„Wszystko jest historią – opowiadanie jest zawsze i wszędzie”. Teza zawarta w tytule naukowego artykułu sprzed kilku lat świadczy o nieprzemijającej aktualności opowiadania jako obiektu zainteresowania przedstawicieli wielu dyscyplin, zwłaszcza historyków, literaturoznawców i kulturoznawców. Między klasycznym pytaniem Leopolda von Ranke „Jako to właściwie było?” i przypisywanym czołowemu przedstawicielowi narratywistycznej ?lozo? i historii Haydenowi White’owi stwierdzeniem, ...
Przesłanie niniejszej antologii mieści się w rozumieniu Prus Wschodnich jako „wspólnoty wyobrażonej”. Ta klasyczna już definicja antropologiczna Benedicta Andersona mówi, co następuje: „jest to wyobrażona wspólnota polityczna, wyobrażona jako nieuchronnie ograniczona i suwerenna”. Przedkładane czytelnikom teksty naukowe, literackie i publicystyczne ukazują różne aspekty procesu konstruowania i negocjowania „wschodniopruskości” (Robert Traba) przez szerokie spektrum aktorów sp...
Przedmiotem pracy jest analiza form i etapów kształtowania się budżetu na ziemiach polskich. Jej ramy chronologiczne obejmują okres od XVIII wieku po rok 1846, i odnoszą się do szlacheckiej Rzeczypospolitej, Księstwa Warszawskiego, Królestwa Polskiego i Rzeczypospolitej Krakowskiej. Praca ukazuje jak w Rzeczypospolitej szlacheckiej rozwój skarbowości spowodował powstanie w 1768 roku aktu, który nazywa się pierwszym polskim budżetem, a kolejne lata przyniosły dalsze próby bud...
Anna Romana Gąsowska-Dadlez jest rodowitą lwowianką. Po aresztowaniu jej ojca przez sowiecką milicję we wrześniu 1939 r. wraz z matką i setkami tysięcy innych kobiet i dzieci została deportowana do sowieckiej Azji. Tam obie przeżyły dwa lata w Kazachstanie, a po ogłoszeniu amnestii przez Stalina w lipcu 1941 r. zdołały przedostać się na Środkowy Wschód, gdzie spędziły sześć lat w Iranie, Iraku i Libanie. W Libanie Anna Gąssowska otrzymała polską maturę i rozpoczęła studia na ...
Antologia tekstów najwybitniejszych niemieckich mediewistów powstałych na przestrzeni lat 1953-1997. Teksty prezentują różne obszary badań mediewistycznych (dzieje Europy i Niemiec) i różne podejścia metodologiczne. Wszystkie uwzględnione w antologii teksty stanowiły w chwili ukazania się znaczące osiągnięcie naukowe i niezależnie od tego, na ile okazały się trwałym dorobkiem nauki, na ile zaś późniejsze badania je zmieniły czy uzupełniły, odegrały ważną rolę w dziejach nauki...
Żaden Niemiec nie wpłynął na bieg historii Europy w okresie między średniowieczem i nowoczesnością tak silnie jak Marcin Luter. Wittenberski mnich stawia czoła cesarzowi, papieżowi i Kościołowi, pragnie uniwersalnej reformy chrześcijaństwa, lecz w efekcie staje się założycielem protestantyzmu. Heinz Schilling, jeden z najlepszych znawców epoki, przedstawia Lutra na tle jego czasów nie jako samotnego bohatera, lecz jako buntownika toczącego zacięty bój o religię i jej rolę w ś...
Praca ukazuje całościowe zmagania o pamięć o Poznańskim Czerwcu w okresie Polski Ludowej od pierwszych miesięcy po „czarnym czwartku” 28 czerwca 1956 do 28 czerwca 1989, w którym to dniu po zwycięskich dla Solidarności wyborach do Sejmu i Senatu zorganizowano legalne obchody jego kolejnej rocznicy. Autor w oparciu o bardzo szeroką podstawą źródłową z detektywistyczną dociekliwością wytropił wszelkie możliwe ślady pamięci o Poznańskim Czerwcu. Opisuje on walkę dwóch stron o pa...
Antologia tekstów Jerzego Topolskiego "Teoretyczne problemy wiedzy historycznej", przygotowana została przede wszystkim z myślą o studentach i doktorantach. Zawiera ona teksty napisane przystępnym językiem i przedstawia reprezentatywne dla autora Metodologii historii ujęcie historii jako wiedzy praktycznej o działaniach ludzkich, koncepcję świata z historią i świata bez historii, podejmuje zagadnienie myślenia historycznego i swoistości nauk historycznych. Publikacja zawiera ...
