Bohdan Osadczuk) Beauvois odkrywa całe połacie nieznanych faktów i problemów, pomaga w istotny sposób sprawie przywracania pamięci historycznej Polakom, Ukraińcom i Rosjanom. Czyni to naprawdę sine ira et studio w imię maksymalnej rzetelności badacza... Chyba tylko bezstronny i neutralny historyk może dojść do przedstawiania procesów społecznych obarczonych w dotychczasowej historiografii trzech zainteresowanych czy, inaczej mówiąc, biorących udział w ówczesnym rozwoju sytuac...
Celem nowej koncepcji prawdy nie jest dostarczanie wiedzy, lecz sformatowanie odbiorcy, który z czasem ma z jednej strony otrzymać wyselekcjonowane matryce myślowe, ale z drugiej ma zostać impregnowany na odmienne treści przekazów. Powstaje kontrola narracji, której mógłby pozazdrościć każdy system totalitarny, ponieważ podmiot kontrolujący stał się abstrakcyjny. Brak zainteresowania sferą „jak było/jest”, odrzucaną na korzyść „jak być powinno”, wytworzył nieuświadamianą auto...
W dwudziestą rocznicę śmierci Jerzego Giedroycia autorzy tomu przywracają pamięci społecznej postać i dzieło Redaktora, koncentrując się na skatalogowaniu pojęć i wartości, które zachowały walor wektorów współczesności. Nie tyle bowiem istotne jest badanie aktualności koncepcji politycznych, te – jak wiadomo – Giedroyc modelował w zależności od zmiennych parametrów polityki światowej (i to samo zalecał swoim współpracownikom), ile podkreślenie przesłanek ideowych i moralnych,...
Prace regionalne, wbrew […] pojawiającym się opiniom, są jednymi z trudniejszych form dziejopisarstwa, a jednocześnie jednymi z pożyteczniejszych dla poznania życia tak zwanej prowincji. Czy jednak analizy Kamila Jakimowicza można traktować jako pracę typowo regionalną? Z całą pewnością nie, ponieważ w Lublinie usytuowany był Trybunał Koronny, a tamtejsze lokalne władze mające charakter samorządowo-państwowy stawiano czasem za wzór w Rzeczypospolitej. W tym sensie temat książ...
Temat pomocy polskim uchodźcom na Wileńszczyźnie do tej pory był opisywany fragmentarycznie, a to opracowanie jest próbą kompleksowej oceny tego zagadnienia na podstawie odnalezionego sprawozdania skarbnika Komitetu Pomocy Polakom Uchodźcom w Wilnie – Leona Rappaporta. Uwagi tego autora jako naocznego świadka wydarzeń są ważne historycznie, również cenne są jego wnioski jako osoby znającej stan faktyczny okazywanej wówczas pomocy, jej możliwości i realia. Krytyczna ocena dzia...
Dzieje struktur administracyjnych, jak też poszczególnych instytucji administracyjnych działających na ziemiach polskich w XX w., a zwłaszcza na przełomie wieków XX/XX […], są bardzo słabo rozpoznane; badania na ich temat są dopiero w fazie początkowej. Dlatego też dobrze stało się, że Waldemar Kozyra podjął się ambitnego, trudnego zadania przedstawienia dziejów urzędu wojewody lubelskiego w ostatnich stu latach jego funkcjonowania, czyli od momentu jego powstania w Polsce Ni...
Aleksander Bocheński (1904–2001), bohater monografii dr. Ariela Orzełka, to bez wątpienia jeden z najciekawszych i najbardziej oryginalnych myślicieli politycznych minionego wieku [...] Niemal zawsze trzeźwo i beznamiętnie oceniając polskie przywary, pisał odważnie o polskich fantazmatach, mitotwórczej egzaltacji, uderzając w to, co dla Polaków święte. I choć nie zawsze miał rację, to jednak nie sposób było odmówić mu politycznego zmysłu, odwagi w wyrażaniu poglądów na sprawy...
Dominują w tomie piłsudczycy „cywilni”, ale przede wszystkim parający się polityką, administracją, samorządem, publicystyką, żurnalistyką, propagandą, nauką, czy nawet kulturą, bo już niekoniecznie gospodarką. To dowód, że pisanie prac z zakresu prozopografii bynajmniej do łatwych i prostych nie należy […]. Nie mam jednak wątpliwości, iż przygotowany obszerny tom poszerza naszą dotychczasową wiedzę w bardzo wielu zagadnieniach czy choćby ich wybranych aspektach, a w niektóryc...
