W obszernym, bo dwutomowym opracowaniu nie dajemy gotowych recept na zastosowanie militariów w edukacji historycznej, raczej sygnalizujemy, że problem jest ważny i dlatego wymaga dużej wiedzy oraz, jak trafnie ujął to profesor Karol Olejnik opisując kwalifikacje historyka, „jezuickiej przebiegłości”. W gąszczu zagadnień, które podejmujemy, ta przestroga ma szczególną wymowę, bowiem ścieżki wiedzy źródłowej, którymi będziemy podążać mogą okazać się bardziej kręte i niedostępne...
Bitwa pod Jemappes jest punktem wyjścia dla tego wspaniałego okresu, podczas którego trójkolorowy sztandar przemierzał będzie przez ponad dwadzieścia lat szlaki całej Europy. Valmy pokazało już siłę defensywną nowej armii. Młode bataliony ochotników rywalizowały w odwadze ze starymi regimentami liniowymi, skutecznie je wspierając i biorąc z nich przykład. Wobec takiej postawy inwazja pruska musiała się zatrzymać. Jednakże o ile konsekwencje strategiczne i polityczne dnia 20...
Sejmiki mazowieckie przez wiele dziesięcioleci, nie stanowiły w polskiej historiografii popularnego tematu badawczego. W ostatnich latach ta tendencja uległa zmianie. Pojawiły się opracowania, pogłębiające naszą wiedzę w kwestii postaw przyjmowanych przez szlachtę mazowiecką, wobec różnorodnych wyzwań Pierwszej Rzeczypospolitej, między innymi: politycznych, kulturalnych i gospodarczych. W dalszym ciągu, istnieje jednak potrzeba badania mechanizmów powstawania sejmikowych decy...
Z przyjemnością oddajemy do rąk Czytelnika kolejną część dzieła Picarda, dotyczącego historii kawalerii francuskiej w epoce wojen napoleońskich. Omawia ona walki w Hiszpanii, oraz kampanie 1809, 1812, 1813, 1814 roku, jak również kampanię belgijską. Oczywiście dzieło to jest w znacznej mierze chwalebną historią jazdy I Cesarstwa, tak więc na pewno nie raz trzeba będzie weryfikować zawarte tutaj informacje. Szczególnie heroiczny jest opis bitwy pod Waterloo, po którym można za...
Była północ, kiedy zmarły cesarz odbywał na Polach Elizejskich ostatni przegląd swoich wiarusów. Kawalerzyści wymachiwali szablami i lancami trzymanymi w niematerialnych dłoniach. Wydając z ust okrzyki, których żaden żyjący nie mógł usłyszeć, pędzili w piekielnym galopie. Stopniowo wyłonili się z obłoku, aby stanąć przed Nim. Zauważył ich i wezwał do siebie. Dumne istoty podobne były do zjaw w szarawych mundurach, których barwy stłumiła śmierć i noc. Ich twarze pozostawały ni...
Przystępując do opisywania wojen morskich czasów hellenizmu postanowiłem naukową treść zawartych tutaj zagadnień zaprezentować w formie nieco spopularyzowanej, z tego też powodu zdecydowałem się nie tylko odrzucić stosowanie przypisów, ale też pominąć szczegółowe dywagacje na różne sporne tematy, co wymagałoby powoływania się na liczne, niekiedy krańcowo różne opinie wybitnych znawców epoki. Zarówno jedno, jak i drugie spowolniłoby bowiem narrację, której wolałem nadać dynami...
Te opowiadania o dziesięciu utarczkach kawalerii podane są prosto bez szukania efektów, ale za to z takim temperamentem, z takim uczuciem i taką troską o ścisłość, że czyta się je z zaciekawieniem równym wzruszeniu. Po zapoznaniu się z ich bohaterami, z zadaniem, które każe im wystąpić z szeregów i będzie nicią przewodnią ich działania, rośnie serce, gdy się stwierdzi jak ściśle byli związani ze sobą w dokonaniu tych pięknych czynów wojennych oficerowie i szeregowcy, rośnie s...
