IPN Książki o historii najnowszej - książki, ebooki i audiobooki

"Książka składa się z wprowadzenia omawiającego wojenne losy bohatera – Witolda Jacewicza, noty edytorskiej oraz 87 listów wysyłanych z KL Dachau w latach 1941–1945, ukazujących warunki i realia pobytu w niemieckim obozie koncentracyjnym. Książka opatrzona jest dodatkowo aneksem fotograficznym, wykazem skrótów, bibliografią
i indeksem osób.

W tomie zamieszczone zostały dokumenty dotyczące pomocy udzielanej przez Polaków Żydom na terenie dystryktu lubelskiego Generalnego Gubernatorstwa. W większości są to protokoły przesłuchań świadków, sporządzone przez pracowników Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce i jej oddziałów terenowych. Towarzyszą im listy kierowane przez ratowników do GKBZHwP, a także relacje ocalonych. Dokumenty dotyczą najróżniejszych for pomocy, począwszy od wsparcia żywnościowego,...

Album opisuje czyn żołnierzy ochotników w 1920 r. Porzucali oni rodziny, mury szkół, uczelnie wyższe, pracę, która zapewniała im byt, życie z dala od wojennego zgiełku, aby tylko wstąpić do wojska. Reprezentowali rozmaite klasy, grupy społeczne i zawody. Obok uczniów i harcerzy stawali do szeregu weterani wojenni, obok dzieci ulicy – wykładowcy uniwersytetów, obok robotników – twórcy kultury i sztuki. Nie kierowała nimi żądza sławy, zaszczytów, lecz umiłowanie wolności i prag...

NSZZ „Solidarność”, powstały w konsekwencji fali strajków latem 1980 r., odegrał niezwykle istotną rolę nie tylko w najnowszej historii Polski, ale i naszej części Europy. To fenomen w historii nie tylko Europy, ale także świata. Dlatego to fenomenalne zjawisko społeczne i polityczne pilnie warto i trzeba dokumentować, badać, opisywać, a następnie ustalenia historyków i innych badaczy popularyzować w społeczeństwie. Publikacja ma na celu możliwie wszechstronne przedstawienie ...

Publikacja pokonferencyjna „Po linii rewizjonizmu zachodnioniemieckiego” to zbiór dziewięciu artykułów oraz zapisu dyskusji między uczestnikami konferencji pod tym samym tytułem, zorganizowanej przez IPN. W centrum poruszanej problematyki znajdują się działania aparatu bezpieczeństwa (UB/SB) w ramach tzw. akcji antyrewizjonistycznej wobec ludności niemieckiej i rodzimej w Polsce, głównie w latach 50.-70. XX w. na Ziemiach Zachodnich i Północnych.

Autorka na konkretnych przykładach pokazuje charakter i rodzaj represji stosowanych latach 1944–1956 wobec przedwojennych prawników – niemających, zdaniem władz, „należytego stosunku ideowego do nowego ustroju Polski Ludowej” – przez organy bezpieczeństwa publicznego, działające z inspiracji i według instrukcji najwyższego kierownictwa partii komunistycznej: PPR/PZPR.

"Prezentowany tom stanowi pokłosie międzynarodowej konferencji „Środowisko studenckie w krajach bloku sowieckiego 1945–1989” zorganizowanej w dniach 29 XI – 1 XII 2016 r. we Wrocławiu. Powyższa problematyka spotkała się z olbrzymim zainteresowaniem badaczy z całego świata, na konferencję nadesłano blisko 80 zgłoszeń. Ostatecznie wzięło w niej udział 58 naukowców z 19 krajów, m.in. Polski, Rosji, Stanów Zjednoczonych, Białorusi, Albanii, Wielkiej Brytanii, Bułgarii i Serbii. T...

Maximilian Becker podjął się przygotowania monografii prezentującej syntetycznie organizację i działalność niemieckich sądów na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy (Pomorze Gdańskie, Wielkopolska, Kujawy, Ziemia Łódzka, Górny Śląsk i północne Mazowsze). Autor skupił się na tych przejawach działalności sądownictwa, które wiązały się z germanizacją ziem polskich wcielonych do Rzeszy: dyskryminacją Polaków i Żydów, represjami politycznymi, wywłaszczaniami i rozwiązywaniem mał...

