Kim jest Wojciech Chmielewski? Pisarzem z Warszawy, który debiutował w 2003 roku na łamach „Nowej Okolicy Poetów", autorem kilku zbiorów opowiadań, laureatem Nagrody Literackiej im. Marka Nowakowskiego (2017) oraz Nagrody im. Cypriana Kamila Norwida (2018), ale przede wszystkim – jak zauważa Jakub Beczek w swoim posłowiu – „Jest Wojciech Chmielewski uważnym obserwatorem realności. Odkrywa ją, rejestruje i utrwala. Potrafi też przywołać i zatrzymać to, co minione – przeżyć prz...
Kontusz to inaczej polski strój narodowy, odzienie specyficzne, po którym przez wieki rozpoznawano przedstawicieli Rzeczpospolitej. I nie zmieniły tego ni rozbiory ni ciemne lata PRL. Ten elemenet dorobku rodzimej kultury ma swoją barwną i ciekawą historię powstawania, ewolucji, wreszcie symbolikę. Książka jest pierwszą, bardzo udaną próbą syntetycznego opisania tego symbolu kultury polskiej, a opisowi towarzyszy wspaniały zestaw ilustracji dobranych ze znawstwem i smakiem. A...
"Sorrowful Songs. Pieśni żałosne" to polski debiut tłumaczonej na wiele języków francuskiej poetki i krytyczki literackiej, Déborah Heissler (ur. 1976). Jej wiersze to swoisty dialog m.in. z poezją Phillippe`a Jaccotteta i Yvesa Bonnefoy. Wydany we Francji w 2015 roku tomik nawiązuje swoim tytułem do "Symfonii pieśni żałosnych" Henryka Mikołaja Góreckiego, stąd jego trójdzielna forma, smutny ton, wolne tempo poetyckiej opowieści o stracie ukochanej. Podmiot liryczny lub narra...
Jeśli „w stuleciu kłamstwa prawda niekiedy podnosiła głowę i wybuchała śmiechem”, to właśnie za sprawą osób takich jak Simon Leys. Posługujący się tym pseudonimem belgijski sinolog Pierre Ryckmans był jednym z najwybitniejszych współczesnych myślicieli – pisarzem, tłumaczem, krytykiem literackim, historykiem sztuki, miłośnikiem kaligrafii, żeglarstwa i małych rybek. Oddał nieocenione zasługi dla sinologii – nie tylko jako wybitny tłumacz chińskiej klasyki, ale też ten, który ...
Po znakomitym tomie rozpraw i materiałów do biografii Stanisława Ignacego Witkiewicza – Witkacego portrecie wielokrotym – papieża witkacologii prof. Janusza Deglera przedstawiamy drugi zbiór jego tekstów, stawiający gmach biografii i dziejom recepcji twórczości Witkacego. Autor nie unika odpowiedzi na pytania typu: Kogo pochowano na Pęksowym Brzyzku w kwietniu 1988 roku? czy Kto zacz i skąd przychodzi Puczymorda?, zwierza się edytora, jakim była monumentalna edycja Witkacowsk...
Antologia mrocznych i niesamowitych opowieści z języka japońskiego, ułożona przez Katarzynę Sonnenberg-Musiał. Jej podstawą jest wydana w 1986 r. w PIW-ie Ballada o Narayamie. Opowieści niesamowite z prozy japońskiej, zmodyfikowana i poszerzona o takich autorów jak Kenzaburō Ōe czy Abe Kōbō. To proza, która eksploruje obszary między życiem a śmiercią, jawą a snem, zdrowiem a zaburzeniem – panorama tradycyjnych japońskich motywów, jak i tematów inspirowanych zachodnim mo...
Jedna z najciekawszych książek amerykańskiego pisarza, Johna Bartha, miksująca mitologię z erotyką. Choć nazywana czasem powieścią, Chimera jednak nią nie jest. Wzorem tytułowego mitycznego zwierza jest hybrydą, zrostem trzech z pozoru nieprzystawalnych materii. Trzy historie – Dunjazadiada, Perseida i Bellerofoniada – spina Barth w paradoksalną całość, łącząc klasyczną tradycję opowieści i mitu z postmodernistyczną samoświadomością. Dowodzi tym samym, że parodia to daw...
Rozważania Wiesława Rzońcy o Friedrichu Hölderlinie (1770–1843), niemieckim poecie doby romantyzmu, nie są jedynie biografią czy szkicami krytycznoliterackimi. To wielowątkowa i wielopoziomowa opowieść o poezji, która pomimo upływu ponad 200 lat wciąż otwiera nowe ścieżki interpretacyjne. Hölderlin w ujęciu Rzońcy to bowiem poeta współczesny – łączący w sobie filozofię, duchowość, anarchistyczny indywidualizm oraz ostentacyjnie subiektywną intymność. „Niniejsza książką ...