Niewątpliwie obecnie w Polsce z coraz większym zainteresowaniem spotyka się historia wojskowości. Niegdyś ograniczona właściwie do kręgów wojskowych, niosła ze sobą pewien wymiar czysto praktyczny – stanowiła element wykształcenia zawodowych żołnierzy. Obecnie w coraz większym stopniu staje się obiektem zainteresowania także ze strony zwykłych osób, po prostu zaciekawionych dziejami, stąd może też coraz większa ilość monografii naukowych, prac przyczynkarskich, wreszcie książ...
Źródła do historii pułku polskiego lekkokonnego Gwardii Napoleona I to prawie 1200 stronic stanowiących prawdziwą skarbnicę wiedzy na temat jednej z najsłynniejszych formacji w dziejach wojska polskiego. Z dzieła Rembowskiego pełnymi garściami czerpali historycy i publicyści zajmujący się epoką napoleońską, by wspomnieć choćby Mariana Kujawskiego, Roberta Bieleckiego, Andrzeja Nieuważnego, czy Mariana Brandysa, który wykorzystał je przy pisaniu swego słynnego cyklu szwoleżers...
Walki pod Markkleebergiem nie były jednodniową, odosobnioną bitwą, lecz kilkudniowymi zmaganiami o ograniczony, duży obszar pola Bitwy Narodów. W pierwszej ich części, od 14 do 16 października, zadanie jego opanowania powierzono pruskiemu dowódcy, w drugiej, od 17 do 19 października – austriackiemu. Swój punkt kulminacyjny bitwa osiągnęła 16 października. W tym dniu, zupełnie nieoczekiwanie, w rejonie Cröbern-Markkleeberg-Auenhain doszło do skomasowania i starcia znacznie wi...
Monarchowie, wodzowie i ministrowie to nie jedyne postacie historyczne. Swoją rolę mieli do odegrania także lud i armia. Obok dworu i senatu znajduje się plac miejski, zaś kwaterę główną otacza obóz. W niniejszej książce, opisującej nie tyle rozdział z życia cesarza, co raczej historię Francji w tym tragicznym czasie, staraliśmy się odmalować uczucia Francuzów w 1815 roku i zaznaczyć ich wpływ na wydarzenia. Na pierwszym planie pozostają rzecz jasna Napoleon, Ludwik XVIII, Ta...
Książka Marka Bogdana Kozubla przedstawia dzieje ukraińskiej formacji ochotniczej powstałej w Galicji Wschodniej w ramach austro-węgierskich sił zbrojnych na początku I wojny światowej. Losy Ukraińskich Strzelców Siczowych są w Polsce słabo znane mimo, że są one mocno związane z historią Polski – walkami o Lwów oraz wojną polsko-ukraińską w latach 1918-1919. Do tego Polacy często mylą ich ze Strzelcami Siczowymi – innym ukraińskich oddziałem, tyle, że sformowanym w Kijowie w ...
Treścią niniejszego studium jest odtworzenie rozwoju nowej broni – czołgów – poprzez ukazanie czynników, które wpływały na tworzenie i funkcjonowanie ich formacji w latach 1918-1939. Przyjęte rozwiązania wobec nowego rodzaju broni wymagały stworzenia podbudowy teoretycznej ich funkcjonowania, co w pracy znajduje swoje potwierdzenie poprzez przedstawienie ówczesnych założeń doktrynalnych. Doświadczenia nabyte w toku użytkowania czołgów pozwoliły na wypracowanie struktur organ...
Fryderyk M. Kircheisen cieszy się zasłużoną sławą najlepszego bodaj w naszym czasie znawcy Napoleona I i jego epoki. Poświęcił on całe życie studiom nad tą niezwykłą osobistością dziejową, nad tym jedynym w swoim rodzaju zjawiskiem, które przez długie jeszcze pokolenia pobudzać będzie wyobraźnię poetów, przykuwać uwagę historyków i socjologów, niepokoić psychologów i filozofów swoją zagadkowością i tajemniczością. Owocem studiów Kircheisena był wpierw szereg cennych wydawnict...
