Autorka opisuje swoją działalność oświatową. Tekst ma charakter sprawozdawczy – Świacka przedstawia fakty, nie dzieli się jednak żadnymi osobistymi wspomnieniami. Była córką Edwarda Donimirskiego (powstańca 1863 r., ziemianina z zaboru pruskiego) i Heleny z Wolańskich. W domu autorki od dzieciństwa panował duch patriotyczny, a ona sama już w młodości brała udział w tajnej pracy oświatowej (prowadziła tajne komplety nauki religii, języka polskiego i historii, brała udział w or...
"Dotychczasowa literatura dotycząca Polskiego Państwa Podziemnego i jego armii koncentrowała się przede wszystkim na odtworzeniu struktur organizacyjnych, ich obsady personalnej oraz efektów działań, gubiąc tym samym tych, którzy owe struktury wypełniali. Przedstawiana czytelnikowi monografia wybija natomiast na pierwszy plan właśnie ludzi konspiracji, pokazując ich życie codzienne, a ściślej – wpływ służby w podziemnej armii na ich codzienność. Założeniem niniejszego opracow...
W obecnie obowiązującej terminologii polskiej za ścigacz (ang. fast boat) zwykło się uważać „mały, szybki okręt wojenny, wyposażony w urządzenia hydrolokacyjne do wykrywania oraz w urządzenia do zwalczania nieprzyjacielskich okrętów podwodnych na wodach przybrzeżnych”1. Według innej interpretacji, pojęcie ścigacza rozciąga się też na małe okręty o uzbrojeniu artyleryjskim, służące do zwalczania kutrów torpedowych nieprzyjaciela (są to tzw. ścigacze artyleryjskie). Tu zaczyna ...
W 2015 r. od śmierci Jana Husa w Konstancji upłynęło 600 lat. Nasza wiedza na temat tego dramatycznego wydarzenia jest stosunkowo bogata, choć wydaje się, że wciąż niepełna. Życie i działalność mistrza Jana wpisały się w dzieje historycznego fenomenu, jakim była rewolucja husycka. Hus był postacią kluczową w dziejach czeskiego ruchu reformatorskiego, który rozwinął się w drugiej połowie XIV w., a którego kulminacja przypadła na pierwsze dekady następnego stulecia. Jego charyz...
Itinerarium króla Władysława III zwanego w historiografii polskiej Warneńczykiem (ur. 31 X 1424 r.), pierworodnego syna Władysława Jagiełły i jego czwartej żony Zofii Holszańskiej, obejmuje lata 1434-1444. Datę początkową opracowania wyznacza dzień 25 VII 1434 r. Tego dnia, po śmierci ojca (zm. w nocy z 31 V na 1 VI 1434 r.), jako niespełna 10-letnie dziecko, został na zjeździe krakowskim wybrany i koronowany na króla Polski, przyjmując także tytuł najwyższego księcia Litwy. ...
Praca Dariusza Łukasiewicza Sarmatyzm i Prusy na przełomie XVIII i XIX wieku jest odpowiedzią na przesadną gloryfikację sarmatyzmu, jaka ma miejsce w ostatnich dziesięcioleciach w Polsce. Autor prezentuje rozważania dotyczące ważnych elementów pozytywnej modernizacji we wszystkich sferach rozwoju cywilizacyjnego na ziemiach zaboru pruskiego, dając bardziej wyważony obraz stosunków polsko-niemieckich. W ten sposób – jak sam twierdzi – stawia opór dławiącej pruskiej i niemiecki...
Etniczność, teoria etnogenezy i ludy barbarzyńskie: rozważania krytyczne Izydor z Sewilli i konstruowanie Gockiego (przeciw)-mitu: Legitymizacja władzy i tworzenie etnograficznej tożsamości Gotów Historia Gothorum i ideologia władzy w wizygockiej Hiszpanii Symboliczne i rytualne znaczenie długich włosów u Merowingów w kulturze politycznej frankijskiej Galii, czyli o rytualnej legitymizacji i delegitymizacji władzy Dlaczego nie można wydalić Gotów poza granice cesarstwa? Rzecz...
