Czy Melpomena mówi już po śląsku? to zbiór esejów i rozmów nie tylko o śląskim teatrze, ale także o śląskiej historii oraz pamięci. Wiele regionalnych spektakli stawało się bowiem inscenizacją tych wydarzeń, które nie mieściły się w ramach usankcjonowanej polityki historycznej. Przedstawienia powstawały z osobistego przeżycia wielu traum i przybierały frapujący kształt sceniczny. Melpomenę uczyli mówić po śląsku: Stanisław Ligoń, Stanisław Bieniasz, Kazimierz Kutz, Robert Tal...
Nostalgia do PRL może sprawić, że ta książka wyda się bliska czytelnikom. Polskie realia życia za żelazną kurtyną, starszym znane z autopsji, młodszym z filmów, książek i z relacji dziadków lub rodziców, możemy skonfrontować z doświadczeniami naszych sąsiadów. Ta sąsiedzka opowieść obejmuje zdarzenia i postaci istotne w historii NRD, w Polsce natomiast przeważnie mało znane. Książka wzbogaca polski obraz enerdówka, którego nazwa, w tym pisownia, zdradza poczucie wyższości P...
Spotkajmy się jeszcze raz, czyli 30 rozmów z ciekawymi ludźmi to zbiór najbardziej interesujących wywiadów z ludźmi teatru, filmu, muzyki, rozrywki, literatury szeroko rozumianej kultury, które ukazały się na przestrzeni 10 lat na naszych łamach. W grudniu 2025 roku mija bowiem 10 lat od wznowienia druku gazety Goniec Górnośląski. Nie planując żadnej wielkiej jubileuszowej fety, pragnę jednak tę moją dekadę z tytułem zaakcentować w ten właśnie sposób wydawnictwem w formie k...
Zbiór siedmu baśni filozoficznych autorstwa Mirosława Piróga, filozofa z Uniwersytetu Śląskiego. Autor interesuje się psychologią głębi C.G. Junga i filozofią religii. Prowadzi w świecie realnym, wraz z Małgorzatą Kunysz, Akademię Jungowską, a w świecie wirtualnym blog Inne myśli. Od 1998 roku daje wykłady, warsztaty i seminaria ukazujące powiązania pomiędzy współczesną filozofią i psychologią a starożytnymi tradycjami mądrościowymi. Słowa, którymi władam, powietrzem są tyl...
Z drugiego końca kraju do Miasta na B. trafia Tatko. To znaczy jeszcze nim nie jest, jeszcze może zdobywać świat, jeszcze kartkuje scenariusz życia, na marginesach dopisując sobie pomysły, nowe postaci do obsady. Co on chce napisać? Nie jest biegły w pisaniu, za to umie działać. Intuicyjnie tworzy więc zarys akcji, zgrabnie ją rozwija, wyzwala perypetie, a na punkt kulminacyjny wręcz się wspina, żeby być jeszcze bardziej widocznym. Taki jest ten Tatko. A potem już szybki fini...
Lew Karsawin (18821952) to jeden z najwybitniejszych filozofów i metafizyków rosyjskich Srebrnego Wieku. Po rewolucji bolszewickiej wywieziony z Rosji sowieckiej na tzw. statku filozofów, znalazł schronienie na Litwie. Po aneksji Litwy przez ZSRR, pozbawiony możliwości pracy na uniwersytecie, oskarżony o zdradę, został zagłodzony w stalinowskim łagrze. Poemat o śmierci uważany jest za dzieło wielkiej rangi, nie tylko jako utwór filozoficzny, ale także jako literacki esej. Sta...
Andrzej Niedoba urodził się 30 października 1940 roku w Nawsiu na Zaolziu. Jego stryj Władysław Niedoba, znany jako Jura spod Grónia, był jednym z założycieli Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego w Czeskim Cieszynie i jej wieloletnim kierownikiem artystycznym. Ojciec Adam Niedoba w 1950 roku założył Zespół Regionalny „Wisła”. Pieśń „Szumi jawor”, którą Adam i Andrzej Niedobowie stworzyli pod koniec lat 60. XX wieku, stała się nieoficjalnym hymnem górali beskidzkich. Andrzej Ni...
Prezentujemy efekt mariażu dwóch serii: "Krytyki naukowej i literackiej" oraz "Katowickich Dialogów Literackich" – z takiego połączenia otrzymujemy dzieło nietuzinkowe: Blask arcydzieł to zbiór esejów prof. Paszka, wybitnego badacza literatury, publicysty, krytycznego czytelnika dzieł z literackiej najwyższej półki. Na kartach książki poznamy sekrety takich klasyków, jak m.in. Odyseja, Eneida, Eugeniusz Oniegin, Mistrz i Małgorzata oraz lepiej poznamy rodzimą Bogurodzicę, Pa...
