Książka poświęcona jest zmianom zachodzącym w ruchu harcerskim od odrodzenia ZHP w 1956 r. do roku 1964, kiedy to wprowadzono do przyrzeczenia słowa o „wierności sprawie socjalizmu”, co stanowiło symboliczny kres procesu ponownego podporządkowywania harcerstwa komunistycznej władzy. Na tom składają się teksty różnych autorów pokazujące z jednej strony entuzjazm związany z odrodzeniem i późniejszą, codzienną pracę wychowawczą ZHP, a z drugiej starania ówczesnych władz, by harc...
Mieczysław Franciszek Rakowski, ostatni I sekretarz KC PZPR (1989–1990), premier (1988–1989), wicepremier (1981–1985) oraz wicemarszałek Sejmu PRL (1985–1988), współtwórca i wieloletni redaktor naczelny tygodnika „Polityka” (1958–1982). Długotrwała kariera polityczna oraz nimb „liberała” czynią z niego jedną z najbardziej interesujących postaci w dziejach PRL. Wychowany na kujawskiej wsi, wchodził w dorosłość w czasie wojny i zaraz po jej zakończeniu. Był self-made manem PRL,...
Przewodnik po Memoriale Męczenników Kościoła Katolickiego na Ukrainie w XX wieku, który znajduje się w miasteczku Tywrów k. Winnicy na Ukrainie. To miejsce pamięci i modlitwy, stworzone przez o. Pawła Wyszkowskiego. Umieszczono tam pamiątki po ofiarach komunistycznych prześladowań – zdjęcia więzionych księży i świeckich, szczątki pomordowanych, nagrane i spisane relacje świadków, nieznane dokumenty.
Autor książki podejmuje temat miejsca Żeromskiego w kulturze – nie tylko, ale również europejskiej.
Publikacja została oparta na bardzo ciekawym pomyśle interpretacyjnym, polegającym na wgłębieniu się w tekst Przedwiośnia, a zwłaszcza w treść jego ostatniej sceny. Wojciech Gruchała odczytuje ukryte tam treści i umiejscawia je w szeroko potraktowanym kontekście pozaliterackim.
Wraz z osiągnięciem pokoju na wschodnich granicach Rzeczypospolitej Naczelnik Państwa i wódz zwycięskiej armii Józef Piłsudski często opuszczał rozpolitykowaną Warszawę. 10 lipca 1921 roku odwiedził stacjonujący w Koninie 18. Pułk Piechoty, któremu wręczył sztandar ufundowany przez mieszkańców trzech powiatów (Konin, Koło, Słupca). Autor książki zabiera Czytelnika do Konina u progu Niepodległej, rekonstruuje przebieg wizyty Józefa Piłsudskiego w mieście oraz wskazuje na główn...
Książka ta stanowi próbę analizy stosunków między państwem polskim a mieszkającą w nim mniejszością i emigracją rosyjską w latach 1926–1935. Czytelnik znajdzie w tej książce analizę położenia społeczności rosyjskiej w Polsce, frakcji politycznych, na jakie się dzieliła, ewolucji polityki państwa na szczeblu centralnym i wojewódzkim oraz tajnego oblicza stosunków polsko-rosyjskich.
Powszechna Wystawa Krajowa została urządzona w Poznaniu w 1929 r., aby pokazać dorobek odrodzonej Rzeczypospolitej. Zgromadziła 4,5 miliona gości, a zaprezentowano na niej wszystkie gałęzie przemysłu, sztukę, kulturę i życie społeczne oraz dokonania polskiego rządu. Niniejsza edycja źródłowa prezentuje dokumenty, fotografie, rysunki i plany związane z jej organizacją, przebiegiem i likwidacją. Jednocześnie próbuje odtworzyć ówczesne nastroje, oddaje głos twórcom, gościom i fo...
Na stosunki polsko-kanadyjskie po II wojnie światowej patrzy się zazwyczaj przez pryzmat losów skarbów wawelskich, które udało się wywieźć z kraju we wrześniu 1939 r. Powróciły one do Krakowa dopiero w 1959 r. Zamiarem autora jest dokonanie analizy stosunku dyplomacji kanadyjskiej do kwestii przynależności terytorialnej i przyszłości Szczecina w kontekście ewolucji polityki Ottawy wobec problemu polskiej granicy zachodniej. Nie bez znaczenia dla wspomnianego tematu jest równi...
