Wyobraźmy sobie (podążając za myśleniem Michała Hellera zawartym w jego pracy Filozofia przypadku) wszystkie prawa fizyczne, biologiczne, psychologiczne i socjologiczne, którym podlega człowiek, jako wielką siatkę. W siatce tej są puste przestrzenie albo „wolne miejsca” pozostawione na działanie przypadków. Bez nich, czyli bez zjawisk przypadkowych, cała struktura społeczna nie mogłaby funkcjonować, tak jak siatka bez pustych przestrzeni byłaby tylko bezładnym pęczkiem sznurk...
Książka jest poświęcona Herodesowi Attykowi, jednej z najbardziej intrygujących postaci II wieku n.e., okresu największego rozkwitu cesarstwa rzymskiego. Ten grecki arystokrata i milioner, słynny sofista, rzymski konsul, przyjaciel i nauczyciel cesarzy wzbudzał wśród współczesnych zarówno podziw, zazdrość, jak i nienawiść. […] Autor prowadzi narrację w sposób bardzo wyważony, zachowując dystans do opisywanej postaci. Wyciągane wnioski są oparte na starannej analizie przekazów...
Dnia 10 kwietnia 2010 r. doszło do tragicznej w skutkach katastrofy, drugiej pod względem liczby ofiar w historii lotnictwa polskiego i największej pod względem liczby ofiar w dziejach Sił Powietrznych RP. Samolot z prezydentem RP Lechem Kaczyńskim oraz 95 uczestnikami oficjalnej delegacji katyńskiej i członkami załogi rozbił się w Smoleńsku. Katastrofy nie przeżyła żadna osoba obecna na pokładzie. Skala i charakter wydarzenia odbiły się głośnym echem w mediach światowych, a...
Czy teatr jest, czy nie jest medium? To środek przekazu taki jak media elektroniczne czy inny? Jakie miejsce zajmuje teatr i performanse na żywo we współczesnej mediasferze? Tom zbiorowy zatytułowany Teatr wśród mediów stanowi próbę głębszego zastanowienia nad złożonością relacji teatr – media bez przeciwstawiania i ostrych rozgraniczeń. We współczesnej kulturze aż roi się od prób włączania teatru i performansów na żywo w obszar mediów, rozwijają się dynamicznie nowe formy te...
„Danuta Kowalewska stawia sobie ambitny cel ustalenia miejsca i funkcji motywów magicznych i astrologicznych w literaturze polskiego oświecenia, a w konsekwencji weryfikacją zbanalizowanych sądów o jednostronnym i zdecydowanie krytycznym stosunku wieku świateł do magii i astrologii, przejawiającym się między innymi walką przedstawicieli oświecenia z tzw. zabobonami. Intencja ta rysuje się bardzo przejrzyście we wszystkich częściach opiniowanej książki. Praca oparta została na...
Wznowiona w tym wydaniu biografia Mikołaja Kopernika, pióra wybitnego mediewisty prof. Karola Górskiego, choć od jej powstania minęło przeszło 40 lat - jest w Polsce ciągle jedyną biografią naukową naszego astronoma, patrona Uniwersytetu w Toruniu. Powstało w najnowszej historiografii polskiej wiele prac przyczynkarskich, monografii tematycznych i rozpraw problemowych, ale biografię spełniającą kryteria naukowości, w pełni opartą na źródłach, interpretującą ze znawstwem wszel...
Apokalipsa św. Jana rozpoczyna się słowami: „Objawienie Jezusa Chrystusa, które dał mu Bóg, aby ukazać swym sługom, co musi stać się niebawem […]” (1,1). Jezus jest na pewno objawicielem czegoś, co jest zakryte, a co dotyczy tego, co „musi stać się niebawem”. Objawienie jednak dotyczy także Jezusa Chrystusa. Pytanie, kim jest Jezus Chrystus, leży u podstaw każdej refleksji chrystologicznej. W książce tej została dokonana analiza tekstów chrystologicznych Apokalipsy w ich narr...
Książka, pierwsza z nowej serii „Estetyka. Pomiędzy tradycją a współczesnością”, powstała we współpracy dwu środowisk estetycznych: z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i z Uniwersytetu Warszawskiego. Estetycy toruńscy i warszawscy konfrontują swoje spojrzenia we wspólnym celu, jakim jest wskazanie na aktualność myśli Kanta zarówno w kontekście historycznym, jak i problemowym. Tytułową „aktualność” należy rozumieć przede wszystkim jako to, co jest czynne, co realizuje ...
