Bielizna, będąc sekretną częścią garderoby, skrywana była przez wieki pod odzieżą wierzchnią tak starannie, że wydawała się wręcz nieobecna. Z czasem jednak coraz bardziej zyskiwała na znaczeniu, kształtując formę okryć wierzchnich. Wyłaniające się spod nich detale i ozdoby współtworzyły bowiem kreacje, coraz wyraźniej podkreślając ważną rolę bielizny, która w ciągu stuleci ulegała pewnym zmianom. Jej podstawową funkcją jednak była ochrona ciała przed zimnem, ale jednocześnie...
Publikacja jest efektem kolejnej konferencji specjalistów od dziejów ziem polskich w XIX i XX stuleciu zorganizowanej przez Zakład Historii XIX wieku Instytutu Historii i Archiwistyki UMK oraz toruńską Pracownię Dziejów Pomorza i Krajów Bałtyckich IH PAN i stanowi nawiązanie oraz kontynuację wydanego w 2015 roku zbioru pt. „Modernizacja – polskość – trwanie...”. Prezentowane w niniejszym zbiorze artykuły uświadamiają, że społeczeństwo zamieszkujące ziemie zachodniej Polski e...
Pragnę zbadać, jak Europejczycy i Afrykanie, ludzie tak różnych kultur, zareagowali na owo nieoczekiwane spotkanie. Jakich doznawali uczuć, czego się bali, co budziło ich podziw, zdziwienie i zaciekawienie? Czym się oburzali? Dlaczego podejmowali ryzyko, by lepiej poznać stronę przeciwną? Jak ze sobą walczyli, jak i dlaczego ginęli? Kiedy nawiązali ze sobą pierwsze kontakty, jak się porozumiewali i gdzie organizowali spotkania? W jakich dziedzinach rozpoczęli współpracę? Jaki...
Niniejsza publikacja zrodziła się z idei zaprezentowania cząstki zbiorów paryskiej Książnicy szerokim kręgom bibliofilów i naukowców, jak również wszelkim miłośnikom dawnej kultury i sztuki. Naturalnie, dzieła opisane w książce stanowią zaledwie drobny fragment kolekcji zabytkowych opraw i książkowych znaków własnościowych. Zamierzeniem pomysłodawców wydawnictwa było jednak wyselekcjonowanie dzieł najcenniejszych i najpiękniejszych, a zarazem charakterystycznych dla Bibliotek...
Tekst, wstęp, przekład i komentarz - Ireneusz Mikołajczyk, Natalia Rataj, Emilia Twarowska-Antczak, Krzysztof Antczak Dzieło Pliniusza Starszego Historia naturalis, liczące 37 ksiąg, nie doczekało się do tej pory pełnego przekładu na język polski. Rzecz zastanawiająca, ponieważ stanowi ono jedno z podstawowych źródeł do badań dla historyków starożytnych i filologów klasycznych oraz dla wszystkich ludzi zainteresowanych antykiem. Tłumaczy tę sytuację być może fakt, iż jest on...
Wspominając swojego mistrza, Jerzy Serczyk zwrócił uwagę, że w jego twórczości historiograficznej wyraźnie widać wręcz zafascynowanie polityka?, którą zainteresował się już w latach młodzieńczych. Zainspirowani tą refleksją wychodzimy z propozycją studiowania tomu w antropologicznie zredefiniowanej perspektywie „dzieła i życia”. Historia jawi się w niej jako coś więcej niż naukowy punkt obserwacji, „sposób życia” czy „bycia w świecie”. Według antropologów historycy zamieszku...
Książka Historia rodziny Weese – fabrykantów toruńskich pierników – i jej inwestycje budowlane prezentuje dzieje słynnego rodu piernikarzy, który – dzięki pomyślnemu rozwojowi rodzinnej firmy oraz działalności społecznej – zyskał uznanie i na trwałe zapisał się w pamięci mieszkańców Torunia. Zaprezentowana w książce historia rozpoczyna się w 1728 roku – tj. w momencie osiedlenia się w Toruniu przybyłej z Gdańska rodziny Weese. Pierwszym piernikarzem familii został Jan Weese. ...