Praca pokazuje, jak przez pryzmat pewnej koncepcji czasowości i kultury naukowej możemy badać naukę, rozumieć jej wytwory, uczestniczyć w sposób świadomy i odpowiedzialny w świecie, który nauka eksploruje i współtworzy. Autorka czerpie inspiracje z wędrówek między dyscyplinami i stylami myślowymi, nieraz odwołując się do orientacji odległych od tradycyjnego formatu humanistyki jako nauki. I to stanowi wartość tej trudnej książki; chodzi zarówno o metaforykę i konceptualizacje...
Książka Marty Kubiszyn to dobrze przemyślana i precyzyjnie skonstruowana monografia podsumowująca wieloletnie zainteresowania naukowe autorki. Wpisuje się ona w kulturoznawczy nurt badań nad pamięcią zbiorową Zagłady, wnosząc istotny wkład w tę dziedzinę zarówno na poziomie teoretycznym, jak i opisowym. Do badań pamięciologicznych autorka wprowadza kategorię „współpamięć”, którą definiuje jako […] poszerzenie pamięci wspólnoty rozumianej geograficznie o świadomość obecności i...
Monografia jest interdyscyplinarna. Obok kwestii z obszaru pedagogiki, które są wiodące, znajdują się tu fragmenty poświęcone historii polskiej prasy specjalistycznej, balneologicznej, a także dziejom medycyny i historii Polski pod wszystkimi trzema zaborami. Te ostatnie stanowią niezbędne tło spraw szczegółowo opisywanych przez Autorkę.
Z recenzji prof. zw dr hab. Andrzeja Felchnera
Żyjemy w okresie fascynacji polityką historyczną. Muzea stały się nie tylko miejscem kultury i edukacji, ale też ważnym instrumentem zdobywania poparcia wyborców przez rządzących. Anna Ziębińska-Witek tłumaczy nam, jak pod wpływem działań decydentów, inicjatyw społecznych, zmian ekonomicznych i politycznych, z relatywnie niewielkim udziałem profesjonalnych historyków, kształtowany jest prezentowany w muzeach (i nie tylko) obraz przeszłości. Książka ta jest lekturą obowiązkow...
Aby upamiętnić Osobę Profesora redaktorzy tomu zdecydowali się przygotować pracę będącą pewnego rodzaju księgą "im memoriam". Składają się na nią teksty przesłane przez Uczniów, Przyjaciół i Znajomych. Problematyka poszczególnych artykułów została zaproponowana przez ich Autorów, ale jest ona również zgodna z zainteresowaniami Profesora. "Lubliniana", losy Polaków na wychodźstwie, problematyka mniejszości narodowych i religijnych, dzieje II Rzeczypospolitej, relacje międzynar...
Książka jest poniekąd dalszym ciągiem Dziesięciu sprawiedliwych (Biblioteka „Więzi” 1986). Już podczas zbierania tamtych wspomnień okupacyjnych myślałem, że dobrze byłoby opracować ich tom drugi. Po wspomnieniach o życzliwych nam Niemcach kolej na relacje o życzliwości, dobroci, międzyludzkiej solidarności naszych wschodnich sąsiadów. Tak jak i w tamtym wypadku zebrałem je bez trudu, ogłosiwszy stosowną prośbę w paru czasopismach. Nie chodzi o to, by jakoś zasadniczo popraw...
Wobec ogromu zniszczeń, których doznała społeczność żydowska Lublina - tak w odległej przeszłości (zwłaszcza w okresie wojen połowy XVII wieku), jak i w czasie Holokaustu - cmentarz jako całość oraz poszczególne nagrobki, nawet zachowane w małej części, stanowią jedno z ważnych źródeł do dziejów tej społeczności. Inskrypcje nagrobkowe były jednymi z pierwszych źródeł, które rejestrowali i wykorzystywali w swych pracach lokalni historycy żydowscy od XIX wieku. Od tamtej pory z...
