Do chwili przedłożonego przez Prof. Grażynę Gzellę opiniowanego "Słownika" brak podobnego opracowania stanowił dostrzegalną lukę w prasoznawczej historiografii tyczącej dziejów pomorskiego czasopiśmiennictwa. Toteż w mojej opinii nie będzie egzageracją, jeśli stwierdzę, że oceniania praca jest nie tylko »wypełnieniem« owego braku, lecz także, a może przede wszystkim, jawi się jako opracowanie o stosunkowo szerokim spectrum poznawczym, wskazującym i umożliwiającym podjęcie szc...
W Wilnie w okresie dwudziestolecia międzywojennego działało wiele organizacji naukowych i kulturalnych, bujnie kwitło życie polityczne, jednak to właśnie uniwersytet i zgromadzeni wokół niego ludzie wpływali w bardzo dużym stopniu na intelektualne oblicze miasta. Ksiądz prof. Walerian Meysztowicz w książce Gawędy o czasach i ludziach wspominał: „Ale nie prasa i nie żywotność dyskusji politycznych stanowiły o znaczeniu Wilna. Odrodził się u stóp Zamkowej Góry, w dolinie Wilii ...
Kolejny, czwarty już tom z serii zatytułowanej „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi” został poświęcony prezentacji wyników badań nad parafiami na obszarze władztwa zakonu niemieckiego w Prusach. Badania te zostały przeprowadzone w ramach grantu Narodowego Centrum Nauki pt. „Parafie w państwie zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1243–1525” (DEC–2011/01/B/HS3/00828). Znalazło się w nim trzynaście artykułów poświęconych różnym aspektom działalności parafii oraz duchowień...
Prezentowana praca jest pierwszą, która dotyczy tylko Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i obejmuje całe terytorium II RP. […] Autor podjął się opisania dziejów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w okresie międzywojennym. Dopiero bowiem po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Kościół Ewangelicko-Augsburski rozwinął swoją działalność na pozostałą część kraju, przejmując pod swe zwierzchnictwo parafie na Śląsku Cieszyńskim, w Krakowie, na Kresach Wschodnich oraz tworząc nowe ...
Termin „modernizacja” pojmujemy szeroko – jako przekształcenia społeczno-cywilizacyjne dziejące się na wielu poziomach. Naszym zadaniem jest poszukiwanie jej korzeni i obiektywne odtworzenie procesów z tym terminem związanych od początku XIX wieku po wybuch II wojny światowej. Interesują nas zarówno działania w zakresie postępu ekonomicznego, technicznego, jak i oświatowego, w zakresie moralności i podnoszenia dobrobytu oraz rozwijania poziomu świadomości społecznej i narodow...
Kluczem do zrozumienia fragmentarycznej myśli Hannah Arendt jest filozofia historii zarówno w znaczeniu spekulatywnym, jak i krytycznym. Odpowiedź Arendt na totalitaryzm – na zwycięstwo fizjologii nad polityką – jest jednocześnie przemyślana i radykalna. Totalitaryzm nie okazuje się wyłącznie systemem sprawowania władzy, lecz stanowi skrajny przypadek opowiadania historii, fałszywy sposób tworzenia narracji, która sięga w głąb indywidualnej tożsamości. Każda opowieść jest nar...
Swetry, sutanny i mundury. Próby oddziaływania „Solidarności” podziemnej, Kościoła katolickiego i społeczeństwa na wojsko po wprowadzeniu stanu wojennego, a także przejawy oporu wewnątrz struktur wojskowych w świetle raportów Wojskowej Służby Wewnętrznej i Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego (grudzień 1981-grudzień 1982) Książka Swetry, sutanny i mundury opowiada o okresie stanu wojennego, obejmującym połowę grudnia 1981 i cały rok 1982. Sweter to symbol działacza...
Najnowsza książka toruńskiego historyka ukazuje konflikty, do jakich dochodziło z powodów wyznaniowych (lub z wykorzystaniem religii jako pretekstu) w Wilnie w okresie wielkich przemian religijnych, jakie miały miejsce w Rzeczypospolitej w związku z pojawieniem się reformacji i odpowiedzią na to ze strony Kościoła katolickiego. Jest to pierwsza monografia, w której został kompleksowo przedstawiony problem tumultów religijnych w odniesieniu do jednego z największych miast Rzec...