Tematem antologii jest wyłącznie monarchia pruska, mocarstwo Prusy oraz niemieckojęzyczna refleksja na temat tego historycznego i politycznego fenomenu. Od momentu swojego nagłego i zdecydowanego pojawienia się na arenie niemieckiej i europejskiej historii XVIII wieku Prusy były stałym miejscem i przedmiotem niemieckiej refleksji: jako państwo o charakterze wojskowym i mocarstwo, którego sukcesy zadziwiały; jako państwo protestanckie, które w szczególny sposób dawało asumpt d...
Autorka przeprowadza po raz pierwszy systematyczne badania roli mediów w niemieckiej i polskiej kulturze pamięci w odniesieniu do kwestii ucieczki, wypędzenia i wysiedlenia. Bierze pod lupę zarówno debaty toczone w ramach polityki pamięci, jak i narracje wytworzone w danej kulturze pamięci odnoszące się do przymusowej migracji, analizując szerokie spektrum niemieckich i polskich przedstawień medialnych, medialnych inscenizacji i skandalizacji po 1989 roku. Na kilku płaszczyzn...
Książka eksploruje tematy pamięci zbiorowej, miejsc pamięci oraz narracji budowanych (także przez władzę) wokół znaczących dla pamięci politycznej kraju miejsc. Autor na przykładzie Góry św. Anny oraz Ślęży ukazuje mechanizmy budowania politycznej i pamięciowej infrastruktury wokół tych dwóch miejsc przez władze Polski Ludowej lat pięćdziesiątych. Miejsca te, znaczące ze względu na ich położenie w obrębie Ziem Odzyskanych, miały poświadczyć swoją historią i przeszłością polsk...
Niniejszy tom zasadza się przede wszystkim na zamiarze wniknięcia w niemiecki dyskurs tożsamościowy: poprzez prześledzenie refleksji i debat nad obecnością i przydatnością kategorii pokolenia w pozyskiwaniu wspólnotowego lepiszcza narodowego oraz tropienia narodowych traum. Pokolenie jako miejsce pamięci badacze łączą m.in. z takimi przywołaniami, kategoriami i formułami analitycznymi jak: wiodące pojęcia orientujące w kulturze politycznej, pytanie o zbiorową samoświadomość, ...
Praca składa się z dwóch części. W części pierwszej autor przedstawił biografię zbiorową olimpijczyków Drugiej Rzeczypospolitej. Uwzględnił w niej takie zagadnienia jak: struktura wieku, pochodzenie terytorialne, pochodzenie społeczne, niepodległościowe rodowody, wykształcenie i struktura zawodowa, struktura narodowościowa, portret sportowy, wojenne losy 1939-1945, losy powojenne, upamiętnianie olimpijczyków w literaturze, filmie, sztuce, patronaty szkół i instytucji oraz imp...
Pionierska monografia podejmująca w sposób całościowy zagadnienie macedońskich uchodźców wojennych na Dolnym Śląsku. Praca ma charakter interdyscyplinarny, opracowana została na styku nauk historycznych, antropologii kultury i socjologii. Oparta została na archiwaliach krajowych i zagranicznych. Myślą przewodnią monografii jest ukazanie uchodźców wojennych z Grecji, Macedończyków, ze szczególnym uwzględnieniem różnych aspektów, jak rozróżnienia narodowego, specyfiki organizow...
Frapujące dzieje Trzygłowa (k. pomorskich Gryfic) przedstawione w relacji Rudolfa von Thaddena. Historia pokoleń, w której centrum znajduje się, zasiedziała tutaj od czasów wojen napoleońskich, rodzina von Thaddenów. Wspomniany jest Tryglów przedpruski, następnie pruski i niemiecki Trieglaff, a po 1945 r. także Trzygłów polski. Trieglaff Thaddenów – od 1820 do 1945 r. – przypada zatem na czasy pruskie i cesarsko-niemieckie, kiedy wyjątkowo mocno przeżywano tu kontrowersje wok...
François Mitterrand był prezydentem Franci w latach 1981-1995. W okresie jego rządów doszło do rozpadu bloku radzieckiego, zjednoczyły się Niemcy, upadł Związek Radziecki, wybuchła wojna w Jugosławii, podpisany został traktat o Unii Europejskiej. Wydarzenia te w zasadniczy sposób zmieniły sytuację w Europie, zwłaszcza w Europie Wschodniej. Dzięki nim Europa stanęła przed realną szansą na zjednoczenie obu jej części. Towarzyszyły temu wielkie nadzieje, ale także obawy. Mitterr...
Głównym walorem pracy Karoliny Kawczyńskiej jest jej interdyscyplinarne podejście. Przypomnienie podstawowych faktów – przyczyn i przebiegu rozpadu Jugosławii – stanowi asumpt do przyjrzenia się bliżej mityczno-historycznemu podłożu rzutującemu na rozwój procesów integracyjnych i separatystycznych w „kotle bałkańskim”. Autorkę interesuje „kulturowe imaginarium” jako rama, w której dokonywano manipulacji stereotypami i kreowano „nacjonalistycznie nacechowane wrogie sobie tożsa...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
