Wydarzenia, które rozegrały się w latach 1490-1492 na terenach Węgier, Austrii, Czech oraz Polski, miały istotne znaczenie dla ukształtowania się przyszłości politycznej Europy Środkowej. W najbliższej perspektywie miały prowadzić do utworzenia tzw. „Europy jagiellońskiej”, bloku państw o zbliżonej strukturze społecznej i gospodarczej, o dawnej tradycji związków politycznych i kulturowych, skupionych pod berłem braci Jagiellonów. W perspektywie dalszej – w następstwie zawart...
Publikacja zawiera przedruki artykułów dotyczących udziału kawalerii w I wojnie światowej, opublikowanych pierwotnie w "Przeglądzie Kawaleryjskim". Spis treści: -Karol Riedl, 2.Dywizja Kawalerii austriacko-węgierskiej w dalekim rozpoznaniu w sierpniu 1914 broku -Karol Riedl, Zagon rosyjskiej Kombinowanej Dywizji Kawalerii na Kamionkę Strumiłową (15-21 sierpnia 1914 r.) -Karol Riedl, Bój pod Turynką (21 sierpnia 1914 r.) -Tadeusz Pawlik, Kawaleria w bitwie nad Złotą Lipą (24-...
Wojna jako zjawisko społeczne towarzyszy człowiekowi od tak dawna, że niemożliwym jest określenie, kiedy znajdowała ona swój początek. Człowiek XXI wieku nie jest wolny od wojny, cierpień przez nią wywołanych. Nie jest też w stanie zdusić w sobie pierwotnej potrzeby walki i posiadania. W wojnie z sobą skazany jest na klęskę. By była to jedyna zaznana klęska, musi poznać sam siebie, swoją przeszłość i nie odwracając od niej swych oczu, umieć przewidzieć i zabezpieczyć swój lo...
Traktat O bagażach wojska w polu będącego jest pierwszą nowożytną pracą naukową poświęconą w całości zagadnieniu taboru wojskowego. Dzieło to napisał w 1769 r. w Warszawie Antoni Leopold Oelsnitz - były oficerem armii pruskiej sprowadzony jako nauczyciel do utworzonego przez Stanisława Augusta Poniatowskiego Korpusu Kadetów. Po 245 latach dzieło to zostaje ogłoszone drukiem, której oprawę edytorską oraz wstęp przygotował dr Karol Łopatecki. Otrzymujemy pracę niezwykłą, w któr...
Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego Gwardii Napoleona I to prawie 1200 stronic stanowiących prawdziwą skarbnicę wiedzy na temat jednej z najsłynniejszych formacji w dziejach wojska polskiego. Z dzieła Rembowskiego pełnymi garściami czerpali historycy i publicyści zajmujący się epoką napoleońską, by wspomnieć choćby Mariana Kujawskiego, Roberta Bieleckiego, Andrzeja Nieuważnego, czy Mariana Brandysa, który wykorzystał je przy pisaniu swego słynnego cyklu szwoleżers...
Szeroko zakreślony temat – Czas wojny, czas pokoju: Stany Zjednoczone Ameryki w XIX wieku – co miałam okazję obserwować w trakcie obrad – stworzył szanse na prezentacje kilkudziesięciu znakomitych referatów. Jednocześnie ciekawe, a nierzadko burzliwe dyskusje młodych amerykanistów z wiodących ośrodków akademickich w kraju, mogą inspirować do dalszych poszukiwań badawczych.
Praca niniejsza ogłoszoną została w oddzielnych artykułach w rocznikach 1930/31 "Przeglądu Artyleryjskiego", zaś pierwsze jej rozdziały, jako szczególnie popularne, w roczniku 1931/32 czasopisma "Wiarus". Obecnie w stanie zmienionym, poprawiona i rozszerzona ukazuje się jako całość w Księdze Dziesięciolecia Szkoły Podchorążych Artylerii. Jest to pierwsza w języku polskim próba syntetycznego wykładu rozwoju sprzętu artyleryjskiego i metod strzelania artylerii, obejmującego okr...