Książka jest pierwszą całościową rekonstrukcją dziejów sceptycyzmu (od starożytności po współczesność). Należy zarówno do historii filozofii, jak i epistemologii. Z jednej strony przedstawia rozwój sceptycyzmu, z drugiej wskazuje na jego niespójność. Analiza stanowisk sceptyckich przy wykorzystaniu narzędzi pojęciowych współczesnej epistemologii, zwłaszcza teorii gier językowych Ludwiga Wittgensteina i teorii aktów mowy Johna Searle’a, sugeruje, że niespójność ta ma charakter...
"Aspekty społeczno-prawne rozwoju antycznego Rzymu" to praca zbiorowa młodych naukowców zainteresowanych prawem rzymskim. Autorzy poruszyli w niej problematykę historii prawa rzymskiego i jego źródeł, rozwoju rzymskiego prawa obligacyjnego, istotnych kwestii rzymskiego prawa osobowego, rzymskiej Familii oraz ewolucji rzymskiego prawa spadkowego.
Oświecenia nie byłoby bez zwrotu w stronę rozumu, a ten nie jest żadną ideą, lecz własnością nader pospolitą – już sto lat wcześniej René Descartes powiadał, że nikt nie uskarża się na jego brak. Osiemnastowieczni filozofowie bodajże po raz pierwszy problematyzują owo nikt, pytając o rozum dzieci, „dzikich”, sawantów, geniuszy, wynalazców, szaleńców, ba – kobiet (dziewczynek, dziewcząt), aktualnych i przyszłych matek „rodu ludzkiego”, a nie tylko o „rozum ludzki”. Ma on zresz...
Książka Nieznośna płynność rzeczy. Dyskurs, retoryka, interpretacja jest monografią oryginalnego i inspirującego projektu austriackiego filozofa Josefa Mitterera. W jego koncepcji, zwanej nie-dualizującym sposobem mówienia, nie zakłada się dystynkcji między przedmiotem a jego opisem. Książka stanowi ambitny interdyscyplinarny projekt, w którym wskazuje się złożoność tej propozycji i jej wartość dla badań humanistycznych. Nie-dualizująca filozofia jest ujęta nie tylko w konte...
Monografia zbiorowa O kondycji człowieka w polskiej literaturze najnowszej pod redakcją Damiana Kaji i Macieja Wróblewskiego jest owocem namysłu literaturoznawców z różnych ośrodków uniwersyteckich nad kategorią „kondycji człowieka” w odniesieniu do najnowszej literatury polskiej. Kategoria ta, rozwinięta w dziele Helmutha Plessnera (1892–1985), dziś już nieco zapomnianego dwudziestowiecznego niemieckiego myśliciela, jednego z twórców antropologii filozoficznej, pozwala bad...
Czy w szkołach publicznych dopuszczalne są praktyki religijne? Czy państwo powinno subsydiować wyznaniowe szkoły i organizacje pożytku publicznego? Czy związki wyznaniowe powinny płacić podatki? Czy państwo ma obowiązek uwzględniać wolność religijną pewnych grup obywateli, ustanawiając prawa obowiązujące powszechnie? Analizując rozstrzygnięcia tych i wielu innych dylematów, autor przedstawia amerykański model relacji między państwem a Kościołem i, szerzej, religią. Tytułowa g...
Praca dotyczy tematu o bardzo istotnym charakterze, stanowi bowiem analizę przemian, jakie ewolucja integracji europejskiej wywołała w instytucjach tradycyjnego konstytucjonalizmu, na przykładzie scentralizowanego modelu kontroli konstytucyjności ustaw. Jest oczywiste, że przemiany te nabrały, w ciągu ostatniego 25-lecia, bardzo głębokiego charakteru, ich opis i analiza zajmują wiele uwagi doktryny europejskiej i dobrze się stało, że temat ten został, w tak rozbudowanej formi...
Przygotowana przez Łukasza Kędziorę książka jest pierwszą na polskim rynku publikacją naukową napisaną przez historyka sztuki, która podejmuje zagadnienie wykorzystania badań z dziedziny neuroestetyki do interpretacji dzieł sztuki. [...] Książka zawiera krytyczne i kompetentne omówienia literatury przedmiotu, a także analizy wybranych dzieł sztuki w oparciu o ustalenia neuroestetyki. dr hab. Ewa Domańska, prof. UAM Książka Łukasza Kędziory reprezentuje wysoki poziom merytor...
