Wybór i wstęp Jerzy ParviPosłowie Maciej Płaza„Szlak, którym Jerzy Parvi, autor niniejszej antologii, prowadzi nas przez obszar literatury francuskiej, przez długi czas spowijają dwie wonie: siarki i kadzidła. Nie dajmy się zwieść figlarnej atmosferze Diabła zakochanego Jacques’a Cazotte’a: może i nie postawilibyśmy go na jednej półce z siarczanymi klasykami w rodzaju Raju utraconego czy Kaina, ale pod warstwami koronek i jedwabi kryje się tam poważne pytanie o to, jakie...
Narodziny mowy i pisma należą do najbardziej interesujących zagadnień dziejów kultury. Czy neandertalczycy potrafili mówić? Jak mogły brzmieć pierwsze języki? Jak powstawały pierwsze systemy pisma? W książce Pierwsze słowo Martin Kuckenburg kompetentnie a zarazem pasjonująco podejmuje się przedstawienia powyższych zagadnień, opierając się na wynikach aktualnych badań archeologicznych i historycznych.Pierwsza część książki jest poświęcona problemom związanym z rozwojem ...
W połowie lat dwudziestych Robert Walser, jeden z wielkich samotników literatury minionego stulecia, doświadczył niemocy twórczej, którą w liście nazwał „zmęczeniem ręki”. Spróbował wtedy odmiany – przy użyciu ołówka zapełniał miniaturowym pismem skrawki papieru (bilety, rachunki), które, nazwane mikrogramami, zostały po śmierci Walsera odszyfrowane. Najdłuższym z tych utworów jest powieść Zbój, której pierwszy polski przekład to nie lada literacka uczta.Nie znać ...
Wbrew prowokującemu tytułowi książka Pierre’a Bayarda nie jest poradnikiem dla ignorantów, którzy chcieliby udawać erudytów. Francuski literaturoznawca zajmuje się zjawiskiem dość powszechnie występującym, ale otoczonym swoistym tabu: nie-czytaniem. Nie-czytanie, szczególnie jeśli dotyczy kanonu klasyki, jest powodem do wstydu, choć, jak stwierdza Bayard, występuje nagminnie nawet wśród specjalistów. Może więc nadszedł czas, żeby owo nie-czytanie uznać za równopraw...
Biografia siedmiogrodzkiego księcia z XV wieku Włada III zwanego Dracul (Diabeł, Czart) lub Tepes (Palownik) znanego z okrucieństwa.Bohater książki od razu kojarzy się, i słusznie, każdemu czytelnikowi z mitycznymi wampirami z tajemniczych zamków Karpat. Tak opisał ongi księcia Włada B. Stoker i tak zostało. Tymczasem był człowiekiem z krwi i kości, władcą w trudnych czasach zmagań z Austrią i Turcją. Niewątpliwie człowiekiem złym, pewnie w swym okrucieństwie szalonym, ...
Kontusz to inaczej polski strój narodowy, odzienie specyficzne, po którym przez wieki rozpoznawano przedstawicieli Rzeczpospolitej. I nie zmieniły tego ni rozbiory ni ciemne lata PRL. Ten element dorobku rodzimej kultury ma swoją barwną i ciekawą historię powstawania, ewolucji, wreszcie symbolikę. Książka jest pierwszą, bardzo udaną próbą syntetycznego opisania tego symbolu kultury polskiej, a opisowi towarzyszy wspaniały zestaw ilustracji dobranych ze znawstwem i ...
Po wielu latach PIW wznawia (wydanie poprawione i z dodanym posłowiem tłumaczki) klasyczną powieść japońskiego noblisty Yasunariego Kawabaty Głos góry. Ta z pozoru prosta historia o starzejącym się mężczyźnie i jego rodzinie – opisana pięknym, powolnym językiem – jest dla Kawabaty przyczynkiem do refleksji nad przemijającymi czasami oraz nad elementami niesamowitymi lub nadprzyrodzonymi w ludzkim życiu. Tłumaczka, Ewa Szulc w posłowiu zwraca uwagę, że „najistotniejszą ...
Kolejny, szesnasty tom "Utworów zebranych" Mirona Białoszewskiego zawiera dalszy ciąg tzw. tajnego dziennika - części "Nadawanie" i "Pogorszenie" z lat 1978-1983 - oraz dopełniające dziennik "Listy do Eumenid" pisane w czasie pobytu Białoszewskiego na oddziale reanimacyjnym Szpitala Grochowskiego do Marii Janion, Marii Żmigrodzkiej i Małgorzaty Baranowskiej. Jak pisze w posłowiu Tadeusz Sobolewski: "Miron Białoszewski w tajnym dzienniku opowiada przygodę swego życia jak p...