„Oddajemy do rąk Czytelników trzeci tom „Ecclesia clerusque temporibus medii aevi”, na który składają się różnorodne studia mediewistyczne, dotyczące rozmaitych aspektów działalności średniowiecznego Kościoła w Polsce oraz w krajach sąsiednich. Znalazło się w nim łącznie dziewięć bardzo interesujących i nowatorskich artykułów, które zostały opracowane zarówno przez młodych badaczy, jednak o znaczącym już dorobku naukowym, jak też przez doktorantów, będących jeszcze na począ...
Autobiograficzne „Wspomnienia z czasu wojny 1939-1945”, urodzonej w 1928 roku w Grudziądzu Marii Daniel, opisują realia wojennej i okupacyjnej codzienności życia spędzonego przede wszystkim w Bydgoszczy i w Grudziądzu. Jest to zapis przeżyć córki oficera Wojska Polskiego w randze kapitana, Feliksa Kocińskiego (m.in. uczestnika kampanii wrześniowej 1939, obrońcy Warszawy, jeńca niemieckich oflagów). Pierwsze dziesięciolecie życia upłynęło autorce na Kresach, gdzie w Korpusie O...
Przekład i redakcja naukowa - Liliana Lewandowska Gotthard Heinrici (1886-1971). W czasie I wojny światowej ciężko ranny podczas ataku gazowego. Służbę II wojnie rozpoczął od kampanii w Polsce w 1939 roku. W czerwcu 1940 r: otrzymał awans na generała piechoty. W wojnie z ZSRR początkowo dowodził XLIII Korpusem, a w styczniu 1942 4. Armią w Grupie Armii „Środek”. Odwołany z frontu w 1943 r. na skutek zatargu z Hermannem Göringem. W roku 1944 głównodowodzący zgrupowaniem Arm...
Prezentowane w niniejszej książce wyniki badań nad genezą, rozwojem, przekształceniami i zakresem kompetencji centralnych i terytorialnych organów władzy zakonu krzyżackiego w Prusach w latach 1228-1410 zostały po raz pierwszy opublikowane w 2001 roku. Z racji szybkiego wyczerpania nakładu Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu zwróciło się do mnie z propozycją ponownego wydania tej książki w formie reprintu. Pod względem konstrukcyjnym, kompozycyjnym i merytor...
Praca poświęcona jest metalowym dewocjonaliom pochodzącym z okresu od 1600 roku do XVIII wieku, pozyskanym przede wszystkim z badań archeologicznych prowadzonych w Polsce. Rozważania autora koncentrują się wokół ustaleń identyfikacyjnych i znaczenia tych obiektów jako składnika polskiej obyczajowości. Osobna część opracowania zawiera uwagi i spostrzeżenia autora na temat zagadnień konserwatorskich tej specyficznej grupy zabytków.
Tematyka książki, dobrze oddana jej tytułem, mieści się w najnowszym nurcie humanistyki, zwanym humanistyką cyfrową. Dotyczy problemu obiecującego, zarówno z punktu widzenia metodyki badań jaki i form prezentacji wiedzy. Niewątpliwie będzie cennym wkładem w popularyzację koncepcji i metod wizualizacji informacji z dziedziny humanistyki. [...] Problematyka wizualizacji, jako stosunkowo nowa, budzi wiele kontrowersji, a tym samym wymaga rzetelnego zaprezentowania. Konieczne wyd...
„Kompendium autorstwa Bartosza Awianowicza jest cennym i praktycznym przewodnikiem po formach legend występujących na monetach republiki i cesarstwa rzymskiego z ich językową analizą i obszernym komentarzem historycznym. Autor skoncentrował się w nim nie tyle na typologii monet i idei, które rozpowszechniano za pomocą monet, analizach ikonograficznych czy metaloznawczych, co na brzmieniu legend monetarnych i rozwiązaniu skrótów w nich zastosowanych. Dzięki zapoznaniu czytelni...