Aspekt nowości towarzyszy mediom niemal od samego początku ich istnienia. Określone rozwiązania natury technicznej, technologicznej lub konceptualnej były w stanie wywołać idealny efekt złudzenia optycznego lub oddać realizm wydarzeń na ekranie. Obok dokumentalnego zapisu rzeczywistości wykorzystywano efekty, które były w stanie wywołać zadziwienie, zaskoczenie, odtworzyć niewiarygodne sytuacje. Gdzie aktualnie należy szukać pojęcia nowości w kontekście medium fotografii, fil...
W książce znalazły miejsce interpretacje filmów Aleksieja Bałabanowa, Andrieja Konczałowskiego, Siergieja Łoźnicy, Aleksandra Sokurowa, Aleksieja Uczitiela i Aleksandra Wieledynskiego. Przedmiotem namysłu stały się fabularne i dokumentalne dzieła filmowe powstałe po roku 2000., związane z wizualizacją centralnych dla Rosjan konfliktów militarnych, tj. z Wielką Wojną Ojczyźnianą, wojną radziecko-afgańską oraz wojnami czeczeńskimi w latach 1994-1996 oraz 1999-2009. [...] Chodzi...
Czterdziesty szósty tom serii: Studia o przekładzie, Cultural and Linguistic Issues in Translation pod redakcją Wacława M. Osadnika oraz Agnieszki Adamowic – Pospiech jest poświęcony kulturowym i językoznawczym aspektom tłumaczeń. Szereg autorów (W. M Osadnik, S. M. E. Jewell, I. L. Jewell, H. Wiens, J. M. Evjen, M. Czarnecka, D. Śledziona, W. Polanski) porusza problematykę kluczowego wpływu tłumaczenia na aspekt kontekstu kulturowego tekstu. Wśród omawianych w tomie tłumacze...
Stwierdzenia, iż rok 1918 zapisał się w dziejach kobiet złotymi zgłoskami, nie można uznać za przesadzone. To rok, w którym Austriaczki, ale także Niemki i Polki po trudnych i burzliwych działaniach zmierzających do zaakcentowania swojego istnienia na płaszczyźnie społeczno-polityczno--gospodarczej uzyskały prawa wyborcze, a przez to możliwość współdecydowania nie tylko w kwestiach ich bezpośrednio dotyczących, ale i w sprawach o randze narodowej. Aby pierwszy raz w historii...
Spis treści Wstęp I. Wyzwolenie Katowic II. Wygląd miasta, obszar i ludność Wygląd miasta Obszar i ludność Tygiel ludnościowy III. Administracja IV. Życie polityczne a) Do połowy 1945 roku Propaganda b) Od sierpnia 1945 do października 1947 roku Referendum ludowe 30 czerwca 1946 roku Wybory do Sejmu Ustawodawczego 19 I 1947 c) Od listopada 1947 do lipca 1950 Organizacje społeczno-polityczne Organizacje młodzieżowe V. Podziemie, opór społeczny i aparat represji ...
Książka ta nie jest historią wyłącznie poetyki ani historią wyłącznie teorii dramatu. Jest przewodnikiem po dziejach rozważań teoretycznych dotyczących dramatu od Arystotelesa do Goethego. Przygotowana wysiłkiem zbiorowym, stanowi pierwszy tom źródeł do historii teorii dramatycznych z bogatym komentarzem historycznym, literackim i teatralnym oraz prezentacją autorów i ich podstawowych wypowiedzi o charakterze teoretycznego uogólnienia. (...) Tom umownie określający zakres cza...
Konrad Ludwicki prozaik i eseista. Autor kilku książek. Ostatnio wydał Pisanie jako egzystencja(lizm). Refleksja autotematyczna na marginesie „Księgi niepokoju” Fernanda Pessoi (Warszawa 2011) i Bóg – Zło – Modlitwa. Wokół „Uwag 1940-1942” Karola Ludwika Konińskiego (Kraków 2016). Tematem powieści Lakrimma jest defetystyczna miłość malarza Adama do młodszej i wrażliwej Ditty. W atmosferze muzyki oraz rozmów o sztuce tych dwoje ludzi przeżywa swe dylematy twórcze i uczuciowe. ...