Intencją niniejszej publikacji nie jest stawianie kogokolwiek pod moralnym pręgierzem, ale utrwalenie pamięci o straszliwym, zbiorowym cierpieniu ofiar podobozu KL Stutthof o nazwie Baukommando Weichsel i oddanie im należnej czci. Jest to szczególnie ważne z uwagi na fakt, że niewiele osób ma świadomość tego, że u schyłku II wojny światowej fragment tragedii unicestwienia narodu żydowskiego rozegrał się w okolicach Torunia
Fragment wstępu.
Część pierwsza. Zbliżenie polityczne i gospodarcze między Prusami Książęcymi a Prusami Królewskimi i Koroną w latach 1525–1548 Rozdział I. Nowa polityka księcia Albrechta wobec Prus Królewskich i Korony w latach 1525–1526 1. Przełomowe znaczenie traktatu krakowskiego z 1525 roku dla stosunków politycznych i gospodarczych Prus Książęcych z Prusami Królewskimi i całą Polską 2. Udział przedstawicieli Prus Królewskich w realizacji postanowień traktatowych 1525 roku 3. Pomoc wo...
Kronika Katedry Chemii Ogólnej 1951–2015 autorstwa prof. Aliny Kamińskiej to zapis ponad sześćdziesięciu lat działania Katedry, od trudnych początków aż do międzynarodowych sukcesów, dedykowana przez autorkę wszystkim jej pracownikom. Fragmenty Kroniki… (1952–1980) zostały nagrodzone w konkursie na wspomnienia organizowanym przez Stowarzyszenie Absolwentów UMK w 2011 r.
Od dłuższego już czasu polsko-rumuńskie stosunki polityczne i wojskowe oraz kontakty gospodarcze i kulturalne budzą żywe zainteresowanie polskich historyków. Dotyczy to przede wszystkim wspólnych dziejów z okresu Rzeczypospolitej Obojga Narodów oraz II Rzeczypospolitej, a także czasów niemal nam współczesnych, które są już raczej polem badawczym politologów, a nie historyków. Innym obszarem studiów polskich historyków oraz etnologów i etnografów jest też nieliczna mniejszość ...
Niniejszy tom zawiera osiemnaście tekstów dedykowanych prof. dr. hab. Januszowi Tondelowi z okazji Jego siedemdziesiątych urodzin. Ich autorami są Profesorscy przyjaciele i współpracownicy, zarówno z macierzystego Torunia, jak i wielu innych ośrodków akademickich i bibliotecznych. Są wśród nich nestorzy rodzimej bibliologii, badacze średniego pokolenia cieszący się ugruntowaną renomą, a także reprezentanci młodszych generacji naukowców i bibliotekarzy. Naturalnie spoiwem wszy...
Systemy zarządzania treścią (Content Management Systems, CMS), zwłaszcza te o otwartym dostępie do kodu źródłowego (open source’owe), stanowią ważny element infrastruktury niezbędnej, aby mogło dokonywać się tzw. otwarcie komunikacji, w tym komunikacji naukowej, literatury naukowej, edukacji. CMS-y wspierają rozwój komunikacji naukowej i otwartej nauki, a co za tym idzie, wszystkich organizacji działających w tym obszarze [...]. Systemy [...] umożliwiają gromadzenie, zarządza...
Przekład i redakcja naukowa – Liliana Lewandowska W 1939 r. wskutek ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow, który włączał państwa bałtyckie w sowiecką sferę wpływów, jednocześnie gwarantując Niemcom prawo do ewakuacji rdzennej ludności niemieckiej z tych terenów, m.in. na Łotwie i w Estonii rozpoczęła się wielka akcja przesiedleńcza, opatrzona hasłem Heim ins Reich (pol. Z powrotem do Rzeszy). Dotknęła ona w sumie kilkadziesiąt tysięcy tzw. Niemców bałtyckich, których nazistowska ...
Książka „Idąc - wytyczasz drogę” przedstawia życie „zwyczajnego” bohatera na tle uwarunkowań społeczno-gospodarczych i politycznych okresu międzywojennego. Nie jest to tylko opowieść o losach jednostki, bowiem umiejętność obserwacji, barwność opisu przy znacznej wrażliwości na sytuację osób, z którymi Autor się styka, przybliżają czytelnikowi w plastyczny sposób położenie określonych grup społecznych, zwłaszcza na Pomorzu i Kresach Wschodnich. Historia własnej młodości skorel...
