Od redakcji / 7 Przedmowa / 9 List wstępny PMT do książki Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wspomnienia absolwentów / 11 Cecylia Iwaniszewska Jesienne wspomnienia. Barbara, Krystyna, Zofia / 13 Maria Mameła Wspomnienie o prof. Zofii Abramowiczównie / 21 Zofia Królicka-Różańska Moi mistrzowie / 25 Elżbieta Wiśniewska Grupa Toruńska / 37 Henryka Gnatowska, pseud. „UTA” Rzecz o pewnym lichtarzu / 65 Henryka Gnatowska, pseud. „UTA” Rzecz o pewnej lekturze / 69 Antoni Olszew...
Włodzimierz Appel – filolog klasyczny, profesor zwyczajny, kierownik Katedry Języka i Cywilizacji Greckiej na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Badacz starogreckiej literatury, tłumacz dawnej greckiej poezji epickiej, hymnicznej, epigramatycznej i elegijnej, a także leksykograf i epigrafik. Zajmuje się ponadto dziejami nauk o starożytności, zwłaszcza filologii klasycznej. Jest autorem kilku książek oraz kilkudziesięciu artykułów, opublikowanych w polskich i zagranic...
Książka prezentuje poezję polskiego futuryzmu na tle europejskiej twórczości awangardowej i polskiej tradycji literackiej, koncentrując się na zagadnieniach historycznej poetyki dźwięku. Jasieński, Czyżewski, Wat, Stern i Młodożeniec uruchomili prawdziwą „fabrykę” brzmień – nigdy wcześniej w literaturze polskiej nie podejmowano na tak wielką skalę działań waloryzujących tkankę dźwiękową wierszy. Ogląd i „odsłuch” awangardowej sztuki słowa autorka podporządkowuje zagadnieniom ...
Czy – jak głosi popularne powiedzenie – połowa ludzi musi wyjść z sądu niezadowolona? Czy sądy – jako instytucje dokonujące rozstrzygnięć uznawanych przez część kontaktujących się z nimi osób za niekorzystne – muszą być postrzegane negatywnie? Jak budować autorytet władzy sądowniczej w warunkach społeczeństwa obywatelskiego oraz rosnących oczekiwań w zakresie partycypacji i podmiotowego traktowania? Odpowiedzi na te pytania autor poszukuje, odwołując się do koncepcji sprawied...
Drugi tom pracy zatytułowanej „Do szarży marsz, marsz... Studia z dziejów kawalerii" tworzą cztery obszerne teksty omawiające rożne aspekty funkcjonowania jazdy polskiej oraz obcej. Otwiera go studium autorstwa Mariusza Machyni, który od lat, wraz z innymi autorami, z powodzeniem zajmuje się kadrą oficerską armii Rzeczypospolitej Obojga Narodów w epoce stanisławowskiej. Przygotowany przez niego tekst dotyczy kawalerii litewskiej w początkowym okresie działalności Komisji Wojs...
Polacy, obok Węgrów, uważają siebie za naród, który niegdyś w szczególny sposób związany był z końmi i wojną prowadzoną z wysokości końskiego grzbietu. Choć zapewne po części jest to pewien sięgający czasów szlacheckich i dość pochlebny dla nas stereotyp, to jednak trudno zaprzeczyć, że lekki jeździec z ogromną, a niekiedy wręcz zabójczą, skutecznością walczący poręczną lancą, a zwany ułanem, jest przecież polskim wynalazkiem. O jego wartości może świadczyć chociażby to, iż w...
Książka Między idealizmem a pragmatyzmem dotyczy przeobrażeń systemów politycznych, w tym zmian, jakie dokonują się w łonie europejskich partii politycznych. Tematyka podjętych badań stanowi ważki problem analityczny dotyczący kierunków ewolucji systemów politycznych we współczesnej Europie, szczególnie w obliczu wyzwań, z którymi zderzyła się ostatnimi czasy europejska wspólnota […] Dobór tematyki zamieszczonej w książce i ich warstwa faktograficzna oraz egzemplifikacyjna sł...
WSTĘP / 5 ROZDZIAŁ 1. ZEWNĘTRZNE BEZPIECZEŃSTWO FINANSOWE JAKO ELEMENT BEZPIECZEŃSTWA EKONOMICZNEGO PAŃSTWA / 9 1.1. Istota bezpieczeństwa ekonomicznego państwa / 10 1.2. Bezpieczeństwo ekonomiczne państwa w dobie globalizacji / 12 1.3. Zewnętrzne i wewnętrzne bezpieczeństwo ekonomiczne państwa / 19 1.4. Istota zewnętrznego bezpieczeństwa finansowego państwa / 21 1.5. Specyfika zewnętrznych finansowych zagrożeń bezpieczeństwa ekonomicznego państwa / 23 Literatura / 26 ROZDZ...
