Słownik prezentuje sylwetki kapłanów, nauczycieli, naukowców i innych przedstawicieli elit polskich, którzy po 1945 r. pozostali na terenie ZSRS. Jedni nie chcieli, a inni nie mogli osiąść w powojennej Polsce. Podjęli misję przeciwstawiania się sowietyzacji, ocalenia języka, kultury, przechowania wiary ? choćby w niewielkim kręgu najbliższych. Nie zabiegali o honory, nie liczyli na ordery czy wyrazy uznania. Niczym żołnierze na straconych placówkach pełnili służbę, nie zważaj...
Wybór źródeł przedstawiających polskie spojrzenie na wydarzenia w Czechosłowacji w lutym 1948 r., kiedy to w wyniku kilkudniowego przewrotu komunistom udało się przejąć władzę w kraju. W tomie zostały zaprezentowane przede wszystkim polskie dokumenty dyplomatyczne z okresu październik 1947 – luty 1949 oraz artykuły prasowe publikowane w ówczesnych dziennikach o zasięgu ogólnopolskim. Sytuacja pierwszych lat powojennych w Polsce i w Czechosłowacji to dwa różne porządki polity...
Autor książki pokazuje, że kard. Stefana Wyszyńskiego należy włączać grona pisarzy polskich. Jego pisarstwo jest dokumentem, świadectwem, ale również refleksją filozoficzną i religijną, medytacją, modlitwą, kazaniem. W publikacji pokreślono właśnie wielogatunkowość zapisów prymasa, a niejednokrotnie także ich pograniczność. Uwagę poświęcono też kwestiom językowym w piśmiennictwie prymasa. Książka pokazuje pisarstwo Wyszyńskiego z nowej optyce, dotychczas pomijanej przez badac...
Wydaje się, że mimo upływu czasu i powstania wielu różnorodnych opracowań naukowych i popularnonaukowych badania komunistycznych służb specjalnych dalekie są jeszcze od wyczerpania... Odpowiedzi na pytanie, po co powstała bezpieka i dlaczego działała w taki, a nie inny sposób, nie można sprowadzić tylko do powielanej frazy o zabezpieczeniu budowy systemu komunistycznego. Nie odmawiając tej tezie prawdziwości, uważamy, że jest to w istocie rzeczy racjonalizowanie działań, zani...
Legiony, polskie Korpusy na wschodzie, „błękitna armia” Hallera. Socjaliści, konserwatyści, endecy i ludowcy. Żołnierze, politycy, zwykli obywatele. Na proces odzyskiwania przez Polskę niepodległości złożył się szereg indywidualnych i zbiorowych działań, przeprowadzanych w zmieniającej się sytuacji międzynarodowej. Książka "Zanim nastała wolność" zawiera ponad 50. popularno-naukowych artykułów autorstwa historyków krakowskiego Oddziału IPN przybliżających zarówno najważniejsz...
Publikacja jest pokłosiem konferencji pn. Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy, która miała miejsce 3–4 lipca 2017 r. w Kielcach, a została zorganizowana przez Instytut Pamięci Narodowej – Delegatura w Kielcach oraz Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Zawiera 16 tekstów pogrupowanych w 3 bloki tematyczne.
Nowa edycja dwóch tomów tekstów wspomnieniowych (wyd. po raz pierwszy w 1927 i 1929 r.), napisanych przez uczestniczki walk o niepodległość Polski w latach 1910-1918, ukazująca się w ramach serii "Biblioteka Akademii Niepodległości". Książka opowiada o udziale kobiet, związanych m.in. ze Związkiem Strzeleckim, Legionami czy Ligą Kobiet, w działaniach na rzecz odzyskania niepodległości. Zapiski dziennikowe lub pamiętnikarskie zawarte w tej publikacji pokazują kobiety-żołnierki...
Książka jest zbiorem artykułów naukowych, które dotyczą różnych aspektów (społecznego, politycznego, wojskowego) procesu odzyskiwania przez Polskę niepodległości, a koncentrują się na ziemiach północno-wschodnich dawnej Rzeczypospolitej. Teksty zawarte w tomie pokazują niepodległość w perspektywie lokalnej, opisują zbrojne i polityczne starania o ukształtowanie północno-wschodniej granicy państwa, przedstawiają także zagadnienia narodowościowe w tej części Europy w nowych rea...
