„Pożegnanie domu” stanowi drugą część planowanej trylogii autobiograficznej Zofii Żurakowskiej, której ze względu na zawieruchy dziejowe pisarce nie udało się dokończyć. Opowiada o losach ziemiańskiej rodziny tuż przed wybuchem I wojny światowej. Młodzi Polacy wykazują się olbrzymią wiarą w odzyskanie utraconej ojczyzny i podejmują trud walki o niepodległość.
Tytułowa księżniczka to Helenka Orecka, córka zubożałego szlachcica. Wychowywana pod kloszem dziewczynka jest rozpieszczona i oderwana od realiów życia. Po śmierci ojca musi sama wkroczyć w dorosłe życie i nauczyć zasad w nim panujących. Przekonuje się, że dotąd wyznawane wartości nie przysparzają jej szczęścia. Pod wpływem pracy w firmie ogrodniczej przechodzi wewnętrzną przemianę, dzięki której zaczyna cenić pracowitość i samodzielność.
„Na kresach lasów” to powieść Wacława Sieroszewskiego prezentująca obraz życia mieszkańców Jakucji – krainy w północnej Rosji – na tle syberyjskiej przyrody. Do małej wioski dociera polski zesłaniec, którego tubylcy biorą na Rosjanina. Wraz z nim poznajemy obyczaje Jakutów i przekonujemy się, jak hermetyczna jest to społeczność, jak bardzo odmienna i jak trudno czasem znaleźć zrozumienie.
„Kim” Rudyarda Kiplinga szeroko zarysowuje panoramę Indii XIX wieku. Na jej tle odbywa się podróż niezwykłego duetu: kilkunastoletniego Kima – rezolutnego, zaradnego dziecka ulicy, oraz pielgrzymującego starego lamy – filozofa i mnicha, którym chłopak się opiekuje. Podczas podróży Kim wplącze się również w aferę szpiegowską, która przewartościuje jego świat.
Alexander von Humboldt to niemiecki przyrodnik i podróżnik oraz twórca nowoczesnej geografii. Materiały do badań zbierał metodą doświadczalną, co wiązało się z licznymi podróżami, które badacz skrzętnie opisywał. Jedną z takich podróży odbył po wenezuelskiej rzece Orinoko, a dzięki jego opowieści czytelnik może podążyć jego śladem i zanurzyć się w egzotyczny świat Ameryki Południowej.
Powieść szwedzkiej laureatki literackiej Nagrody Nobla porusza rzadko spotykany w literaturze temat miłości ojcowskiej – silnej, niezłomnej, nieco szalonej, na pewno wzruszającej. Relacja ojca i córki naznaczona jest bliskością, zaufaniem, a także tęsknotą, którą trudno ugasić. W tle życie i obyczaje prowincjonalnej szwedzkiej wspólnoty z drugiej połowy XIX wieku.
Powieść historyczna Morawskiej opiera się na dawnych przekazach, dzięki czemu znakomicie oddaje realia i atmosferę początku XV wieku. Opowiada o konflikcie pomiędzy połączonymi siłami polsko-litewskimi a krzyżackimi. Ukazuje go przez pryzmat codzienności i cech charakterologicznych głównych bohaterów: Jagiełły i Witolda. Tło stanowią aspekty nie tylko wojenne, ale również kulturowe, religijne, obyczajowe.
Powieść „Młyn na wzgórzu” duńskiego noblisty z dziedziny literatury Karla Gjellerupa daje wyraz fascynacji autora życiem wsi i duńskim folklorem. Opowiada o relacji owdowiałego młynarza z ukazaną jako femme fatale Lizą. Przesiąknięta pesymizmem opowieść o ludzkich namiętnościach, porywczości, pragnieniach oraz walce o ich realizację, ukazująca psychologiczne uwarunkowania bohaterów.
Powieść Juliusza Verne’a z cyklu „Niezwykłe podróże” stanowi znakomite połączenie podróży, przygód, nauki i międzynarodowych intryg. Rywalizację Anglików i Rosjan w Afryce Południowej podczas ekspedycji mającej na celu pomiary południka ziemskiego zakłóca wybuch wojny w Europie. Czy mimo wszystko uda się doprowadzić do ujednolicenia światowego systemu miar i wag?
Zuzanna Morawska przenosi czytelnika w czasy średniowiecznej Litwy. Lekko i ciekawie opowiada historię księcia litewskiego Giedymina, który planuje wydanie swojej córki Aldony za syna Władysława Łokietka. Czasy początków państwa polskiego, związki z sąsiadami – Litwinami i Krzyżakami – do dziś rozbudzają wyobraźnię nie tylko najmłodszych czytelników.
Poetycka opowieść dla dzieci autorstwa Bolesława Leśmiana nawiązuje do postaci Sindbada Żeglarza z arabskiej Księgi tysiąca i jednej nocy. Jednak na kanwie wątków wschodnich poeta napisał całkiem nową historię – mieszkający w Bagdadzie Sindbad za namową Diabła Morskiego udaje się w obfitującą w przygody podróż, która odmieni jego życie. Wydarzenia na granicy jawy i snu wzbudzają zachwyt w czytelnikach w każdym wieku.
„Skarby” stanowią pierwszą część planowanej trylogii autobiograficznej Zofii Żurakowskiej. Kolejno powstał tom „Pożegnanie domu”, jednak ze względu na zawieruchy dziejowe pisarce nie udało się dokończyć cyklu. Skarby utożsamiane są z domem rodzinnym, szacunkiem, miłością, krainą dzieciństwa, które pozwalają budować dorosłą tożsamość bohaterów powieści.
