IPN Książki o historii najnowszej - książki, ebooki i audiobooki

Edycja ponad siedmiuset dokumentów podziemnej „Solidarności” z lat 1982–1986, głównie korespondencji prowadzonej przez Wiktora Kulerskiego, członka władz Regionu Mazowsze NSZZ „Solidarność”, koordynatora działalności niezależnych struktur oświaty, kultury, nauki i służby zdrowia (OKN-o) w Warszawie.

Celem niniejszej publikacji jest przedstawienie głównych tendencji rozwoju pisarstwa historycznego, wytworzonego przez historyków Niemiec Zachodnich i zjednoczonej RFN w latach 1986–2016 na temat systemu politycznego, gospodarczego, społecznego, ideologii oraz instytucji partyjno-państwowych III Rzeszy.

'Zbrodnie komunistyczne' są próbą opisu i kategoryzacji zbrodni popełnionych przez władze komunistyczne w całym XX wieku. Książka oparta jest na mnóstwie źródeł, w tym na przesłuchaniach przed amerykańską Izbą Reprezentantów, która wybrała komisję ds. Komunistycznej agresji w latach 50. XX wieku.

Prof. dr hab. Tadeusz Wolsza pracuje w Instytucie Historii PAN w Warszawie (m.in. jest redaktorem naczelnym „Dziejów Najnowszych”) oraz w Instytucie Nauk Politycznych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Od kilku lat prowadzi badania naukowe dotyczące dziejów polskiej powojennej emigracji w Wielkiej Brytanii, historii więziennictwa w Polsce po 1944 r., zbrodni katyńskiej, postaw dziennikarzy w kraju i na emigracji oraz historii sportu w II Rzeczypospolitej i PRL. W...

Album poświęcony postaci gen. Gustawa Orlicz–Dreszera, legionisty, uczestnika I wojny światowej i wojny polsko–bolszewickiej 1919-1920, następnie czołowego działacza obozu sanacyjnego. Jednego z najbliższych współpracowników Marszałka Józefa Piłsudskiego, wieloletniego Prezesa Ligi Morskiej i Kolonialnej.

Mamy do czynienia z albumem prezentującym »zwykłą« rodzinną historię warszawskiej pary konspiratorów Armii Krajowej, wywodzących się z normalnej inteligenckiej rodziny, jakich były tysiące: dzieciństwo, młodość, przerwana wojną, konspiracja, powojenne lata. Opowiedziana […] historia zaczyna się w latach II Rzeczypospolitej, kończy po II wojnie światowej, po drodze czytelnik śledzi ich udział w walce o niepodległość w czasie wojny. Oglądając ten album, można dojść do wniosku, ...

Ojciec Edward Bulanda (1902–1992) – jezuita, uczony, prowincjał Prowincji Wielkopolsko-Mazowieckiej, profesor „Bobolanum”, rekolekcjonista, więzień okresu stalinowskiego we wspomnieniach z lat 1939–1954 przedstawia nieznane, a często wręcz sensacyjne fakty związane z życiem i działalnością jezuitów w najtrudniejszym dla Kościoła katolickiego w Polsce okresie panowania reżimów nazistowskiego i komunistycznego.

Celem książki Marka Wierzbickiego jest ukazanie sylwetki Jana Prota (pierwotnie: Berlinerblau), działacza niepodległościowego, społecznego i gospodarczego, którego życie zamknęło się w trzech okresach: latach zmagań o niepodległość, czasach Drugiej Rzeczypospolitej oraz emigracji politycznej po 1939 r. Jan Prot jest postacią, która – pomimo licznych zasług i osiągnięć – nie doczekała się szerszego opracowania o charakterze biograficznym. Tymczasem, był jednym z najważniejszyc...

Tom uważam za ważny w wypełnianiu istotnych luk dotyczących działalności NSZZ „Solidarność” w okresie 1980–1981. Tom ten uzupełnia inne, zawierające stenogramy i materiały towarzyszące, które ukazywały się dzięki staraniom Archiwum Solidarności od lat osiemdziesiątych. Publikacja została przygotowana wedle wypracowanej wtedy (i sprawdzonej) zasady edycji dokumentów. Mamy więc merytoryczne wprowadzenie o okolicznościach i przebiegu posiedzenia, zasadniczy stenogram i dokumenty...