Książka ukazuje dzieje archiwów polskich działających zarówno na ziemiach polskich, jak i poza granicami kraju w latach 1944–1989. Cezurą końcową jest rok, w którym odbyły się pierwsze po II wojnie światowej częściowo demokratyczne wybory (ich wyniki stały się początkiem końca Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej). Pracę podzielono na rozdziały, w których kolejno przedstawiono granice i ustrój Polski po 1945 r., organizację i zadania archiwów polskich do 1951 r., ich działalność...
Doświadczamy obecnie jednej z największych rewolucji w naszej świadomości świata. Wszechświat, który jeszcze nie tak dawno ukazywał się jako ustabilizowany, statyczny, ograniczony i materialny, zostaje zastąpiony obrazem świata dynamicznego, w którym nie akcentuje się już ustalonego ładu, lecz proces stałych przemian i otwartość na nowe możliwości. Wyraźnie doświadczamy przesunięcia filozofii i nauki w stronę paradygmatu ewolucjonistycznego i holistycznego, w którym uwzględni...
Idea, aby w jednym opracowaniu zawrzeć całokształt polskiej kultury filozoficznej pierwszej połowy XIX wieku po raz pierwszy została podjęta przez Władysława Tatarkiewicza. Trzeba również podkreślić, że Tatarkiewicz jako pierwszy rozpoczął systematyczne badania swoistego skarbca dawnej kultury umysłowej – nieznanych wileńskich rękopisów filozoficznych. Idąc śladem tego klasyka badań nad historią filozofii, mamy nadzieję uczynić tutaj jeden niewielki krok naprzód, łączący odkr...
Przedstawione w książce teksty dotyczą różnych zjawisk z odległej przeszłości – od połowy VI tysiąclecia do połowy I tysiąclecia cal BC, o dużym zróżnicowaniu kulturowym – od pierwszych społeczności rolniczych na ziemiach polskich po wspólnoty kręgu kultur pól popielnicowych końca epoki brązu i początku epoki żelaza. Łączą je – z jednej strony – kategoria źródeł, czyli wytwory ze skał krzemionkowych, z drugiej – metoda: traseologia.
„Niby wszystko w porządku: dziś wręcz bardzo dobrze. Ale przeklęte wspomnienie przeżytych chorób wciąż mnie dręczy […]. Podobnie jak Ezop, który schodząc z góry, płakał, że znowu będzie musiał na nią się wspinać, tak i ja, mimo radosnego i spokojnego nastroju, widzę przed sobą jeszcze niejedno strome wzniesienie”.
Wsiewołod Garszyn
Studia nad nauką i technologią (Science and Technology Studies, STS) to interdyscyplinarna, wielowątkowa, rozbudowana, prężnie rozwijająca się współcześnie dziedzina nauki. W prezentowanym zbiorze znajdują się zarówno klasyczne teksty z tego obszaru, jak i najnowsze opracowania, poruszające niezwykle bogatą problematykę, z zaskakującymi naukowo rozwiązaniami. Prezentowane nurty to: psychosocjologia poznania naukowego Ludwika Flecka, nowy eksperymentalizm Iana Hackinga, amode...
Monografia poświęcona została poznawczym wymiarom nowożytnych polskich podróży po terenach Rzeczypospolitej i Europy Środkowej. Książka jest owocem kompleksowych badań staropolskich relacji z podróży odbywanych w drugiej połowie XVII wieku i pierwszym czterdziestoleciu następnego stulecia. Refleksji naukowej zostały poddane różnorodne aspekty zwiedzania i oglądania, stanowiące ważne elementy staropolskiego obrazu świata wykreowanego na kartach polskich sprawozdań podróżnych w...
Skrypt jest przeznaczony dla studentów Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, ale może zainteresować szeroki krąg czytelników. Znajomość kamiennego tworzywa sztuki pozostawia często wiele do życzenia. W serii wydawniczej „Katalog zabytków dzieł sztuki" rodzaj i pochodzenie kamienia najczęściej jest traktowane ogólnikowo (np. „kamień", „piaskowiec" bez bliższego określenia). Niedocenianie kamiennego tworzywa wynika z położenia naszego kraju na tle g...
