Album został opracowany w ramach, realizowanego od kilku lat, projektu stworzenia syntezy dziejów Lubelszczyzny w XX w. Inspiracją dla autorów było interesujące zjawisko kulturowe, jakim jest niesłabnące zainteresowanie przeszłością "małej ojczyzny". W wizualnej formie chcieliśmy pokazać specyfikę regionu w latach międzywojennych. Mamy nadzieję, że nasza propozycja będzie wartościowym dopełnieniem pracy specjalistów różnych dziedzin, którzy wspólnym wysiłkiem opracowali dwuto...
Polityczne procesy pokazowe (publiczne), niezależnie od epoki i ustroju, mają jeden cel: możliwie szerokie rozgłoszenie narracji przyjętej przez „reżyserów” rozprawy. W przypadku „ludowej” Polski tym reżyserem (i scenarzystą) był aparat partyjno-państwowy, instrumentem działania zaś – odpowiednie instancje wymiaru sprawiedliwości z jednej, a propagandy i środków masowego przekazu z drugiej strony. „Aktorami” tych z reguły tragicznych przedstawień, odgrywającymi – z własnej wo...
Prezentowany album przedstawia fotografie autorstwa Antoniego Snawadzkiego dotyczące zniszczeń Warszawy w 1939 roku. Unikalne zdjęcia pochodzą z zasobu archiwum Instytutu Pamięci Narodowej. Przedstawiają zniszczone lub uszkodzone szpitale, kościoły, szkoły, dworce kolejowe, obiekty administracyjne, ale także hotele i budynki mieszkalne. Ukazują okaleczone miasto – Warszawę z jesieni 1939 roku. Ponad 130 fotografii zostało wykonanych w okresie pomiędzy sierpniem a grudniem 193...
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” było największą konspiracyjną organizacją działającą po wojnie w "ludowej" Polsce. Miało mieć charakter polityczny, jednak rzeczywistość Polski "ludowej" i skala represji - sowieckich i rodzimych komunistów sprawiły, że większość struktur WiN pozostała zbrojna. Książka jest zbiorem popularno-naukowych artykułów przybliżających historię Zrzeszenia, którego działaczami były tak znane postaci jak płk. Łukasz Ciepliński "Pług", mjr Hieronim Dek...
Publikacja dotyczy dziejów kawalerii i artylerii konnej oraz szkolnictwa kawaleryjskiego Wojska Polskiego, które po 1921 r. stacjonowały na terenie Dowództwa Okręgu Korpusu Nr VIII „Toruń”. Autor starał się też ukazać przemiany, którym ta broń podlegała w Polsce i Europie pod wpływem doświadczeń Wielkiej Wojny oraz konfliktów, w których uczestniczyła Rzeczpospolita, jak choćby wojny polsko-sowieckiej z lat 1918–1920–1921.
Relacje i wspomnienia uczniów ochotników wojny bolszewickiej 1920 r. opracowane na podstawie ankiet wysłanych do szkół. Intencją było udokumentowanie poczynań młodych ludzi i pozostawienie świadectw dla potomności. Układ pracy odzwierciedla kolejne etapy aktywności wojennej młodocianych żołnierzy: od zapisu do wojska, przez pobyt w koszarach, relacje z frontu, opisy przygód, opowieści o powrotach do domu, a także spisane przez uczestników walk refleksje oraz spostrzeżenia ogó...
Album dotyczy 3. Brygady Armii Krajowej – oddziału Okręgu Wileńskiego liczącego na początku lipca 1944 r. około 600 żołnierzy, od września 1943 r. walczącego z jednostkami litewskimi i niemieckimi, zarówno policyjnymi, jak i wojskowymi. Po demobilizacji część żołnierzy kontynuowała walkę z najeźdźcami sowieckimi już na terenach Polski pojałtańskiej w szeregach 5. Brygady AK i 3. Brygady Narodowego Zjednoczenia Wojskowego.
„Pamiętnik kapelana wojskowego i inne zapiski z lat 1914–1945” to zapis wspomnień ks. Dominika Ściskały. Okres ten to czas niezwykle ważny i trudny dla Polski. Obserwatorem i uczestnikiem tych wydarzeń jest polski duchowny Jako duszpasterz i nauczyciel ks. Ściskała doświadczał wszelkich utrudnień i prześladowań, jakich w tym smutnym czasie doznawał Kościół od dawnych zaborców. Był przy tym bystrym obserwatorem rzeczywistości, choć to określenie nie jest tutaj najszczęśliwsze....
