Przedmiotem badań jest zespół ok. 60 (znanych obecnie) polichromii XVIII-wiecznych, zachowanych na drewnianych stropach kamienic, znajdujących się na obszarze toruńskiej starówki wpisanej na listę światowego dziedzictwa UNESCO. To jeden z największych zbiorów tego typu i jest on unikatem na skalę światową. Polichromie te znajdują się w 34 różnych kamienicach, a ich liczba zwiększa się wraz z nowymi odkryciami przy okazji kolejnych remontów. Tak licznie występujące polichromie...
W książce zanalizowano wybrane zdarzenia dźwiękowe będące elementami codziennej, gęstej tkanki sonicznej Warszawy przełomu XIX i XX wieku. Studia przypadków zaprezentowane w pracy dotyczą dźwięków: katarynki, fortepianu, na którym gra młoda kobieta, protestu, nawoływań ulicznych sprzedawców, wreszcie – dźwięków ciszy w mieszkaniu i poszukiwania ciszy w mieście. Każdy z tych elementów ukazuje wielopoziomowe splątania rozumienia dźwięku i reagowania na niego, które przecinają s...
Kulturowa historia opery może zostać opowiedziana na wiele sposobów. Dyskurs, który wzięto pod uwagę w prezentowanej książce, aby przedstawić operę u progu nowoczesności, to encyklopedie i słowniki muzyczne. Stanowią one specyficzny typ literatury, skierowany do odbiorcy-dyletanta, samouka i pasjonata, który na własną rękę poszukuje wiedzy muzycznej. Odbiorca ten wywodzi się przeważnie z dynamicznie rozwijającej się klasy średniej – mieszczaństwa. Z rekonstrukcji wspomnianego...
Redakcja, wstęp i opracowanie – Marcin Lisiecki Klasyka Polskiej Orientalistyki to seria wydawnicza, mająca przypomnieć i przybliżyć Czytelnikom sylwetki oraz dorobek naukowy wybitnych badaczy, którzy kształtowali zręby polskiej i światowej orientalistyki. W kolejnych tomach zamierzamy prezentować rozprawy naukowe, artykuły, tłumaczenia, szkice, egodokumenty i nieznane dotąd materiały archiwalne. Przedstawimy też historię przedwojennej i powojennej polskiej orientalistki ora...
Monografia naukowa Świat z perspektywy sztuki, sztuka w perspektywie świata #Rysunek to czwarty tom serii wydawniczej Wydziału Sztuk Pięknych UMK w Toruniu. Zarówno poprzednie tomy, jak i ten obecny mają na celu stworzenie dogodnej przestrzeni dla twórczej wymiany poglądów, opinii i prezentacji wiedzy na temat szeroko rozumianej kultury, sztuki i edukacji przez przedstawicieli środowisk naukowych, artystycznych i edukacyjnych. To, co wyróżnia ten tom, to wątek przewodni, któr...
Monografia naukowa Świat w perspektywie sztuki, sztuka w perspektywie świata #Środowisko to piąty tom serii wydawniczej Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Opracowanie zawiera teksty dotyczące szeroko rozumianej kultury, sztuki oraz edukacji artystycznej i wychodzi naprzeciw potrzebie tworzenia przestrzeni dla prezentacji poglądów i wymiany doświadczeń środowiska naukowo-artystycznego. Prezentowane teksty odzwierciedlają różnorodność tego środow...
Tematem przewodnim szóstego tomu serii wydawniczej Świat w perspektywie sztuki, sztuka w perspektywie świata #Interdyscyplinarność Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu jest interdyscyplinarność. Zebrane w tomie teksty prezentują różnego rodzaju podejścia do interdyscyplinarnego charakteru sztuki. Dotyczą one zarówno twórczej partycypacji, jak i refleksji teoretycznej oraz relacji z innymi dyscyplinami nauki. Zakres tematyczny obejmuje szerokie sp...
Sztuka polska, która powstawała poza granicami Polski – szczególnie po wybuchu drugiej wojny światowej – jako niezwykle istotne zjawisko w dziejach polskiej kultury artystycznej, pomimo poważnego rozpoznania i wielu badań naukowych, systematycznie i konsekwentnie od 1989 roku prowadzonych w środowiskach uniwersyteckich przez historyka sztuki prof. zw. dr. hab. Jana Wiktora Sienkiewicza, nadal czeka na swój naukowy korpus. Oddane do rąk czytelników opracowanie jest kolejnym u...