Dzieje granic Rzeczypospolitej są jedną z najmniej dotychczas zbadanych dziedzin w nauce polskiej. Na wielu polach panują tu do dnia dzisiejszego ogólniki, odziedziczone po pisarzach dawniejszych. Ściślejsze wiadomości o zmianach granicznych w wyniku wojen i układów, zawarte w licznych traktatach międzynarodowych, nie zostały opracowane przez nikogo. Trudno by było gdziekolwiek znaleźć spisy traktatów. Często zdarza się, że nie wiadomo, gdzie ich szukać, ze względu na porozrz...
Fryderyk M. Kircheisen cieszy się zasłużoną sławą najlepszego bodaj w naszym czasie znawcy Napoleona I i jego epoki. Poświęcił on całe życie studiom nad tą niezwykłą osobistością dziejową, nad tym jedynym w swoim rodzaju zjawiskiem, które przez długie jeszcze pokolenia pobudzać będzie wyobraźnię poetów, przykuwać uwagę historyków i socjologów, niepokoić psychologów i filozofów swoją zagadkowością i tajemniczością. Owocem studiów Kircheisena był wpierw szereg cennych wydawnict...
W obszernym, bo dwutomowym opracowaniu nie dajemy gotowych recept na zastosowanie militariów w edukacji historycznej, raczej sygnalizujemy, że problem jest ważny i dlatego wymaga dużej wiedzy oraz, jak trafnie ujął to profesor Karol Olejnik opisując kwalifikacje historyka, „jezuickiej przebiegłości”. W gąszczu zagadnień, które podejmujemy, ta przestroga ma szczególną wymowę, bowiem ścieżki wiedzy źródłowej, którymi będziemy podążać mogą okazać się bardziej kręte i niedostępne...
Prezentowana część Historii Rosji zawiera dwa rozdziały obejmujące okres od 1648 do 1657 roku. Takiego wyboru dokonano nieprzypadkowo. W tym czasie żywotne interesy Państwa Moskiewskiego przecinały się z interesami Rzeczpospolitej. Jako, że w centrum uwagi autora znajdowała się polityka zagraniczna, znaczna część tekstu odnosi się w ten czy inny sposób do państwa polsko-litewskiego. Dzięki temu praca ta stanowi ważne uzupełnienie bibliografii dotyczącej epoki.
Książka ta, choć rozmiarami mała, mówi o czynach wielkich, dokonanych przez wojsko pobratymczego narodu serbskiego. Naród ten umiłował swój kraj i wolność nad życie i okupił je w wiekowych walkach bezmiernymi ofiarami życia i krwi najlepszych swych synów. Cnoty wojenne wojska serbskiego zabłysły w ubiegłej wojnie nowym blaskiem, wieńcząc jego sztandary wawrzynem zwycięstw, odniesionych nad przeważającym nieprzyjacielem. Książka niniejsza opowiada historię tych zmagań, Oddajem...
Napisana w 1946 roku Wojna partyjska Trajana jest jedyna publikacją, która dotyczy tylko tych kampanii i dlatego stanowi podstawę wszystkich badań nad wojskowością tego okresu. Autor poruszył kwestie związane nie tylko ze strategią, taktyką czy użytymi w niej siłami. Lepper starał się nakreślić jej obraz w ramach „Realpolitik”. W jego ujęciu wojna ta nie była, przynajmniej w jej części, prowadzona dla niej samej czy też dla zdobycia ewentualnych łupów i chwały. Przyczynami je...
Eduard von Höpfner urodził się w 1797 roku w Berlinie w rodzinie wojskowej, po ukończeniu gimnazjum wstąpił do korpusu kadetów, jednak w 1813 roku przerwał naukę i wstąpił na ochotnika do pułku dragonów, z którym wziął udział w kampaniach lat 1813-1814. Po powrocie w 1816 roku w stopniu podporucznika do Prus rozpoczął służbę garnizonową, którą w 1820 roku przerwało wstąpienie do Szkoły Wojskowej, w tym czasie przejawiał zainteresowanie nie tylko wojskowością, ale również filo...
Książka prezentuje losy Jana Krukowieckiego, generała powstania listopadowego, gubernatora Warszawy i prezesa Rządu Narodowego – człowieka, którego Juliusz Słowacki nie wahał się nazwać „miasta Wallenrodem”. Postać Krukowieckiego należy do najbardziej kontrowersyjnych w dziejach Polski i nie przestaje budzić wielkich emocji. Autor rozprawy, w oparciu o materiały źródłowe znajdujące się w kraju oraz w Bibliotece Polskiej w Paryżu, podjął próbę obalenia bardzo tendencyjnego wiz...