„Geopolityka i przestrzeń to zagadnienia, które w ostatnim czasie powróciły na polityczne salony i do dyskursu naukowego w Europie i nie tylko. Szczyt popularności przeżywały na początku XX wieku, kiedy geografowie nadali swojej dyscyplinie nieoczekiwanie mocną pozycję nie tylko w świecie akademickim, ale i w polityce międzynarodowej. Maciej Górny wykazuje godną podziwu znajomość dorobku nauk geograficznych tego okresu, jak i nowszych opracowań (w wielu językach), jasno i zro...
Osią narracji jest ewolucja polityki motoryzacyjnej państwa. Autor pokazuje jej ideologiczne, ale też praktyczne uwarunkowania. Pisze o roli, jaką planiści przewidywali dla motoryzacji indywidualnej w planie trzyletnim i sześcioletnim. Następnie śledzi zmiany myślenia o niej w okresie prokonsumpcyjnego zwrotu w polityce gospodarczej w pierwszych latach rządów Gomułki i w okresie, gdy w drugiej połowie lat sześćdziesiątych Gomułka próbował nastawić gospodarkę bardziej proekspo...
Autor prezentowanej książki twierdzi, że w potężnej masie prac na temat polskiego stalinizmu, jakie zapełniają półki księgarskie, dominują monografie analizujące historię polityczną, w tym zwłaszcza dzieje terroru i represji. Efektem tego stanu rzeczy jest coraz bardziej umacniające się potoczne przekonanie, że „krwiożerczy" stalinizm to archetyp PRL. Nie kwestionując wagi tego wątku rzeczywistości stalinowskiej, autor postanowił skoncentrować swoje badania na wybranych prob...
SPIS TREŚCI Wstęp I. DEBATY WOKÓŁ MIASTA, URBANISTYKA, BIOPOLITYKA Kamil Śmiechowski, Kwestia mieszkaniowa w dużych miastach Królestwa Polskiego na początku XX wieku jako zagadnienie polityczne Emilia Kiecko, O kilku problemach u początków nowoczesnej „budowy miast” na ziemiach polskich Aleksander Łupienko, Wkład ruchu higienicznego w polską myśl urbanistyczną (1850?1914 II. PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W MIEŚCIE A TOŻSAMOŚĆ Daria Bręczewska-Kulesza, Wykorzystanie architektury jako n...
Książka stanowi próbę przedstawienia sposobu funkcjonowania zarządu wielką własnością ziemską w późnym średniowieczu i na początku nowożytności na przykładzie dóbr łowickich arcybiskupów gnieźnieńskich. W ich centrum znajdował się zamek. Stanowił on miejsce pracy urzędników zarządzających majątkiem oraz licznego grona osób odpowiedzialnych za codzienne obowiązki wykonywane na terenie zamku. Analiza zadań tych ludzi pozwoliła na uchwycenie metod zarządu wielkiej własności bezp...
Książka jest zbiorem szkiców z historii XX w., dedykowanych jednemu z najwybitniejszych badaczy dziejów najnowszych - prof. dr. hab. Jerzemu Eislerowi. Tom został przygotowany z okazji 65. rocznicy jego urodzin. W tomie można znaleźć bloki tekstów odnoszących się do tych wątków historii, którymi zajmował się naukowo Profesor. Bloki te dotyczą następujących tematów: Francja i stosunki polsko-francuskie; dzieje polityczne i społeczne Polski po 1945 r.; historia kultury, mediów,...
„To próba wskazania i zarazem interpretacji, a czasem też reinterpretacji tego, jak pewne idee, wyobrażenia i fantazmaty kulturowe, a także określone subkultury przesuwały się z marginesów w samo centrum życia publicznego, by potem tworzyć zręby i ramy pojęciowe dla całej wspólnoty, nadając kształt jej kulturze masowej”. (ze Wstępu) „Książka jest nowatorska na gruncie polskim”. (Prof. Szymon Rudnicki, z recenzji wydawniczej) „[Praca] stanowi istotny wkład nie tylko w rozumi...