Setna rocznica odzyskania niepodległości przez Polskę stała się znakomitą okazją do podjęcia próby podsumowania dorobku polskiej myśli geopolitycznej – jej wpływu na historyczny, jak i współczesny kształt państwa polskiego, politykę zagraniczną, znaczenie w ramach bloków oraz sojuszów polityczno-militarnych. Dlatego Instytut Pamięci Narodowej – Oddział w Rzeszowie skierował zaproszenie do wszystkich środowisk zajmujących się geopolityką w wymiarze naukowym, licząc na interesu...
Książka składa się ze wstępu i czterech rozdziałów. Każdy z rozdziałów poprzedzony jest syntetycznym tekstem poprzedzającym część ilustracyjną, w której zamieszczonych zostało po kilkadziesiąt fotografii. Autorem trzech pierwszych rozdziałów jest Adam Pleskaczyński. W pierwszym zaprezentowano dzieje formowania Armii Wielkopolskiej w okresie od Powstania Wielkopolskiego do momentu zjednoczenia tej formacji z Wojskiem Polskim. Rozdział drugi opowiada o udziale oddziałów wielkop...
Pierwsza monografia prezentująca kompleksowo działalność Urzędu Bezpieczeństwa w Dębicy w latach 1944–1956. Opisano w niej ludzi, którzy go tworzyli, jego strukturę oraz główne kierunki działalności. Ukazano również wpływ UB na sytuację polityczną, społeczną i gospodarczą w powiecie dębickim.
Straż Graniczna (1928-1939) jest najmniej poznaną formacją graniczną II Rzeczypospolitej Polskiej. Jej historia zawsze pozostawała w cieniu Korpusu Ochrony Pogranicza (1924-1939), cenionego przez historyków m.in. za obronę Kresów Wschodnich przed sowiecką dywersją i komunizmem. Straż Graniczna pomimo podobieństwa zadań w zakresie bezpieczeństwa na pograniczu, ze względu na ochronę granic zachodniej, północnej (wschodniopruskiej i morskiej) oraz południowej, podległość pod Min...
Grypsy Łukasza Cieplińskiego, pisane przez niego podczas prawie pięciu miesięcy spędzonych w celi śmierci więzienia przy ul. Rakowieckiej w Warszawie, są prawdopodobnie jedynym tak dużym i w swojej treści tak niezwykłym zachowanym zbiorem nieoficjalnych listów osoby skazanej w latach reżimu komunistycznego. To, że dziś można je oglądać i odczytywać, wydaje się graniczyć z cudem. Już samo pisanie ich w celi, zapewne naszpikowanej donosicielami UB, wymagało wiele trudu, aby cał...
Publikacja analizuje kampanię propagującą konsumpcję cukru z lat 1925–1932. Podejmuje wiele wątków badawczych, m.in z dziedziny historii mediów i reklamy, historii gospodarczej, a także historii jedzenia. Głównym celem badań było odtworzenie przebiegu kampanii propagandowej cukrowników na tle społeczno-kulturowej historii samego cukru – jego znaczenia w kontekście społecznym, gospodarczym, a także nauki o żywieniu człowieka.
Maximilian Becker podjął się przygotowania monografii prezentującej syntetycznie organizację i działalność niemieckich sądów na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy (Pomorze Gdańskie, Wielkopolska, Kujawy, Ziemia Łódzka, Górny Śląsk i północne Mazowsze). Autor skupił się na tych przejawach działalności sądownictwa, które wiązały się z germanizacją ziem polskich wcielonych do Rzeszy: dyskryminacją Polaków i Żydów, represjami politycznymi, wywłaszczaniami i rozwiązywaniem mał...
Książka w istotny sposób wzbogaca stan wiedzy o walkach w dolinie Dunajca w pierwszych dniach września 1939 r. Na szczególną uwagę zasługują rozbudowane aneksy, które bardzo ułatwiają zwiedzanie terenów walk i cmentarzy wojennych, pozwalają także na zapoznanie się w jednym miejscu z interesującym materiałem źródłowym.
Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Losy Polski i jej obywateli w latach II wojny światowej”.
"Bitwa o Warszawę w sierpniu 1920 r. wpisała się w polską tradycję niepodległościową. W historiografii europejskiej batalia nad Wisłą z bolszewikami znana jest jako „osiemnasta decydująca bitwa w dziejach świata”. Symboliczną i legendarną postacią z okresu walk w obronie Warszawy stał się odważny ochotnik – kapelan wojskowy ks. Ignacy Skorupka, poległy w boju pod Ossowem 14 sierpnia 1920 r., pośmiertnie awansowany do stopnia majora i odznaczony orderem Virtuti Militari klasy ...
"Monografia przybliża dzieje władzy komunistycznej w Polsce w latach 1943–1970, ukazując działania, postawy i dążenia Władysława Gomułki, Jakuba Bermana oraz innych decydentów PPR i PZPR. Autor wskazuje na uwikłania i uwarunkowania, którym zostali poddani przez Kreml komuniści rządzący Polską Ludową, ale i które oni sami jednocześnie współtworzyli. Monografia przybliża dzieje władzy komunistycznej w Polsce w latach 1943–1970, ukazując działania, postawy i dążenia Władysława G...
Pamiętnik Wandy Kociuby dotyczący deportacji na Syberię, ewakuacji z armią Andersa do Iranu, nauki w Isfahanie, a następnie pobytu w Libanie. „Pamiętnik Wandy Kociuby jest źródłem historycznym do odtwarzania losów młodego pokolenia Polaków idących tym samym co autorka szlakiem. Są tu informacje o życiu codziennym, pożywieniu, ubraniach, warunkach mieszkaniowych, nauce, pracy harcerskiej, o życiu religijnym i kulturalnym na tułaczych szlakach. Jest też ta trudno uchwytna w of...
"Zakulisowe rozmowy przywódców polskich na uchodźstwie, polityków sowieckich, brytyjskich i amerykańskich, konflikty interesów między głównymi siłami sceny politycznej czasów II wojny światowej, nieporozumienia na szczeblu dyplomatycznym, błędna interpretacja faktów oraz słów adwersarzy ? i wreszcie powstanie w 1941 r. Armii Andersa oraz jej ewakuacja do Iranu w 1942 r. Temu właśnie poświęcona jest książka Sławomira Kalbarczyka. Gdy na frontach toczyła się wojna, w gabinetac...
W okresie II wojny światowej na terenie powiatu łańcuckiego funkcjonował konspiracyjny Obwód SZP, ZWZ-AK. Był on jednym z 14 obwodów Podokręgu AK Rzeszów. Wyróżniał się największą liczbą zaprzysiężonych zarówno w skali Inspektoratu AK Jarosław, jak i całego Podokręgu AK Rzeszów. Widoczna była jego aktywność na różnych polach organizacyjnych, żeby wymienić tylko działania dywersyjno-sabotażowe, produkcję granatów czy wydawanie konspiracyjnej prasy. To na terenie p...
"Seria wydawnicza: Monografie, tom 151 Autor poddaje analizie funkcjonowanie terenowych komórek operacyjnych Oddziału II SG, które działając w ramach Dowództwa Okręgu Korpusu nr IX oraz Korpusu Ochrony Pogranicza, prowadziły rozpoznanie kontrwywiadowcze na pograniczu wschodnim RP w okresie międzywojennym. Celem jego badań było nie tylko zdiagnozowanie działalności kontrwywiadu wojskowego realizowanej w ówczesnych warunkach, ale również wykazanie stopnia skuteczności podejmo...
Prymas Stefan Wyszyński należy bez wątpienia do najważniejszych postaci polskiego Kościoła katolickiego nie tylko XX w. Jego życiorys, spuścizna duchowa, przesłanie społeczno-religijne czy funkcjonowanie w realiach komunistycznego państwa są wciąż przedmiotem refleksji teologów, historyków, socjologów i specjalistów z innych dyscyplin naukowych. W niniejszej publikacji autorzy skupili się na przedstawieniu relacji, jakie łączyły Górny Śląsk z abp./kard. Stefanem Wyszyńskim w ...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.