Z oryginalnych rękopisów odczytali, wstępem i objaśnieniami opatrzyli Kazimierz Maliszewski i Adam Kucharski W dziejach Torunia XVIII w. istotną rolę odgrywał poczmistrz królewski, rajca i burgrabia Jakub Kazimierz Rubinkowski. Ta ciekawa postać sarmackiego mieszczanina toruńskiego – pisarza i erudyty, autora popularnego dzieła o życiu i czynach wojennych króla Jana III Sobieskiego pt. Janina, jest dobrze znana. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na pionierski charakter poczyna...
Obecna dominacja hedonizmu, a ściślej eudajmonistycznego ideału „udanego życia” jako samorealizacji opierającej się na potęgowaniu jednostkowego szczęścia stanowi symptom procesów modernizacyjnych, które dogłębnie zmieniły naszą społeczną i kulturową rzeczywistość. Poziom względnego dobrobytu osiągnięty w najbardziej rozwiniętych częściach świata sprzyja upowszechnianiu się wiary w nieomal bezgraniczną wolność jednostki, która coraz częściej i intensywniej poddaje krytycznej ...
Publikacja jest monografią śliwickiej nekropolii. Składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza –stanowiąca opis cmentarza – omawia zakres chronologiczny pracy, lokalizację cmentarza, jego historię na tle ustawodawstwa państwowego i kościelnego, symbolikę, materiał i technikę wykonania pomników nagrobnych, z wyróżnieniem tzw. typu śliwickiego, style, inspiracje. Drugą część książki stanowi katalog opisywanych obiektów z informacjami o lokalizacji, danych osobowych pochowan...
W Polsce w ostatnich latach wyrazy bioetyka i bioetyczny stają się bardziej znane, a nawet popularne. Dzieje się tak przede wszystkim dzięki środkom społecznego przekazu, które aktywnie uczestniczą w dyskusji na temat prawnej regulacji kwestii bioetycznych, w szczególności zapłodnienia pozaustrojowego nazywanego w skrócie in vitro. Ta bardzo potrzebna dyskusja jest szansą nie tylko na rozwiązanie konkretnego problemu, jakim jest uchwalenie dobrego prawa, ale także podniesieni...
Pierwsze polskie tłumaczenie Grundlegung zur Metaphysik der Sitten ukazało się w Warszawie w 1906 roku, w przekładzie Mścisława Wartenberga pod tytułem "Uzasadnienie metafizyki moralnośc"i. W roku 1953 opublikowano jego wznowienie opatrzone przypisem: „przekład przejrzał Roman Ingarden”. Ale owo przejrzenie zaowocowało tylko niewieloma poprawkami, dokonanymi głownie na pierwszych stronach. […] Specyfika przekładu Wartenberga powoduje, że nie da się go przerobić i uwspółcześni...
Książka traktuje o dziejach Prus, które w wyniku wojny trzynastoletniej (1454-1466) między zakonem krzyżackim a Polską, na mocy traktatu pokojowego zawartego w Toruniu (1466) podzielono na dwie części. Pomorze Gdańskie, odtąd nazywane Prusami Królewskimi lub Prusami Polskimi, wraz z Warmią przypadło Polsce, natomiast pozostałe ziemie pruskie (tzw. Prusy Krzyżackie) pozostały pod panowaniem Zakonu. Kolejna wojna Polski z zakonem krzyżackim (1519-1521) zakończyła się pokojem w ...
Przedmiotem monografii jest wykorzystanie estymacji jądrowej w analizie ekonometrycznej. Estymacja jądrowa należy do grupy metod nieparametrycznych i jest dziś bardzo użytecznym narzędziem estymacji w związku ze znacznym wzrostem możliwości obliczeniowych komputerów oraz możliwościami uchylenia niekiedy bardzo restrykcyjnych założeń dotyczących stosowania metod parametrycznych. Rozważania przedstawione w monografii mają przede wszystkim charakter metodyczny, a różnorodne zast...
Autor pochodzącego z X wieku bizantyńskiego leksykonu zwanego Księgą Suda w haśle „Filostratos” przekazał, że pisarz ten stworzył też dzieło Gymnastikos – O atletyce. Do XIX wieku nie wiedziano o tym utworze niczego poza pewnym z niego cytatem i krótkim streszczeniem jego zakończenia, jakie filologowie znaleźli wśród rękopisów Filostratosa. [...] Filostratos, pisząc o atletyce, sięga po wiele anegdot, którymi ubarwia swoją narrację, jak chociażby tę o Ferenike (§ 17), która c...
