Dzisiejsza Chorwacja odpowiada krainom historycznym, które przez wieki były częścią różnych organizmów politycznych. W jednych regionach zegary wybijały renesans i barok, w innych czas długo płynął zgodnie z rytmem średniowiecza. W jednych językiem urzędowym był niemiecki, w innych węgierski, a jeszcze gdzie indziej - włoski i turecki. Ale we wszystkich posługiwano się jednocześnie językiem chorwackim - w którymś z jego wariantów. Chorwacka kultura jest więc nadzwyczaj różno...
Krajobraz europejskich miast zapełnił się pomnikami, muzeami, tablicami pamiątkowymi, instalacjami artystycznymi, których celem jest przypominanie o historii. Niejednokrotnie forma upamiętniania staje się powodem do dyskusji czy punktem zapalnym. Czy istnieje tylko jeden model „uobecniania” przeszłości, czy też Europa staje się dziś domem dla różnych form świadomości historycznej i różnych sposobów czynienia przeszłości naszą teraźniejszością? Próbą odpowiedzi na te pytania j...
„Miasto Pińsk dawniej o rzeki Piny nazywane Pinnum, położone na Białej Rusi w województwie brzeskim litewskim, w zlewisku Morza Czarnego, pełne Rusinów, głównie schizmatyków, ma oprócz innych kościołów również kościół parafialny, znajdujący się pod opieką ojców franciszkanów” – czytamy w dokumencie diecezjalnym z 1727 roku. Historia Bazyliki pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Pińsku w znakomity sposób reprezentuje zmienne i niejednokrotnie burzliwe dzieje wielu świ...
Kiedy i gdzie powstał pierwszy przekład Koranu na język polski? Skąd w języku szwedzkim tureckie słowa? Czy Lwów był przez wieki bardziej bramą Orientu czy przedmurzem Europy? Czy praojczyzną Węgrów był mityczny Turan i dlaczego węgierska kuchnia pachnie orientalnymi przyprawami? Porzucenie tradycyjne perspektywy opisu dziejów Europy Środkowej wzdłuż osi Wschód-Zachów pozwala lepiej zrozumieć głębokie zróżnicowanie i wzajemne przenikanie się wielkich procesów cywilizacyjnych...
Stara stolica Polski bije dziś rekordy popularności. Jak sugestywnie opowiadać jej dzieje i kulturę, by zainteresować młodego czytelnika? Czy tysiącletnią historię Krakowa można zmieścić w jednej książce? Kraków. Dzieje i sztuka to synteza jego dziejów i kultury. Liczne fotografie i poręczny format sprawiają, że z książką w dłoni można odkrywać miasto tysiąca skarbów na wiele nieoczywistych sposobów. Dla twórców wydawnictwa Kraków to nie tylko zbiór wybitnych pomników archite...
Stara stolica Polski bije dziś rekordy popularności jako najpopularniejsza polska destynacja turystyczna. Jak sugestywnie opowiadać jej dzieje i kulturę, by zainteresować młodego czytelnika? Czy tysiącletnią historię Krakowa można zmieścić w jednej książce? Krakow: History and Art to synteza jego dziejów i kultury. Liczne fotografie, poręczny format i miękka oprawa sprawiają, że z książką w dłoni można odkrywać miasto tysiąca skarbów na wiele nieoczywistych sposobów. Dla twó...
Istotą dziedzictwa jest wykorzystanie przeszłości do współczesnych celów – między innymi politycznych i społecznych. Co więcej, ma ono pośrednie i bezpośrednie przełożenie na rozwój gospodarczy w konkretnych miejscach. Niemniej mimo rozlicznych prób nie wypracowano jednego uniwersalnego modelu gwarantującego powodzenie takiego działania, nie można też spodziewać się nadzwyczajnych korzyści, one bowiem zawsze idą w parze z kosztami, jakie trzeba ponieść. Należy jednak wyciągać...
„Sztuka i natura zawsze będą się ze sobą zmagać, aż się nawzajem pokonają i zatriumfują, kreśląc te same linie, które zwyciężone, zwyciężają zarazem” — pisała siedemnastowieczna ilustratorka i niezłomna przyrodniczka Maria Sibylla Merian. Czy stworzone przez nią ilustracje przedstawiające świat natury mogą być dziś traktowane jako autonomiczne dzieła sztuki? Jak oddać wizualnie cechy gatunkowe rusałki osetnicy, barczatki malinówki, miodunki plamistej czy żałobnicy palmowej? D...
