Głównym polem zainteresowań Jerzego Łojka jako historyka był polski wiek XVIII. „Stulecie świateł” przyniosło wielką tragedię Rzeczypospolitej – unicestwionej w myśl zasad rozbioru „całkowitego, ostatecznego i nieodwołalnego”, jak głosiła preambuła do antypolskiej tajnej konwencji prusko-rosyjskiej z 9 stycznia 1797 roku. Dlaczego tak się stało? Czy bieg wypadków był nieunikniony? Co o tym wszystkim może powiedzieć historyk? Interpretacja Łojka wciąż wywołuje spór wśród hist...
W książce zaprezentowano osobiste relacje Winstona Churchilla i Franklina D. Roosevelta, których charakter miał kluczowe znaczenie dla przebiegu II wojny światowej. Mimo dzielącej obu polityków odległości i stanu zdrowia Roosevelta spędzili ze sobą 113 dni i wymienili blisko 2000 depesz, listów, pism oraz notatek. Spotykali się w Waszyngtonie, Hyde Parku w Quebecu, Casablance, Kairze czy Teheranie. Między kolejnymi koktajlami, papierosami i cygarami rozmawiali o polityce i wo...
Obojętność to cichy wspólnik zła, bo nie przeciwstawia się jego rozprzestrzenianiu się w społeczeństwie. Jej pierwszymi ofiarami są ci, którzy nie mają wspólnego, plemiennego kokonu: dlatego większość w zupełnym milczeniu przyglądała się deportacjom słowackich Żydów i prześladowaniom mniejszości etnicznych, a dziś przymyka oczy na romskie osady na peryferiach wiosek. Ale ten sam kod stosują Słowacy także wobec siebie, a jego efekty są widzialne i ukryte, żywe i zapomniane: o...
W sierpniu 1942 roku przedstawiciele nowo powołanego do życia przez prezydenta Stanów Zjednoczonych Franklina Delano Roosevelta Biura Służb Strategicznych (Office of Strategic Services – OSS) nawiązali kontakt z polskimi władzami w Londynie, w wyniku czego powstała Sekcja Polska przy OSS. Dwa lata później, w połowie 1944 roku, członkowie Sekcji Polskiej zaproponowali centrali OSS w Waszyngtonie ściślejszą współpracę, która miała polegać na oddelegowaniu przez Ministerstwo Spr...
Doznanie wstydu i doznanie upokorzenia łączą się z różnymi sytuacjami. Wstyd ma wymiar publiczny, zależy od sankcji zewnętrznych. Wstyd rodzi strach przed ujawnieniem własnej niższości, przesądzający o istocie słabości w obliczu Innego, narusza porządek emocjonalny, prowadzi do konfliktu i prób racjonalizacji okoliczności, które go wywołały. Poczucie upokorzenia dotyczy ofiar i przegranych, wiąże się z szeroko pojętą innością. Wywołuje cierpienie i wstyd właśnie, co sprawia,...
„Myśl polska winna pracować nie w kierunku poszukiwania koalicji równoważącej kooperację rosyjsko-niemiecką, gdyż taka koalicja, jak widzieliśmy, byłaby niemożliwością. Polska myśl polityczna winna pracować ku powołaniu do życia kombinacji politycznej odciągającej Niemców od Sowietów, właściwie Niemców od Rosji”. Władysław Studnicki Publicystyka Studnickiego z dwudziestolecia międzywojennego dowodzi nie tylko jego determinacji w dążeniu do postawionego celu. Świadczy też o ...
Opinia polska musi nareszcie zdać sobie sprawę, że nie możemy w przyszłości liczyć na bagnety i karabiny maszynowe francuskie czy angielskie, a jedynie na swoje własne. Jedynie własna, samodzielna polityka może sprowadzić przedłużenie błogosławionego dla nas antagonizmu niemiecko-rosyjskiego. Jedynie własna polityka może nas uchronić od wiązania się z organizmami politycznymi, które w chwili niebezpieczeństwa nie przyjdą nam z pomocą. Adolf Bocheński Adolf Bocheński łączył ...
Polski pogrom ludności żydowskiej we Lwowie miał miejsce 22 i 23 listopada 1918. Lwów – kres iluzji. Opowieść o pogromie listopadowym 1918 jest pierwszym obszernym studium poświęconym temu wydarzeniu, które w polskich opracowaniach historycznych jest albo całkowicie przemilczane, albo sprowadzane do fali rabunków dokonywanych głównie przez ukraińskich i żydowskich (!) bandytów oraz dezerterów z armii austriackiej w ogarniętym wojennym chaosem mieście. Istnieje też inna pol...