Niniejsza książka wydana została w 1934 r., ale prace nad nią rozpoczęły się kilka lat wcześniej, gdy autor porządkował dokumentację dotyczącą bitwy warszawskiej, zgromadzoną w Wojskowym Biurze Historycznym. Należy podkreślić, iż Bój na przedmościu Warszawy do dziś pozostaje najbardziej szczegółowym ujęciem zagadnienia działań 1 Armii na przedpolach stolicy. W publikacji tej od początku zwraca uwagę znakomity warsztat archiwisty oraz obiektywizm autora. Pionierska ta praca po...
Europa środkowo-wschodnia, obejmująca międzymorze bałtycko-adriatycko-czarnomorskie, według Jerzego Kłoczowskiego „Młodsza Europa”, nadrabiała w XV wieku dystans dzielący ją uprzednio od zachodu kontynentu. Stawała się mu bliższa pod względem demografii, ekonomiki, kultury, a co za tym idzie lepiej znana. Uwagę przyciągały zachodzące tu przeobrażenia: rewolucja husycka w Czechach, wzrost znaczenia potężnej monarchii Jagiellonów, zmiana układu sił nad Bałtykiem, wzrost zagroże...
Napoleon postarał się sam o opisanie swoich zwycięstw we Włoszech. Może zatem wydawać się zbyt śmiałe próbować – po tak sławnym i kompetentnym poprzedniku – przedstawić historię nieśmiertelnej kampanii 1796 roku, preludium najwspanialszej epopei czasów nowożytnych. Jednak – o ile pamiętniki podyktowane na Świętej Helenie zachowują prawdę w generaliach – o tyle nie zawsze służą jako dobre źródło wiedzy o szczegółach operacji. Był to naturalny defekt, zależny od warunków w jaki...
W tym krytycznym momencie, wiadomość o przybyciu Napoleona na pole bitwy, rozniosła się natychmiast i spowodowała zadziwiający efekt, wywołując entuzjazm zarówno u młodych jak i starych żołnierzy. Nowina ta podniosła na duchu dowódców. „Żaden ranny nie przeszedł przed Napoleonem nie pozdrowiwszy go okrzykiem Niech żyje Cesarz! Nawet ci, którzy stracili rękę lub nogę, kierowali się w jego stronę, składając mu podobny hołd. Sam na własne uszy słyszałem okrzyki tych na wpół żywy...
Książka ta, choć rozmiarami mała, mówi o czynach wielkich, dokonanych przez wojsko pobratymczego narodu serbskiego. Naród ten umiłował swój kraj i wolność nad życie i okupił je w wiekowych walkach bezmiernymi ofiarami życia i krwi najlepszych swych synów. Cnoty wojenne wojska serbskiego zabłysły w ubiegłej wojnie nowym blaskiem, wieńcząc jego sztandary wawrzynem zwycięstw, odniesionych nad przeważającym nieprzyjacielem. Książka niniejsza opowiada historię tych zmagań, Oddajem...
Niniejsze opracowanie poświęcone jest bagnetom stosowanym do broni strzeleckiej konstrukcji Kałasznikowa, znanej – dodam „niestety” – w całym współczesnym, mniej lub bardziej cywilizowanym świecie. Różnorodność tej broni, produkowanej w wielu krajach, wywołała zainteresowanie kolekcjonerów, a to z kolei przyczyniło się do rozwoju swoistego „czarnego” rynku. Każdy kolekcjoner z natury rzeczy jest podatny na hasła typu „seria próbna”, „prototyp” itp., co skutkuje wprowadzaniem ...
Napisana w 1946 roku Wojna partyjska Trajana jest jedyna publikacją, która dotyczy tylko tych kampanii i dlatego stanowi podstawę wszystkich badań nad wojskowością tego okresu. Autor poruszył kwestie związane nie tylko ze strategią, taktyką czy użytymi w niej siłami. Lepper starał się nakreślić jej obraz w ramach „Realpolitik”. W jego ujęciu wojna ta nie była, przynajmniej w jej części, prowadzona dla niej samej czy też dla zdobycia ewentualnych łupów i chwały. Przyczynami je...
