„Poetyka ekstremalna” to książka literaturoznawcy. Jest rzeczowa i stonowana, uważna w oglądzie, oszczędna w wysłowieniu. Wyszła spod pióra badacza, ale tworzące ją szkice nie godzą się na jałową samozwrotność naukowego dyskursu. Szukają rezonansu ze światem poza akademią. Akcentują egzystencjalny wymiar myślenia i pisania o literaturze. Pokazują, że istniejemy w czytaniu, w ruchu lektury. Przypominają, że źródłowym żywiołem ludzkiego świata jest interpretacja.„Jerzy Madejski...
Jerzy Grotowski spędził ostatnie lata życia właśnie we Włoszech. Tam realizował wieńczące dorobek jego życia przedsięwzięcie,,Sztuka jako Wehikuł”. My w Polsce mamy ,,swojego Grotowskiego”. Ale jak postrzegali go Włosi? Jak odnosili sie? do jego pracy? Jak czytali jego teksty? To naprawdę fascynujące pytania. Katarzyna Woźniak dokonała wyboru najważniejszych tekstów dotyczących dzieła Grotowskiego, które ukazały się po włosku. Zgromadzone nazwiska autorów budzą szacunek. Z je...
Książka ta przywraca nam Tadeusza Nowaka, budzi apetyt na jego dawno nie wznawianą poezję i prozę. Anita Jarzyna zebrała w niej rozproszone w czasopismach i gazetach szkice i wywiady z pisarzem.
Otwiera mu drzwi do naszego świata, któremu potrzebny jest jego głos. Nowak mówi prosto i wprost, serio i ironicznie - o sobie, o sytuacji pisarza pochodzącego ze wsi, szuka odpowiedzi na pytania: czym jest poezja, czym jest proza?
Katarzyna Kuczyńska-Koschany nie obawia się patosu, uwikłania osoby czytającego w tekst i samo czytanie, przechodzenia na stronę literatury, fikcji, idiosynkrazji, obawia się jedynie obojętności i zdawkowości. Jej czytanie jest namiętne, wyrafinowane i ryzykowne, a przy tym – najzwyczajniej – uważne.
Przedstawione badania zapełniają ważną lukę w polskich studiach nad recepcją teatru weneckiego komediopisarza w naszym kraju. Istotnym atutem książki jest niezwykle trafnie wybrany tekst, a przede wszystkim korpus jego polskich przekładów powstałych na przestrzeni długiego okresu, od lat 20. XX wieku aż po dziś dzień. Autorka wiedzie czytelników w sposób bardzo uporządkowany poprzez meandry teorii przekładu, prezentuje dość specyficzną historię włoskiego teatru zawodowego, a ...
Krzysztof Brenskott jako przedmiot swych rozważań wybrał trudne zagadnienie krzyżowania się i oświetlania wzajemnego trzech tradycji religijnych – gnostycyzmu, kabały i buddyzmu w utworach Czesława Miłosza. Te trzy różne typy doświadczenia duchowego, wykraczające poza myśl chrześcijańską, według autora, w praktyce twórczej noblisty jednoczy kategoria „wewnętrznej dialogiczności”. Współistnienie wymienionych kręgów kultury i religii, komplementarne bardziej niż sprzeczne, zdec...
Przed i po. Witold Gombrowicz to drugi tom cyklu redagowanego przez Józefa Olejniczaka pod wspólnym tytułem, pierwszy – wydany w ramach serii Granice Wyobraźni redagowanej przez Pawła Próchniaka w 2018 roku poświęcony był twórczości Bruno Schulza. Obszerna monografia zbiorowa poświęcona twórczości Witolda Gombrowicza podzielona jest na cztery części, a tytuł każdej z nich to cytat z dzieła autora Ferdydurke. Pierwsza część (Cóż, obrońcy kultury polskiej?) składa się z siedmi...