Monografia ta jest kontynuacją książki Słowenia pod rządami Tity (1945–1980). W cieniu Jugosławii (Kraków 2017) i stanowi z nią spójną całość. Wszystkie prace naukowe autora dotyczące Słowenii powstały w ramach badań prowadzonych na Wydziale Humanistyczno-Społecznym Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej (ATH). Zasadniczym zamiarem niniejszej publikacji było przedstawienie dziejów Słowenii w okresie rozpadu Jugosławii. Tutaj początkową cezurę wyznacza data śmierc...
Ceniony i poczytny rumuński historyk Lucian Boia proponuje nowe spojrzenie na relacje Rumunów z innymi narodami. Każda nacja ma własne doświadczenia z Innymi, jednak tylko nieliczne doświadczyły ich obecności w takim stopniu i z podobną intensywnością co Rumuni. Aktualny obszar państwa rumuńskiego na przestrzeni dziejów stykał się z wieloma etnicznymi i kulturowymi wpływami oraz zaznał dominacji ze strony różnych kultur i narodów. Lucian Boia ukazuje, jak – począwszy od drug...
ak reporterzy opisali przedwojenną rzeczywistość i jak rozwinęli nowy gatunek literacki? Tych pytań równolegle nie zadawali dotąd badacze Dwudziestolecia. Stawia je Urszula Glensk. Autorka z krytycznym namysłem rekonstruuje rzeczywistość przedstawioną w reportażach. Konfrontuje sprawozdania pisarzy i dziennikarzy z innymi dokumentami epoki i tezami ówczesnej publicystyki. Alternatywna historia społeczna i obyczajowa zapisana przez dokumentalistów toczyła się na ulicach, w prz...
Wokół Zagłady to zbiór artykułów omawiających tematykę Holokaustu w prozie XX wieku. W części I znajdziemy m.in. rozważania o najwcześniejszych przedstawieniach eksterminacji Żydów w prozie polskiej, topice Zagłady, obecności Szoa w świecie popkultury, jak też obrazie hitlerowskiego oprawcy w literaturze polskiej. W części II zgromadzono artykuły o twórczości mniej znanych pisarzy podejmujących wątek Zagłady.
Niniejsza publikacja jest zbiorem tekstów zaprezentowanych podczas konferencji, która odbyła się 19 listopada 2013 roku w Muzeum Archeologicznym w Krakowie przy współudziale Komitetu Nauk Pra- i Protohistorycznych Polskiej Akademii Nauk. Zgromadziła ona osoby szczególnie zainteresowane rolą i zadaniami muzeów archeologicznych w nowej „rzeczywistości postautostradowej”, zarówno praktyków, jak i teoretyków. Tematem wystąpień były kwestie formalno-prawne, organizacyjne i edukacy...
Czy słynna kronika Thietmara jest rzeczywiście wiarygodnym źródłem wiedzy o początkach organizacji Kościoła katolickiego w Polsce? Jaki był charakter zależności Kościoła polskiego od Magdeburga w latach 966-989? Czy rzeczywiście Jordan był pierwszym biskupem "poznańskim"? Na te i wiele innych fascynujących pytań, związanych z początkami polskiej państwowości i roli Kościoła katolickiego w niej, próbuje odpowiedzieć niniejsza praca.
Książka Władysława Semkowicza zalicza się do klasycznych dzieł polskiej historiografii – wykształciły się na niej liczne pokolenia polskich historyków. Jest niezastąpionym podręcznikiem dla wszystkich pragnących nabyć umiejętności nieodzownych dla studiowania i prowadzenia badań naukowych w dziedzinie historii, szczególnie w zakresie szeroko rozumianej mediewistyki. Encyklopedia nauk pomocniczych historii w sposób zwięzły podaje podstawowe wiadomości dotyczące poszczególnych ...
Z poświęconych dobie porozbiorowej pism Jerzego Łojka największy rezonans przyniosły mu Szanse powstania listopadowego, opublikowane po raz pierwszy w roku 1966, a wznawiane jeszcze dwukrotnie w dobie PRL (1980 i 1986). Nie tylko powstanie listopadowe wszakże zajmowało jego uwagę jako historyka. Będąc osiemnastowiecznikiem, wkroczył on w problematykę dziejów porozbiorowych Polski, skupiając się zasadniczo na rozmaitych zagadnieniach obejmujących 36 lat od zagłady państwa do k...
Utworzenie uniwersytetów zawdzięczamy Średniowieczu. Były one wówczas traktowane jako ponadpaństwowe instytucje, charakterystyczne dla uniwersalnej europejskiej „republiki narodów chrześcijańskich”, stąd też o ich powstaniu mogła decydować wyłącznie jedna z tych dwu ówczesnych potęg: papież lub cesarz. Szczególną opieką powstające uniwersytety otoczył Kościół, nadając im szereg istotnych przywilejów łącznie z wyłączeniem scholarów i wykładowców spod sądownictwa władz świeckic...