Istnieją dwa główne poglądy na temat Europy Środkowej. Dla jednych jest ona historią sukcesu ostatnich dziesięcioleci i pokojowej transformacji politycznej oraz zintegrowania z zachodnioeuropejskimi strukturami gospodarczymi. Dla innych nadal uchodzi za podzielony i częściowo zmarginalizowanym region, strefę buforową na peryferiach Zachodu, gdzie stabilność polityczną można osiągnąć jedynie za cenę narodowego populizmu. Dlaczego więc od niej ma dzisiaj zależeć przyszłość nasz...
Jak w boleśnie podzielonej wspólnocie przełamać paraliż wzajemnych uprzedzeń i niechęci? Dlaczego słabe centrum wzmacnia granice i buduje zasieki? Czym jest dzisiaj „pogranicze” i jakich pytań nie wolno tam zadawać? Wreszcie, co to znaczy „zabić most” i dlaczego „bieda temu, kto wyrusza i nie powraca”? Najobszerniejszy jak dotąd wybór twórczości eseistycznej Krzysztofa Czyżewskiego – praktyka idei, pisarza, tłumacza, redaktora, reżysera – umiejscawia Europę Środkową w samym ś...
Teksty zebrane w książce O demokracji, pamięci i Europie Środkowej, w większości niepublikowane wcześniej po polsku, obejmują półwiecze eseistyki Claudia Magrisa. Znajdziemy w nich najważniejsze dla włoskiego pisarza zagadnienia – pytania o zasadę tworzenia i funkcjonowania prawa, o znaczenie laickości, rozważania o bolesnych zadaniach pamięci, o tożsamości i pograniczu. Oczywiście nie mogło również zabraknąć habsburskiego mitu. Świat opisywany i obserwowany przez autora to ...
Dlaczego dziedzictwo zawsze do kogoś należy? Jakie są jego społeczne funkcje? Jaki jest dziś stosunek społeczeństwa do istotnej, choć często trudnej przeszłości dziedzictwa? W jaki sposób dziedzictwo kształtuje społeczności, w których żyjemy? Książka stanowi próbę znalezienia odpowiedzi na pytania o społeczny wymiar dziedzictwa kulturowego. Publikacja składa się z pięciu części poświęconych takim zagadnieniom jak: dziedzictwo kłopotliwe czy niechciane, rola dziedzictwa w form...
„Słowacy. Stulecie dłuższe niż sto lat” to wybór esejów historycznych nieznanego w Polsce „filozofa słowackich dziejów” i „narodowego nihilisty” – Ľubomíra Liptáka (1930–2003). Autor opowiada o Słowacji jak o „wyspie”, która leży na szlaku ogromnych historycznych nurtów. Próbuje stworzyć syntetyczny obraz słowackiego doświadczenia oraz prześledzić kluczowe wątki dla historii i współczesności tego kraju. Przede wszystkim jednak, w sposób racjonalny i wyważony, opowiada o dylem...
Czas przełomu. Sztuka awangardy w Europie Środkowej 1908–1928 to przewodnik po wystawie prezentowanej w Galerii MCK od 8 marca do 9 czerwca 2019 roku. Może być również czytany jako niezależne wydawnictwo poświęcone specyfice środkowoeuropejskiej sztuki awangardowej I połowy XX wieku. Książka podzielona została na 12 rozdziałów poświęconych m.in. środkowoeuropejskiemu kubizmowi, konstruktywizmowi i teorii unizmu, zaangażowaniu i reakcji artystów na wybuch I wojny światowej, no...
Czwarty, ostatni tom serii, obejmującej zabytki sztuki sakralnej na terenach dawnego województwa trockiego, przedstawia trzy nieistniejące obiekty sakralne Grodna: kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (tzw. fara Witoldowa) wraz z parafialnym szpitalem św. Ducha oraz zespół klasztorny Karmelitów Bosych z kościołem pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Obiekty te zajmowały eksponowane miejsca w układzie urbanistycznym miasta i mimo że żaden nie przetrwał do naszych cz...