Kawaleria polska biorąca udział w wojnie polsko – rosyjskiej 1830-1831 składała się: ze starych pułkowi pułków nowej formacji. Pierwsze miały za sobą 16 lat wyszkolenia pokojowego (1814-1830) i nader pokaźne ilości oficerów, podoficerów i szeregowców polskich pułków z czasów Napoleona I. Drugie powstały już na skutek rozkazu Rządu Narodowego o formowaniu pułków kawalerii (po jednym jeźdźcu w pełnym „umontowaniu” z każdych 50 dymów), już jako pułki ochotnicze w wyniku powszech...
Gdy Hindenburg i Lidendorf upierali się przy zrobieniu "małych Cannae" także w dniu następnym i nakazali Scholtzowi uderzyć ponownie na korpusy rosyjskie XV i XXIII, wskazując mu jako cele Olsztynek i Waplewo, Scholtz zaoponował kategorycznie. Biorąc Morgena w obronę za niewykonanie rozkazu z dnia poprzedniego, wykazał on Hindenburgowi całą niedorzeczność podobnego przedsięwzięcia. Nie mówiąc już o absurdalności uderzenia na Olsztynek z XIII Korpusem rosyjskim na tyłach, wska...
Rankiem 16 listopada 55. Dywizja Piechoty otrzymała zadanie już nie ofensywne, ale obronne. Oddziały miały możliwie silnie się ufortyfikować, zezwalało się również "w razie potrzeby" przejść do natarcia, ale tylko "na krótkie odległości". W drugiej połowie dnia położenie dywizji stało się nadzwyczaj ciężkie. Już o godzinie 8 niemiecka artyleria rozpoczęła ogień od strony Aleksandrówki. Nie było żadnych wiadomości o tym, co się działo u sąsiadów. Łączność z przełożonymi była p...
Prezentowany materiał jest podsumowaniem wystąpień autora na konferencjach poświęconych problematyce Powstania Listopadowego organizowanych w ostatnim czasie na Litwie i w Polsce - w Muzeum Regionalnym Litewskich w Keleme, w Muzeum Wojska im. ks. Witolda Wielkiego w Kownie, w Muzeum Niepodległości w Warszawie, w Muzeum Miejskim w Brodnicy, a także zawiera fragmenty przygotowywanej do druku jego pracy pt. Księga Żołnierzy Nieznanych.
Fragment Wstępu
Fakt, że w czasie wojny światowej kawaleria nie odegrała decydującej roli, doprowadził wielu do błędnego twierdzenia o roli i znaczeniu kawalerii. Powyższe studium ma na celu między innymi zabrać materiały, potrzebne dla zorientowania się w podstawowych przyczynach tego zjawiska. Tym wszystkim, którzy twierdzą, że kawaleria w czasie wojny światowej nic nie zdziałała i że rola jej nie miała wpływu na przebieg wypadków, pragnąłem ukazać te olbrzymie masy kawalerii, których jed...
Aleksander Bruckner pisał kiedyś, że z poglądami naukowymi rzecz ma się podobnie jak z herezjami religijnymi. Mają one to do siebie, że się ciągle odnawiają i że niełatwo je wykorzenić – „starłeś łeb hydrze, alić po chwili odrasta i zaczynaj walkę z nią na nowo…” . Taką herezją, głęboko zakorzenioną i ciągle ponawianą, jest w naszej nauce skandynawizm, czyli dopatrywanie się silnych związków między Polską a Ultima Thule za panowania pierwszych Piastów. Jest ta herezja bardzo ...
Fryderyk M. Kircheisen cieszy się zasłużoną sławą najlepszego bodaj w naszym czasie znawcy Napoleona I i jego epoki. Poświęcił on całe życie studiom nad tą niezwykłą osobistością dziejową, nad tym jedynym w swoim rodzaju zjawiskiem, które przez długie jeszcze pokolenia pobudzać będzie wyobraźnię poetów, przykuwać uwagę historyków i socjologów, niepokoić psychologów i filozofów swoją zagadkowością i tajemniczością. Owocem studiów Kircheisena był wpierw szereg cennych wydawnict...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.