Przy rozważaniu każdego problematu nie trzeba pieścić siebie, rysując w swej wyobraźni powodzenie i triumfy, lecz trzeba przewidywać i ciężką sytuację, a nawet klęski. (…) Musimy sobie uprzytomnić konsekwencje każdego czynu, każdego kroku. Władysław Studnicki, 1939 Myślę często o Studnickim i o jego przepowiedniach, które się tak sprawdziły. Adolf Bocheński, 1940 Książka była oczywiście przez rząd gen. Składkowskiego w całości skonfiskowana. Nie wolno było przewidywać....
To jeden z najcenniejszych zabytków historiografii europejskiej z przełomu X i XI wieku. Starannie wykształcony, krytyczny i samodzielny w sądach biskup merseburski Thietmar (975-1018) stworzył wybitne dzieło, ukazujące dzieje Niemiec, Słowiańszczyzny połabskiej, Polski, Czech oraz Węgier. Sporo uwagi poświęcił w nim stosunkom polsko-niemieckim w czasach Mieszka I i Bolesława Chrobrego, a także sprawom wewnętrznym państwa polskiego. Kronika jest jednak przede wszystkim wspani...
Książka Justyny Balisz-Schmelz Przeszłość niepokonana. Sztuka niemiecka po 1945 roku jako przestrzeń i medium pamięci jest pierwszym opracowaniem tej problematyki na gruncie polskim. Co ciekawe, pod wieloma względami wydaje się pionierska także z perspektywy niemieckiej historii sztuki, w ramach której do tej pory nie powstała monografia poświęcona temu zagadnieniu. Jak podkreśla autorka, nie chodzi o sztukę po Holokauście, lecz o recepcję drugiej wojny światowej we wszelkich...
Temat, który podjęła Karolina Koprowska w swej książce, jest zarówno bardzo ważny – mentalnie, społecznie, historycznie – jak i trudny do obiektywnego, a jednocześnie zniuansowanego opisania oraz merytorycznie wyczerpującego opracowania (głównie z powodu szczupłości dostępnych świadectw, niepełnej wiedzy, konieczności wnioskowania z pośrednich form zapisu czy znaczących luk pamięciowych i nieobecności kluczowych wątków w zachowanych relacjach). W mojej ocenie wszystkie te wyz...
Książka omawia zagadnienie kolaboracji Żydów z władzami niemieckimi w Krakowie w latach 1939–1945 ze szczególnym rozróżnieniem na trzy kategorie współpracy: zinstytucjonalizowanej, indywidualnej i agenturalnej. Autorka analizuje te kwestie w odniesieniu do funkcjonowania takich instytucji jak Judenrat, Żydowska Służba Porządkowa i Jüdische Unterstützungsstelle für das Generalgouvernement oraz tzw. siatki Diamanta. Walorem książki jest przede wszystkim wnikliwa i krytyczna ana...
Wpływ I wojny światowej na ludność miasta Krakowa uchwycony został z wielu perspektyw – historii społecznej i gospodarczej oraz demografii historycznej. W niespotykanym dotąd stopniu autor łączy metody historycznej analizy źródeł narracyjnych, dokumentów osobistych i urzędowych z badaniami ilościowymi zaczerpniętymi ze statystyki, ekonomii, antropologii fizycznej i współczesnej demografii. Książka udowadnia, że analizy ilościowe i jakościowe nie wykluczają się, lecz uzupełni...
Czas nieszczęść…, to rodzaj szkiców i zapisków historyka zajmującego się od wielu lat państwem i społeczeństwem polskim w okresie drugiej wojny światowej i okupacji, tak niemieckiej, jak i sowieckiej (1939-1945). To, autorskie raczej, przemyślenia, refleksy i uwagi, ale także oceny, dylematy i kontrowersje. „Powstawały” przez lata, były częścią referatów, wystąpień konferencyjnych, spotkań seminaryjnych, niekiedy, w mniejszym czy większym zakresie, publikowane. Tym samym podd...
Nierzadko najbardziej interesującymi, bo obejmującymi sprawy, które znamy i pamiętamy z naszego własnego życia, są książki o historii najnowszej. Jest to ostatnia, obecnie trwająca epoka historyczna.
Za datę początkową przyjmuje się z reguły 1789 rok, czyli wybuch rewolucji francuskiej. Niekiedy pojawiają się także terminy późniejsze - rok 1815 (kongres wiedeński) lub nawet 1848 (Wiosna Ludów). W Polsce liczy się historię najnowszą z reguły od trzeciego rozbioru Rzeczypospolitej w 1795 roku. Obejmuje ona zatem kilka wieków, w czasie których wydarzyło się wiele kluczowych dla Polski i świata wydarzeń oraz przemian. Wśród nich wspomnieć z pewnością należy o dwóch rewolucjach przemysłowych, a także o I i II wojnie światowej (w tym powstaniu warszawskiemu), okresie międzywojennym, PRL-u, jak również o czasie tzw. zimnej wojny.