Drugi tom (Nie)chcianej tożsamości jawi się jako ważny i śmiały w kontekście dyskusji toczonych obecnie w nauce i publicystyce. Całość dotyczy wielorakich procesów konstruowania tożsamości, tych Innych, często obcych, które nie mają mandatu patriarchalnego i homogenicznego kulturowo społeczeństwa, a domagają się własnej reprezentacji w dziełach i tekstach kultury. Problemy „stabuizowanej” przeszłości, uchodźctwa, odrzucenia i wstydu, treści zastygłych w podświadomości, często...
Celem monografii jest obszerne przybliżenie czytelnikom postaci wybitnego kaszubskiego i niemieckiego malarza oraz rzeźbiarza – Józefa Tyborskiego (1877-1922). Jego bardzo krótkie, ale aktywne życie zaowocowało stosunkowo obfitą twórczością, która w literaturze z zakresu historii sztuki aż do tego momentu praktycznie nie była znana. Twórczość artysty obejmowała malarstwo, grafikę, rysunek i rzeźbę. Jego osiągnięcia doceniane były zarówno w Grudziądzu, jak i w środowisku arty...
Przedstawiona publikacja to zbiór artykułów poświęconych humanistycznym i społecznym refleksjom naukowym nad zjawiskiem sportu. A ponieważ zjawisko to wciąż (mimo wyraźnej poprawy stanu rzeczy w ostatnich dwóch dziesięcioleciach) nie jest w Polsce wystarczająco przebadane naukowo, każdy projekt tego typu stanowi rozszerzenie naukowej wiedzy na ten temat. W kilku artykułach tomu pojawiają się porównawcze, multilateralne metody przedstawiania i analizowania cząstkowych tematów ...
Das Buch ist die erste Publikation über die Architektur und Ausstattung von mehreren hundert protestantischen Kirchen und Kapellen, die im 19. und frühen 20. Jahrhundert in Westpreussen errichtet wurden. Die Monographie befasst sich unter anderem mit der Theorie der Bauwesen evangelischer Gebäude und rekonstruiert Kircheninvestitionsprozesse in Westpreussen. Der Autor identifiziert Architekten, Bildhauer, Maler und Glasmaler, die am Bau und der Ausstattung von hunderten neuen...
O muzeologii cyfrowej – wprowadzenie / 7 Rozdział I: MUZEOLOGIA CYFROWA | CYBERMUSEOLOGY Aldona Tołysz, Małgorzata Wawrzak Muzealnictwo przyszłości. O projektach, które wyprzedziły technologię / 25 Eric Langlois Dalej niż ewolucja technologiczna: refleksje muzeologiczne. W stronę spójnych i dostosowanych do konkretnych potrzeb cyberwystaw / 43 Anna Leshchenko Cyfrowe wymiary muzeum: definicja przedmiotu badań cybermuzeologii / 69 Rozdział II: KURATORSTWO CYFROWE | DIGITA...
Książka wieńczy ważny etap w badaniach podjętych i realizowanych przez Pracownię Badań nad Pamięcią Zbiorową w Postkomunistycznej Europie działającą w Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu od bez mała dekady. […]. Nie sposób nie zauważyć pewnego zdziwienia, a niekiedy wręcz zakłopotania, wielu uczonych, kiedy zetknęli się z nostalgią i tęsknotą za komunizmem, szczególnie gdy trzeba było odpowiedzieć na pytanie o ich źródła. Ten wyraz pamięci oddolnej kolidował bowiem ot...
Muzea, kolekcje czy inicjatywy muzealne istniejące i kształtowane na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów do 1918 r. nie były dotychczas przedmiotem szerszych badań. Nieznane pozostawały skala zjawiska i sposób funkcjonowania tych zbiorów w ówczesnej wielorakiej kulturze pamięci. Niniejsza publikacja to próba wypełnienia tej luki. Punktem wyjścia do zawartych w książce studiów jest muzeum rozumiane jako instytucja publiczna, opierająca swoją działalność na prezentac...
yfrowa dekada poświęcona jest związkom między sztuką i technologią w XX wieku, jednak przede wszystkim obejmuje lata 1965–1975, kiedy artyści po raz pierwszy zainteresowali się wykorzystaniem komputerów na gruncie sztuki. Opisane zostały tutaj przykłady artystycznego użytkowania komputerów przez inżynierów pracujących w Bell Labs oraz prace wywodzących się ze Stuttgartu artystów skupionych wokół Maxa Bensego. Tytułowa cyfrowa dekada to czas, w którym z jednej strony następuj...