Książka poświęcona jest szeroko rozumianej postaci „antybohatera”, co łączy się blisko z kwestiami społecznego„wykluczenia” i „outsiderstwa”, a także z problematyką wzorców osobowych i modeli heroizmu funkcjonujących w dzisiejszym polskim społeczeństwie. Autorka wykazuje się doskonałą znajomością prozy najnowszej i jej poszczególnych nurtów.Nie operuje na ograniczonym polu przykładów, dobranych tak, by pasowały do taksonomii, ale stara się ogarnąć duży, reprezentatywny obszar...
Poezja Zuzanny Ginczanki (Sary Poliny Gincburg) to „twórczość, o której chce się myśleć i rozmawiać, która pozwala na reinterpretacje, ponowne odczytania oraz wielokrotne spojrzenia na utwory i postać poetki”, jak piszą we wstępie redaktorki tomu, Katarzyna Kuczyńska-Koschany i Katarzyna Szymańska. Tom zgromadził artykuły naukowe powstałe z przekonania o potrzebie pogłębiania lektury dorobku tej do niedawna zapomnianej autorki (przywracanej pamięci powszechnej dzięki monogra...
Magdalena Barbaruk opisuje różnorodne i wielotorowe wędrówki trasą Don Kichota, rozumianą jako mnemotopos - ewokujący pamięć i będący pamięcią osadzoną w przestrzeni. Jednocześnie "Sensy błądzenia" prezentują w pogłębiony i wszechstronny sposób jedną z najbardziej intrygujących praktyk współczesnych - podróże literackie, dzięki którym czytelnicy wychodzą z Biblioteki, by za sprawą literatury doświadczyć świata, uprawiać "namiętną pogoń za Rzeczywistością" Książka pokazuje ...
Krystyna Miłobędzka jest jedną z największych poetek piszących w języku polskim – to fakt rozpoznany, szeroko opisywany, problematyzowany. To także jedna z najważniejszych rodzimych autorek piszących dla teatru dla dzieci oraz o teatrze młodego widza. Główny cel pracy „Skrzydła dla dzieci. Teatr poetycki Krystyny Miłobędzkiej” stanowi próba opisu teatralnej twórczości autorki „Siała baba mak”. Interesowały mnie jej teksty drukowane oraz niepublikowane materiały, któ...
"Karola Maliszewskiego interesuje poezja jako pierwotne, oryginalne myślenie, w którym myśl stoi bardzo blisko bycia, jest myślą wyrażoną w minimalnej formie, jeszcze nieskażonej teoretycznymi aksjomatami i systemowymi konstrukcjami. Interesuje go też rzecz najważniejsza, najgroźniejsze widmo nawiedzające każdego, kto zajmuje się literaturą i jej opisem: życie. „Okolica” poezji to nic innego, jak życie właśnie wraz z całą zawieruchą przygodnych zdarzeń, ale także i pojęć, kt...
Temat „trzeciego pokolenia” po Zagładzie, mimo iż na Zachodzie opisywany już od dłuższego czasu, jest wciąż słabo rozpoznany na gruncie polskim. Nieliczne krajowe teksty, omawiające owo zagadnienie, oscylują przede wszystkim wokół kwestii psychologicznych skutków Zagłady i jej wpływu na generację wnuków ocalałych. […] Książka pod redakcją Jagody Budzik ma inne cele, co zostało oddane nie tyko na poziomie treści poszczególnych rozdziałów, ale w ogóle w całej strukturze, a nawe...
Na początku było słowo, komentarz przyszedł później. Paweł Próchniak wierny jest temu fundamentalnemu rozpoznaniu. Wcale dziś nieoczywistemu.W swoich odczytaniach nie wychodzi przed szereg, zawsze daje pierwszeństwo słowom. A trzeba dodać, że zajmuje się nimi z nadzwyczajną czułością. Opukuje je, osłuchuje, obraca w palcach, bada skrupulatnie ich semantyczne przydźwięki. Wpuszczając słowa w nieoczekiwane konteksty – patrzy jak znowu zaiskrzą. Uwalnia ich zaskakujące sensy i o...