Nowogródzki Okręg Armii Krajowej należy do najciekawszych, a jednocześnie do niedawna najsłabiej zbadanych wielkich jednostek organizacyjnych Polskiego Państwa Podziemnego. Na ziemi nowogródzkiej rozgrywały się wydarzenia związane z walką z dwoma wrogami wolności naszego kraju – aparatem okupacyjnym narodowosocjalistycznej III Rzeszy Niemieckiej oraz komunistyczną partyzantką sowiecką, a po lipcu 1944 r. z Wojskami Wewnętrznymi NKWD i aparatem administracyjnym nowego okupanta...
Ludwik Cyran (ur. 1955) wspomina swoje dzieciństwo w wielopokoleniowej śląskiej rodzinie, młodość, kolejne miejsca pracy, narodziny zakładowej „Solidarności”, działalność o charakterze opozycyjnym w czasie stanu wojennego, a wszystko to w śląskiej scenerii Rybnika i okolic. Interesująca jest opowieść o próbie ucieczki przez granicę polsko-czechosłowacką, a także o przedsięwzięciu biznesowym, które stało się przyczyną osadzenia Cyrana w więzieniu. Dzięki zmysłowi obserwacji au...
Książka jest pierwszą częścią siedmiotomowej serii popularnonaukowej, ukazującej różne aspekty życia społecznego i politycznego w okupowanej Warszawie w latach 1939–1945. Poruszono w niej przede wszystkim zagadnienia związane z wybuchem wojny i pierwszymi miesiącami okupacji niemieckiej w stolicy w 1939 r. Publikacja została przygotowana przez zespół historyków z Oddziałowego Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej w Warszawie. Lektura całości powinna stanowić p...
Wybory parlamentarne, które odbyły się w czerwcu 1989 r., są jednym z najważniejszych wydarzeń w najnowszej historii Polski. Wyniki przeprowadzonego 4 czerwca głosowania, zaskakujące zarówno dla PZPR, jak i „Solidarności”, stanowiły moment przełomowy w procesie rozkładu dyktatury komunistyczne nad Wisłą. W prezentowanej pracy, która zawiera dokumenty z województwa poznańskiego, ukazano to wydarzenie z trzech perspektyw: Służby Bezpieczeństwa, Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Z...
Nowe wydanie – rozszerzone o przedmowę Sławomira Cenckiewicza, który tym razem szczególnie podkreśla rolę Ludowego Wojska Polskiego w masakrze Grudnia ’70. Grudzień ’70 – poza buntem robotniczym oraz akcją porządkową milicji i działaniami operacyjnymi bezpieki – był również typową operacją wojskową, kierowaną z pozycji Ministerstwa Obrony Narodowej i dowodzoną przez Sztab Generalny, której nadano kryptonim „Wybrzeże”. Autorski album Sławomira Cenckiewicza to nie tylko nowator...
Tło historyczne Pro memoria z 1962 r. to dwa wydarzenia z jesieni, które na dziejach świata i Kościoła: to rozwiązanie – nie bez pomocy papieża Jana XXIII – niemal w ostatniej chwili tzw. kryzysu kubańskiego. Drugie – inauguracja Soboru Watykańskiego II. Polskim tłem i składową tego pamiętnego roku były dawne i świeże zjawiska na płaszczyźnie relacji państwo–Kościół. Był to pierwszy pełny rok bez nauczania religii w szkołach i pierwszy rok katechizacji w sieci punktów kateche...
21 lipca 1954 r. podpisano w Genewie dokumenty kończące I wojnę indochińską. Do pilnowania zawartych wówczas układów wielkie mocarstwa powołały specjalną międzynarodową komisję, w skład której, obok Indii i Kanady, weszła także Polska, desygnowana przez Moskwę i Pekin. Dla ówczesnych władz PRL było to prestiżowe wyróżnienie, wiążące się jednak równocześnie z poważnymi trudnościami i wyzwaniami. Nikt wówczas nie zdawał sobie także sprawy, że komisja, mająca pierwotnie funkcjon...