„Klechdy sezamowe” to zbiór baśni autorstwa Bolesława Leśmiana utrzymanych w klimacie Orientu. Spotkamy w nich takie legendarne postaci jak Ali-Babę czy Alladyna. Baśnie pieczołowicie budują nastrój magii i tajemnicy, budzą prawdziwą grozę i sięgające zenitu napięcie. Przynoszą także ukojenie i pozwalają przenieść się w świat najbardziej nieprawdopodobnych marzeń.
„Gucio zaczarowany”, fantastyczno-przyrodnicza powieść dla dzieci autorstwa Zofii Urbanowskiej, opowiada o chłopcu, którego za karę za lenistwo przemieniono w muchę. Wyposażony w czerwoną chroniącą go przed niebezpieczeństwami czapeczkę poznaje świat przyrody oraz reguły nim rządzące. Odkrywa, że zwierzęta pełnią w naturze określoną rolę, a ich praca przynosi wszystkim wiele pożytku.
„Stalky i spółka” odwołuje się do szkolnych doświadczeń noblisty Rudyarda Kiplinga i jego pobytu w elitarnej szkole z internatem. Zgrana ekipa przyjaciół psoci i dokazuje, jak na młodzieniaszków przystało, przeżywając zapadające w pamięć przygody. Jednocześnie poddani surowym rygorom szkoły nabierają oni ogłady, która zrobi z nich w przyszłości angielskich gentelmanów.
Na pokład rybackiego kutra łowiącego u wybrzeży Nowej Funlandii w niezwykłych okolicznościach trafia nastoletni syn milionera. Na kilka miesięcy dołącza do załogi – zaprawionych w bojach ludzi morza, którym niestraszna ciężka praca i trudne warunki. Jak wychowany w cieplarnianych warunkach i znudzony życiem chłopak poradzi sobie w tej sytuacji? Jakie wnioski wyciągnie z tej lekcji?
Una i Dan mieszkają w angielskiej wsi, w starym dworku. Dzieci spędzają letnie wakacje, bawiąc się w lesie. Podczas jednej z zabaw udaje im się przywołać Robina Goodfellowa – leśnego, psotnego skrzata znanego jako Puk. Zawierają z nim niezwykłą przyjaźń, która zaowocuje kolejnymi ciekawymi spotkaniami – Puk przyprowadza duchy postaci z różnych epok, które opowiadają dzieciom historie dotyczące ich kraju.
„Pałuba” to awangardowa, wielowymiarowa proza Karola Irzykowskiego. Główny wątek opowiada historię życia Piotra Włoska, balansującego między rzeczywistością a idealistycznymi oczekiwaniami. Wątek powieściowy opleciony jest licznymi warstwami metaliterackimi, obejmującymi rozważania filozoficzne, psychologiczne i socjologiczne. Irzykowski wyprzedził w „Pałubie” myśl Freuda i dzieło Prousta.
„Klechdy polskie” to zbiór baśni napisanych przez wybitnego poetę Bolesława Leśmiana. Utwory zachwycają już na poziomie języka: stylizowanego na ludową opowieść, pełnego tajemniczości i magicznych opisów. Leśmian sięga głęboko do folkloru, aby wydobyć z niego archetypiczne motywy i symbole, a następnie twórczo je przekształca, osiągając efekt, którym zachwycają się czytelnicy niemal w każdym wieku.
Najważniejsze dzieło europejskiego racjonalizmu, a zarazem jedna z najbardziej wpływowych koncepcji nowożytnej filozofii. Kartezjusz głosi konieczność wątpienia o wszystkim, aby wyzbyć się błędnych przekonań i założeń, leżących u podstaw dotychczasowej nauki. Metoda sceptycyzmu prowadzi go do przekonania, żeby aby zyskać pewność co do istnienia czegokolwiek, należy to najpierw udowodnić.
„Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej” to wciągające perypetie Józefa Szwejka z Pragi, sprzedawcy psów i pucybuta. Wydarzenia odwołują się do realiów historycznych i doświadczeń czeskiego autora Jaroslava Haška, tworząc przesycony ironią obraz świata początku XX wieku. Obfitość anegdot i cynicznego humoru nie przesłania antywojennego i antyaustriackiego wydźwięku powieści.
Powieść noblisty Anatole’a France’a – wielkiego erudyty i bibliofila, o sprecyzowanych poglądach socjalistyczno-pacyfistycznych, którym dawał wyraz w swoich powieściach, tworząc światy głęboko przeniknięte humanizmem. Wątek obyczajowy dotyczący pana Bergereta, profesora nadzwyczajnego na wydziale humanistycznym, zanurzony jest w pogłębionej refleksji o sprawach społecznych i religijnych.
Bułhakow sięga do konwencji science fiction, aby w satyryczny sposób zaprezentować obraz Związku Radzieckiego po rewolucji. W parodystycznej powieści katastroficznej pewien uczony odkrywa tajemnicze promienie, które mają zadziwiający wpływ na organizmy żywe. Na kłopoty nie trzeba długo czekać – wkrótce Związek Radziecki zalewa plaga potwornych gadów.
W „Poglądach księdza Hieronima Coignarda” Anatole France – noblista, erudyta i bibliofil – daje wyraz własnych przekonań na temat instytucji życia publicznego, wymiaru sprawiedliwości i ludzkich postaw. Ukrywa je pod maską minionego wieku, jednak złośliwe aluzje do czasów współczesnych autorowi są doskonale widoczne i świadczą o aktualności prozy France’a.
