Wiele osób, wiedząc co piszę na temat starożytnych filozofów, ostrzegało mnie niczym biedna żona rozwydrzonego pijaka, żebym tylko nie tykał najświętszej świętości. I nie chodziło bynajmniej o serwis otrzymany w ślubnym prezencie, ale o Arystotelesa. Ja oczywiście nie posłucham, bo czy kto widział, żeby pijacy słuchali swoich biednych i zahukanych żon? Zacznijmy od schedy po Platonie. Jak już było powiedziane nie objął jej najzdolniejszy uczeń mistrza, czyli Arystoteles, ale...
Od autorów:" Misją naszego albumu jest propagowanie wiedzy o historii najnowszej, w taki sposób, by nikt nie poczuł się zawiedziony, zmęczony czy znudzony. Właśnie dlatego autor znajdujących się w tym albumie rysunków, Tomasz Bereźnicki sięgnął do wzorów, które śmiało można nazwać tradycyjnymi i nowoczesnymi jednocześnie. Oto przez Państwem dwadzieścia plansz naśladujących japońskie drzeworyty z przełomów XIX i XX wieku, na których historia – jawna i tajna – ukazana jest bez ...
Książka ta ukazała się niegdyś pod tytułem „Dzieci peerelu”, wywołała sporo kontrowersji, bo opisuje zdarzenia i ludzi prawdziwych. Postanowiłem ją wznowić, ale w rozszerzonej formie, dopisałem dziesięć nowych opowiadań. Oto fragment jednego z nich: O tym, że coś się wydarzy latem roku 1982, wiadomo było już wcześniej. Można było wyczuć pewną niezwykłość w powietrzu, która podkreślona była ilością informacji dotyczących sportu pojawiających się w gazetach i w telewizji. O ty...
Co jakiś czas próbuję obejrzeć jeden z emitowanych przez polską telewizję filmów fabularnych lub seriali dotyczących II wojny światowej i okupacji niemieckiej. Za każdym razem przegrywam, albowiem trywialny i infantylny charakter tych obrazów po prostu uniemożliwia odbiór. Nawet tytuły są tam beznadziejne, najbardziej głupkowaty jest chyba tytuł serialu Wojenne dziewczyny, gdzie widać gromadę aspirujących, młodych aktorek, które demonstrują całkowicie fałszywe i nie adekwatne...
Pierwszy tom cyklu Kredyt i wojna opowiada historię herezji albigeńskiej w sposób całkowicie różny od wcześniejszych interpretacji. Autor nie zastanawia się nad zawiłościami doktryny katarów, ale wskazuje, że herezja to organizacja produkcji tkanin w epoce przedindustrialnej. Zanim bowiem wymyślono maszyny tkackie należało jakoś zorganizować produkcję. Tkaniny były najważniejszym towarem z średniowieczu, a także w czasach nowożytnych. Były też towarem produkowanym masowo i pr...
Ksiądz Marian Tokarzewski – kapłan polskich kresów, autor książek zawierających niezliczone wskazówki dla duchownych i świeckich dotyczące postaw i zachowań w momentach kryzysu i grozy. Kronikarz, który skrupulatnie spisywał dzieje konfliktu polsko-rosyjskiego na ziemiach wschodnich, więzień bolszewików, ich wróg zajadły i groźny, człowiek słowa żywego i gorącego serca. Niewiele o nim wiemy ponad to, co znaleźć można w laurkach, jakże ubogich, publikowanych w licznych kresowy...
Oddaję w Państwa ręce książkę niezwykłą. Napisał ją polski oficer rezerwy, major Zbigniew Sujkowski, syn rektora Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, geolog, autor licznych prac z tej dziedziny. W maju roku 1944 został rozkazem naczelnego dowództwa, odesłany z Warszawy do Londynu. Sądził, że uda mu się wrócić do Polski, ale wcześniej wybuchło Powstanie. Zbigniew Sujkowski, słuchając meldunków z Warszawy, czytając raporty i rozmawiając z ludźmi, którzy przybywali ze zniszczo...
Wbrew temu co podsuwa nam literatura historyczna, bazująca na brawurowych, ale fikcyjnych całkiem opisach operacji wojennych, Rakoczy rozpoczął swoją kampanię w środku zimy. Węgrzy przekroczyli granicę z Polską pod koniec stycznia. To jest dość dziwne, zważywszy że tą granicą były Karpaty, gdzie nie można było liczyć na jakiekolwiek ułatwienia komunikacyjne. Śnieg sięgał wojakom po pas, a oni maszerowali, ciągnąc za sobą tabory i konie. Rakoczy wkraczał do Polski jak po swoje...