Marcin Świetlicki zyskał w ostatnim dziesięcioleciu status niekwestionowany, stał się nie tylko odniesieniem dla poetów różnych pokoleń, ale i częstym tematem rozpraw akademickich.W sylleptyczności tego pisarstwa zawiera się jeden z jego najważniejszych i najciekawszych, najbardziej pociągajacych i najtrudniejszych do rozpoznania uroków. Świetlicki bez cudzysłowu i w cudzysłowie, z całym bagażem wykreowanych, performatywnie ustanowionych w polu literackim skojarzeń, ów „Marci...
Antologia Jagody Budzik ma szansę stać się książką ważną, ponieważ w najmniejszym stopniu nie jest egzotyczna. To nie jest tylko literatura izraelska. W wielu aspektach jest środkowoeuropejska, jest polska, jest niemiecka, jest też, oczywiście, palestyńska. Nie chodzi wyłącznie o to, że historia splotła te narody, a sploty uwierają w trzecim już pokoleniu. Chodzi też o podobne (przy wszystkich sprzecznościach) uwikłania w mity, przemilczenia, w klisze. Dramaty zebrane w tej a...
Autorka wykazała się gruntowną znajomością wybranych twórców, podjęła wyzwanie interpretacyjne, nie dość że dwukodowe, a w kontekście tytułu serii, w której książka ma być opublikowana, trzeba by rzec: przęsłowe, to jeszcze uwikłane w graniczne doświadczenie katastrofy sensu.Książka stanowi całkowicie nowe ujęcie – o „pożydowskim” doświadczeniu Zagłady u Jerzego Ficowskiego i Władysława Strzemińskiego porównawczo nie pisał jeszcze nikt. prof. Katarzyna Kuczyńska-Koschany Wy...
Przygotowana przez Joannę Grądziel-Wójcik i Piotra Łuszczykiewicza książka Bogusława Latawiec. Portret podwojony stanowi wielostronne i przeglądowe kompendium, zarysowujące w pełnym wymiarze horyzonty biograficzne i twórcze poznańskiej pisarki, cieszącej się poczytnością, gronem wiernych czytelników, oddanych krytyków i badaczy literatury, wreszcie także autorki wielokrotnie nagradzanej i tłumaczonej na wiele języków. To pierwsza, obok rozproszonych dotąd w prasie literackiej...
Tworzyć przestrzeń rezonansu dla prawdy poezji. Wychodzić naprzeciw rzeczywistej obecności, która odnajduje się w wierszu – za jego sprawą zyskuje głos. Podążać za słowami poety w stronę niepewnych granic języka, poza uciekający horyzont wyobraźni. Szukać w poezji śladów i form duchowego wymiaru istnienia. Szukać w niej oparcia. Tak rozumiem powinności krytyki. Takiej krytyce starałem się być wierny.
Paweł Próchniak
Autorka umieszcza poezję polską w sieci porównań złożonej z przekładów na język bułgarski, a także z twórczości własnej tłumaczy, listów i wypowiedzi metaliterackich. Celowość tego zabiegu służy refleksji nad słowiańskimi przekładami, stanowiąc dowód na podobieństwa i różnice kulturowe w ramach języków blisko spokrewnionych, co podkreśla wagę tożsamości jednostkowych (osób i zbiorowości) w porozumieniu międzykulturowym. Opisy wybranych faktów z historii przekładu poezji polsk...
W pracy Autorka skupia się na aspektach semiotycznych właściwych niewerbalnym znakom obecnym w komunikacji językowej. Sprawnie przy tym operuje polskim i włoskim materiałem wydobytym nie tylko ze słowników i innych publikacji tematycznie pokrewnych, lecz częściowo także autentycznym, pozyskanym z samodzielnie zaobserwowanych rzeczywistych aktów komunikacyjnych. Eksponowanym sposobem przybliżania zagadnienia jest analiza wariantywności obszarowej i społecznej (związanej z reje...