Na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX wieku opozycja w Polskiej Partii Socjalistycznej na emigracji oskarżała władze partii o zdradę ideałów socjalizmu i demokracji. Partyjna lewica negowała sens współpracy z „reakcją” (zwłaszcza ze Stronnictwem Narodowym), odrzucała również emigracyjny legalizm, opowiadając się za współdziałaniem z Polskim Stronnictwem Ludowym. W 1955 roku secesjoniści założyli własne ugrupowanie: Polską Partię Socjalno-Demokratyczną. Miała by...

W latach osiemdziesiątych XX w. na Antypodach osiedliło się co najmniej 25 tys. Polaków, z których ponad połowa posiadała status uchodźcy. Mimo znacznej odległości od Polski Australia znalazła się w czołówce krajów docelowych polskiej migracji w tej dekadzie. Najbardziej znaczące inicjatywy publiczne, związane z bieżącymi wydarzeniami w PRL, podjęli jednak przedstawiciele polskiej diaspory wywodzący się z wcześniejszych fal migracyjnych. Temat solidarnościowej działalności r...

Przez cały okres Polski Ludowej w przestrzeni publicznej toczyła się walka komunistycznych władz z osobami uznającymi tradycyjne wartości. Była to walka totalna – dotyczyła wszystkich dziedzin życia: polityki, gospodarki, kultury i wychowania. Na wszelkie sposoby próbowano zmienić charakter polskiego społeczeństwa i wypromować ateizm jako synonim nowoczesności. Celem tego opracowania jest scharakteryzowanie przebiegu zmagań o zachowanie oblicza harcerstwa w czasie komunizmu....

Książka jest poświęcona historii 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej. Poznajemy początki polskiego spadochroniarstwa w II Rzeczypospolitej i wykorzystania spadochronu do celów wojskowych. Jesteśmy świadkami utworzenia pierwszej polskiej jednostki powietrznodesantowej, w 1941 r. towarzyszymy jej w okresie powstawania i przemian organizacyjnych, dowiadujemy się o trudnościach związanych z napływem uzupełnień czy naciskach Brytyjczyków na zmianę miejsca użycia brygady. Jednost...

W prezentowanej książce Czytelnik zapozna się z obszernym zagadnieniem odbudowy naczelnych władz cywilnych i wojskowych oraz szeregów Wojska Polskiego we Francji jesienią 1939 r. Dowie się o poufnych zabiegach Francji wspierającej przejęcie władzy przez gen. Władysława Sikorskiego, podstawach prawnych odbudowy władz i wojska na terenie sojusznika, możliwościach organizacyjnych, mobilizacyjnych, procesie organizacji i szkolenia powstających oddziałów WP, a także o problemach z...

Samodzielna Brygada Strzelców Karpackich, utworzona w 1940 r. pod nazwą Brygada Strzelców Karpackich, a w 1942 r. rozwinięta w 3 Dywizję Strzelców Karpackich, wsławiła się udziałem w obronie Tobruku – twierdzy o znaczeniu strategicznym dla zmagań w Afryce Północnej, oraz udziałem w bitwie pod Gazalą w grudniu 1941 r. – pierwszym pełnym zwycięstwie polskiego wojska od września 1939 r. W okresie swojego istnienia jako SBSK była jedyną regularną jednostką lądową Polskich Sił Zbr...

Die vorliegende Publikation enthält eine Expertise über das Dulag 121 Pruszków, das während des Warschauer Aufstandes (1. August – 3. Oktober 1944) und nach seiner Niederschlagung bestehende größte Durchgangslager für die vertriebene Bevölkerung Warschaus und umliegender Ortschaften. Die Expertise wurde auf Antrag des Dulag-121-Museums Pruszków in den Jahren 2020–2021 vorbereitet mit dem Ziel, den ehemaligen Häftlingen des Lagers die ihnen gebührenden Verfolgtenrechte zuzuerk...

Hiszpańska wojna domowa należy do najbardziej zmitologizowanych wydarzeń XX wieku, a jedną z głównych osi sporu stanowi międzynarodowe zaangażowanie w ten konflikt. Choć po jego obu stronach walczyli Polacy, w armii republikańskiej było ich zdecydowanie więcej. Polskich ochotników walczących w składzie Brygad Międzynarodowych nazywamy dziś zbiorczo dąbrowszczakami, od nazwiska patrona XIII Brygady Jarosława Dąbrowskiego. Przez wiele lat dąbrowszczaków postrzegano jako „ochotn...