Książka Klemensa Junoszy opisująca realia życia społeczności żydowskiej w Warszawie i w małym miasteczku Czarne błoto, w końcu XIX wieku. Autentyzm tekstu i sposób przedstawienia postaci są wprost porażające. Autor na wiele lat przed Bablem, opisał społeczność żydowską równie prawdziwie, żywo i malarsko, jak ten wielki, rosyjski pisarz.
Jakiś czas temu dyskutowaliśmy tu o niedostępnym nigdzie tekście Wojciecha Zaleskiego, zatytułowanym tak, jak widać wyżej. Jeden z czytelników odnalazł ten unikalny materiał, a ja postanowiłem go wydać, tak jak inne książki Wojciecha Zaleskiego: Tysiąc lat naszej wspólnoty i Dzieje górnictwa i hutnictwa na Śląsku od średniowiecza do 1806. Choć sam autor nazywa swoje dzieło broszurą, ja nie wydałem go w takiej formie. Książka Zaleskiego ukazuje się w twardej oprawie, w serii ...
"Nie było w historii świata przykładu równie górującej sytuacji ekonomicznej, jak ta, w jakiej znaleźli się alianci w 1914. Anglia miała w rękach swoich kontrolę na morzu, a tym samym posiadała broń nieodpartą. Od pierwszych miesięcy 1915 stanęłyby Niemcy wobec zupełnego braku środków opałowych, gdyby węgiel angielski nie był nadsyłany wielkimi transportami do państw Skandynawskich. Tak, w ciągu jednego tylko miesiąca września 1914 roku otrzymała Szwecja 33 000 ton węgla, kt...
Stanisław Poniatowski cały był polityką, a wydarzenia, w których uczestniczył, nie raz i nie dwa mogły go przyprawić o śmierć gwałtowną i bolesną. Był to człowiek z awansu, któremu publicystyka i paszkwilanci zarzucali nieprawe pochodzenie, twierdząc, że matka jego była Żydówką. Stanisław Poniatowski brał udział w wojnie północnej po stronie Szwedów i znajdował się w bezpośrednim otoczeniu króla Karola XII. był więc, poprzez swój temperament i zdecydowanie, bo nie przez urodz...
Raport inwazyjny brytyjskiego szpiega Johna Peytona Juniora, wreszcie się ukazał. Fragmenty tekstu: „Drugim krajem Korony Polskiej jest Litwa, rozciągającym się na niewiele mniej niż 200 mil niemieckich, która ze względu na różne apanaże przyznawane młodszym braciom książęcej rodziny jest nazywana Wielkim Księstwem. […]. Ma ona sławne rzeki do odbierania i wysyłania zagranicznych i rodzimych towarów, takie jak Wołga, która wypływa niedaleko granic Litwy, przepływa przez Mos...
„(….) W kraju pojawiło się wielu wygnańców, którzy uciekali przed inwazją mykeńską. Jednym z nich był Madduwattas, król państwa Lukki (czyli Licji na południowo zachodnim wybrzeżu Anatolii), wygnany ze swojego kraju razem z rodziną przez ścigającego go Attarsijasa, „człowieka z Ahhijawy”, uciekł do Hetytów. Attarsijas, czyli Atreus był mykeńskim wodzem, który przybył z Grecji, by pokierować kampanią mającą na celu podbój zachodniej Anatolii. Wspomniana Ahhijawa (Achaja) to po...
Fragment tekstu Mieszkańcy stepu, dotknięci niekorzystnymi zmianami klimatycznymi na przełomie II i I tys. przed Chr. przechodzili od półosiadłego do w pełni koczowniczego trybu życia. Stali się oni prawdziwymi mobilnymi nomadami, żyjącymi z pasterstwa i łowiectwa. Na stepie pojawili się niebezpieczni konni wojownicy, wykorzystujący w pełni szybkość swoich rumaków. Posługiwali się nową, żelazną i bronią i łukami refleksyjnymi, co czyniło z nich potężną siłę militarną. Wojowni...