Po ponad półwieczu ukazuje się drugie wydanie wspomnień Mariana Karczewskiego z lat wojny, przy czym przywracamy w nim fragmenty usunięte podczas ingerencji redaktorsko-cenzorskiej w wydaniu pierwszym. Pomysłodawcą, a zarazem osobą wspierającą inicjatywę wydawniczą, był marszałek Senatu RP, Stanisław Karczewski. Wstrząsające wspomnienia Mariana Karczewskiego są niezwykłym dokumentem wojennych losów mieszkańców naszego kraju. Oddają atmosferę tamtych dni. Są świadectwem tego, ...
W kwietniu 1920 r., w przeddzień wyprawy kijowskiej, Rzeczpospolita Polska zawarła sojusz z Ukraińską Republiką Ludową (Układ Piłsudski–Petlura). Autorzy tekstów poświęconych temu istotnemu w ówczesnych realiach Europy Wschodniej wydarzeniu – historycy z Polski, Ukrainy i Rosji – omawiają znaczenie tego porozumienia, powody, które skłoniły każdą ze stron do jego podpisania, wszechstronnie opisują okoliczności jego zawarcia.
Monografia poświęcona jest środowiskom katolików świeckich w PRL w latach 1956–1989. Książka składa się poniekąd z dwóch części. W pierwszej przedstawiono historię środowisk, w drugiej zaś poszczególnych postaci z nimi związanych, czasami mniej znanych bądź po prostu zapomnianych. Książkę uzupełniają w większości dotąd niepublikowane fotografie pozyskane ze zbiorów prywatnych.
Książka jest pierwszą tego typu analizą organizacji PZPR, skupia się bowiem nie na sprawach polityki czy ideologii, ale na rozpoznaniu wewnętrznej struktury partii, zależności pomiędzy poszczególnymi jej jednostkami i komórkami organizacyjnymi, kompetencji funkcjonujących organów – formalnych i nieformalnych. Wszystko to z uwzględnieniem zmian dokonujących się w czasie. Innym istotnym zagadnieniem poruszonym w książce są sposoby oddziaływania PZPR na instytucje państwowe, spo...
Monografia WUBP w Olsztynie w latach 1945–1956. Praca została podzielona na pięć rozdziałów w układzie problemowym, przy zachowaniu chronologii wewnątrz poszczególnych rozdziałów. W kolejnych częściach autor omawia: powstanie, struktury i kadry komunistycznego aparatu represji na Warmii i Mazurach, udział WUBP w walce o kształt nowego ładu politycznego, udział WUBP w procesie kształtowania stosunków narodowościowych i społecznych, działania UB wobec sfery gospodarczej, dział...
Publikacja Pontyfikat wielu zagrożeń. Jan Paweł II w świetle dokumentów sprawy „Kapella” 1979–1990 to unikatowy zbiór dokumentów jednej z operacji sowieckiego wywiadu, prowadzonej pod nadzorem Moskwy przez I Wydział KGB Litewskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. Stanowi interesujący przyczynek do zbadania relacji między ZSRS a Stolicą Apostolską i ważne źródło informacji, dotyczących wiedzy i wyobrażeń KGB na temat poczynań Jana Pawła II.
Bitwa pod Grunwaldem jest głęboko zakorzeniona w świadomości historycznej Polaków, Litwinów i Białorusinów – dla tych narodów jest to szczególnie ważne miejsce pamięci. Niniejsza książka jest owocem pierwszych porównawczych badań nad tym, jak kształtował się i z biegiem czasu zmieniał historyczny obraz bitwy pod Grunwaldem w pamięci zbiorowej narodów zamieszkujących Europę Środkowo-Wschodnią.
Książka uzupełnia obecną w nauce polskiej lukę w zakresie opracowań dotyczących ukraińskiego nurtu chrześcijańskiego związanego z biskupem stanisławowskim Grzegorzem Chomyszynem. Ukazuje jego funkcjonowanie oraz zasięg oddziaływania w życiu politycznym Ukraińców. Prezentuje rolę, jaką w nim odegrał duchowny, a także działalność organizacji i partii chrześcijańskich, które wspierał. W książce przedstawiono m.in. proces powstawania tych ugrupowań oraz przybliżono ich oblicze id...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