Redakcja naukowa i wstęp – Mirosław Sosnowski Z rękopisu wydała – Ewa Beata Sosnowska Komentarz edytorski i przypisy – Karol Jaworski Dziennik 1920 ukazuje słowami dziewiętnastolatka obyczajowość polskiej inteligencji sprzed stu lat. Jest niezwykłym świadectwem postrzegania odpowiedzialności wobec Ojczyzny, prawdziwą lekcją patriotyzmu, bardzo potrzebną nam wszystkim – współczesnym Polakom. […] Dziennik pokazuje z jednej strony dziewiętnastolatka sprzed prawie wieku podobne...
Drugi tom serii wydawniczej pt. Tegumentologia Polska zawiera 17 tekstów przygotowanych na podstawie referatów, które wygłoszono podczas II Ogólnopolskiej Konferencji Oprawoznawczej w Toruniu (Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii UMK we współpracy z Książnicą Kopernikańską w Toruniu, 17–18 listopada 2016 roku). Ich treść jest skoncentrowana głównie wokół przewodniego tematu konferencji – „Introligatorzy i ich klienci”. Oprócz studiów nad działalnością wybranych warsztat...
„Fortece Rzeczypospolitej” to tytuł konstytucji sejmowej z 1658 roku wyodrębniającej grupę twierdz ważnych dla bezpieczeństwa całego państwa. Dokonujący się w epoce nowożytnej przełom w technice wojennej, związany z rozwojem broni palnej, miał wielorakie konsekwencje w sferze militarnej, ale także politycznej, ustrojowej i gospodarczej. Jedną z nich było powstanie i rozwój nowego typu fortyfikacji, w założeniu odpornych na użycie artylerii ogniowej, które symbolizuje pięciobo...
Książce tej przyświeca przekonanie, że dotychczasowe wyjaśnienia mechanizmów działania oraz genezy ateńskiego ostracyzmu są niewystarczające. Mało miejsca poświęca się w niej słynnym ostrakom, czyli ceramicznym skorupom, na których Ateńczycy skrobali imiona nielubianych polityków. Zdaniem autora tym narzędziom ateńskiego ostracyzmu i momentowi głosowania nad wygnaniem jednego z polityków przypisuje się nadmierne znaczenie, zaniedbując inne aspekty i pozostałe etapy długotrwał...
Prezentowana praca jest pierwszą, która dotyczy tylko Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego i obejmuje całe terytorium II RP. […] Autor podjął się opisania dziejów Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w okresie międzywojennym. Dopiero bowiem po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Kościół Ewangelicko-Augsburski rozwinął swoją działalność na pozostałą część kraju, przejmując pod swe zwierzchnictwo parafie na Śląsku Cieszyńskim, w Krakowie, na Kresach Wschodnich oraz tworząc nowe ...
Seria Biblioteka Zarządcy Dokumentacji powstała jako forma wymiany myśli naukowej na bardzo aktualny problem, jakim jest współczesna biurowość. W publikacjach niniejszej serii chcemy zmienić dotychczasową wąską optykę postrzegania biurowości jako głównego „producenta” dokumentacji, sięgającą XIX wieku, na nowoczesną, w której biurowość odgrywa inne bardzo ważne role: zarządcy informacją urzędową, wskaźnika sprawności i skuteczności podmiotu, narzędzia budowania jego wizerunk...
Książka stanowi porównawcze case study pamięci społecznej w miejscach, które na skutek wojennych i tużpowojennych czystek etnicznych, masowych przesiedleń i migracji doświadczyły niemal całkowitej wymiany ludności. Żółkiew – do 1939 roku wieloetniczne (zamieszkane przez Żydów, Polaków i Ukraińców) miasteczko w województwie lwowskim, należące do II Rzeczpospolitej – po wojnie weszła w skład Ukraińskiej SRR. Krzyż, przed wojną niemiecki Kreuz (Ostbahn), znalazł się po 1945 roku...
Książka jest dziewiątym tomem „Publikacji Niemiecko-Polskiej Grupy Dyskusyjnej do spraw Edycji Źródeł”. Zebrane w tomie artykuły są pokłosiem konferencji z cyklu „Edycje niemieckojęzycznych i łacińskojęzycznych źródeł historycznych z Europy Środkowo-Wschodniej (XIV-XVI w.)” zorganizowanej w dniach 11.05 - 14.05.2017 r. w Würzburgu. Tematem przewodnim omawianego tomu są przedsięwzięcia w zakresie edycji do dziejów zakonu niemieckiego i innych duchownych instytucji w średniowie...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