Akutagawa Ryūnosuke (1892‒1927) jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych twórców japońskich XX wieku. Jego bezkompromisowe poszukiwania odpowiedniej formy wyrazu stały się inspiracją dla wielu późniejszych twórców, zarówno w kraju, jak i zagranicą. Prezentowane w niniejszym tomie opowiadania – jak pisze w posłowiu autorka wyboru i przekładu Katarzyna Sonnenberg-Musiał – „chociaż często traktują o śmierci, dla czytelnika mogą być zaproszeniem do pełniejszego życia. Skrz...
Wznowienie znakomitej powieści Roberta Walsera, wydanej niegdyś przez PIW pod - może efektownym, lecz niemającym wiele wspólnego z oryginalnym - tytułem "Willa Pod Gwiazdą Wieczorną". Oryginalny tytuł ("Der Gehülfe") oznacza kogoś pomiędzy asystentem a pomocnikiem, lokajem a totumfackim. Wyrękę, pomocnika, zaufanego. Wydaje się, że migotliwy status bohatera trafiającego do willi państwa Toblerów, i jego ciągłe samorozsądzanie, kim jest, kim mógłby być, kim byłby zdolny...
Carlo Ginzburg (ur. 1939), profesor historii nowożytnej na Uniwersytecie w Bolonii, należy do pionierów mikrohistorii, a Ser i robaki jest mistrzowskim przykładem wykorzystania tej metody w praktyce. Na podstawie akt procesów inkwizycyjnych, wytoczonych pod koniec XVI wieku pewnemu młynarzowi z prowincji Friuli w północnych Włoszech, oskarżonemu o herezję, autor rekonstruuje interesujący i poniekąd nieuchwytny światopogląd prostego człowieka oraz jego wizję świata. Wchod...
Ta niezwykła książka o cudownym świecie starych, opowiadanych przez wieki baśni i o głębokich prawdach ludzkich, jakie nam ów świat przekazuje, urzekła już niejednego czytelnika. Każdy, kto ją czyta, przekonuje się, jak głęboki jest jej osobisty oddźwięk, i nieraz do niej wraca. Bo emanuje urokiem baśniowych opowieści znanych nam z dzieciństwa, a zarazem wprowadza nas w coś zupełnie nowego, nieoczekiwanego. Książka Bettelheima to pełen konkretnych treści, czerpanych z r...
Antoni Libera jest nie tylko pisarzem i tłumaczem, ale też autorem operowych librett. W książce prezentujemy właśnie tę mniej znaną twarz twórcy „Madame”. W tomie znalazły się Libretta na podstawie arcydzieł literatury do muzyki Richarda Straussa, Beniamina Brittena i Krzysztofa Pendereckiego (Oscar Wilde „Salome”, Thomas Mann „Śmierć w Wenecji”, Gerhard Hauptmann „Czarna maska”) – wszystkie w przekładzie Antoniego Libery. Publikacja została pomyślana jako rodzaj hołdu ...
W serii Proza światowa prezentujemy wielką (nie tylko objętościowo) powieść urodzonego w 1785 roku w Mediolanie Alessandra Manzoniego. Sytuując akcję "Narzeczonych" w latach 1628-1630, opierał się autor na sumiennych studiach. Dzieje miłości wiejskiej pary, borykającej się z licznymi przeciwieństwami, to tylko pretekst dla nakreślenia szerokiej społecznej panoramy na tle posępnego okresu Włoch wydanych na pastwę hiszpańskich najeźdźców i epidemii dżumy, opisanej z przer...
Upadek miał być siódmym opowiadaniem zbioru Wygnanie i królestwo. Temat jednak zaprowadził Camusa dalej, niż się spodziewał. Upadek stał się samodzielną książką.Autor podpisał takiego blurba: „Mężczyzna, który mówi w Upadku, wygłasza wykalkulowaną spowiedź. Na wygnaniu w Amsterdamie, mieście kanałów i zimnego światła, gdzie udaje pustelnika i proroka, ten były adwokat w nędznej spelunce wyczekuje życzliwych słuchaczy. Ma nowoczesną duszę, to znaczy: nie potrafi znieść os...
Nową książkę Waldemara Bawołka trudno jednoznacznie zakwalifikować jako zbiór opowiadań, powieść, czy też dziennik. To raczej rodzaj prośby lub modlitwy. Pisarz w swoistej i bardzo indywidualnej Litaniae Sanctorum, po wezwaniu i błaganiu, oddaje się temu, co w jego prozie najlepsze: dygresyjności, dyskursywności, wspomnieniom, spostrzeżeniom oraz opisom pogody, przyrody i przeżyć wewnętrznych. Nieustępliwie prowadzi czytelnika w stronę błyskotliwych miniesejów o literat...
