Powieść angielskiego pisarza Hugh Loftinga Doktor Dolittle i jego zwierzęta należy do światowego kanonu literatury dla dzieci. Opowiada o przygodach niezwykłego bohatera – doktora Johna Dolittle’a, zawsze pogodnego i życzliwego przyjaciela zwierząt, ikonki świata dziecięcej kultury i wyobraźni. Doktor Dolittle nie tylko kocha zwierzęta. Od kiedy papuga Polinezja nauczyła go języka zwierząt, przestaje leczyć ludzi, by poświęcić się wyłącznie leczeniu zwierząt i niesieniu im po...
Kopciuszek w wersji Charlesa Perrault jest bodaj najpopularniejszą bajką wszech czasów. Ta oddziałująca z magnetyzującą siłą na dziecięcą wyobraźnię opowieść o nieśmiałej dziewczynie, prześladowanej przez macochę i przyrodnie siostry, która przemienia się w piękną księżniczkę, fascynuje od wieków nie tylko dzieci, a także dorosłych. Reprezentująca dwa wymiary kobiecej natury postać Kopciuszka, złożona dynamika relacji wewnątrzrodzinnych, mit wróżki, miraż księcia z bajki czy ...
W Opowieściach niezwykłych dostrzec można wszystkie charakterystyczne motywy i cechy pisarstwa Poego: grozę, demonizm, nastrojową aurę niesamowitości, pociąg otchłani, dążenie do przewrotności i klęski, fatalizm, sięganie do niezwykłych stanów świadomości (stany prenatalne, wizje, sny, omdlenia). W sferze ludzkiej psychiki Poe odkrywa przed nami światy, których istnienie ledwie przeczuwamy...
"Tajemnice polskiej ziemi" to najpiękniejsze baśnie i legendy polskie w interpretacji znakomitej autorki, Marii Kruger. W wyborze znalazły się podania o Lechu i Królu Zygmuncie, historia toruńskich pierników i warszawskiej Syrenki, legenda o Złotej Kaczce oraz wiele innych barwnych opowieści przybliżających polską tradycję i historię. Książka należy do kanonu lektur dla klasy piątej szkoły podstawowej.
Piotruś Pan należy do wąskiego kanonu najsłynniejszych bajek świata. Bajka została przetłumaczona i oddana po polsku pięknym, a zarazem pełnym życia językiem. Będzie brzmiała przyjaźnie przy czytaniu najmłodszym, a równocześnie z powodzeniem stanie się pierwszą lekturą dzieci zaczynających czytać. Książka została bogato zilustrowana przez uwielbianego w Polsce i za granicą polskiego artystę Artura Piątka. Jego praca wyróżnia się świetnym warsztatem, a zarazem tryska radością ...
Alicja w krainie czarów należy do wąskiego kanonu najsłynniejszych bajek świata, a równocześnie do kanonu lektur szkolnych. Bajka została przetłumaczona i oddana po polsku pięknym, a zarazem pełnym życia językiem. Będzie brzmiała przyjaźnie przy czytaniu najmłodszym, a równocześnie z powodzeniem stanie się pierwszą lekturą dzieci zaczynających czytać. Książka została bogato zilustrowana przez wybitnego polskiego artystę Marcina Południaka. Jego praca wyróżnia się świetnym war...
Kubuś Fatalista i jego pan jest powiastką filozoficzną napisaną przez oświeceniowego filozofa i encyklopedystę Denisa Diderota. Książka opisuje wędrówkę i przygody tytułowych bohaterów, którzy nie ustają w ciągłej debacie na wszystkie tematy, począwszy od dysputy na temat spotykanych osób i zachodzących zdarzeń, a skończywszy na najpoważniejszych problemach filozoficznych.
Lektura dla szkół średnich
Hrabia Monte Christo jest powieścią przygodową francuskiego pisarza Aleksandra Dumas, uważaną za arcydzieło światowej literatury dziecięcej i młodzieżowej. Opowiada o losach Edmunda Dantesa, przyszłego hrabiego Monte Christo, który w 1815 roku, jako dziewiętnastoletni młodzieniec stojący u progu wielkiej kariery w marynarce francuskiej i w przeddzień ślubu z ukochaną Mercedes, pada ofiarą straszliwej intrygi. Idealistyczny i pełen wiary w ludzi bohater zostaje podstępni...
Hrabia Monte Christo jest powieścią przygodową francuskiego pisarza Aleksandra Dumas, uważaną za arcydzieło światowej literatury dziecięcej i młodzieżowej. Opowiada o losach Edmunda Dantesa, przyszłego hrabiego Monte Christo, który w 1815 roku, jako dziewiętnastoletni młodzieniec stojący u progu wielkiej kariery w marynarce francuskiej i w przeddzień ślubu z ukochaną Mercedes, pada ofiarą straszliwej intrygi. Idealistyczny i pełen wiary w ludzi bohater zostaje podstępni...