Przedstawione w książce teksty dotyczą różnych zjawisk z odległej przeszłości – od połowy VI tysiąclecia do połowy I tysiąclecia cal BC, o dużym zróżnicowaniu kulturowym – od pierwszych społeczności rolniczych na ziemiach polskich po wspólnoty kręgu kultur pól popielnicowych końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Łączą je – z jednej strony – kategoria źródeł, czyli wytwory ze skał krzemionkowych, z drugiej – metoda: traseologia.
Udostępniane obecnie czytelnikowi w nowej formie edytorskiej wybrane tomiki z dawnej „Biblioteczki Kopernikańskiej” mimo upływu czasu nie straciły na aktualności. Poruszają bowiem najważniejsze aspekty i problemy badawcze związane z biografią Mikołaja Kopernika i jednocześnie zwracają uwagę na istniejące ciągle jeszcze luki i niedopowiedzenia dotyczące jego życia i działalności oraz środowiska intelektualnego otaczającego astronoma. Należy też sądzić, że zasygnalizowane wyżej...
Dzieje różnorodnych pod względem wyznania, pochodzenia czy języka społeczności zamieszkujących niegdyś region kujawsko- pomorski są od dawna przedmiotem badań historyków z toruńskiego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Interesują one także i tych mieszkańców województwa, którzy z szacunkiem i zaciekawieniem podchodzą do dziedzictwa pozostawionego przez pod wieloma względami odmiennych, a przecież żyjących wcześniej na tym samym obszarze, sąsiadów. Kultywowanie pamięci o nich i ...
Niniejsza książka wpisuje się w szereg publikacji poświęconych historii regionu Kujaw i Pomorza, które powstają w różnych środowiskach, w tym między innymi wśród toruńskich historyków, historyków sztuki, dydaktyków oraz nauczycieli praktyków. W prezentowanym tomie dotykamy zagadnienia zamków, dworów i pałaców oraz ich mieszkańców. W kilku odsłonach przyglądamy się temu interesującemu tematowi badawczemu, i to od czasów średniowiecza po XX wiek. Książka jest podzielona na dwie...
Drugi tom pracy zatytułowanej „Do szarży marsz, marsz... Studia z dziejów kawalerii" tworzą cztery obszerne teksty omawiające rożne aspekty funkcjonowania jazdy polskiej oraz obcej. Otwiera go studium autorstwa Mariusza Machyni, który od lat, wraz z innymi autorami, z powodzeniem zajmuje się kadrą oficerską armii Rzeczypospolitej Obojga Narodów w epoce stanisławowskiej. Przygotowany przez niego tekst dotyczy kawalerii litewskiej w początkowym okresie działalności Komisji Wojs...
Polacy, obok Węgrów, uważają siebie za naród, który niegdyś w szczególny sposób związany był z końmi i wojną prowadzoną z wysokości końskiego grzbietu. Choć zapewne po części jest to pewien sięgający czasów szlacheckich i dość pochlebny dla nas stereotyp, to jednak trudno zaprzeczyć, że lekki jeździec z ogromną, a niekiedy wręcz zabójczą, skutecznością walczący poręczną lancą, a zwany ułanem, jest przecież polskim wynalazkiem. O jego wartości może świadczyć chociażby to, iż w...
Książka ukazuje dzieje archiwów polskich działających zarówno na ziemiach polskich, jak i poza granicami kraju w latach 1944–1989. Cezurą końcową jest rok, w którym odbyły się pierwsze po II wojnie światowej częściowo demokratyczne wybory (ich wyniki stały się początkiem końca Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej). Pracę podzielono na rozdziały, w których kolejno przedstawiono granice i ustrój Polski po 1945 r., organizację i zadania archiwów polskich do 1951 r., ich działalność...
Przedstawione w książce teksty dotyczą różnych zjawisk z odległej przeszłości – od połowy VI tysiąclecia do połowy I tysiąclecia cal BC, o dużym zróżnicowaniu kulturowym – od pierwszych społeczności rolniczych na ziemiach polskich po wspólnoty kręgu kultur pól popielnicowych końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Łączą je – z jednej strony – kategoria źródeł, czyli wytwory ze skał krzemionkowych, z drugiej – metoda: traseologia.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.