W prezentowanej biografii tematykę kolejnych rozdziałów wyznaczają etapy życia i działalności publicznej księcia Przemysła I oraz losy jego współpracy z bratem Bolesławem. Autor ukazuje postać księcia na szerokim tle społecznym, politycznym i gospodarczym. Wiele miejsca poświęca polityce i współpracy Przemysła I z hierarchią kościelną, grupami społecznymi oraz relacjom z innymi partnerami politycznymi z rodu Piastów, szczególnie na wielce istotnym w tych czasach odcinku śląsk...
Wybór dokumentów: Adam Dziurok, Adrian Jusupović, Marcin Kasprzycki, Łucja Marek, Filip Musiał, Anna Karolina Piekarska, Norbert Wójtowicz Niniejsza edycja źródłowa jest piątym tomem serii Normatywy aparatu represji. Stanowi kontynuację wydanego w jej ramach zbioru instrukcji, wytycznych i okólników dyrektor Departamentu V MBP z lat 1945-1953 w zakresie działań prowadzonych przeciwko Kościołowi katolickiemu. Zdecydowana większość publikacji dotyczących działalności UB/SB konc...
Niniejsza edycja źródłowa jest kolejnym, czwartym już tomem normatywów wydawanych przez krakowski Oddział IPN w ramach serii Normatywy aparatu represji. Znajomość normatywów w zakresie rejestrowania spraw i osób, zasad i form dokumentowania czynności operacyjnych oraz archiwizowania i brakowania akt pozwala poznać procedurę obowiązującą zarówno pracownika operacyjnego, jak i pracownika pionu ewidencji operacyjnej. Wiedza ta daje możliwości lepszego i głębszego zrozumienia cel...
„Książka recenzowana to bardzo interesujący kierunek badań nad elitami ziem ruskich w czasach panowania synów Romana Mścisławowicza: Daniela i Wasylka. (…) Pomyślana jest pod kątem struktury dość nietypowo, bowiem podzielona jest na dwie części, z których pierwsza zawiera rozważania na temat założeń badawczych, druga natomiast podporządkowana jest prezentowaniu biogramów przedstawicieli elit wołyńskiej i halickiej. (…) Autor wykazuje, że nawet szczątkowa wiedza na temat elit ...
Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga pierwszy z nich – Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia – zjednoczenie ziem Litwy, dające podstawę dla jej bytu państwowego – okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii. Na widowni dziejowej pojawił się po raz pierwszy w 1219 r., kiedy to widzimy go w gronie zawierającyc...
Zatrzymanie przez sowiecki kontrwywiad por. Stefana Kasperskiego w świetle jego sprawozdania z 12 sierpnia 1936 r. Opatrzyli wstępem i do druku przygotowali Piotr Kołakowski i Robert Kuśnierz. W latach trzydziestych XX wieku tzw. afera Rana była największą wpadką polskiego wywiadu wojskowego w Związku Sowieckim. 28 maja 1936 r. w Moskwie aresztowano oficera Oddziału II Sztabu Głównego WP por. Stefana Kasperskiego, który oficjalnie pracował w Konsulacie Generalnym RP w Kijow...
Feliks KIRYK, urodzony w 1933 r. w Bukowsku, emerytowany profesor historii i rektor w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, członek-korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, doktor honoris causa Uniwersytetu Lwowskiego (1998) i Rzeszowskiego (2007), profesor honorowy Uniwersytetu Pedagogicznego w Kamieńcu Podolskim (2001), były wiceprezes zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Historycznego. Mediewista, historyk miast, regionalista i wydawca źródeł, w ciągu pięćdziesięc...
Spisany na początku XIV wieku Żywot św. Kingi wspomina o drodze z Korczyna do Pacanowa, gdzie święta księżna spotkała trędowatego i udzieliła mu pomocy. Przy tej drodze również na początku XIV wieku, stosunkowo blisko siebie stanęły trzy kościoły i powstały trzy parafie: Ostrowce, Świniary i Biechów. Utworzone na początku XIV wieku parafie, niezmienione przetrwały do drugiej połowy XX wieku, a ich losy wpisują się w ponad tysiącletnią historię polskiego chrześcijaństwa. Ksią...