Krzyżacy są powieścią historyczną Henryka Sienkiewicza należącą do kanonu literatury polskiej i światowej. Jej akcja rozgrywa się w czasie największej świetności Królestwa Polskiego, w początkowym okresie unii polsko-litewskiej na przełomie XIV i XV wieku. Autor przedstawia dzieje konfliktu z zakonem krzyżackim, uwieńczone zwycięstwem polskiego oręża w bitwie pod Grunwaldem w 1410 roku. Przy pisaniu powieści Sienkiewicz oparł się na licznych źródłach i opracowaniach historycz...
Król Maciuś Pierwszy należy do kanonu polskiej literatury dziecięcej. Jest pełną poetyki i mądrości powieścią o chłopcu, który został królem. Przygody Maciusia zaczynają się, kiedy chłopak postanawia wyzwolić się spod kurateli ministrów i udowodnić, że potrafi być równie odważny i samodzielny jak jego przodkowie królowie. Kiedy wybucha wojna, przebiera się za zwykłego żołnierza i wyrusza na front. Życie frontowe jest lekcją pokory, przyjaźni i wytrwałości. Kiedy Maciuś powrac...
Mateusz wierzył, że miłość jest darem niebios. W chwili, gdy zakochał się w swojej zamężnej nauczycielce, zaczął w to wątpić. Czy powinien walczyć o miłość Marzeny, czy raczej zwalczyć swoje budzące się uczucia? A jak zachowa się w obliczu jego pierwszej młodzieńczej namiętności młoda polonistka?
Znak Zorro jest jedną z najpopularniejszych amerykańskich powieści przygodowych XX wieku. Książka na stałe wpisała się do światowego kanonu literatury dziecięcej i młodzieżowej. Opowiada o czasach, kiedy Kalifornia była częścią Meksyku i należała do Hiszpanii, a jej mieszkańcy – Californios, byli uciskani przez skorumpowane władze kolonialne. Młody arystokrata, Don Diego Vega, buntuje się przeciwko rządom komendanta miasteczka Reina de Los Angeles. Nie mogąc wystąpić o...
Pies Baskerville’ów jest wielkim klasykiem gatunku powieści kryminalnej, należącym do ścisłego kanonu literatury angielskiej i światowej. Bohaterem powieści sir Arthura Conan Doyle’a jest Sherlock Holmes, archetyp detektywa, obdarzony wyrafinowanym poczuciem humoru genialny obserwator i analityk, potrafiący rozwiązać skomplikowane zagadki kryminalne i zdemaskować najbardziej utajone zło posługując się metodą dedukcji. Tym razem, w najsławniejszym z wszystkich swoich do...
Tajemnicze zaginięcia osób i pogłoski o legendach powracających z przeszłości wywracają do góry nogami życie w turystycznej miejscowości na pojezierzu kaszubskim. Sprawa przyciąga przedstawicieli najwyższych władz ścigania przestępczości i wielkich mediów. Obecność celebrytów stworzy komiczne sytuacje, lecz nie ułatwi zadania młodemu detektywowi Michałowi i asystującej mu wbrew jego woli 13 kuzynce z Ameryki. Trzeba będzie przekopać się przez świat pozorów, znaleźć loka...
Książę i żebrak jest powieścią dla dzieci wybitnego amerykańskiego pisarza Marka Twaina, autora między innymi Przygód Tomka Sawyera, Przygód Hucka czy Pamiętników Adama i Ewy. Powieść należy do światowego kanonu literatury dziecięcej. Motywem przewodnim tej pięknej i pasjonującej historii jest zamiana ról dwunastoletnich chłopców, żyjących w zupełnie innych światach, a będących sobowtórami: księcia Edwarda – następcy angielskiego tronu, z żebrakiem Tomkiem Cantym. Podmiana oz...
Nowele Marii Konopnickiej Miłosierdzie gminy i Dym należą do kanonu polskiej literatury pozytywistycznej. W Miłosierdziu gminy autorka porusza problem nieprzemyślanej filantropii, czyli świeckiego odpowiednika charytatywnej działalności Kościoła. Ukazuje niebezpieczeństwa, na jakie udzielanie pomocy finansowej może narazić potrzebujących, kiedy ta pomoc przechodzi przez ręce pośredników i zderza się z ludzką naturą i nadużyciami. Inspirowana najlepszymi intencjami polityka op...
Zbrodnia i karajest powieścią rosyjskiego pisarza Fiodora Dostojewskiego z 1866 roku należącą do ścisłego kanonu arcydzieł literatury światowej. Opowiada o zbrodni popełnionej przez studenta Rodiona Raskolnikowa, który dla pieniędzy morduje starą lichwiarkę i jej siostrę, a także o wpływie tej zbrodni na uczucia, psychikę i moralność przestępcy. Raskolnikow uważa się za jednostkę wybitną i wyjątkową, za buntownika przeciwko niesprawiedliwościom tego świata. Borykając si...