Posłanie o przebaczeniu to jedno ze sztandarowych dzieł klasycznej literatury arabskiej, stworzone przez średniowiecznego pisarza i myśliciela, zwanego „poetą filozofów i i filozofem poetów”. Ten niezwykły tekst, który zaczął swą zawrotną karierę na przełomie XIX i XX wieku za sprawą przekładów, jest obecnie uznawany za najważniejsze, a na pewno najsłynniejsze dzieło Al-Ma’arriego, którego Marek M. Dziekan określa we wstępie „enfant terrible klasycznej literatury arabs...
Jak poruszać się po „ziemi niczyjej” między publicystyką a literaturą? Tajemnice swojej „kuchni” zdradzają tytani polskiego reportażu: Krzysztof Kąkolewski, Ryszard Kapuściński i Hanna Krall. Książka została napisana autorską techniką kolażową, docenioną przez wykładowców dziennikarstwa Columbia University (oprócz wywiadów przeprowadzonych specjalnie do tej publikacji wykorzystano także inne rozmowy z bohaterami). Marek Miller (ur. 1951) jest reporterem z wieloletn...
W Procesie rytualnym Victor Turner (1920–1983) – brytyjski antropolog kulturowy – objaśnia i rozwija na licznych przykładach pojęcia opisujące dynamikę procesów społecznych: rytuały, które służyć mają potwierdzeniu i wzmocnieniu wartości, na jakich opiera się dana grupa społeczna, oswajaniu zjawisk postrzeganych jako nietypowe czy wręcz zagrażające społeczności. Książka uznawana jest za klasyczną pracę antropologiczną.„Turner umieścił humor, doznawanie przyjemności i sp...
Nową książkę Waldemara Bawołka trudno jednoznacznie zakwalifikować jako zbiór opowiadań, powieść, czy też dziennik. To raczej rodzaj prośby lub modlitwy. Pisarz w swoistej i bardzo indywidualnej Litaniae Sanctorum, po wezwaniu i błaganiu, oddaje się temu, co w jego prozie najlepsze: dygresyjności, dyskursywności, wspomnieniom, spostrzeżeniom oraz opisom pogody, przyrody i przeżyć wewnętrznych. Nieustępliwie prowadzi czytelnika w stronę błyskotliwych miniesejów o literat...
"Zamek krzyżujących się losów" to powieść podzielona na dwie części. Każda opisuje spotkanie podróżnych, którzy z niewiadomych przyczyn nie mogą porozumiewać się za pomocą głosu, a jedynym sposobem opowiadania o swoich losach jest przedstawianie ich za pomocą kart tarota. Narrator dokonuje interpretacji tych historii, nawiązując do klasyków literatury, takich jak Ludovico Ariosto czy William Szekspir. Wykładane na stół karty tworzą misterną konstrukcję, a losy podróżnyc...
Momentem przełomowym dla brytyjskiego prozaika i malarza Dentona Welcha (1915–1948) był wypadek, wskutek którego doznał złamania kręgosłupa i paraliżu. Wówczas jednak Welch narodził się jako poeta i pisarz. Jego twórczość literacka ma charakter autobiograficzny i jest silnie introwertyczna. W ciągu 10 lat napisał kilkanaście wierszy, powieści i niedokończonych opowiadań. Ze szczególną uwagą pochylał się w swojej twórczości nad detalami z życia codziennego.Młodości, w t...
Obszerny wybór wierszy Urszuli Kozioł, jednej z najwybitniejszych polskich poetek XX i XXI wieku, z posłowiem Katarzyny Wójcik. Tom zawiera wiersze od debiutanckiego tomu Gumowe klocki (1957) aż po ostatnie utwory z Raptularza (2023), za który poetka otrzymała Nagrodę Literacką NIKE (2024). Jej poezja to rozmowa z samą sobą; rozmowa o miłości i śmierci, przemijaniu, doświadczaniu starości. Żyzna strona życia pokazuje ogromną różnorodność tej twórczości, nie tylko w pode...
Zbiór opowiadań Piotra Szewca należy do nurtu literatury wyciszenia, wspomnień, refleksji i zadumy. Choć sama narracja z pozoru jest wartka, sprawia wrażenie, jakby wiele się działo nieustannie, jakby świat istniał w ciągłym poruszeniu. Wynika to z tego, że podmiot (być może sam autor) oddaje się wspomnieniom z dzieciństwa i pozwala swojej pamięci, blisko współpracującej z wyobraźnią, iść (biec) tropem dziecięcych zachowań. Z pozycji osoby już doświadczonej przez życie ...