Dla zdecydowanej większości społeczeństwa rodzącej się II Rzeczypospolitej nie ulegało wątpliwości, że odzyskanie niepodległości wymaga szczególnego upamiętnienia i świętowania. Problem w tym, że nawet rzecz tak elementarna, jak ustalenie daty symbolizującej to wydarzenie, okazała się trudna i praktycznie przez całe dwudziestolecie międzywojenne toczył się spór o to, kiedy i jak należałoby fakt ten świętować. A później wcale nie było łatwiej… Tematem tej książki jest historia...
Pod koniec lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku monachijska oficyna Piper, która między innymi specjalizuje się w przewodnikach, zwróciła się do wybitnego czeskiego pisarza Jiříego Grušy z propozycją napisania przewodnika po Czechach. Ale przewodniki Pipera nie przypominają innych publikacji tego typu – piszą je zawsze znani pisarze i są to bardziej historyczno-literackie eseje o krajach czy miastach niż „użytkowe” bedekery. Przewodnik Grušy to książka o czeskiej historii...
Wybór esejów jednego z najwybitniejszych żyjących heritologów (i ojców założycieli dyscypliny) stanowiący jednocześnie pierwszą polskojęzyczną prezentację wyjątkowego wkładu Johna Tunbridge’a do światowych badań nad dziedzictwem kulturowym. Zebrane w tomie artykuły są świadectwem zmian, jakie w ostatnich trzydziestu latach zaszły w sposobach postrzegania i rozumienia dziedzictwa, a także transkontynentalną podróżą przez miejsca, w których wykuwało się nowoczesne myślenie na j...
Skąd w języku szwedzkim tureckie słowa? Czy Lwów był przez wieki bardziej bramą Orientu czy przedmurzem Europy? Kiedy i gdzie powstał pierwszy przekład Koranu na język polski? Czy praojczyzną Węgrów był mityczny Turan i dlaczego węgierska kuchnia pachnie orientalnymi przyprawami? Porzucenie tradycyjne perspektywy opisu dziejów Europy Środkowej wzdłuż osi Wschód-Zachów pozwala lepiej zrozumieć głębokie zróżnicowanie i wzajemne przenikanie się wielkich procesów cywilizacyjnych...
Dziewiąta wystawa grafiki ze zbiorów Gabinetu Rycin Biblioteki Naukowej PAU i PAN w Krakowie zorganizowana w Galerii Międzynarodowego Centrum Kultury koncentruje się wokół tematu rzeki, wykraczającego daleko poza historię sztuki graficznej i trudnego do zmieszczenia w murach największy choćby galerii, tematu żywego, budzącego gorące dyskusje. To temat pracy, obecny od zarania w kulturze i sztuce europejskiej, ściślej zaś - pracy i roli kobiety. Karolina Grodziska Jacek Purch...
Publikacja jest owocem dwuletniego projektu Zarządzanie miejscami wpisanymi na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO w Polsce i w Norwegii (2009–2011), który stał się platformą wymiany doświadczeń pomiędzy polskimi i norweskimi przedstawicielami instytucji odpowiedzialnych za zarządzanie dziedzictwem, a także szansą na zainicjowanie bezpośredniej współpracy konkretnych zespołów i instytucji z obu krajów. Norweskim partnerem Międzynarodowego Centrum Kultury była w tym przedsięw...
Od lat siedemdziesiątych XX wieku nie ukazało się w Polsce żadne całościowe opracowanie dziejów Rumunii. Sam kraj przeszedł w tym czasie skomplikowaną i obfitującą w paradoksy drogę transformacji... Od lat siedemdziesiątych XX wieku nie ukazało się w Polsce żadne całościowe opracowanie dziejów Rumunii. Sam kraj przeszedł w tym czasie skomplikowaną i obfitującą w paradoksy drogę transformacji od jednej z najcięższych dyktatur komunistycznych do demokratycznego kraju członkows...
588 fotografii (450 cz.-b., 138 kolorowych) Kolejny tom serii, obejmującej zabytki sztuki sakralnej na terenach dawnego województwa nowogródzkiego, przedstawia kościoły Nowogródka. Niniejszy tom zawiera opracowanie 6 obiektów sakralnych: kościoła rektoralnego p.w. Przemienienia Pańskiego (dawna fara) i domu zakonnego SS. Nazaretanek p.w. Chrystusa Króla, kościoła p.w. Św. Michała Archanioła i klasztoru Dominikanów, kościoła p.w. imienia Marii i klasztoru Dominikanek, dawnego ...
