Wydział Ewidencji i Statystyki, istniejący przy CKŻP od 1944 do 1950 roku, zajmował się zbieraniem informacji dotyczących Żydów na ziemiach polskich bezpośrednio po wojnie, prowadzeniem poszukiwań osób zaginionych oraz korespondencją między ludźmi szukającymi członków swych rodzin a odnalezionymi ocalałymi. W zachowanych archiwach WEiS znajduje się dziś trzysta tysięcy kart rejestracyjnych, które miały posłużyć zbudowaniu Centralnej Kartoteki – zbioru danych o tych, którzy pr...
Żydowska Służba Porządkowa w getcie warszawskim, nazywana policją gettową, okryła się złą sławą, asystując nazistowskim okupantom podczas deportacji Żydów do Treblinki latem 1942 r. Ta dobrze udokumentowana i obiektywna książka opisuje powstanie służby i to, jak została wciągnięta w pomoc Niemcom w ludobójstwie. To podstawowa lektura dla wszystkich zainteresowanych złożonym i trudnym problemem kolaboracji podczas nazistowskiej okupacji Polski.
Ringelblum rozpoczął pracę nad monografią poświęconą historii Żydów w Warszawie już w okresie studenckim, a podsumowaniem pierwszego etapu była jego rozprawa doktorska, obroniona w 1927 r., opublikowana następnie jako Żydzi w Warszawie, cz. I. Od czasów najdawniejszych do ostatniego wygnania w r. 1527 (Warszawa 1932). Prawdopodobnie już wówczas Ringelblum pracował nad drugą częścią monografii, obejmującą okres od 1527 do 1795 r. Niestety, trudna sytuacja życiowa badacza spraw...
Książka jest próbą oceny na przestrzeni siedmiu dekad dorobku naukowego i pozycji Żydowskiego Instytutu Historycznego. Dzięki nakreśleniu szerszego kontekstu, autor przedstawia w nowym świetle wiele ważnych informacji, w tym bardzo szczegółowych, dotyczących historii Instytutu. "Żydowski Instytut Historyczny kończy w tym roku siedemdziesiąt lat. Siedemdziesiątka to piękny wiek. W życiu człowieka to już próg starości, ale o siedemdziesięcioletniej instytucji można powiedzie...
Autorka postawiła sobie za cel »odtworzenie obrazu Polski i Polaków, własnego [Żydów] miejsca w społeczności polskiej, nie tyle deklarowanego oficjalnie w trakcie politycznych polemik, ale odczuwanego subiektywnie«. Praca jest próbą odtworzenia pewnych, ukrytych treści, tego, czego czytelnik czasopism dowiadywał się z nich o patriotyzmie, Polakach, ojczyźnie. Rezultaty, jakie otrzymujemy, są niezwykle interesujące. Autorka nie tylko wprowadza do polskiego obiegu naukowego ...
Żydzi londyńscy w drugiej połowie XIX wieku to książka z pogranicza historii, Jewish Studies i badań migracyjnych, sięgająca znacznie głębiej, niż tylko do XIX stulecia. Choć koncentruje się na historii migracji Żydów aszkenazyjskich do Londynu, której apogeum przypadło na lata 1881–1883, charakteryzuje także ogólnie historię osadnictwa żydowskiego na Wyspach Brytyjskich od 1066 roku do I wojny światowej. Autorka podjęła się przedstawienia skomplikowanego zagadnienia rozwarst...
Jeśli w Polsce mówi się o zagładzie, to na ogół w kontekście Holocaustu. Widzi się Żydów zastraszonych, wygłodzonych, wynędzniałych i bezradnych, pędzonych bez protestu na śmierć. To tylko część prawdy. Najwyższy czas, aby przewartościować istniejące stereotypy zrodzone na gruncie niewiedzy, czy wręcz antysemityzmu i złej woli niektórych historyków.
Trzecie spotkanie z tymi, którzy wywalczyli życie. Również i w trzecim tomie naszego cyklu "Żydzi w walce" dominujący głos przypada tym, którzy stawili opór wrogowi. Tym walczącym w szeregach różnych formacji zbrojnych koalicji antyhitlerowskiej, tworzącym ruch oporu w gettach i obozach, wzniecającym powstania, organizującym oddziały partyzanckie. Relacje te stanowią przebogate, najpewniejsze, najbardziej autentyczne - a tak mało dotąd zgłębione i ukazane - źródło wiedzy o cz...