Do tej pory ani polska, ani niemiecka historiografia nie wyeksponowały i nie przeanalizowały w pełni znaczenia Selbstschutzu w pierwszych miesiącach okupacji w Polsce. Dominuje refleksja nad aspektami militarnymi polskiej wojny obronnej oraz zbrodniami armii niemieckiej i funkcjonujących przy niej grup operacyjnych Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa. Niniejszy tom jest pierwszą polską monografią Selbstschutzu (1939–1940), a także pierwszym opracowaniem tego tematu...
Książka zawiera studia historyków polskich i zagranicznych poświęcone kontaktom polsko-szwajcarskim w XIX i XX w. Zostały one przedstawione na międzynarodowej konferencji naukowej Instytutu Pamięci Narodowej i Muzeum Polskiego w Rapperswillu zorganizowanej w setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości.
W zamierzeniu powojennych władz komunistycznych badania nad religią i religijnymi zjawiskami miały wspomagać działania prowadzące do laicyzacji życia społecznego i ograniczenia wpływów Kościoła. Z tego powodu w okresie tzw. demokracji ludowej rozwój religioznawstwa jako niezależnej dyscypliny naukowej niezmiernie utrudniano. Środowisko religioznawcze, instytuty badawcze, a także dydaktyka akademicka nie były wolne od ideologizacji i instrumentalnego wykorzystania do celów i...
Książka opisuje proces instalowania władzy komunistycznej w województwie białostockim po II wojnie światowej (do momentu utworzenia PZPR). Autor ukazał wpływ władzy na lokalne społeczeństwo przez pryzmat funkcjonowania wojewódzkich władz partyjnych i państwowych oraz aparatu represji: organów bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości.
Słownik prezentuje sylwetki kapłanów, nauczycieli, naukowców i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 r. pozostali na terenie ZSRS. Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary ? choćby w niewielkim kręgu najbliższych. Nie zabiegali o honory, nie liczyli na ordery czy wyrazy uznania. Niczym żołnierze na straconych placówkach pełnili służbę, nie zważaj...
Wybór źródeł przedstawiających polskie spojrzenie na wydarzenia w Czechosłowacji w lutym 1948 r., kiedy to w wyniku kilkudniowego przewrotu komunistom udało się przejąć władzę w kraju. W tomie zostały zaprezentowane przede wszystkim polskie dokumenty dyplomatyczne z okresu październik 1947 – luty 1949 oraz artykuły prasowe publikowane w ówczesnych dziennikach o zasięgu ogólnopolskim. Sytuacja pierwszych lat powojennych w Polsce i w Czechosłowacji to dwa różne porządki polity...
Autor książki pokazuje, że kard. Stefana Wyszyńskiego należy włączać grona pisarzy polskich. Jego pisarstwo jest dokumentem, świadectwem, ale również refleksją filozoficzną i religijną, medytacją, modlitwą, kazaniem. W publikacji pokreślono właśnie wielogatunkowość zapisów prymasa, a niejednokrotnie także ich pograniczność. Uwagę poświęcono też kwestiom językowym w piśmiennictwie prymasa. Książka pokazuje pisarstwo Wyszyńskiego z nowej optyce, dotychczas pomijanej przez badac...
Legiony, polskie Korpusy na wschodzie, „błękitna armia” Hallera. Socjaliści, konserwatyści, endecy i ludowcy. Żołnierze, politycy, zwykli obywatele. Na proces odzyskiwania przez Polskę niepodległości złożył się szereg indywidualnych i zbiorowych działań, przeprowadzanych w zmieniającej się sytuacji międzynarodowej. Książka "Zanim nastała wolność" zawiera ponad 50. popularno-naukowych artykułów autorstwa historyków krakowskiego Oddziału IPN przybliżających zarówno najważniejsz...