Tom Rozmaitości socrealistyczne (i nie tylko) stanowi kontynuację poprzednich książek Jerzego Smulskiego (Od Szczecina do... Października, 2002; „Przewietrzyć zatęchłą atmosferę uniwersytetów”, 2009). Składa się z dwóch części. Pierwsza z nich zawiera dwanaście szkiców poświęconych rozmaitym aspektom funkcjonowania literatury w dobie stalinizmu oraz ówczesnemu życiu literackiemu i naukowemu. Część druga to pięć studiów dotyczących pisarzy – Tadeusza Konwickiego, Kazimierza Br...
Książkę Anny Branach-Kallas pt. „Uraz przetrwania”. Trauma i polemika z mitem pierwszej wojny światowej w powieści kanadyjskiej można nazwać pionierską, stanowi ona bowiem obszerne omówienie tematyki istotnej dla literatury kanadyjskiej, ale jednocześnie dotychczas stosunkowo słabo opracowanej. Anna Branach-Kallas stawia sobie za cel omówienie motywu traumy (urazu) w powieści kanadyjskiej o tematyce związanej z pierwszą wojną światową. Jednocześnie interpretuje nowsze powie...
Wstęp i opracowanie naukowe: Waldemar Rezmer Autorem dziennika, który składamy do rąk Czytelników, jest płk dypl. Leon Mitkiewicz-Żółłtek, wybitny oficer liniowy i sztabowy Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej, „rasowy” kawalerzysta, człowiek gruntownie wykształcony, o szerokich horyzontach. Mitkiewicz pisał dużo, chcąc pozostawić potomnym świadectwo przeżytych wydarzeń i spotkanych ludzi. Spisując wspomnienia z okresu dowodzenia 2. Pułkiem Szwoleżerów Rokitniańskich, pragn...
Książka ta ma dwa, bliźniacze, tematy: ekspresję i doświadczenie. Ma także dwoje bohaterów: nasłuchujący podmiot i improwizację. Tym, co spaja przedstawioną tu refleksję, jest audioantropologiczna perspektywa, pozwalająca odsłonić kulturowe kryteria słuchania i improwizowania. A jednak z wielu zgromadzonych tu opowieści wyłania się obraz kultury, w której „nikt nie słucha” i „nikt nie improwizuje” – a może, poprawniej, „nikt słucha” i „nikt improwizuje”. Czy jest bowiem „kimś...
Autorka [...] w erudycyjny sposób omawia dotychczasowy stan badań nad scu i wskazuje wszelkie niedostatki funkcjonujących w obiegu naukowym teorii, proponując w głównym wywodzie wiele własnych interpretacji. Największą zaletą opracowania jest fakt, że zawiera ono analizę wszystkich odnotwanych w źródłach przypadków zastosowania nadzwyczajnej ustawy, co w połączeniu z imponującą kwerendą źródłową i bibliograficzną, nadaje argumentacji autorki szczególne znaczenie. [...] Jest [...
O Kreml i Smoleńszczyznę to studium z dziejów polityki i dyplomacji. W książce zostały omówione motywy, które skłoniły króla Zygmunta III do rozpoczęcia interwencji zbrojnej w Moskwie. Autor przedstawia także analizę działań dyplomatycznych, podjętych przez Rzeczpospolitą, a mających na celu osadzenie na tronie carskim króla albo królewicza Władysława, odzyskanie spornych terytoriów, mniej lub dalej idące podporządkowanie Państwu Moskiewskiemu. Warto podkreślić, że Zygmunt II...
Głównym tematem badań są kultura i środowisko przyrodnicze, jako skomplikowane, dynamiczne struktury, związane ze sobą i wzajemnie oddziaływujące na siebie, od momentu pojawienia się człowieka aż do czasów współczesnych. Badania są prowadzone głównie na Niżu Polskim ze szczególnym uwzględnieniem Pomorza, Wielkopolski, Kujaw, ziemi chełmińskiej i dobrzyńskiej. Ponadto członkowie pracowni uczestniczą w projektach krajowych i międzynarodowych. W badaniach paleobotanicznych (pali...
Pismo Święte jest nie tylko źródłem teologii, ale także jej najwyższą normą. Wiek XX zaznaczył się bezprecedensowym rozwojem nauk biblijnych. Szczególnie wiele odkryć wniosła zastosowana w egzegezie i analizie morfologii tekstów metoda historycznokrytyczna. Rozwój badań historycznokrytycznych prowadził do coraz bardziej drobiazgowego wyróżniania warstw tradycji, mówił coraz więcej o kontekście kulturowym wydarzeń biblijnych, pozwalał dokładniej prześledzić rozłożony w czasie ...
