Gdy 22 czerwca 1941 roku Trzecia Rzesza zaatakowała Związek Radziecki, w żadnym kraju w Europie nie było takich przejawów radości, jak w Hiszpanii. Ambasada niemiecka w Madrycie została zasypana lawiną telegramów z gratulacjami, a w Barcelonie tysiące uradowanych mieszkańców wyległo na ulice, aby zamanifestować swoją radość przed konsulatem niemieckim. Francisco Franco propozycję utworzenia ochotniczej jednostki hiszpańskiej złożył Joachimowi von Ribbentropowi już tego samego...
Każdy, kto choć raz był w Turcji kojarzy wizerunek pierwszego prezydenta tego kraju. Kemal Atatürk (1881–1938) jest w Turcji wszechobecny. Jego podobizna znajduje się na każdym banknocie i na każdej monecie. Spogląda z portretów wiszących w restauracjach, kinach i mieszkaniach prywatnych. Dzisiejszą Turcję można nazwać „krajem Atatürka” przede wszystkim dlatego, że żaden z filarów polityki reformatora nie został podważony osiemdziesiąt lat od jego śmierci. Państwo pozostaje r...
Świętopełk to „syn nikczemności i zatracenia” albo książę „szlachetny, mądry i silny w boju”. Te dwie skrajne opinie zostały w pamięci jemu współczesnych i dobrze określają tego pomorskiego księcia. Pierwszą z nich stworzyła tradycja związana z przeciwnikami Świętopełka - krzyżakami i książętami polskimi, jednak to dzięki walkom z nimi Świętopełk zyskał u potomnych przydomek „wielkiego”. Książę gdański toczył je za pomocą sprawnych oddziałów pomorskich i posiłków dostarczany...
W powszechnej opinii tradycja europejska zaczyna się od kultur antycznych – starożytnej Grecji i Rzymu. Jesteśmy nieświadomi egipskiego pochodzenia wielu wynalazków, idei i motywów. Dotyczy to nauki, religii, filozofii, symboliki w sztuce, ale także imion, jak Onufry, Zuzanna, czy słów takich jak chemia, heban, bazalt. Dzielimy dobę na dwadzieścia cztery godziny, nieświadomi, że zawdzięczamy to faraońskim kapłanom. Używamy komputerowych programów Adobe, nie wiedząc, że to sło...
W czerwcu 2006 r. w australijskim ogrodzie zoologicznym dokonała żywota żółwica Harriet, która w 1835 r. na Wyspach Galapagos poznała młodego badacza natury Karola Darwina. Nie ma już zatem wśród żywych nikogo, kto pamiętałby chińskie powstanie bokserów czy wojnę burską w Afryce. Nikt nie pamięta świata bez żarówki, karabinu, automobilu, kinematografu, techniki rentgenowskiej. Nie ma też książki, która przedstawiałaby panoramę XIX wieku z taką wnikliwością, rozmachem i pasją,...
Mało kto dziś pamięta o Słowianach połabskich, mimo iż wiele nazw geograficznych (Drezno, Lipsk, Rostok) do dziś jakże wymownie świadczy o ich istnieniu. Pozostały liczne, choć jakże fragmentaryczne wzmianki o Słowianach, ich władcach, zwycięstwach, porażkach i trwaniu, wreszcie o stopniowym zaniku poczucia słowiańskiej odrębności, w kronikach, rocznikach, dokumentach, nekrologach klasztornych, urbarzach i innych pisanych źródłach średniowiecza. Pozostały ukryte liczne ślady ...
Książka Birgissona bardziej trzyma czytelnika w napięciu niż tuzin norweskich kryminałów. (Sverre Tusvik, Dag og tid) Rzadko się zdarza, by połączenie literatury faktu z literaturą piękną było tak udane. (Gunnstein Akselberg, Hordaland) Bergsveinn Birgisson, łącząc doskonały warsztat historyka z porywającą narracją literacką, snuje opowieść o swoim tajemniczym przodku – synu norweskiego króla i kobiety pochodzącej z arktycznej Północy, który za swój nietypowy wygląd został ...
Niezwykła i dramatyczna historia o tym, jak mała, słaba osada stała się potęgą rządzącą światem śródziemnomorskim. Autor w barwny i bardzo przy¬stępny sposób opisuje okres od założenia Rzymu w VIII wieku przed naszą erą, po kres rządów Justyniana w VI wieku naszej ery. Oferuje czytelnikowi odmienny punkt widze¬nia na Rzymian i cywilizację, którą stworzyli. Skupia się na kluczowych dla Rzymian wartościach społecznych i moralnych i przez nie, jak przez soczewkę, przybliża nam s...