Mało który zakon budzi tak duże zainteresowanie i wywołuje tyle emocji, co założone w XVI w. przez św. Ignacego Loyolę Towarzystwo Jezusowe. Życie i działalność jezuitów owiewa mgiełka tajemnicy. Otwiera to czasem pole do snucia sensacyjnych domysłów, a nawet fantasmagorii spod znaku czarnej legendy. Niniejsza książka stwarza okazję do poznania historii jezuitów w Warszawie w pierwszej powojennej dekadzie. Nie tylko zagląda za kulisy – m.in. do „ukrytych dla świata” zakonnych...

W piątek 24 czerwca 1960 r. doszło w Gliwicach do wystąpień wiernych w obronie usuwanego krzyża przy kościele franciszkanów. W wyniku interwencji sił milicyjnych rozproszono tłum, a 37 protestujących zatrzymano. Gliwicki protest, w którym wzięło udział ok. tysiąca osób, był najliczniejszym wystąpieniem przeciwko władzom PRL na terenie województwa katowickiego pomiędzy Październikiem 1956 r. a Marcem 1968 r. Książka składa się zasadniczo z dwóch części o nieco odmiennym charak...

Prezentowana publikacja przedstawia działalność aparatu bezpieczeństwa w powiecie nowosądeckim w latach 1945–1975. Składa się z wprowadzenia, trzech rozdziałów oraz aneksu. W rozdziale pierwszym omówiono proces organizowania aparatu bezpieczeństwa w powiecie nowosądeckim, jego strukturę oraz zmiany, jakim podlegała w kolejnych latach. Przeanalizowano działalność pionów operacyjnych, Referatu Śledczego, pionów pomocniczych oraz komórek nieoperacyjnych. Ponadto przedstawiono fu...

Album zawiera wybór fotografii J. Bryana wykonanych w czasie jego wizyt w Związku Sowieckim w latach 1930–1937, 1946–1947 oraz 1956–1959 ukazujących m.in. życie codzienne w Moskwie, Leningradzie, Kijowie i innych miastach, na wsi oraz na Kaukazie i Syberii. Uzupełniają go teksty Bryana poświęcone jego podróżom do ZSRR i doświadczeniom z fotografowaniem i filmowaniem w tym kraju: „Przygody pośród syberyjskich pasterzy reniferów / Adventures Among the Reindeer People of Siberia...

Roman Gieroń, pracownik Oddziału IPN w Krakowie, podjął próbę znalezienia odpowiedzi na pytanie: na ile zachowane akta postępowań karnych prowadzonych na podstawie tak zwanego dekretu sierpniowego (1944) są źródłem wiarygodnym i wartościowym w badaniach nad relacjami polsko-żydowskimi na wsi małopolskiej podczas okupacji niemieckiej? Praca, oparta na metodzie analitycznej i syntetycznej, jest w przeważającej części rozprawą źródłową. Wykorzystano w niej przede wszystkim zasob...

W książce opisane są przede wszystkim dzieje NSZZ „Solidarność” w Polskich Kolejach Państwowych na Dolnym Śląsku i Opolszczyźnie w latach 1980-1989. Opisane zostały wszystkie protesty, które miały miejsce na tym terenie, a także działania mające na celu polepszenie warunków płacowych i socjalnych kolejarzy. Narracja nie jest jednak ograniczona do spraw lokalnych, w książce można znaleźć wiele ogólnopolskich kontekstów związanych m.in. z konfliktem na linii władza – kolejarska...

Biogramy i doświadczenia członków Solidarności Walczącej wykraczają poza historię samej SW. Ich doświadczenia sięgają głębiej, nie tylko w NSZZ „Solidarność” lat 1980-1989 czy opozycję lat siedemdziesiątych. Sami bohaterowie odwołują się także do inspiracji podziemiem niepodległościowym czasów II wojny światowej czy lat stalinowskich, często też w ich wspomnieniach pobrzmiewa tradycja przedwojennych Kresów. Opublikowane wspomnienia mogą być pomocne dla badaczy w ich pracy nau...

Postawa amerykańskich placówek dyplomatycznych w Polsce w latach 1980–1981 odzwierciedlała – na zasadzie swego rodzaju sprzężenia zwrotnego – amerykańską politykę wobec PRL w tym okresie. Ambasada (i konsulaty) realizowała jej wytyczne, wykuwane gdzieś w gabinetach Departamentu Stanu, CIA, Białego Domu i powiązanych z nimi instytucji, a jednocześnie sama wpływała na kształt tej polityki, „bombardując” te instytucje raportami, analizami, szyfrogramami itp., sporządzanymi przez...