Monografia zbiorowa „Bajka ludowa i nie-ludowa w badaniach interdyscyplinarnych” stanowi próbę odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób współcześnie pojmuje się i bada bajkę ludową. To proste pytanie nie jest bezzasadne, jako że zainteresowanie bajką w ostatnich czasach wydaje się znaczne. Powstaje wiele filmów, spektakli i książek odwołujących się już w nagłówkach do tytułowej kategorii, ale niejednokrotnie trudno znaleźć między nimi jakieś bliższe związki poza daleko idącymi sk...
It is an essential and specific feature of so-called Jesuit art that it served evangelisation in a broad sense, both in Europe and outside Europe – basically within the entire world at that time. This unique, so to speak, global reach of Jesuit art is a striking characteristic in the context of the history of modern art and culture in the European tradition subordinated mainly to the category of national and local taste. This global reach is probably the reason why the Jesuit...
Zachodzące przemiany społeczno-kulturowe domagają się rewaloryzacji dotychczasowych ustaleń z zakresu prawa autorskiego i denaturalizacji pojęcia autorstwa, jego dyskursywizacji z uwzględnieniem kontekstów prawnych, ekonomicznych, estetycznych i teoretycznoliterackich. Autor jest nie tylko podmiotem procesu twórczego, lecz także nośnikiem określonej ideologii. Autorstwo wyłania się w XVIII wieku jako narzędzie w starciu sił politycznych, społecznych i ekonomicznych, autor sta...
Wstęp / 11 Małgorzata Nowalińska Warsztat średniowiecznego mistrza. Sposoby mechanicznego kopiowania rysunku / 13 Dorota Maria Borowska Widzimy to, co wiemy. Znaczenie geometrii w tworzeniu kompozycji obrazu Jana van Eycka Małżeństwo Arnolfinich / 31 Katarzyna Novljaković Dwustronnie malowany obraz Lippa d’Andrei di Lippo z kolekcji książąt Czartoryskich jako przykład tradycyjnego warsztatu quattrocenta / 45 Anna Forczek-Sajdak Renesansowe pomniki nagrobne rodziny Pieniąż...
Silva rerum (2): Wczesne teksty muzeologiczne na ziemiach dawnej Rzeczpospolitej 1882–1917 od redakcji / 7 Silva rerum (2): Early Museological Texts in the Polish-Lithuanian Commonwealth 1882–1917 from the editors / 19 [OO. Jan Hoszowski, Ignacy Chojnacki, Michał Dobrianski] Statut cerkiewno-archeologicznego muzeum Prawosławnego Bractwa Święto-Bogu-rodzickiego w Chełmie / [OO. I???? ?o???????, ??????? ?????????, M?????? ??????????], ?????? ????????-???????????????? ????? ??...
[…] struktura publikacji obrazuje w przejrzysty sposób specyfikę regionu, który będąc graniczącą z Rosją prowincją Prus i Rzeszy Niemieckiej, był też pograniczem kulturowym i etnicznym, w którym mieszały się wpływy kultury polskiej, niemieckiej, a także charakterystycznej dla Pomorza społeczności kaszubskiej. […] Na podkreślenie zasługuje fakt, że kwerendą objęto różnorodne tytuły prasy regionalnej (zrezygnowawszy jednak z gazet lokalnych, ukazujących się w mniejszych ośrodka...
Kultura we współczesnym świecie rozwija się w niespotykanym wcześniej tempie, a poznanie i zrozumienie nowych dzieł sztuki może wydawać się wręcz niemożliwe. Na szczęście zarówno osoby studiujące historię znanych twórców muzyki i teatru, jak i pragnące zgłębić nowe formy sztuki znajdą odpowiednie dla siebie pozycje wśród najpopularniejszych książek o fascynującym świecie sztuki i kultury. Stanowią one bezcenne źródło wiedzy, nie tylko omawiając najważniejsze dzieła znakomitych artystów, ale też pozwalając na bliższe poznanie ich biografii i sposobu myślenia. Najciekawsze książki o kulturze i sztuce lat 90., piękne albumy o malarstwie, a może biografie najważniejszych postaci polskiej sztuki? Na Woblink znajdziesz najlepsze publikacje na każdy z tych tematów autorstwa takich znawców jak Janusz Górski, Światosław Lenartowicz, czy Dorota Folga-Januszewska. Coś dla siebie znajdą tu zarówno fani malarstwa, sztuk wizualnych, teorii kultury, jak i miłośnicy książek ogólnie podejmujących tematykę twórczości artystycznej.