Prowincjonalizacja Europy nie jest książką o części świata, którą nazywamy „Europa”. Można by powiedzieć, że ta Europa została już sprowincjonalizowana przez samą historię. Historycy od jakiegoś czasu są zgodni co do tego, że tak zwany „wiek Europy” w nowoczesnej historii zaczął w połowie dwudziestego stulecia ustępować miejsca innym regionalnym i globalnym konfiguracjom. Europejskiej historii nie postrzega się już jako tej, która ucieleśnia „uniwersalną historię ludzką”. Aut...
Główną wartością książki Konrada Kuczary jest przedstawienie roli duchownych greckich w życiu Kościoła wschodniego na terenie Rzeczypospolitej w latach 1585-1621. Zwraca uwagę bezstronność przy omawianiu problemów spornych i drażliwych z religijnego punktu widzenia. Autor nie waha się stawiać hipotez, polemizować z przyjętymi już ustaleniami, w rezultacie powstało opracowanie nowatorskie, posiadające duży aspekt poznawczy. Poprzez wskazanie na wiele nowych faktów historycznyc...
Pal był jego ulubionym narzędziem kaźni, ale Drakula nie stronił też od innych tortur, szczególnie palenia żywcem. Stosował je nie tylko napadając na terytorium Siedmiogrodu, lecz tępił równie bezlitośnie tych, którzy przybywali stamtąd na Wołoszczyznę. Podróżując po kartach książki Drakula. Wampir, tyran czy bohater? dowiemy się w jaki sposób Sekler, czyli Węgier Drakula został… Rumunem. Usłyszymy o heroicznej walce z Turkami, o Cyganach, których Wład Palownik zmusił do zjed...
Ernst Bernheim (1850-1942) mediewista, metodyk i metodolog historrii, autor Lehrbuch der historischen Methode und der Geschichtsphilosophie, którego ostatnie wydanie, z roku 1908, stanowi jedno z najważniejszych dzieł dla teorii historii. Twórca do dziś najpełniejszej koncepcji teorii badań historycznych. Prekursor wielu nowych metod badawczych, współcześnie z powodzeniem wykorzystywanych na przykład w teorii komunikacji. Pojęcie Auffassung jest przez Bernheima ujmowane jako ...
Trzydzieści pięć lat panowania Bolesława Kędzierzawego na Mazowszu i Kujawach oraz dwadzieścia siedem sprawowania przez niego urzędu princepsa, obfitowało w wiele ważnych wydarzeń. Czasy, w których żył ten władca, były swoistym pomostem między latami rządów jednowładczych, a okresem rozbicia dzielnicowego. Autorka opisuje wyjątkowe, jak na czasy średniowieczne, zgodne zarządzanie, wspólnie z młodszymi braćmi, państwem. Dużą uwagę poświęca także zakończoną hołdem lennym konfro...
Kolejna książka wyjątkowej serii Wydawnictwa Poznańskiego „Poczet władców”! Pierwsza biografia Kazimierza II Sprawiedliwego Kazimierz, najmłodszy syn księcia Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Sprawiedliwy, zaliczany jest do grona ciekawszych i zdolniejszych władców polskich wczesnej doby dzielnicowej. Książę Kazimierz podzielił los wielu Piastów, którym przyszło działać na gruncie tzw. testamentu Krzywoustego. Sprawiedliwy żył niewątpliwie w ciekawych c...
Rok 1863 rozpoczyna serię reprintów złożoną z arcydzieł polskiej historiografii. Znajdą się w niej dzieła tak wybitnych historyków polskich z XIX i początków XX wieku, jak Józef Dąbrowski (piszący także pod pseudonimem J. Grabiec), Michał Sokolnicki, Feliks Koneczny, Fryderyk Skarbek, Walerian Kalinka i wielu innych. Tematycznie w serii znajdą się tomy opisujące polityczne oraz militarne dzieje Polski. Szczególne miejsce w tym unikatowym zbiorze zajmą monografie dotyczące pow...