Ebooki o historii najnowszej, jakie znajdziecie w księgarni internetowej Woblink, opowiadają o sprawach z całego świata. Znawca dziejów Europy Wschodniej Serhii Plokhy zabiera nas do Czarnobyla, by w swoim dziele “Czarnobyl. Historia nuklearnej katastrofy” odtworzyć tamtą dramatyczną historię. Ukazuje walkę naukowców, strażaków i żołnierzy, którzy walczyli heroicznie w samym środku nuklearnego piekła. Piotr Żurek skupia się na dziejach Słowenii w okresie, gdy ta była częścią republiki jugosłowiańskiej, państwem rządzonym przez Josipa Broza-Tito. Jego dzieło “Słowenia pod rządami Tity (1945-1980). W cieniu Jugosławii” czeka na Was na Woblink jako ebook w formatach epub, mobi lub pdf. Polecamy także sięgnąć po niezmiennie aktualny esej wybitnego historyka Timothy’ego Snydera zatytułowany “O tyranii”, a także jego dzieło “Droga do niewolności. Rosja, Europa, Ameryka”.
W książkach opowiadających o postaciach, wydarzeniach czy zjawiskach, które miały miejsce w epoce historii najnowszej znajdziemy obrazy z całego świata. Do Chin przenosi nas między innymi Profesor Bogdan Góralczyk w dziełach “Wielki renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje” oraz “Chiński feniks. Paradoksy wschodzącego mocarstwa”, gdzie stara się wyjaśnić fenomen chińskich reform, a także przewidzieć, jakie kroki podejmie w przyszłości Państwo Środka. Martin Meredith przedstawia z kolei “Historię współczesnej Afryki”, a Tadeusz A. Olszański ukazuje “Ukraińskie stulecie 1914-2014. Szkice historyczne”. Napięcie między USA a Rosją, które ma swoje początki w okresie po II wojnie światowej, wywołało tzw. zimną wojnę, której kolejne rozdziały dopisywane były nieustannie aż do dziś. Historię tych zmagań stara się jak najbardziej rzetelnie opisać Tim Weinter w ebooku “Szaleństwo i chwała. Wojna polityczna pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Rosją, 1945-2020”. Nie sposób nie wspomnieć także o dziełach Normana Daviesa, brytyjskiego historyka, który z sukcesem od wielu lat opisuje historię Europy, Polski oraz Wysp Brytyjskich, w dużej mierze skupiając się na epoce najnowszej. Na Woblink znajdziecie między innymi jego “Powstanie’44”, “Europa walczy. 1939-1945” czy “Szlak Nadziei. Armia Andersa. Marsz przez trzy kontynenty”. Tych i wielu innych fascynujących pozycji opowiadających o historii najnowszej szukajcie na Woblink jako książek papierowych, audiobooków oraz ebooków (epub, mobi, pdf).
Najnowsza historia Polski pełna jest dramatycznych wydarzeń, ważnych postaci, porażek, błędów i aktów ogromnej odwagi. Agnieszka Witkowska-Krych podejmuje trudny temat w swoim dziele “Dziecko wobec Zagłady. Instytucjonalna opieka nad sierotami w getcie warszawskim”. Nie mogło zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz. Pod redakcją Beaty Halickiej ukazał się zbiór świadectw zatytułowany “Mój dom nad Odrą. Pamiętniki osadników Ziem Zachodnich po 1945 roku”. “Płakaliśmy bez łez” to niełatwy w lekturze, lecz niezwykle cenny zbiór wspomnień byłych więźniów, członków żydowskiego Sonderkommando w Auschwitz, zebranych przez Gideona Greifa. Wiele ciekawych pozycji dotyczy wydarzeń, jakie miały miejsce w Polsce w latach 80. i 90. XX wieku. Należą do nich na przykład “Okrągły stół” Jana Skórzyńskiego czy “Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny, czyli kontrrewolucja generałów” Andrzeja Paczkowskiego. Procesy budowy demokratycznego państwa prawa III Rzeczypospolitej opisują Daria i Tomasz Nałęcz, których “Czas przełomu 1989-1990” pozwala prześledzić, jak tworzony był współczesny polski system parlamentarny, samorząd lokalny, czy jak wprowadzano kluczowe prawa obywatelskie. Wiele ciekawych tytułów o historii najnowszej znajdziecie na Woblink jako książki papierowe, audiobooki oraz ebooki (w formatach epub, mobi lub pdf).