Zbiór opowiadań Piotra Szewca należy do nurtu literatury wyciszenia, wspomnień, refleksji i zadumy. Choć sama narracja z pozoru jest wartka, sprawia wrażenie, jakby wiele się działo nieustannie, jakby świat istniał w ciągłym poruszeniu. Wynika to z tego, że podmiot (być może sam autor) oddaje się wspomnieniom z dzieciństwa i pozwala swojej pamięci, blisko współpracującej z wyobraźnią, iść (biec) tropem dziecięcych zachowań. Z pozycji osoby już doświadczonej przez życie ...
W czerwcu 1983 roku papież Jan Paweł II po raz drugi – po czterech latach przerwy – przybył do Polski. Wizycie tej towarzyszyły diametralnie inne okoliczności niż pierwszemu przyjazdowi Ojca Świętego do kraju. Druga pielgrzymka przypadła na czas stanu wojennego i głębokiego kryzysu gospodarczego oraz politycznego. Był to piąty rok pontyfikatu Jana Pawła II, który miał za sobą serię trudnych doświadczeń, jak choćby nieudany zamach na jego życie dwa lata wcześniej. Skomp...
"Widok z Koziej" to zbiór miniatur eseistycznych oraz felietonów teatralnych Jacka Kopcińskiego publikowanych w latach 2011–2024 na łamach miesięcznika „Teatr”. Finezyjne i erudycyjne zapiski pisane na gorąco sytuują się na pograniczu tekstu dziennikarskiego i artystycznego z wyraźną mikrofabułą, z ekspozycją oraz przedstawieniem bohaterów w ich strojach i maskach, na scenie i poza nią. Wreszcie zaś z puentą: zachwytu, oczarowania, zawodu. Z puentą oddalenia, częściej ...
Żydowska wojna raz jeszcze to rodzaj benefisu Henryka Grynberga według pomysłu Antoniego Libery – wydanie jego najbardziej znanej trylogii (Żydowska wojna, Zwycięstwo, Ojczyzna) na 60-lecie debiutu w PIW-ie. Teksty te zaprezentowane będą w nowej wersji – jak sam autor mówi o poprawkach w tomie Zwycięstwo: „przede wszystkim poprawiłem prawdziwe nazwiska Rosjanom, których w oryginale nie chciałem narażać”.Jego twórczość prozatorska to swoista dokumentacja losu polskich Żyd...
W Serii Mozaikowej prezentujemy głosy różnych pokoleń w ich najciekawszych przejawach. Najnowszy tomik w serii to "Halkionia" Macieja Papierskiego. Charakterystyczne dla tej poezji jest poruszanie się między tym co wzniosłe, a tym co codzienne, operowanie niezwykłymi metaforami i szczególna muzyczność frazy. "Halkionia" to tom utrzymany w ciemnej, lirycznej tonacji. Tytuł nawiązuje do tzw. Dni Alkione, czyli czasu, gdy bogowie nakazywali milczeć wzburzonym falom, b...
Inkwizycja hiszpańska od stuleci była synonimem bigoterii i terroru. Oskarżano ja o bezwzględność, nietolerancję, obskurantyzm. Książka Henry'ego Kamena stanowi próbę ukazania jej obrazu w sposób bardziej wyważony, choć bynajmniej nie apologetyczny. Jest to studium obiektywne, aktualne i gruntowne pod względem naukowym, a zarazem przystępne dla szerokiego kręgu odbiorców. Autor daje nam czytelny, wolny od uprzedzeń i zacietrzewienia zarys dziejów, najbardziej osławioneg...
„Miłość w Ejlacie” to zbiór nowych opowiadań (i nie tylko) malarki oraz pisarki Kariny Obary. Teksty zawarte w tej książce powstały na dwóch przeciwstawnych biegunach – gniewu i miłości, a ich wspólnym mianownikiem jest poszukiwanie źródeł zła i wstydu. Autorka opowiada o kierowaniu gniewu do wewnątrz ze wszystkimi tego konsekwencjami, ale też o miłości, otwierającej na szlachetny „przepływ życia”. Porusza temat oceniania, oczekiwań wobec innych, poczucia winy, jak i sa...
„Autoportret z okruchów” można bez wątpienia nazwać dziełem monumentalnym, w którym ujawniają się różne twarze jednego z najwybitniejszych polskich krytyków literackich, historyków literatury, a jednocześnie wyjątkowego eseisty, którego teksty ukształtowały wiele pokoleń pisarzy oraz akademików. Tomasz Burek (1938-2017), bo o nim mowa, debiutował jako krytyk w wieku dziewiętnastu lat i nieprzerwanie do śmierci, przez niemal sześćdziesiąt lat, był aktywnym uczestnikiem ...