Ta praca, opierająca się na szerokiej podstawie źródłowej (źródłach archiwalnych i drukowanych) oraz bogatej literaturze przedmiotu, stanowi istotne osiągnięcie badawcze. Ukazuje bowiem pełną panoramę kwestii kształcenia kandydatów na nauczycieli szkół elementarnych w Królestwie Polskim w latach 1866-1915. Publikacja zawiera syntetyczną analizę form i treści zdobywania kwalifikacji zawodowych przez kandydatów na nauczycieli w okresie autonomicznym i międzypowstaniowym, umożli...
W latach 2001-2006 zostały opublikowane trzy tomy serii "Judaica Lublinensia", w ramach której prof. Henryk Gmiterek wydał "Materiały źródłowe do dziejów Żydów w księgach grodzkich lubelskich". Poszczególne tomy zawierały materiały uporządkowane chronologicznie według okresów panowania kolejnych władców - t. 1: Augusta II 1697-1733, t. 2: Michała Korybuta Wiśniowieckiego i Jana III Sobieskiego 1669-1697, t. 3: Władysława IV i Jana Kazimierza 1633-1669. Seria była wydawana we ...
Oddawany do rąk czytelników tom zawiera teksty dedykowane Profesorowi Janowi Pomorskiemu z okazji jubileuszu czterdziestolecia Jego pracy naukowej. Osoba prof. Jana Pomorskiego bezdyskusyjnie kojarzy się z dziedziną humanistyki i nauk historycznych, a metodologia nauk pozostaje niezmiennie pasją szanownego Jubilata. Jan Pomorski jest jednym z najwybitniejszych uczniów prof. Jerzego Topolskiego, twórcy Polskiej Szkoły Metodologii Historii, którą rozwija i nadal kreśli jej prze...
Merytoryczna wartość przeprowadzonych badań zasługuje na uznanie. Autor wprowadza do obiegu mediewistycznego […] nowy monograficzny obszar badawczy nad konkretnym opactwem – Moyenmoutier w XI wieku – w newralgicznym dla kształtowania tożsamości tamtejszego konwentu wymiarze. Rozpoznanie materii źródłowej, wnikliwość analiz, uwzględnienie rozmaitego kontekstu porównawczego bezdyskusyjnie przekonują o w pełni satysfakcjonującym przygotowaniu erudycyjnym Autora do realizacji pod...
Prezentowana monografia stanowi kontynuację projektu: Historia w kulturze współczesnej. Niekonwencjonalne podejścia do przeszłości, zainicjowanego w Instytucie Historii UMCS w 2010 roku przez pracowników Zakładu Metodologii Historii i Zakładu Historii Najnowszej. Podejmując tego typu problematykę względem zinstytucjonalizowanego dyskursu naukowego, przestrzeni doświadczenia i uobecniania historii w sferze publicznej, uwydatnia się jednocześnie kwestię użytkowania przeszłości ...
Zbiór (…) zgromadził teksty grona znawców starożytności, historyków i filologów. Stanęli oni wobec trudnego wyzwania – podjęli nietradycyjne i nietuzinkowe zagadnienia badawcze, które potencjalnie tylko wydają się bardziej właściwe np. antropologii. Rzetelność tych studiów i kompetencje autorów przekonują, że to właśnie w oparciu o wyznaczone przez nich standardy badawcze i dokonane ustalenia (…) możliwe stanie się odpowiedzialne włączanie do podobnych przedsięwzięć reprezent...
Tom trzeci obejmuje kolejną część zapisek Michała Stanisława Korwin-Kossakowskiego, poczynionych w 1918 r.; dodajmy, dokonywanych w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości w Rosji, w której rozpalała się wojna domowa, nastąpiło m.in. zajęcie Mińska i guberni białoruskich przez wojska niemieckie, a także zaczęły rozwijać się polskie inicjatywy polityczne. Uwadze Autora nie umknęły również wysiłki polskich mieszkańców Wileńszczyzny związane ze sprawami narodowymi oraz wydar...
Oddawany do rąk czytelników tom drugi "Diariusza" Michała Stanisława Kossakowskiego jest kontynuacją opublikowanego w 2010 roku przez Wydawnictwo UMCS tomu pierwszego w dwóch częściach: cz. 1 (21 maja - 31 sierpnia 1915) i cz. 2 (1 września 1915 - 4 lutego 1916). Tom drugi obejmuje kolejne zapiski Kossakowskiego od połowy kwietnia do końca 1917 roku. Jak można wyczytać z kart pamiętnika, Autor przystąpił do prowadzenia notatek po dłuższej przerwie, spowodowanej nadmiarem prac...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