Czy historię sztuki tworzą wyłącznie twórcy i ich dzieła? „Złota dama. Gustav Klimt i tajemnica wiedeńskiej Mona Lisy" Anne-Marie O'Connor przybliża sylwetkę jednej z najważniejszych kobiet w życiu malarza, jego mecenaski i modelki, Adeli Bloch-Bauer. Choć dla wielu znana z jest głównie ze stworzonych przez Klimta portretów, jej salon stanowił miejsce spotkań elit wspaniałego świata sztuki wiedeńskiego międzywojnia, a życie osobiste pełne było zawirowań i osobistych tragedii. Pozycja pozwala poznać zarówno biografię samej „złotej damy", jak i perypetie jej słynnego pierwszego portretu aż do czasów obecnych. Sylwetki kobiet związanych ze sztuką poznamy także dzięki książce Whitney Chadwick „Artystki i surrealizm”. To fascynująca analiza roli kobiet w ruchu surrealistycznym, który zdominował sztukę XX wieku. Pozwala czytelnikowi poznać bliżej nie tylko życiorysy i najważniejsze dzieła sztuki powszechnie znanych artystek, takich jak Frida Kahlo czy Dorothea Tanning, ale także mniej znanych, a równie utalentowanych twórczyń. Bliższe nam czasy przedstawia „Ekstaza. Lata 90. Początek” autorstwa Anny Gacek, książka poświęcona kulturze okresu, który dla świata sztuki był wręcz wybuchowy. Książka przedstawia najważniejsze zjawiska dekady, skupiając się na kulturze popularnej, jak muzyka, kino i telewizja. Autorka przybliża najważniejsze nurty łącząc je z szerszym kontekstem geopolitycznym, co sprawia, że książka jest nie tylko źródłem wiedzy dla osób pragnących poznać historię sztuki czasów najnowszych, ale również poszerzyć swoją wiedzę na temat wydarzeń tamtych lat.
Dzięki niezwykłym albumom o malarstwie nawet najwięksi wielbiciele znanych artystów mogą odkryć najważniejsze dzieła sztuki na nowo. Wśród nich jest „Caravaggio. Zbliżenia" autorstwa Stefano Zuffiego. Autor przenosi nas do epoki baroku, ukazując nie tylko wybitne dzieła sztuki mistrza, ale również kontekst historyczny i symbolikę obecną w jego malarstwie. Zuffi z pasją i drobiazgowością bada techniki malarskie Caravaggia i jego niesamowite umiejętności posługiwania się kontrastem światła i cienia, ukazując niepowtarzalną dynamikę jego obrazów. Idealnie dobrane reprodukcje uczą nas nie tylko o geniuszu malarza, ale również o sile narracji, którą w swoich obrazach potrafił wykorzystać. Natomiast album „Stryjeńska" ze wstępem Światosława Lenartowicza odkrywa przed nami fascynujący świat Zofii Stryjeńskiej. Prace tej wybitnej polskiej malarki oraz ilustratorki emanują bogactwem kolorów i form głęboko osadzonych w polskiej kulturze. Omawiane przykłady stanowią kompleksowy przekrój jej twórczości, ukazując zarówno dobrze znane obrazy wykorzystujące motywy ludowe, jak i bardziej intymne dzieła. To nie tylko historia obrazów artystki, ale również próba uchwycenia duchowości i więzi Stryjeńskiej z polską tradycją. Nie można też zapomnieć o współczesnym świecie sztuki - seria albumów „Beksiński" z przedmową Wiesława Banacha to wyjątkowe publikacje, które wprowadzają nas w mroczny, ale i fascynujący świat jednej z kluczowych postaci polskiego malarstwa. Każda z książek przedstawia najważniejsze dzieła Zdzisława Beksińskiego, w tym także wcześniej niepublikowane. Czy można znaleźć bardziej idealny prezent dla miłośnika sztuki?