W tomie zamieszczone zostały dokumenty dotyczące pomocy udzielanej przez Polaków Żydom na terenie dystryktu krakowskiego Generalnego Gubernatorstwa. W większości są to protokoły przesłuchań świadków, sporządzone przez pracowników Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskiej w Polsce i jej oddziałów terenowych. Towarzyszą im listy kierowane przez ratowników do GKBZHwP, a także relacje ocalonych. Dokumenty dotyczą najróżniejszych for pomocy, począwszy od wsparcia żywnościowego...

"Dokumenty Stasi, przetłumaczone na język polski oraz opatrzone aparatem krytycznym, poddane zostały dodatkowo analizie statystycznej. Miała ona pomóc w wizualizacji i ocenie najważniejszych wątków podkreślanych przez służby NRD w raportach tygodniowych.
W przygotowaniu znajdują się kolejne tomy, dotyczące okresu obowiązywania stanu wojennego (1981–1983), a także sześciu miesięcy po jego zakończeniu (1983 r.)."

Tom zawiera krytycznie opracowane źródła historyczne: autobiografię gen. Władysława Jędrzejewskiego (1863–1940) i teksty wspomnieniowe jego autorstwa dotyczące wojny 1919–1920, a ponadto dziennik 5 Dywizji Piechoty z 1919 roku, której gen. Jędrzejewski był dowódcą. Całość poprzedzona jest obszernym wstępem poświęconym Władysławowi Jędrzejewskiemu – jednej z ważniejszych postaci okresu wojen o wschodnie granice Rzeczypospolitej.

Autorzy omawiają m.in. procesy sądowe uczestników protestu, kreślą ich portret zbiorowy, zajmują się świadomością współczesnej młodzieży o genezie, przebiegu i następstwach wydarzeń, przypominają sylwetkę ks. Romana Kotlarza, który ujął się za represjonowanymi. Porównaniu Czerwca ’76 z innymi protestami służą artykuły poświęcone wydarzeniom mającym miejsce w Gdańsku, Lublinie, Wrocławiu, Berlinie, Tbilisi i Budapeszcie.

W tomie zebrano najważniejsze dokumenty dotyczące działań operacyjnych i represji wobec działaczy Polskiego Stronnictwa Ludowego, a po jego przejęciu przez komunistów, wobec niezależnych działaczy chłopskich. Jest to kompendium najważniejszych źródeł ukazujących kierunki działań bezpieki, a także metod jej działania wobec niepodległościowych działaczy ludowych w pierwszej dekadzie „ludowej” Polski. Edycja zawiera 57 dokumentów, poprzedza je szczegółowa analiza naukowa.

Zasadniczym przedmiotem dociekań prowadzonych w książce jest zjawisko przemocy, warstwą ilustracyjną zaś wydarzenia, które miały miejsce na terenie powiatu sanockiego w latach 1944–1947. Przemoc starano się ukazać z różnych stron. Doszukiwano się jej m.in. w charakterystyce łączących ludzi relacji. Dostrzeżono dynamikę przemocy. Osią wykładu nie stali się w tej książce typowi dla historii bohaterowie (ludzie, narody), ale określona sytuacja, a w zasadzie sekwencja sytuacji pr...

Latem 1946 r. na Strażnicy WOP w Konarach (Dolny Śląsk) doszło do zbiorowej dezercji żołnierzy pod dowództwem por. Jana Kajdy. Przez kilka kolejnych miesięcy na obszarze ziemi kłodzkiej trwały obławy za uciekinierami i poszukiwania operacyjne prowadzone przez wojskowe i cywilne organy bezpieczeństwa. Dezercję poprzedziło kilka wydarzeń, które w różny sposób miały pośredni lub bezpośredni wpływ na ucieczkę ze strażnicy WOP. Zwłaszcza, że tłem tego zdarzenia stały się procesy s...

Ideologia komunistyczna i ustrój będący jej odwzorowaniem nie przestają być przedmiotem rozważań historycznych. Z różnych perspektywy można oglądać te zjawiska. Potrzebne są studia wokół dziejów myśli sowietologicznej, ale nie tylko. Za wprost niezbędne uznać trzeba opracowania zapatrywań rozmaitych kierunków i przedstawicieli myśli politycznej wobec idei komunistycznej jako projekcji teoretycznej, jak i wobec systemu sowieckiego jako prawzoru rządów totalitarnych. Tom Polski...