Na rogu Charing Cross Road i Great Newport Street, w samym centrum Londynu znajduje się sklep z używanymi książkami – Quinto. Tamtejszy chaotycznie całkowicie dobrany księgozbiór, zwykle w opłakanym stanie, rzadko skrywa coś wartego uwagi. Książki są tanie i zazwyczaj można się targować. Do Indii pierwszy raz trafiłem w 1992 i wracałem tam każdego roku. Moje rosnące zainteresowanie tamtejszą kulturą i historią zaowocowało zakupem kilku książek. Niektóre były nowe; niektóre uż...
Rzadko który kościół w dyecezyi Łucko-Żytomierskiej posiada skarb taki, jak kościół oo Berardynóww Zasławiu na Wołyniu! Uratowawszy od szczurów i myszy (manuskrypta) pamiętniki-dyaruysze zakonne, ten przepiękny skarb pełen niezwykłych opisów, pamiątek, zwyczajów, zadarzeń itd., z nich przeważnie czerpię treść tej broszury, której nadaję tytuł, może i nie zupełnie ścisły i właściwy: „Z kronik klasztory i kościoła O.O. Bernardynów w Zasławiu. Opis dokładny życia klasztoru i k...
W sierpniu roku 1914, wojska niemieckie, wkraczające do Królestwa Polskiego, po kilku dniach spokojnej okupacji, zniszczyły całkowicie kwitnące i prosperujące dobrze miasto Kalisz. Wypadki te nigdy nie były wspominane w literaturze i filmie, jeśli nie liczyć powieści Marii Dąbrowskiej „Noce i dnie” oraz filmu nakręconego na jej podstawie. Nikt w Polsce nie zastanawia się, co było przyczyną takiego postępowania Niemców i nie ma, póki co, ani jednego, rzetelnego, historycznego ...
Historia lichwy, czyli pobierania nadmiernych procentów od pożyczek jest jednym z najmniej zbadanych obszarów historii. W języku polskim niewiele jest tekstów odnoszących się do okoliczności funkcjonowania lichwy, szczególnie w czasach nam bliższych. O ile lichwa średniowieczna, jej konsekwencje i sposoby jej powstrzymywania są w miarę dobrze znane, o tyle dwudziestowieczne przypadki masowej lichwy, opisywane są niechętnie i okazjonalnie. Książka Dawida Fajgenberga, to przedw...
Do przeprowadzenia ewakuacji, podobnie jak przedtem do okupacji, wyznaczeni byli dwaj komisarze: duchowny i świecki. Po przyjeździe do klasztoru ogłaszali zakonnikom reskrypt o uposażeniu i sporządzali listę osób, którym przysługiwała kompetencja z Funduszu Religijnego. Pensje wypłacały kasy wojewódzkie za okazaniem kwitu zaświadczonego przez policję. Przełożony mógł zebrać kwity wszystkich członków konwentu i w ich imieniu odebrać wypłatę. Pensja przysługiwała od 1 lipca 182...
Praca księdza biskupa Jana Kopca jest dziełem absolutnie unikatowym. Jej tematyka, dotyczy okresu starannie przez historyków w Polsce omijanego, czyli tak zwanej wojny północnej - starcia pomiędzy inspirowaną przez Francuzów Szwecją, a Rosją Piotra Wielkiego. To ostatnie państwo, które wkraczało dopiero jako potęga na arenę międzynarodową było wprost golemem uruchamianym przez banki Amsterdamu i Londynu. Wojna północna toczyła się na terenie Rzeczpospolitej, monarchii katolic...
Praca prof. Baranowskiego jest przejrzysta, przystępna i ciekawa. Opisuje najważniejsze gałęzie przemysłu polskiego w początkach doby nowożytnej. Oto kilka fragmentów W XVI wieku rozpowszechnione były zegary miejskie. Nawet tak niewielkie miasta jak Nieszawa szczyciły się zegarami umieszczonymi na ratuszach. Nic też dziwnego, że w większych miastach polskich znajdowały się warsztaty zegarmistrzowskie. Jak na wszystkich innych polach wytwórczości, przodował Kraków i na niwie ...
Tymczasem w roku 1928 w Biurze Szyfrów wiedza o Enigmie nie istnieje. Wszyscy jedynie zdają sobie sprawę, że wiedza o poczynaniach przeciwnika zdobywana przez radiowywiad i dekryptaż jego depesz to kluczowa sprawa. Od tego nie ma odwrotu i jeżeli Niemcy wykonują tak istotny ruch jak nowy sposób szyfrowania wiadomości, to powinno to „za miedzą” wzbudzić czujność. I w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego ta czujność jest wzbudzona. Zatrudnieni w sekcji niemieckiej Palluth i Cięż...