Niniejszy tom O dramacie, z podtytułem Od Hugo do Witkiewicza, opracowany w pierwszej wersji równolegle z tomem O dramacie. Od Arystotelesa do Goethego (PWN, 1989, wyd. drugie, Wydawnictwo „Śląsk”, 2001), ma te same co on cele i zasady edytorskie. Prezentuje teorie dramatu powstałe w różnych krajach europejskich w wiekach XIX i XX. (...) W XIX i XX stuleciu, podobnie jak w wiekach poprzednich, dramatem zajmowali się nadal współcześni filozofowie i dramatopisarze, uczeni oraz ...
Podstawowe zmiany w tym wydaniu dotyczą znacznego rozszerzenia treści o nowe tematy i rozdziały. W części pierwszej tej pracy, poświęconej kwestiom gerontologicznym, omówiłem m.in. własną teorię osobistej korzyści w okresie starości, zjawiska, syndromy i/lub zespoły drugiej połowy życia. Osobne rozdziały dotyczą choroby Alzheimera i możliwości przystosowania chorego do życia w trudnej codzienności oraz profilaktyki gerontologicznej w relacji do normalnego i optymalnego starze...
Prezentuję Państwu trzecią część moich felietonów. Większość zamieszczonych w tej książce tekstów poświęciłem wybitnym twórcom (Rafał Pomorski, Paweł Steller, Emanuel Imiela, Stanisław Szukalski, Jan Wysocki, Paweł Wróbel), naukowcom (Andrzej Brożek, Ludwik Musioł, Adolf Dygacz, Jerzy Szydłowski) i kapłanom (Teofil Bromboszcz, Ludwik Skowronek, Emil Szramek) działających w XX wieku w Katowicach. Wśród zasłużonych dla miasta nie mogło zabraknąć sylwetek przedstawicieli życia m...
Wielobarwny, bogato ilustrowany, w twardej oprawie z obwolutą, ponad dwustustronicowy album napisany przez górnika, ratownika górniczego, długoletniego członka dozoru górniczego kopalni „Wujek” w Katowicach, autora ponad 200 artykułów naukowych i popularyzatorskich z zakresu elektrotechniki górniczej, historii, górnictwa i innych dziedzin związanych z przemysłem wydobywczym. Album ukazuje się pod patronatem Prezesa Zarządu Głównego Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnic...
Małżeństwa mieszane, w tym polsko-niemieckie, należą do grupy o podwyższonym stopniu ryzyka. Wielowiekowe doświadczenia we wzajemnych stosunkach, zwłaszcza silnie negatywne stereotypy, ciążą nad rodzącym się uczuciem. Zakochani od pierwszego dnia konfrontowani są z pytaniami, które z miłością teoretycznie nie mają nic wspólnego, a jednak… Muszą sobie i otoczeniu wyjaśnić, dlaczego właśnie ona („ta Polka”), dlaczego właśnie on („ten Niemiec”), jakby nie było innych partnerów (...
Arkadiusz Gola dotarł do fotoreporterów z „Dziennika Zachodniego” i „Trybuny Śląskiej” pracujących w tych dwóch największych regionalnych dziennikach w latach 60., 70. i 80. ubiegłego stulecia. Na podstawie przeprowadzonych rozmów oraz bogatego zbioru archiwalnych materiałów stworzył plastyczny obraz tego, jak wyglądał świat fotoreportażu w ówczesnej śląskiej prasie. Publikacja stanowi wielki wkład w historię polskiej fotografii. […] Gola przedstawia ludzi i wydarzenia, ukaz...
Prezentuję Państwu drugą część moich felietonów drukowanych na łamach „Dziennika Zachodniego” (pierwsza ukazała się w 2014 roku). Mam nadzieję, że wpisują się one w obchody 150-lecia nadania praw miejskich wsi Katowice, o której w 1855 roku Józef Lompa pisał: „W Katowicach jest węzeł, pośrodek górnośląskiego przemysłu. Miejsce to jeszcze nosi nazwę wsi, ale wchodząc wieczorem do zajezdnego domu Welta albo obradując u niego przy table d’hôte, mniema się być w największym wrocł...
To interesujący i wartościowy materiał do studiowania kwestii związanych z optymalizacją procesu pomyślnego starzenia się. Praca dobrze wpisuje się w aktualną, ważną dyskusję nad poszukiwaniem optymalnego modelu przygotowania społeczeństwa do samodzielnej, zdrowej, aktywnej późnej dorosłości, do nowych sposobów podnoszenia jakości coraz dłuższego życia. Publikowany zbiór przedmiotowych analiz to praca potrzebna i oczekiwana na rynku wydawniczym, w środowisku akademickim – wśr...