„Dozorca otworzył drzwi i jak ich było kilku, weszli do wnętrza i do cna zbaraniełi. W celi na podłodze stało, leżało i siedziało kilkunastu ludzi różnego wieku i wyglądu, a wśród nich jak jaki naczelnik stał brodaty Filipek. [...] Cela pełna nikczemnych charakterów, ulegających każdej sile, zarechotała gromadnie [...]. Speszeni przybysze przez chwilę doprawdy nie wiedzieli, co zrobić ze sobą. Wiara bawiła się ich zakłopotaniem”. Tak w wydanej w 1937 r. powieści pt. Cynk Mari...
O dyplomatyce, genealogii, Słowniku historyczno-geograficznym i innych sprawach, czyli Franciszka Sikory życie nieurozmaicone (Waldemar Bukowski) . . . . . . . . . . . 7 Nota edytorska. Wykaz skrótów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 Bibliografia prac Franciszka Sikory (Stanisław Kołodziejski, Waldemar Bukowski) . . . 24 I. Z ZAGADNIEŃ ŚREDNIOWIECZNEJ DYPLOMATYKI Ze studiów na dokumentami i kancelarią Leszka Czarnego . ...
W późnośredniowiecznej Europie istniało wiele instytucji prawnych, które dla współczesnego odbiorcy mogą nie być w pełni zrozumiałe. Zalicza się do nich niewątpliwie proskrypcja - postrzegana w kategoriach przymusu administracyjnego oraz banicja — będąca już samoistną karą, znane prawu chełmińskiemu i lubeckiemu, czyli dwóm rodzajom niemieckiego prawa miejskiego dominującym na terenie późnośredniowiecznego państwa zakonnego w Prusach. Prezentowane studium omawia funkcjonowani...
Zainteresowanie własną przeszłością wśród szlachty było zawsze duże, określało bowiem tożsamość grupy, wyróżniało ją spośród innych warstw społecznych. Bardzo ważnym przejawem celebrowania historii był przekaz ustny, utrwalający podstawowe fakty z życia najbliższej i dalszej rodziny. Nie zawsze dostrzegano konieczność spisywania ustnej tradycji, ale też nierzadko nie posiadano ku temu odpowiednich możliwości. Spora część drobiazgu szlacheckiego była niepiśmienna do ostatnich ...
"Prezentowana rozprawa dotyczy pierwszego, dramatycznego dwulecia Polski niepodległej, z kwestią białoruską jako merytoryczną osią konstrukcyjną wykładu. Temat ma już swoją historiografię, ale jak udowadnia Autorka, wiele można jeszcze do niej wnieść wiedzy faktograficznej i oryginalnych interpretacji - nowatorskich, pobudzających intelektualnie".
(Z recenzji wydawniczej prof. Wojciecha Materskiego)
W tomie znalazło się 25 artykułów. Autorami są zarówno badacze i badaczki zajmujący się na co dzień historią Żydów i stosunków polsko-żydowskich – historycy, socjologowie, politolodzy, literaturoznawcy, jak i osoby zainteresowane tym tematem jako częścią ich rodzinnej czy zawodowej historii. Tematyka artykułów, choć wszyscy Autorzy/ki podejmują zagadnienia z zakresu szeroko rozumianej historii kobiet i płci, jest zróżnicowana pod względem chronologicznym, geograficznym i spo...
Książka, którą oddaję w ręce czytelnika, jest próbą zrozumienia i opisania gry dyplomatycznej toczącej się wokół i w Rzeczypospolitej – gry, która doprowadziła do tego, że na przełomie 1769 i 1770 r. zapadła decyzja o rozbiorze państwa polsko-litewskiego. [...] Podjęłam tak nakreślone wyzwanie. Stąd przeprowadzona w tej pracy analiza polityki rosyjskiej względem Rzeczypospolitej i miejsca spraw polskich we wzajemnych relacjach Petersburga, Berlina i – w dalszej perspektywie ...
Instytucja gabinety wykształciła się w Wielkiej Brytanii na przełomie XVII i XVIII w. Wówczas to Gabinet wydzielił się z Tajnej Rady (Privy Council). Stanowi on zespół ministrów działających pod przewodnictwem premiera. Gabinet nie jest równoznaczny z rządek, a stanowi raczej rodzaj jego nadbudowy i instancję nadrzędną w procesie podejmowania decyzji.[...] Premier Neville Chamberlain już wówczas postanowił powołać Gabinet Wojenny. W związku z tym mógł on powstać bezpośrednio...