Praca koncentruje się na wzajemnych relacjach polsko-rusko-węgierskich od X do XIV w. Ma za zadanie przybliżyć po trosze zakres zderzania się i przenikania tych cywilizacji, choć oczywiście nie powstała z zamiarem całościowego opracowania tego nader rozległego i wielostronnego zagadnienia, lecz raczej jest próbą ukazania jakże bogatych możliwości wciąż stojących przed badaczami, którzy chcą w sposób rzetelny zajmować się wyżej zakreśloną problematyką. W pracy czytelnik odnajd...
Wiek XIII obfituje w bohaterów i zdrajców, pogańskie najazdy i wojny domowe. Pojawiają się wtedy postacie święte i przewrotne, heroiczni obrońcy cywilizacji i tchórze uciekający z pola walki. Na dworach książęcych ozywa wspomnienie dawnej świetności a wśród przeciętnych władców pojawiają się też wybitni wodzowie. Rozbicie monarchii piastowskiej osiąga swe apogeum, ale myśl o „koronie” zaczyna budzić się w umysłach książąt i możnych. Na tle tych wydarzeń wyraźnie odciskają si...
Książka Adama Koseckiego jest pierwszą próbą całościowego spojrzenia na proces lokacji miast, formowania się ich ustrojów i działalności samorządów miejskich w odniesieniu do terytorium całych Kujaw w średniowieczu. Od XIII do końca XV wieku podjęto na tym obszarze 28 inicjatyw lokacyjnych. Tylko 3 spośród nich zakończyły się definitywnym niepowodzeniem, w wyniku czego pod koniec XV wieku na terenie Kujaw funkcjonowało 25 ośrodków miejskich. Do tej pory zagadnienia ich lokacj...
Widoczny w ostatnich latach znaczny postęp w badaniach dotyczących organizacji oraz działalności polskiego wywiadu wojskowego w dwudziestoleciu międzywojennym oraz w czasie II wojny światowej coraz częściej pozwala na weryfikację wcześniejszych opinii i poglądów. Odsłania także kulisy wielu jego nieznanych przedsięwzięć i akcji. Nowe ustalenia historyków w tym zakresie umożliwiają lepsze zrozumienie elementów polityki zagranicznej oraz wewnętrznej państwa polskiego. Pozwalają...
Kolejny tom studiów (starszych i najnowszych) Prof. Jacka Banaszkiewicza gromadzi artykułu poświęcone średniowiecznym rytuałom i miejscom władzy. Autor pisze o rycie otwierania bitwy, symbolice oraz zgubnej mocy włóczni-chorągwi, niosącej zagładę przeciwnikowi, także o urządzeniach słowiańskich miejsc wiecowych i posągach bóstw, stawianych przy siedzibach władców. W planie mitologicznym i ustaleń Georges`a Dumezila analizuje dar złotej ręki dla komesa Żelisława, ofiarowany te...
Książka jest pierwszą na polskim rynku wydawniczym próbą usystematyzowania tematyki działań wywiadowczych w dawnej Polsce. Autor wychodząc ze współczesnych definicji wywiadu i szpiegostwa odnosi je do czasów Piastów i Jagiellonów. W rezultacie odkrywa przed czytelnikiem wiele nowych aspektów naszej historii, którą jak nam się wydaje dobrze znamy. Niektóre z opisanych i udokumentowanych w książce wydarzeń mogą być gotowym materiałem do interesującego, opartego na faktach, scen...
Opowiedziane w książce historie ludzi, próbujących w powojennym koszmarze ułożyć sobie nowe życie, są lekturą poruszającą. Prześladowania i głęboka niesprawiedliwość, jakie dotknęły ludzi międzywojennego pokolenia, tych, którzy wywalczyli niepodległość, a w latach drugiej wojny światowej stanęli w jej obronie, w opowiadaniach Bohdana Królikowskiego są mocnym oskarżeniem doby stalinowskiego terroru i jej późnych owoców.