Mało która wojna była taka jak ta. Mało która była tak krwawa, miała tak daleko idące następstwa i zostawiła w pamięci tak głębokie ślady jak ta, którą od 1941 do 1945 roku toczyły ze sobą hitlerowskie Niemcy i stalinowski Związek Radziecki. Chodzi nie tylko o to, że wszystko w tej wojnie było na wielką skalę: teatr działań, czas jej trwania, liczba uczestników oraz liczba ofiar. Także o to, że napadając na Związek Radziecki, Hitler rozpętał dokładnie taką wojnę, jakiej rzec...
Dlaczego zwycięstwo w II wojnie światowej zajęło aliantom tyle czasu? Jak walczyli Brytyjczycy? Co dolegało armii brytyjskiej, że doświadczała klęsk w Norwegii, Francji czy północnej Afryce? Czy chodziło o morale? O kompetencje oficerów? A może winni byli politycy? Autor kreśli portret psychologiczny brytyjskich żołnierzy, rozprawia się z mitami, opisuje jak dowództwo wyciągnęło wnioski z pierwszej wojny światowej i próbowało zmodernizować armię. Analizuje różne czynniki, któ...
„Dopóki żył, był niepokonany” – napisał o królu Trędowatym jeden z kronikarzy. Baldwin IV, mimo że cierpiał na trąd lepromatyczny (najgroźniejszą odmianę choroby), był doskonałym przywódcą, któremu kilkakrotnie udało się udaremnić imperialne ambicje Saladyna. Największym sukcesem militarnym króla jerozolimskiego była bitwa pod Montgisart. Ogromny wpływ na morale rycerzy miał mieć widok zniszczonego chorobą króla, który modlił się przed bitwą przed relikwiami Krzyża Świętego...
Losy Chmielnika w XIX i XX wieku nieodłącznie związane były z historią Żydów. To oni wspólnie z Polakami tworzyli historię tego miasta, budowali je, organizowali tutaj swoje życie społeczne i w dominującym stopniu przyczynili się do rozwoju gospodarczego miejscowości. Niniejsza monografia wpisuje się w nurt zakrojonych na szeroką skalę badań regionalnych dotyczących historii miasteczek regionu świętokrzyskiego XIX i XX wieku. Jej celem było ukazanie możliwie szeroko stosunk...
Zbiór studiów niemieckiego historyka Michaela G. Müllera (współprzewodniczącego od lat 90. Wspólnej Polsko-Niemieckiej Komisji Podręcznikowej) obraca się wokół kilku głównych tematów epoki wczesnonowożytnej, jak protestancka konfesjonalizacja, szlacheckie społeczeństwo stanowe czy kształtowanie się mieszczaństwa Rzeczypospolitej, przy czym większość z nich skupia się na omówieniu terenów pogranicza polsko-niemieckiego, zwłaszcza Prus Królewskich. Zwracają również uwagę znakom...
„Dlaczego Żydzi nie uderzyli w prześladowców? Dlaczego Żydzi poddawali się biernie szarganiu godności i odbieraniu im życia przez Niemców? Dlaczego Żydzi nie chwycili za broń?” W podtekście tych pytań tkwi obiegowe przeświadczenie, że Żydzi szli na pewną śmierć jak owce na rzeź. Lecz tematem tej książki nie jest kolaboracja, ani podporządkowanie się okupantowi, tylko opór. Nechama Tec – autorka słynnej książki o partyzanckim oddziale braci Bielskich – w swojej najnowszej prac...
Warszawa’44 jest niezwykłą opowieścią o losach ogarniętego powstaniem miasta. Napisana żywym przystępnym językiem książka zawiera nie tylko dramatyczną historię powstańczego zrywu – przebieg działań bojowych w poszczególnych dzielnicach, operacje konkretnych jednostek, a także migawki z życia codziennego i kulturalnego w ogarniętym powstaniem mieście – lecz również mało wcześniej znane fakty, jak choćby te, o plutonie głuchoniemych czy oddziale słowackim. Warszawa’44 to tak...
Wojnę domową w Hiszpanii uważa się powszechnie za prolog II wojny światowej, głównie z powodu wykorzystania na polu walki nowych taktyk i typów broni. Półwysep Iberyjski stał się poligonem doświadczalnym dla wojsk faszystowskich i republikańskich. Po raz pierwszy strategia toczenia wojny oparta została na użyciu czołgów i lotnictwa, a bombardowania były wymierzone w ludność cywilną. Zbrodnie wojenne popełnione przez obie strony wstrząsnęły światową opinią publiczną. Wojna dom...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