Duchowni współpracujący z opozycją w okresie PRL oraz wspierający opozycjonistów znajdowali się często w niełatwej sytuacji. Ich działalność spotykała się z ostrą reakcją ze strony ówczesnych władz - odbywano z nimi rozmowy profilaktyczno-ostrzegawcze, inwigilowanoich, zastraszano, a nawet więziono. Także zwierzchnicy kościelni księży angażujących się po stronie opozycji komunistycznej oraz duchowni, którzy pracowali w tej samej parafii czy diecezji nie zawsze ze zrozumieni...

Książka przedstawia organizację i działania bojowe 2. Korpusu Polskiego w kampanii włoskiej 1944–1945. Wraz z żołnierzami 2. Korpusu przemierzamy jego szlak bojowy: od działań nad rzeką Sangro, przez bitwy o Monte Cassino i Ankonę, pościg i przełamanie linii Gotów, walki w Apeninie Emiliańskim, aż po ostatnią, mało znaną w historiografii i w społecznym odbiorze bitwę – o Bolonię. Poznajemy decyzje dowódców, przegrupowania wojsk, kierunki przemieszczania się i natarć poszczegó...

Album z pracami Marii Hiszpańskiej-Neumann, polskiej graficzki, malarki i ilustratorki książek. Do 1939 r. artystka studiowała na Wydziale Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Od początku okupacji niemieckiej zaangażowała się w konspirację, wstępując do Związku Walki Zbrojnej. Zajmowała się m.in. kolportażem wydawnictw podziemnych, dokumentowała też zniszczenia stolicy. W czerwcu 1941 r. została aresztowana przez Gestapo i po brutalnym śledztwie, w kwietniu 1942 r., p...

Wiosną i latem 1942 r. w ramach dwóch ewakuacji ze Związku Sowieckiego na Środkowy Wschód wyjechało drogą morską około 116 tys. obywateli polskich, w tym blisko 41 tys. ludności cywilnej, w większości kobiet i dzieci. Jeszcze w listopadzie 1942 r. drogą lądową „nieludzką ziemię” opuściło prawie 3 tys. osób. Nasi rodacy wyjeżdżali z sowieckiego kraju z ogromną nadzieją, że los przyniesie im lepszą przyszłość. W wyniku międzynarodowych rozmówpolska ludność cywilna wyruszyła w r...

W latach 1939–1945 prawie 20 mln ludzi z niemal wszystkich krajów Europy pracowało przymusowo na rzecz różnych sektorów gospodarki i struktur społecznych III Rzeszy. Zjawisko to występowało zarówno na terytorium Niemiec, jak i na obszarach okupowanych oraz kontrolowanych przez reżim Hitlera. Praca przymusowa stanowiła wielowymiarowe zjawisko: od wspomagania niemieckiego wysiłku wojennego, przez wykorzystanie robotników przymusowych w przemyśle i rolnictwie, aż po rozbudowany ...

Książka stanowi podsumowanie kilkunastoletniej pracy badawczej autora poświęconej tematyce konspiracji niepodległościowej na Rzeszowszczyźnie po 1944 r. Opisuje wybrane momenty historii podziemia od momentu, gdy latem 1944 r. pełni wiary w zwycięstwo żołnierze AK ruszyli na pomoc powstaniu warszawskiemu, aż po lata pięćdziesiąte, kiedy ostatni „wyklęci” byli zaciekle tropieni przez komunistyczny aparat represji. Czytelnik spojrzy na konspirację z różnych perspektyw, porówna p...

Słowacki 535 pluton powstał w 1943 r. Jednostka ta, mimo że została włączona w struktury Armii Krajowej, zachowała odrębny status z własnym sztandarem i opaskami naramiennymi w barwach słowackich. Podczas powstania warszawskiego pluton, składający się z kilkudziesięciu przedstawicieli różnych narodowości, wraz z dowódcą – doświadczonym weteranem wojennym ppor. Mirosławem Iringhiem, walczył w rejonie nazywanym wówczas Czerniakowem (obecny Solec). Członkowie jednostki, którym n...