Oddajemy do rąk Czytelnika wielotomową pracę monografię pt. Miasta i miasteczka wschodniej części Galicji pod koniec XVIII wieku. Publikacja ta jest efektem międzynarodowego projektu badawczego „na styku kultur i narodów. Galicyjskie miasta i miasteczka w józefińskim katastrze gruntowym” finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach programu Harmonia 8. Zakładał on m.in. opracowanie unikatowej, dostępnej on-line bazy danych o miastach i ich mieszkańcach oraz zde...
Oddajemy do rąk Czytelnika wielotomową pracę monografię pt. Miasta i miasteczka wschodniej części Galicji pod koniec XVIII wieku. Publikacja ta jest efektem międzynarodowego projektu badawczego „na styku kultur i narodów. Galicyjskie miasta i miasteczka w józefińskim katastrze gruntowym” finansowanym ze środków Narodowego Centrum Nauki w ramach programu Harmonia 8. Zakładał on m.in. opracowanie unikatowej, dostępnej on-line bazy danych o miastach i ich mieszkańcach oraz zde...
Adwokat cieszy się z wygranej w sądzie sprawy, lekkoatleta – z miejsca na podium, chirurg – z udanej operacji. Badaczowi wystarczy niewiele: ustalenie czyjegoś nazwiska, miejsca urodzenia czy śmierci, a niekiedy tylko drobnego faktu, świadczącego o poszukiwanym. A cóż dopiero, jeśli trafi na pamiętnik, korespondencję, fotografię – najlepiej nigdy wcześniej nie publikowaną. Dla badacza takie „odkrycie” jest odkryciem, pisanym bez cudzysłowu. Ważniejsze od dyplomu uznania, list...
TADEUSZ PEŁCZYŃSKI urodził się 14.02.1842 roku w Warszawie. W roku 1915 wstępuje do Legionów, gdzie zostaje oficerem w 6 pułku piechoty obejmując stanowisko dowódcy plutonu. W roku 1917, po kryzysie przysięgowym, zostaje aresztowany. Zwolniony w roku 1918, został przyjęty do Wojska Polskiego i wyznaczony na stanowisko dowódcy 1 kompanii, a następnie batalionu w 6 pułku piechoty Legionów. W marcu 1920 przeniesiony został do Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie na stanowisk...
Książka jest antropologiczną analizą buntów chłopskich w czasach pańszczyźnianych (XVI-XIX wiek). Autor omawia przejawy chłopskiego oporu, wykorzystując do tego badania tzw. historii oddolnej (history from below), tradycje badań subaltern studies oraz koncepcję „broni podporządkowanych”. Wychodzi z założenia, że żaden bunt nie wybucha w próżni, zawsze jest poprzedzony tworzeniem się swoistej subkultury oporu, ma także własną logikę i cele oparte na tej subkulturze. Autor anal...
W swojej najnowszej książce Alberto Angela proponuje Czytelnikom wyprawę do czasów Kleopatry, Juliusza Cezara, Marka Antoniusza i Oktawiana Augusta! Do starożytnego Rzymu wstrząsanego wewnętrznymi wojnami u schyłku republiki i do Egiptu epoki ptolemejskiej. Główną bohaterką tej opowieści jest Kleopatra, ostatnia królowa hellenistycznego Egiptu, kobieta o nieprzeciętnej urodzie, inteligencji i ambicjach, polityk i strateg wojenny, kochanka Cezara i Antoniusza, której niezwykł...
Rzeczpospolitej nigdy nie wykształcił się zwyczaj nadawania dziedzicznych tytułów arystokratycznych, ale rolę zachodniej arystokracji pełniła magnateria. Z czasem członkowie tej warstwy otrzymywali tytułu książęce i hrabiowskie od zagranicznych władców, przede wszystkim Habsburgów, hojnie szafujących wszelkiego rodzaju nadaniami. I właśnie z magnaterii, w XVIII stuleciu wykształciła się polska arystokracja. Życie sfery arystokratycznej obfitowało w romanse, zwłaszcza kiedy oś...
Ponad 75 lat po wyzwoleniu obozu w Auschwitz okazuje się, że za jego drutami, w jednym z esesmańskich bloków, mieszka kobieta, która do dziś jest „więźniarką” tego miejsca i jego historii. To niezwykła opowieść o rodzinnych dramatach i przewrotności losu, który połączył miłością więźniarkę obozów na Majdanku, w Ravensbrück i Buchenwaldzie z więźniem Auschwitz, zsyłając ich po wojnie do Birkenau. Tych dwoje naznaczonych śmiercią ludzi współtworzyło Muzeum Auschwitz-Birkenau, t...
