie grupy magnacko-szlacheckie. Do takich należy niewątpliwie zaliczyć: postawy narodowościowe; stosunek do innych grup etnicznych i społecznych zamieszk...
Pomimo że Jakub Szela jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych chłopów polskich ? stanowi symbol „krwawego roku” 1846, bardzo mało wiemy o nim jako człowieku. Ten chłop pańszczyźniany z zapomnianej wioski zachodniogalicyjskiej, który przez szmat życia w imieniu swoich ziomków walczył z Boguszami, właścicielami rodzinnej wsi Smarzowy, zyskał rangę ważnego „gracza” dopiero podczas rabacji galicyjskiej. Sylwetka Szeli zasnuta jest jednak gęstą mgłą mitów i legend, do czego przy...
W połowie XIX w. w siedmiu okręgach zachodniej Galicji było ogółem 2315 właścicieli dóbr ziemskich. W większości byli to przedstawiciele polskiej szlachty i arystokracji. Przypadki przenikania do grupy właścicieli dóbr ziemskich osób pochodzących z innych kręgów kulturowych w tym czasie były dość rzadkie. Najwięcej było Żydów, ale najczęściej przejmowali oni niewielkie części wsi lub miast. Większe majątki ziemskie przechodziły niekiedy w ręce osób wywodzących się z niemiecki...
Książka jest obszerną, bogato ilustrowaną monografią złotnika poznańskiego Erazma Kamyna (zm. 1585 r.), jedynego znanego dziś twórcy sztychowych wzorów ornamentalnych z terenów Polski w XVI wieku, uznanego też za autora rycin herbowych, zdobiących dwa zachowane rękopisy tak zwanych Klejnotów Długoszowych. W oparciu o przekazy źródłowe oraz wnikliwe studia nad nowożytnymi wzorami ornamentalnymi, podjęto próbę rekonstrukcji dorobku graficznego Kamyna, a efekty tych starań preze...
Tematem tej książki jest ustrój i działalność sejmiku brzesko-litewskiego (1565–1763). Autorka na podstawie materiału źródłowego, w dużej części dotąd nieznanego, przedstawia podstawy prawne i zasady funkcjonowania sejmiku brzeskiego. Szeroko omawia podobieństwa i różnice między praktykami litewskimi i koronnymi oraz stara się określić miejsce samorządu litewskiego w parlamentaryzmie dawnej Rzeczypospolitej.
Nowe spojrzenie na najważniejsze aspekty społeczeństwa średniowiecznej Polski zaprezentowane przez badaczy z całej Polski oraz Litwy i Niemiec. Próba odpowiedzi z jednej strony na pytanie o kształt struktur społecznych, a z drugiej o kierunki w jakich powinny pójść dalsze badania. Zwrócenie uwagi na sposób przekazu zarówno oralnego, jak też pisarskiego w połączeniu z badaniami genealogicznymi pozwala na próbę odpowiedzi o metody i sposoby poznania przeszłości.
Helena z Wolskich Krukowiecka (1803–1859) — diarystka, matka, znana historykom jako żona Jana Krukowieckiego (1772–1850), gubernatora Warszawy i prezesa Rządu Narodowego w czasie insurekcji listopadowej. Z kart dziennika wyłania się osoba jednocześnie wrażliwa i silna, ważna nie tylko jako towarzyszka życia generała, lecz także jako strażniczka życia domowego, zaradny gospodarz i jako kobieta zmagająca się z trudnościami czasów, w których przyszło jej żyć. Dziennik Krukowiec...
The Volume no 2 of “Colloquia Balkanica” entitled Macedonia: Land, Region, Borderland, produced by an international team of researchers under grant No. NN108 187138, presents a synthetic approach to this territory’s history. The key to the research for this synthesis is connected with the image of Macedonia, a consequence of the premise adopted by all the participants of the grant. The period covered by the present volume begins in the times of the ancient Macedonian state an...
Publikacja w sposób wielostronny ukazuje wpływ kobiet na kształtowanie się rzeczywistości przełomu wieków oraz ich rolę w zachowaniu dziedzictwa i pielęgnowaniu wartości ponadczasowych. Bohaterkami książki są kobiety, które pochodzeniem, pracą bądź sercem związane były z Kresami Wschodnimi. Czytelnik odnajdzie w publikacji odkryte na nowo postaci, obecne już na kartach historii, a także kobiety nieco mniej znane, o których pamięć jest żywa wyłącznie w społecznościach lokalny...
Książka — wpisująca się w nurt badań prozopograficznych — stanowi próbę wyznaczenia i opisania wspólnej dla całej zbiorowości szlacheckich posesjonatów cechy, jaką była mobilność, zarówno w ujęciu społecznym, jak i terytorialnym. Wykorzystując niedoceniane metody badawcze i słabo znane dotąd źródła, autor stara się odpowiedzieć na pytania dotyczące m.in. wpływu migracji na skład stanu uprzywilejowanego województwa chełmińskiego po wojnie trzynastoleniej oraz czynników społecz...