W czerwcu 1983 roku papież Jan Paweł II po raz drugi – po czterech latach przerwy – przybył do Polski. Wizycie tej towarzyszyły diametralnie inne okoliczności niż pierwszemu przyjazdowi Ojca Świętego do kraju. Druga pielgrzymka przypadła na czas stanu wojennego i głębokiego kryzysu gospodarczego oraz politycznego. Był to piąty rok pontyfikatu Jana Pawła II, który miał za sobą serię trudnych doświadczeń, jak choćby nieudany zamach na jego życie dwa lata wcześniej. Skomp...
"Widok z Koziej" to zbiór miniatur eseistycznych oraz felietonów teatralnych Jacka Kopcińskiego publikowanych w latach 2011–2024 na łamach miesięcznika „Teatr”. Finezyjne i erudycyjne zapiski pisane na gorąco sytuują się na pograniczu tekstu dziennikarskiego i artystycznego z wyraźną mikrofabułą, z ekspozycją oraz przedstawieniem bohaterów w ich strojach i maskach, na scenie i poza nią. Wreszcie zaś z puentą: zachwytu, oczarowania, zawodu. Z puentą oddalenia, częściej ...
Żydowska wojna raz jeszcze to rodzaj benefisu Henryka Grynberga według pomysłu Antoniego Libery – wydanie jego najbardziej znanej trylogii (Żydowska wojna, Zwycięstwo, Ojczyzna) na 60-lecie debiutu w PIW-ie. Teksty te zaprezentowane będą w nowej wersji – jak sam autor mówi o poprawkach w tomie Zwycięstwo: „przede wszystkim poprawiłem prawdziwe nazwiska Rosjanom, których w oryginale nie chciałem narażać”.Jego twórczość prozatorska to swoista dokumentacja losu polskich Żyd...
W Serii Mozaikowej prezentujemy głosy różnych pokoleń w ich najciekawszych przejawach. Najnowszy tomik w serii to "Halkionia" Macieja Papierskiego. Charakterystyczne dla tej poezji jest poruszanie się między tym co wzniosłe, a tym co codzienne, operowanie niezwykłymi metaforami i szczególna muzyczność frazy. "Halkionia" to tom utrzymany w ciemnej, lirycznej tonacji. Tytuł nawiązuje do tzw. Dni Alkione, czyli czasu, gdy bogowie nakazywali milczeć wzburzonym falom, b...
Carlo Ginzburg (ur. 1939), profesor historii nowożytnej na Uniwersytecie w Bolonii, należy do pionierów mikrohistorii, a Ser i robaki jest mistrzowskim przykładem wykorzystania tej metody w praktyce. Na podstawie akt procesów inkwizycyjnych, wytoczonych pod koniec XVI wieku pewnemu młynarzowi z prowincji Friuli w północnych Włoszech, oskarżonemu o herezję, autor rekonstruuje interesujący i poniekąd nieuchwytny światopogląd prostego człowieka oraz jego wizję świata. Wchod...
Inkwizycja hiszpańska od stuleci była synonimem bigoterii i terroru. Oskarżano ja o bezwzględność, nietolerancję, obskurantyzm. Książka Henry'ego Kamena stanowi próbę ukazania jej obrazu w sposób bardziej wyważony, choć bynajmniej nie apologetyczny. Jest to studium obiektywne, aktualne i gruntowne pod względem naukowym, a zarazem przystępne dla szerokiego kręgu odbiorców. Autor daje nam czytelny, wolny od uprzedzeń i zacietrzewienia zarys dziejów, najbardziej osławioneg...
„Miłość w Ejlacie” to zbiór nowych opowiadań (i nie tylko) malarki oraz pisarki Kariny Obary. Teksty zawarte w tej książce powstały na dwóch przeciwstawnych biegunach – gniewu i miłości, a ich wspólnym mianownikiem jest poszukiwanie źródeł zła i wstydu. Autorka opowiada o kierowaniu gniewu do wewnątrz ze wszystkimi tego konsekwencjami, ale też o miłości, otwierającej na szlachetny „przepływ życia”. Porusza temat oceniania, oczekiwań wobec innych, poczucia winy, jak i sa...
„Autoportret z okruchów” można bez wątpienia nazwać dziełem monumentalnym, w którym ujawniają się różne twarze jednego z najwybitniejszych polskich krytyków literackich, historyków literatury, a jednocześnie wyjątkowego eseisty, którego teksty ukształtowały wiele pokoleń pisarzy oraz akademików. Tomasz Burek (1938-2017), bo o nim mowa, debiutował jako krytyk w wieku dziewiętnastu lat i nieprzerwanie do śmierci, przez niemal sześćdziesiąt lat, był aktywnym uczestnikiem ...