Oto owoc pieczołowitej i drobiazgowej rekonstrukcji faktów, związanych z etapami życia Zofii Poznańskiej. Jej dzieciństwo i młodość w rodzinnym Kaliszu są tłem dla przedstawienia życia młodzieży żydowskiej z kręgów organizacji skautowskiej Ha-szomer ha-Cair w latach 20. XX wieku, ówczesnych sporów światopoglądowych i wyborów ideowych. Okres po emigracji do Palestyny w 1927 r. zaś, to pozbawiony upiększeń obraz pierwszych kibuców, konfrontacji marzeń o Erec Izrael z okrutną rz...
Praca magisterska Dwojry Raskin, obroniona na Uniwersytecie Warszawskim w 1937 roku w ramach seminarium prof. Majera Bałabana, znajduje się w zbiorach Archiwum Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Stanowi zaledwie zapowiedź możliwości naukowych jej autorki. Niestety, tragiczny koniec jej życia nie pozwolił jej rozwinąć i udoskonalić warsztatu historycznego. Tym większe znaczenie ma przypomnienie jej dorobku, z którego i dzisiaj moga? korzystać nie tyl...
"Yoram Gross urodził się w 1926 roku w Krakowie w rodzinie żydowskiej. Po drugiej wojnie światowej studiował muzykologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a już w 1947 roku związał się z przemysłem filmowym. W roku 1950 wyemigrował z Polski do Izraela, gdzie szybko stał się cenionym niezależnym producentem i reżyserem. Jego pierwszy pełnometrażowy film animowany – Józef Marzyciel (1961) – zdobył wiele międzynarodowych nagród. W 1968 roku Yoram Gross przeniósł się z rodziną do S...
Autorka przedstawia mało znany wątek z historii ocalałych z Zagłady Żydów – utworzenie po pogromie kieleckim Komisji Specjalnej przy Centralnym Komitecie Żydów w Polsce. Jej celem była ochrona fizycznego bezpieczeństwa ludności żydowskiej, z którego to zadania niewątpliwie się wywiązała, w sposób istotny przyczyniając się do poprawy sytuacji ocalonych. Wkrótce jednak, po wyborach sejmowych w 1947 r., została rozwiązana w dość dramatycznych okolicznościach.
Historia najnowsza obejmuje okres od zakończenia nowożytności, czyli przełom XVIII i XIX wieku, aż do czasów współczesnych. Dlatego wiele książek z kategorii „Historia najnowsza” poświęconych jest wojnom światowym, powstaniu warszawskiemu czy okresowi PRL-u. Pozycje przedstawiające czasy II wojny światowej stanowią tak dużą część książek, że zostały umieszczone w odrębnej podkategorii „II wojna światowa”. Główny trzon kategorii „Historia najnowsza” stanowią książki oscylujące wokół tematyki wojen światowych („Legiony – droga do legendy” Marka A. Koprowskiego, „Niewygodny Polak” Macieja Bernatta-Reszczyńskiego), powstania warszawskiego („Duch ’44. Siła ponad słabością” Stanisława Zasady), PRL-u („»Ciekawe« życie w PRL-u. I co dalej?” Bogusława Homickiego) oraz Solidarności („Tu radio Solidarność” Pawła Pietkuna). Jednak znaleźć tu można także takie publikacje jak „Kobiety wywiadu” Przemysława Słowińskiego, który przedstawia biografie najsłynniejszych agentek i szpiegów, m.in. Mathilde Carré, Coco Chanel czy Krystyny Skarbek. W tej kategorii znajduje się też „Epilog do »Kamieni na szaniec«” profesora Grzegorza Nowika, ukazujący szerzej tło wydarzeń przedstawionych przez Aleksandra Kamińskiego w jego słynnej książce. Najnowszej historii poświęcona została chociażby „Polska 1945–2015. Historia polityczna” Andrzeja Piaseckiego i Ryszarda Michalaka – jedna z niewielu monografii przedstawiających w takiej formie losy współczesnej Polski. Nie może zabraknąć także opisów brawurowych ucieczek, m.in. z obozów śmierci – Auschwitz, Sobiboru, sowieckich łagrów czy pilnie strzeżonych twierdz, które w „Słynnych ucieczkach Polaków” opisał Andrzej Fedorowicz.