Publikacja jest pokłosiem konferencji pn. Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy, która miała miejsce 3–4 lipca 2017 r. w Kielcach, a została zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej – Delegatura w Kielcach oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Zawiera 16 tekstów pogrupowanych w 3 bloki tematyczne.
Nowa edycja dwóch tomów tekstów wspomnieniowych (wyd. po raz pierwszy w 1927 i 1929 r.), napisanych przez uczestniczki walk o niepodległość Polski w latach 1910-1918, ukazująca się w ramach serii "Biblioteka Akademii Niepodległości". Książka opowiada o udziale kobiet, związanych m.in. ze Związkiem Strzeleckim, Legionami czy Ligą Kobiet, w działaniach na rzecz odzyskania niepodległości. Zapiski dziennikowe lub pamiętnikarskie zawarte w tej publikacji pokazują kobiety-żołnierki...
Publikacja zawiera wygłaszane w latach 1974–1976 w kościele Świętego Krzyża w Warszawie wystąpienia kard. Stefana Wyszyńskiego, nazywane "Kazaniami Świętokrzyskimi". W ramach tego cyklu Prymas odnosił się do kluczowych kwestii z zakresu katolickiej nauki społecznej. Teksty źródłowe zostały poprzedzone obszernym wstępem przybliżającym kontekst wygłaszanych wystąpień oraz umiejscawiającym je w nauczaniu kard. Wyszyńskiego
Książka jest zbiorem artykułów naukowych, które dotyczą różnych aspektów (społecznego, politycznego, wojskowego) procesu odzyskiwania przez Polskę niepodległości, a koncentrują się na ziemiach północno-wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Teksty zawarte w tomie pokazują niepodległość w perspektywie lokalnej, opisują zbrojne i polityczne starania o ukształtowanie północno-wschodniej granicy państwa, przedstawiają także zagadnienia narodowościowe w tej części Europy w nowych rea...
Nowogródzki Okręg Armii Krajowej należy do najciekawszych, a jednocześnie do niedawna najsłabiej zbadanych wielkich jednostek organizacyjnych Polskiego Państwa Podziemnego. Na ziemi nowogródzkiej rozgrywały się wydarzenia związane z walką z dwoma wrogami wolności naszego kraju – aparatem okupacyjnym narodowosocjalistycznej III Rzeszy Niemieckiej oraz komunistyczną partyzantką sowiecką, a po lipcu 1944 r. z Wojskami Wewnętrznymi NKWD i aparatem administracyjnym nowego okupanta...
Kwiecień 1945 r. Młoda dziewczyna – „Krystyna” (Alicja Trojanowska) wstępuje do oddziału Zygmunta Błażejewicza „Zygmunta”, wchodzącego w skład 5. Brygady Wileńskiej majora Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Ponieważ Białostocczyzna, gdzie działa 5. Brygada, jest coraz silniej penetrowana przez wojska sowieckie, major „Łupaszka” decyduje się wysłać oddział „Zygmunta” na lewy brzeg Bugu z zadaniem rozpoznania nowych terenów, na których możliwe byłoby prowadzenie skutecznej walk...
Ludwik Cyran (ur. 1955) wspomina swoje dzieciństwo w wielopokoleniowej śląskiej rodzinie, młodość, kolejne miejsca pracy, narodziny zakładowej „Solidarności”, działalność o charakterze opozycyjnym w czasie stanu wojennego, a wszystko to w śląskiej scenerii Rybnika i okolic. Interesująca jest opowieść o próbie ucieczki przez granicę polsko-czechosłowacką, a także o przedsięwzięciu biznesowym, które stało się przyczyną osadzenia Cyrana w więzieniu. Dzięki zmysłowi obserwacji au...
Książka jest pierwszą częścią siedmiotomowej serii popularnonaukowej, ukazującej różne aspekty życia społecznego i politycznego w okupowanej Warszawie w latach 1939–1945. Poruszono w niej przede wszystkim zagadnienia związane z wybuchem wojny i pierwszymi miesiącami okupacji niemieckiej w stolicy w 1939 r. Publikacja została przygotowana przez zespół historyków z Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Lektura całości powinna stanowić p...