Książka Konrad VII Biały. (ok. 1394 - 14 lutego 1452). Pan Oleśnicy i Koźla. Książę zapomniany prezentuje niespokojne dzieje Górnego i Dolnego Śląska w pierwszej połowie XV wieku. Jej głównym bohaterem jest Konrad Biały Starszy, jeden z przedstawicieli Piastów oleśnicko-kozielskich, dynastii która odcisnęła swoje piętno na losach Śląska w XIV i XV stuleciu. Niniejsza praca jest skromną próbą przedstawienia barwnego żywota księcia Białego, który od najmłodszych lat wraz z bra...
Konflikt chińsko-japoński z lat 1937-1945 można śmiało uznać za najbardziej zapomniany front II wojny światowej. Tymczasem był to front najdłuższy, zarówno w kilometrach, jak i w czasie trwania. Mordercze nieraz walki toczyły się przez 97 miesięcy, kapitulację zaś podpisano dopiero 9 września 1945 r. Do tego czasu tysiące wsi i miast Państwa Środka zamieniło się w gruzowiska, życie zaś straciło może nawet dwadzieścia milionów Chińczyków. Są to straty porównywane jedynie z sow...
Teoria pracy operacyjnej Służby Bezpieczeństwa w świetle wydawnictw resortowych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych PRL (1970–1989) Wielowątkowa analiza teoretycznego przygotowania do pracy operacyjnej funkcjonariuszy SB przeprowadzona na podstawie specyficznych źródeł – podręczników opracowanych przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, a także prac dyplomowych powstałych w Wyższej Szkole Oficerskiej MSW w Legionowie oraz wydawanych przez ten resort instrukcji. Opierając się na ni...
Książka ukazuje zamierzenia komunistów i odsłania kulisy tajnych działań wymierzonych w Kościół katolicki. W tomie zebrano podstawowe dokumenty wydane przez Julię Brystygierową, dyrektor Departamentu V Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (i jej zastępców), kierującą antykościelną aktywnością bezpieki w latach 1945–1953. Pokazano w nich metody, środki i organizację pracy operacyjnej MBP oraz szczegółowe instrukcje wskazujące jak zwalczać zakony, seminaria duchowne, katolic...
Obawy, z którymi wchodzili mieszkańcy Krakowa w okres II Rzeczypospolitej, okazały się niekiedy całkiem uzasadnione. Sen z powiek spędzały im nie tylko problemy ekonomiczne i ich konsekwencje, ale również szeroko rozumiane kwestie bezpieczeństwa i porządku publicznego. W uliczkach i zakamarkach Królewsko-Stołecznego Miasta Krakowa, miejsca pełnego majestatycznej, podniosłej atmosfery duchowej i kulturowej stolicy Polski, usłyszeć można było nie tylko dźwięk wawelskich dzwonów...
Prezentowany zbiór tekstów zainteresuje bardzo różnych czytelników, również takich, którzy na co dzień raczej nieskorzy są do wertowania opasłych opracowań historyków. Znajdą tu, między innymi, opowieść o motywacjach średniowiecznych rycerzy-krzyżowców, rozważania o genezie mentalności współczesnych Polaków oraz o roli złudzeń w dochodzeniu do ustaleń Okrągłego Stołu, próbę odpowiedzi na pytania, czy Hitler był paranoikiem, jak też odwołujące się do wiedzy psychologicznej ref...
Spośród najdawniejszych władców Litwy, poprzedników Jagiełły i Witolda, największą uwagę historiografii od dawna przyciąga Mendog. Wynika to głównie z wybitnej roli tego monarchy w genezie państwa litewskiego. Dzieło jego życia - zjednoczenie ziem Litwy dające podstawę jej bytu państwowego - okazało się trwałe i zapewniło mu poczesne miejsce w historii.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