Powieść amerykańskiego pisarza Howarda Pyle’a Wesołe przygody Robin Hooda jest najbardziej znaną i cenioną adaptacją literacką przygód Robin Hooda. Howard Pyle połączył liczne średniowieczne przekazy o legendarnym bohaterze angielskich podań i ballad, by scalić je w nowoczesnej powieści przygodowej, pisanej w sposób przystępny zarówno dla starszych jak i młodszych czytelników. Powstała pasjonująca opowieść o Robin Hoodzie, szlachcicu walczącym z niesprawiedliwym władcą, ...
Panna de Lavalle jest bodaj najpopularniejszą francuską powieścią dla dziewcząt. Napisana została pod koniec dziewiętnastego wieku przez dwudziestoletnią Alicję Cherbonnel – występującą pod męskim pseudonimem Jean de la Brete, i odniosła niebywały sukces wydawniczy we Francji i innych krajach, wpisując się na trwałe do światowego kanonu literatury młodzieżowej. Bohaterką powieści jest młoda dziewczyna, Reginka de Lavalle – osóbka dość śmiała i zalotna, a także, żeby trzymać s...
Jest to opowieść o przyjaźni, miłości i władzy.
Szesnastoletni Marcel trafi a do odciętego od świata sanatorium, położonego w tajemniczej dolinie okrytej buddyjską legendą. Diaboliczny dr Jael jest tu bezlitosnym despotą, a rówieśnicy Marcela żyją wśród intryg, zdrad i walk o władzę – jak dorośli w państwie totalitarnym. Marcel nie godzi się na nikczemności i łajdactwa. Tu, w Dolinie Światła, przeżywa swoją pierwszą wielką miłość.
Balladyna jest tragedią romantyczną należącą do kanonu polskiej literatury pięknej. Utwór utrzymany jest w konwencji baśniowej. Pojawiają się w nim postacie i motywy fantastyczne wywodzące się z polskich wierzeń ludowych. U źródła rozgrywającego się dramatu znajduje się żądza sukcesu i władzy za wszelką cenę, którą opętana jest tytułowa bohaterka. Balladyna trafi z ubogiej chatki w lesie do królewskiego pałacu, ale jej kariera opłacona będzie zbrodniami, których piętn...
Autor opisuje w trzech aktach autentyczne wydarzenie, jakie miało miejsce 20 listopada 1900 roku – ślub krakowskiego poety Lucjana Rydla z chłopką Jadwigą Mikołajczykówną. Pierwszy akt utworu utrzymany jest w konwencji realistycznej, natomiast w drugim akcie autor wprowadza symboliczno-wizyjną poetykę charakterystyczną dla modernizmu. Za jej pomocą przedstawia sytuację duchową narodu i podejmuje temat niepodległości Polski. Ostatni akt jest połączeniem obu konwencji i ...
Do literatury młodzieżowej zaliczają się książki pisane dla nastoletnich czytelników oraz tak zwanych młodych dorosłych (Young Adult). W literaturze dla młodzieży najczęściej poruszane są tematy i problemy ważne dla osób wkraczających w okres dojrzewania. Autorzy książek zaliczanych do literatury młodzieżowej piszą o pierwszych związkach i rozstaniach, miłości, porzuceniu, przyjaźni, a także o używkach, seksualności czy samobójstwie. Jedną z pozycji w tej kategorii, która podejmuje próbę zmierzenia się z wieloma problemami charakterystycznymi dla okresu dojrzewania, jest na przykład kontrowersyjna powieść „13 powodów” Jaya Ashera, w oparciu o którą powstał głośny serial pod tym samym tytułem (wyprodukowany przez platformę Netflix). Warto pamiętać, że wiele powieści uważanych obecnie za młodzieżowe w przeszłości było adresowanych do starszych czytelników. Dopiero po późniejszych adaptacjach były akceptowane jako powieści dla młodych osób – tak było w przypadku utworów pisanych przez Juliusza Verne’a. Znaczna część jego powieści powstała jako teksty dla dorosłych, jednak zyskały one popularność również wśród młodszych czytelników z uwagi na atrakcyjną formę. Dlatego też powieści Verne’a takie jak „20 000 mil podmorskiej żeglugi” czy „W 80 dni dookoła świata” znajdują się w kategorii „Dla młodzieży”. W tej kategorii odnaleźć można zarówno powieści zaliczane do fantastyki, horroru, kryminału czy thrilleru, jak i romanse, powieści obyczajowe, a także pozycje będące połączeniem dwóch lub więcej gatunków. Do takich należą powieści „Ponad wszystko” Nicoli Yoon, „Fanfik” Natalii Osińskiej, cykl „Buntowniczka z pustyni” Alwyn Hamilton, „Eleonora i Park” oraz „Fangirl” Rainbow Rowell, a także cykl Victorii Aveyard „Czerwona królowa”. Nie zabrakło tu również kultowej i międzypokoleniowej serii „Jeżycjada” Małgorzaty Musierowicz, powieści o Harrym Potterze J. K. Rowling, a także publikacji zaliczanych do klasyki literatury dla młodzieży („Mała księżniczka” Frances Hodgson Burnett, „Ania z Zielonego Wzgórza” Lucy Maud Montgomery).