Sztuka użytkowa towarzyszy nam na każdym kroku - czemu więc nie poznać jej bliżej? „Dizajn na co dzień" to idealna propozycja dla każdego, kto chce zanurzyć się w tajnikach wzornictwa. Co mamy na myśli mówiąc o sztuce użytkowej? Czemu przyglądają się projektanci przedmiotów codziennego użytku? Jak oddzielić ambicje projektanta od wygody użytkownika? Don Norman, amerykański psycholog i projektant, odpowiada na te pytania, przybliżając nasze relacje z przedmiotami i wyjaśniając, na czym opiera się dobry dizajn. Natomiast o tym, jak pozornie zwykłe rzemiosło może stać się pełnoprawną formą sztuki opowiada „Tkanina. Sztuka i rzemiosło" Katarzyny Jasiołek. Często określane jako niższa forma sztuki, tekstylia są potężnym środkiem wyrazu artystycznego, który od kilkudziesięciu lat przeżywa odrodzenie. Autorka przybliża udział wybitnych dzieł sztuki autorstwa polskich twórców i twórczyń, którzy położyli podwaliny pod nowe spojrzenie na tkactwo, pochylając się nad trendami i technikami obecnymi od czasów międzywojennych aż po współczesne. Po lekturze „niższa forma sztuki" nigdy nie będzie dla was już taka sama! Nie można także zapomnieć o książkach poświęconych projektowaniu graficznemu. „The Art of Polish Poster" autorstwa Doroty Folgi-Januszewskiej, bada fenomen polskiego plakatu, stanowiącego ważny element naszej kultury wizualnej. Autorka dogłębnie przedstawia zarówno historyczne konteksty, jak i wkład wybitnych projektantów w jego rozwój, umożliwiając czytelnikom poznanie nie tylko estetyki, ale także zaangażowania społecznego, które często wiązało się z polskim plakatem na przestrzeni stuleci.
Książki poświęcone kulturze nie tylko omawiają najważniejsze dzieła i artystów, pomagając zgłębić historię sztuki - to także pozycje pisane przez samych twórców, umożliwiające poznanie ich filozofii, zainteresowań i procesu twórczego od podszewki. Jedną z takich pozycji są „Spekulacje o kinie" Quentina Tarantino. Reżyser, znany ze swojego unikalnego stylu i miłości do klasyków, dzieli się tu z czytelnikami swoimi ulubionymi filmami oraz wpływami, które kształtowały jego twórczość. Pełna wnikliwych spostrzeżeń, książka stanowi doskonały przewodnik po tworzeniu filmów i odkrywa subtelności, które sprawiają, że kino jest tak niezwykłą formą sztuki. Z pozycji dotyczących kina warto wyróżnić książki wydawnictwa słowo/obraz terytoria poświęcone różnym gatunkom i zagadnieniom filmowym – między innymi „Kino bezpośrednie”, „Seks na ekranie”, „Polska szkoła animacji”, „Historia myśli filmowej”, „Kino włoskie”, „Kino nieme” itp.
Dla pasjonatów architektury pozycją obowiązkową jest „Pełnia architektury", nowe wydanie kultowej książki Waltera Gropiusa zbierającej jego eseje dotyczące tej dziedziny sztuki. Założyciel Bauhausu przybliża w niej swoją wizję nowoczesności otwartej i demokratycznej, odrzucając techniczną wizję modernizmu i postulując, aby nie tylko architektura, ale sztuka i kultura w ogóle były nakierowane w szczególności na człowieka. Wielbicieli modernizmu z pewnością zainteresuje również „Ballada o dziewczynie", wywiad Janusza Górskiego z Ewą Frysztak. Graficzka, projektantka okładek i plakatów okresu PRL-u, choć na Zachodzie wciąż doceniana, w Polsce jej nazwisko jest obecnie praktycznie nieznane. Książka pozwala poznać zarówno fascynujący świat sztuki Ewy Frysztak, jak i jej bogatą biografię, kreśląc barwny portret jednej z najwybitniejszych polskich twórczyń grafiki i pozwalając zajrzeć za kulisy jej rzemiosła. Kilkaset barwnych reprodukcji pomaga przystępnie zgłębić historię sztuki użytkowej PRL.
Interesujące książki proponuje także Instytut Studiów nad Sztuką Świata, pod którego szyldem ukazały się między innymi publikacje o historii Japonii, malarstwie Luciana Freuda, sztuce ubioru, Oriencie, średniowieczu czy rzeźbie. Z kolei tematykę okołoliteracką podejmuje krakowska Korporacja Ha!art, dzięki której czytelnicy mogą poznać „Życie literackie w Krakowie”, „Krótką historię kuratorstwa”, „Literaturę polską po 1989 roku w świetle teorii Pierre'a Bourdieu” czy „Nowe formy opowieści”.