Model sukcesji spadkowej stanowił jeden z najważniejszych elementów różniących prawo chełmińskie od innych obowiązujących we wczesnonowożytnej Polsce systemów prawnych. W oparciu o szeroką bazę źródłową autor ukazał skomplikowaną problematykę spadkobrania i spadku w mniejszych miastach Prus Królewskich w drugiej połowie XVII i w XVIII w. na przykładzie wybranych ośrodków województwa pomorskiego. Monografia naświetla zarówno teoretyczne podstawy prawa spadkowego, jak i jego pr...
Książka jest kolejną publikacją powstałą i w wyniku prac historyczek i historyków skupionych wokół Komisji Historii Kobiet PAN. Prezentowane studia przedstawiają przede wszystkim uwikłanie kobiet w różnego rodzaju podziały polityczne, zależności lokalne czy rozdarcie między realizację w strefie publicznej i prywatnej, których granice w polskim kontekście kulturowym nierzadko były płynne.
Publikacja Pontyfikat wielu zagrożeń. Jan Paweł II w świetle dokumentów sprawy „Kapella” 1979–1990 to unikatowy zbiór dokumentów jednej z operacji sowieckiego wywiadu, prowadzonej pod nadzorem Moskwy przez I Wydział KGB Litewskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej. Stanowi interesujący przyczynek do zbadania relacji między ZSRS a Stolicą Apostolską i ważne źródło informacji, dotyczących wiedzy i wyobrażeń KGB na temat poczynań Jana Pawła II.
Listy Janusza Radziwiłła zawierają niezwykle bogaty materiał faktograficzny, co wynika z roli, jaką hetman odgrywał w życiu publicznym Rzeczypospolitej (zwłaszcza zaś Litwy) oraz w wydarzeniach militarnych (powstanie Chmielnickiego, najazdy moskiewski i szwedzki). Edycję zrealizował zespół świetnych znawców epoki, życia publicznego i wojskowości litewskiej. Są to badacze o wieloletnim już doświadczeniu, którzy potrafili dotrzeć do wielu mało znanych listów Radziwiłła, bezbłęd...
Inkwizycja - to słowo od lat wywołuje ogromne kontrowersje. Część osób widzi w inkwizytorach bezlitosnych strażników władzy i wpływów Kościoła katolickiego. Natomiast inni są przekonani o uświęconej roli inkwizytorów, dzięki którym udało się utrzymać względny ład społeczny i religijny w okresie średniowiecza. Ocenę Autor pozostawia Czytelnikom, zaś sam skupia się na opisie walki Kościoła z ruchami heretyckimi, zadaniach pierwszych inkwizytorów na ziemiach polskich, procesach ...
Staropolskie bezkrólewia stanowiły okres wzmożonej aktywności obywatelskiej szlachty, przejęcia przez nią pełnej odpowiedzialności za losy państwa, ale też lokalnych wspólnot. Szczególną wagę miały dla szlachty ziemi bielskiej na Podlasiu, świeżo włączonej do Korony i niejako na nowo kształtującej swoją tożsamość. Północna część przedrozbiorowego województwa podlaskiego jest to niezwykle interesujący teren badawczy o zróżnicowanym tle społecznym: z mnóstwem drobnoszlacheckich...
Historia wojny polsko-bolszewickiej jest obecnie różnie oceniana. Zdecydowanie jednak odchodzimy od hagiograficznych opisów na rzecz rzetelnego przedstawienia działań poszczególnych jednostek. 15 Dywizja Piechoty Wielkopolskiej pomimo, że jest wielce zasłużona dla polskiej niepodległości, to jednak nie znajduje należytego zainteresowania wśród historyków. Tym bardziej niniejsza publikacja ma za zadanie wypełnić tę lukę. Przynajmniej w stosunku do okresu wojny polsko-bolszewic...
Kulisy największych sukcesów, tło najbardziej bolesnych porażek i prawda o decyzjach, które ukształtowały dzieje Polski. Kiedy naprawdę powstało państwo polskie? Jaka była największa katastrofa w dziejach Rzeczpospolitej? I czy sojusz z Hitlerem mógł uratować II RP? Od przybycia pierwszych Słowian nad Wisłę po układ jałtański i upadek komunizmu. Pojedyncze decyzje, podejmowane w kluczowych momentach, na zawsze przesądziły o losach kraju. Oto 25 przełomowych momentów polsk...
Turcy osmańscy po pokonaniu Serbów na Kosowym Polu (1389 r.) i podporządkowaniu Bułgarów uzyskali dominację na Bałkanach i zagrozili Węgrom. W odpowiedzi król węgierski Zygmunt Luksemburski w 1396 roku zorganizował antyturecką krucjatę. Oprócz Węgrów i sprzymierzonych z nimi Wołochów wzięło w niej udział rycerstwo z Francji, Burgundii, Niemiec, Czech, a nawet odległych Anglii, Szkocji, Aragonii czy Polski. We wrześniu armia krzyżowców obległa naddunajską twierdzę Nikopolis w ...
Król Danii Eryk II Pamiętny planował ekspansję na ziemie Słowian połabskich i Pomorze Zachodnie. Szczególnie korciło go zajęcie wyspy Rugii. Nie uwzględnił jednak siły Ranów i Pomorzan, a także polskiego księcia Bolesława III Krzywoustego, który na powrót przyłączył Pomorze Zachodnie do Polski. Książęta pomorscy Warcisław I i Racibor I stali się jego lennikami. Polska zapanowała również nad wschodnią, nadbałtycką częścią Połabia i narzuciła trybut Rugii. Niebawem książęta pom...
Książka stanowi wspólne dzieło uczonych hiszpańskich i polskich, a jej dwujęzyczność pozwala poszerzyć grono odbiorców poza naszym krajem, bądź władających językiem hiszpańskim. Jej zalążkiem była konferencja pt. „Hiszpania Franco”, zorganizowana przez Katedrę Teorii Polityki na Wydziale Politologii i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, 17 czerwca 2015 roku. Dzieło składa się z trzech części.W części pierwszej, autorzy analizują system politycz...
Czy to prawda, że prawdziwy Polak patriota mógł znaleźć się w Rosji tylko jako więzień polityczny lub pozbawiony tronu monarcha? Prawdziwa historia naszych rodaków w tym kraju jest znacznie bardziej złożona. W okresie zaborów w Imperium Rosyjskim mieszkało nawet kilka milionów Polaków. Wielu z nich miało tak wyróżniające się osiągnięcia w nauce, technice, sztuce czy medycynie, że sami Rosjanie nazywają ten okres polskim. Nasi rodacy z sukcesem rządzili miastami i guberniam...
Wytwórnia Papierosów „Czyżyny” w Krakowie-Czyżynach była największym przedsięwzięciem inwestycyjnym przemysłu tytoniowego, zrealizowanym w ramach planu sześcioletniego (1950–1955). Z wnioskiem budowy zakładu, mającego się stać jednym z najnowocześniejszych w Europie, wystąpiła w 1947 r. Dyrekcja Polskiego Monopolu Tytoniowego. 31 marca 1958 r. Wytwórnia Papierosów „Czyżyny” została połączona z Krakowską Wytwórnią Tytoniu Przemysłowego w Krakowie-Czyżynach w jedno przedsiębior...
Niezwykle ciekawy życiorys komandora Stanisława Tytusa Dzienisiewicza (1897-1979) to gotowy scenariusz na film fabularny. Historia, która zapiera dech w piersiach. Kawalerzysta i oficer Polskiej Marynarki Wojennej. Mimo skromnej budowy ciała posiadał wiele cech wspólnych, którymi charakteryzował się legendarny pułkownik Michał Wołodyjowski, bohater książek Henryka Sienkiewicza. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Od 1939 do 1941 r. był w niewoli sowieckiej, aresztowan...
Książka Średniowieczni Rzymianie i przyroda, choć proponuje nowe spojrzenia na dzieje świata bizantyńskiego, nie jest skierowana wyłącznie do bizantynologów. Pisałem ją z myślą o wszystkich badaczach zajmujących się przeszłością człowieka i przyrody.Biorąc za przedmiot Bizancjum, podejmuję się wprowadzenia do polskiego pisarstwa historycznego wizji przeszłości, która dotychczas była w nim słyszalna bardzo słabo — interdyscyplinarnej historii środowiskowej. Na przykładzie dzie...
The specificity of anthropological history in Poland is being torn between its craving for originality, i.e. for creativity of new qualities in historical studies, and its sense of a being of epigones, imitative with respect to the already classical historiographical models that had emerged many years ago. On the one hand, anthropological historians are aware of great acievements and value of Polish scholarship, on the other hand, they see the need to catch up world historiog...
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
